İçeriğe atla

Hemaglütinason deneyi

Soldan sağa seyreltilmiş farklı influenza örneklerinin hemaglütinasyon testi.
İnsan ekinokokkozu için indirekt hemaglütinasyon testi. Soldan sağa doğru seyreltilmiş farklı serum örnekleri. Örnek 179'da seropozitiflikten şüphelenilmiştir.

Hemaglütinasyon deneyi (HA) veya hemaglütinasyon inhibisyon deneyi (HI), 1941-42'de Amerikalı virolog George Hirst tarafından, virüslerin, bakterilerin (ve antijenlerin) veya antikorların nispi konsantrasyonunu ölçmek için geliştirilen deneydir.[1]

Kırmızı kan hücrelerinin yüzeyindeki sialik asit reseptörlerinin influenza virüsünün (veya diğer antijenlerin) yüzeyinde bulunan hemaglütinin glikoproteinine bağlandığı ve birbirine bağlı alyuvarlar ve virüs parçacıklarının bir ağ (genellikle dantel benzetmesi yapılır) veya kafes yapısı oluşturduğu hemaglütinasyon süreciyle uygulanan bir deney.[2] Dantel görünümü veya kafes görünümü, normalde dağınık kırmızımsı bir çözelti olarak görülen eritrositleri askıya alınmış bir düzende tutar. Kafes oluşumu, virüslerin ve alyuvarların konsantrasyonlarına bağlıdır ve bağıl virüs konsantrasyonu çok düşük olduğunda, alyuvarlar kafes tarafından tutulamazlar ve kuyunun dibine çökerler. Virüslerin eritrositlerin aglütinasyonuna neden olmak için kullandıkları mekanizmaya benzer şekilde, stafilokoklar, vibriolar ve diğer bakteri türlerinin varlığında da hemaglütinasyon gözlenir.[3][4] HA ve HI testlerinde kullanılan alyuvarlar, hedeflenen virüs veya bakterinin seçiciliğine ve alyuvar üzerindeki ilişkili yüzey reseptörlerine bağlı olarak, tavuklar, hindiler, atlar, kobaylar veya insanlardan elde edilir.

Test prosedürü

HA için genel prosedür aşağıdaki gibidir, U veya V-tabanlı 96 kuyucuklu bir mikrotitre plakasında sıralar boyunca seri bir virüs seyreltmesi hazırlanır.[5] İlk kuyudaki en konsantre numune genellikle stoğun 1/5x'i olacak şekilde seyreltilir ve sonraki kuyucuklar tipik olarak iki kat seyreltmelerdir (1/10, 1/20, 1/40, vb.). Son kuyucuk, virüssüz bir negatif kontrol görevi görür. Plakanın her sırası tipik olarak farklı bir örneğe ve aynı seyreltme modeline sahiptir. Seri seyreltmelerden sonra, her kuyucuğa standart bir alyuvar konsantrasyonu eklenir ve yavaşça karıştırılır. Plaka, oda sıcaklığında 30 dakika inkübe edilir. İnkübasyon süresinin ardından, tahlil, aglütine ve aglütine olmayan kuyucuklar arasında ayrım yapmak için analiz edilebilir. İlk sıradaki görüntüler tipik olarak yüksek virüs konsantrasyonu ve dağınık kırmızımsı bir görünüme sahiptir. Düşük konsantrasyonlu kuyucuklar, virüs içermeyen negatif kontrol kuyucuğu ile neredeyse aynı görünmektedir. Düğme görünümü, alyuvarların aglütine kafes yapısında tutulmaması ve U veya V-tabanlı kuyucuğun alt noktasına çökelmesi nedeniyle oluşur. Aglütine edilmiş kuyulardan aglütine olmamış kuyucuklara geçiş, 1 ila 2 kuyucuk içinde belirgin bir şekilde gerçekleşir.

Avantajlar

HA ve HI deneyleri, tahlillerin basit olması, nispeten ucuz olması, halihazırda bulunan alet ve malzemelerin kullanması ve birkaç saat içinde sonuç vermesi gibi avantajlara sahiptir. Tahliller aynı zamanda dünya çapında pek çok laboratuvarda rutin olarak kullanılmaktadır, güvenilirlik, kıyaslama ve standardizasyon olanağı sunmaktadır.[6][7]

Sınırlılıkları

Optimal ve güvenilir sonuçlar için, inkübasyon (kuluçka) süreleri, kırmızı kan hücresi konsantrasyonu ve kırmızı kan hücresi türü gibi çeşitli değişkenlerin kontrol edilmesi gerekir.[8] Numunedeki spesifik olmayan faktörler karışıklığa ve hatalı titre (konsantrasyon) değerlerine yol açabilir. Örneğin, virüse özgü antikorlar dışındaki numunedeki moleküller, virüs ve alyuvarlar arasındaki aglütinasyonu engelleyebilir ve ayrıca antikorun virüse bağlanmasını potansiyel olarak bloke edebilir. Reseptörü yok eden enzimler, yanlış sonuçları önlemek için analizden önce yaygın olarak numunelere tatbik edilir.[9] HA veya HI sonuçlarının analizi, plağın okunması ve titre değerlerinin belirlenmesi için kalifiye bir kişiye ihtiyaç duyulur. Manuel yorumlama yöntemlerinin kullanılıyor olması, insandan insana farklı yorumlamaların yapılabildiği için, belli tutarsızlıklara sebep olabilmektedir.[10] Ayrıca, plak veya titre belirlemelerinin dijital kaydı bulunmadığından, ilk yorumlama zahmetlidir (kayıt işleri vs.) ve yaygın olarak tekrar edilir. Uzman okuyucular arasındaki potansiyel değişkenlerin aralığı ve farklılıklar, laboratuvarlar arası sonuçların karşılaştırılmasını zorlaştırabilir.[11]

Ayrıca bakınız

  • Hemaglütinasyon
  • Virüs ölçümü

Kaynakça

  1. ^ Hirst (1942). "The quantitative determination of Influenza virus and antibodies by means of red cell agglutination". J Exp Med. 75 (1): 49-64. doi:10.1084/jem.75.1.49. PMC 2135212 $2. PMID 19871167. 
  2. ^ "Antigenic Characterization-Flu Activity & Surveillance- Seasonal Influenza (Flu)". CDC. 15 Ekim 2019. 16 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Neter (1954). "Studies on Bacterial Hemagglutination". American Journal of Public Health. 44 (1): 49-54. doi:10.2105/ajph.44.1.49. PMC 1620628 $2. PMID 13114484. 
  4. ^ Neter (1956). "Bacterial Hemagglutination and Hemolysis". Statler Research Laboratories and Department of Pediatrics, Children's Hospital, Laboratory of Bacteriology, Roswell Park Memorial Institute, and Departments of Pediatrics and Bacteriology, University of Buffalo, School of Medicine, Buffalo, New York. 20 (3): 166-182. PMC 180858 $2. PMID 13363771. 
  5. ^ "Serological detection of avian Influenza A (H7N9) virus infections by turkey haemagglutination-inhibition assay- Laboratory Procedures" (PDF). WHO. 16 Haziran 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  6. ^ "An Overview of virus quantification techniques" (PDF). Virocyt. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2015. 
  7. ^ Noah (2009). "Qualification of the Hemagglutination Inhibition Assay in Support of Pandemic Influenza Vaccine Licensure". Clin Vaccine Immunology. 16 (4): 558-566. doi:10.1128/cvi.00368-08. PMC 2668270 $2. PMID 19225073. 
  8. ^ "Serological detection of avian Influenza A (H7N9) virus infections by turkey haemagglutination-inhibition assay- Laboratory Procedures" (PDF). WHO. 16 Haziran 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  9. ^ "Serological detection of avian Influenza A (H7N9) virus infections by turkey haemagglutination-inhibition assay- Laboratory Procedures" (PDF). WHO. 16 Haziran 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  10. ^ Wood (September 2013). "A Comparative Examination of Influenza Haemagglutination-Inhibition Assay Protocols – Development of a Consensus HI Protocol" (4th International Meeting). CONSISE. 
  11. ^ Wood (2012). "Reproducibility of serology assays for pandemic influenza H1N1: Collaborative study to evaluate a candidate WHO International Standard". Vaccine. 30 (2): 210-217. doi:10.1016/j.vaccine.2011.11.019. PMID 22100887. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuş gribi</span> Virüs kaynaklı bulaşıcı hastalık

Kuş gribi. Virüs kaynaklı ölümcül bir hayvan hastalığıdır. Virüsün H5N1 adındaki türevi insanları da öldürebilir.

Zatürre, pnömoni ya da batar, akciğerde görülen yangılardır. Klasik pnömonilerde, akciğerlerin hava geçitlerindeki son bölüm ve hava kesecikleri (alveoller) etkilenir. İnterstisiyel pnömonilerde, hava kesecikleri (alveoller) arasındaki bölmeler yoğunlukla etkilenen alanlardır. Akciğerler günde 10.000 litre havayı süzer. Kan dolaşımına oksijen taşıyan solunum havasıyla birlikte çok sayıda katı ve sıvı partikül ile zararlı gazlar da akciğerlere ulaşır. Solunum havası içindeki zararlı etkilere verilen tepkilerin büyük bölümü canlı etkenlerden kökenli infeksiyon hastalıklarıdır. Toksik gazların ve sıvıların büyük bölümü “kimyasal pnömoniler” olarak nitelenir.

<span class="mw-page-title-main">Aşı (tıp)</span> belirli bir hastalığa karşı bağışıklık sağlamak için üretilen biyolojik ilaç

Aşı, belirli bir bulaşıcı veya malign hastalığa karşı aktif kazanılmış bağışıklık sağlayan biyolojik bir preparattır. Aşıların güvenliği ve etkinliği geniş çapta incelenmiş ve doğrulanmıştır. Bir aşı tipik olarak hastalığa neden olan bir mikroorganizmaya benzeyen bir ajan içerir ve genellikle mikrobun zayıflatılmış veya öldürülmüş formlarından, toksinlerinden veya yüzey proteinlerinden yapılır. Vücudun bağışıklık sistemi ajanı bir tehdit olarak tanır, yok eder ve bu sayede gelecekte karşılaşabileceği bu ajanla ilişkili mikroorganizmaları daha fazla tanır ve yok eder.

<span class="mw-page-title-main">Kızamık</span> insanları etkileyen viral bir hastalık

Kızamık, kızamık virüsünün neden olduğu oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Belirtiler genellikle enfekte bir kişiye maruz kaldıktan 10-12 gün sonra gelişir ve 7-10 gün sürer. İlk belirtiler genellikle 40 °C'den yüksek ateş, öksürük, burun akıntısı ve iltihaplı gözlerdir. Semptomların başlamasından iki veya üç gün sonra ağız içinde Koplik lekeleri olarak bilinen küçük beyaz lekeler oluşabilir. Genellikle yüzde başlayan ve daha sonra vücudun geri kalanına yayılan kırmızı, düz bir döküntü tipik olarak semptomların başlamasından üç ile beş gün sonra başlar. Yaygın komplikasyonlar arasında ishal, orta kulak enfeksiyonu (%7) ve zatürre (%6) yer alır. Bunlar kısmen kızamığın neden olduğu bağışıklık sisteminin baskılanmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Daha az yaygın olarak nöbetler, körlük veya beyin iltihabı meydana gelebilir. Diğer isimler arasında morbilli, rubeola, kırmızı kızamık ve İngiliz kızamığı bulunmaktadır. Alman kızamığı olarak da bilinen kızamıkçık ve roseola, birbiriyle ilgisi olmayan virüslerin neden olduğu farklı hastalıklardır.

<span class="mw-page-title-main">Virüs</span> canlı ve ya cansız arası mikroskobik enfeksiyon etkeni

Virüs, sadece canlı hücreleri enfekte edebilen ve böylece replike olabilen mikroskobik enfeksiyon etkenleri. Virüsler; hayvanlardan ve bitkilerden, bakterilerin ve arkelerin de içinde bulunduğu mikroorganizmalara kadar her türlü canlı şekillerine bulaşabilirler.

Bir alt ünite aşı veya alt birim aşısı patojenin antijenik olan veya koruyucu bir bağışıklık tepkisi ortaya çıkarmak için gerekli olan saflaştırılmış kısımlarını içeren bir aşıdır. Alt ünite aşı, hücre kültüründe veya rekombinant DNA ekspresyonunda dağılmış viral partiküllerden yapılabilir, bu durumda rekombinant alt ünite aşısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çiçek hastalığı</span> ortadan kaldıran insan hastalığı

Çiçek hastalığı veya smallpox Orthopoxvirus cinsine ait olan variola virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Doğal olarak ortaya çıkan son vaka Ekim 1977'de teşhis edilmiş ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 1980 yılında hastalığın küresel olarak yok edildiğini onaylayarak çiçek hastalığını yok edilen tek insan hastalığı haline getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çocuk felci</span> poliovirüsün neden olduğu bulaşıcı hastalık

Genellikle çocuk felci veya polio olarak da bilinen poliomyelit, poliovirüsün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Vakaların yaklaşık %75'i asemptomatiktir; ortaya çıkabilecek hafif semptomlar arasında boğaz ağrısı ve ateş yer alır; vakaların bir kısmında baş ağrısı, ense sertliği ve parestezi gibi daha ciddi semptomlar gelişir. Bu semptomlar genellikle bir veya iki hafta içinde geçer. Daha az görülen bir belirti ise kalıcı felç ve aşırı vakalarda olası ölümdür. İyileşmeden yıllar sonra, kişinin ilk enfeksiyon sırasında sahip olduğu kas güçsüzlüğüne benzer şekilde yavaş bir gelişme ile postpolio sendromu ortaya çıkabilir.

<span class="mw-page-title-main">Herpes simpleks virüsü</span> Herpesviridae familyasından uçuğa sebep olan virüs

Herpes simpleks, Herpesviridae familyasına ait, uçuk nedeni olan bir virüstür. Herpes ismi Yunancadan ("Herpeine") gelmektedir ve de anlamı sürünmek ya da emeklemektir. Antik Yunan zamanından beri tanınan bu virüs sık sık insanları enfekte etmektedir. Bu enfeksiyonlar; hafif komplikasyonsuz mukokutanözif hastalıklardan, ölümcül olan enfeksiyonlara kadar değişebilir.

<span class="mw-page-title-main">Suçiçeği</span> insan viral hastalığı

Varisella olarak da bilinen suçiçeği, herpesvirüs ailesinin bir üyesi olan varisella zoster virüsü (VZV) ile ilk enfeksiyonun neden olduğu oldukça bulaşıcı, aşıyla önlenebilir bir hastalıktır. Hastalık, sonunda kabuk bağlayan küçük, kaşıntılı kabarcıklar oluşturan karakteristik bir deri döküntüsü ile sonuçlanır. Genellikle göğüs, sırt ve yüzde başlar. Daha sonra vücudun geri kalanına yayılır. Döküntü ve ateş, yorgunluk ve baş ağrısı gibi diğer semptomlar genellikle beş ila yedi gün sürer. Komplikasyonlar bazen zatürre, beyin iltihabı ve bakteriyel cilt enfeksiyonlarını içerebilir. Hastalık genellikle yetişkinlerde çocuklardan daha ağır seyreder.

<span class="mw-page-title-main">Çiçek aşısı</span> geliştirilmiş ilk başarılı aşı

Çiçek aşısı, bulaşıcı bir hastalığa karşı geliştirilen ilk aşıdır. 1796 yılında İngiliz doktor Edward Jenner, nispeten hafif olan sığır çiçeği virüsü enfeksiyonunun ölümcül çiçek virüsüne karşı bağışıklık kazandırdığını göstermiştir. Sığır çiçeği, 20. yüzyılda modern çiçek aşısı ortaya çıkana kadar doğal bir aşı görevi gördü. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 1958'den 1977'ye kadar çiçek hastalığını ortadan kaldıran küresel bir aşılama kampanyası yürütmüş ve çiçek hastalığını ortadan kaldırılan tek insan hastalığı haline getirmiştir. Artık halka rutin çiçek aşısı yapılmasa da aşı biyoterörizm, biyolojik savaş ve mpox'a karşı korunmak için hala üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Domuz gribi</span> Bir virüsün sebep olduğu, solunum yolları enfeksiyonu ile meydana çıkan, bazen öldürücü olan hastalık

Domuz gribi, Orthomyxoviridae ailesinden, herhangi bir virüs tarafından oluşmuştur. Domuzlarda oluşan virüse çok benzediği için adına Domuz Gribi denmektedir. Hastalık tıp alanında İngilizce swine influenza virus kelimelerinin baş harflerinin bir araya getirilmesiyle kısaca SIV olarak adlandırılır. Bilinen tüm SIV tipleri ya Influenzavirus A (çoğunlukla) ya da Influenzavirus C (ender) tipindedir. Aşısı bulunmaktadır. 2009 salgınına neden olan virüs, influenza A virüsünün alt türlerinden biri olan H1N1'dir.

Grip mevsimi, grip salgınlarının yaygınlığı ile karakterize edilen yıllık tekrarlanan bir dönemdir. Mevsim, her yarımkürede yılın soğuk yarısında gerçekleşir. Grip etkisi bazen coğrafi olarak tahmin edilebilir ve hatta izlenebilir. Her mevsimde ana grip aktivitesinin başlangıcı lokasyona göre değişmekle birlikte, herhangi bir spesifik yerde bu küçük salgınlar genellikle zirveye yaklaşık 3 haftada çıkar ve diğer 3 haftada önemli ölçüde azalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">COVID-19</span> SARS-CoV-2nin neden olduğu bulaşıcı hastalık

Koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsü 2 (SARS-CoV-2)'nin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. İlk vaka ile Çin'in Hubei eyaletinin Wuhan şehrinde Kasım 2019 tarihinde karşılaşılmıştır. O zamandan bu yana yayılmaya devam etmiş ve dünya genelinde pandemiye neden olmuştur. Ancak bu pandemi geçtiğimiz yıl birçok ülkede sona ermiştir. 3 Mart 2020 itibarıyla dünya çapında ölüm oranı %3,4 olup, 12 Nisan 2024 tarihi itibarıyla Dünya'da 704.753.890 onaylanmış vaka, 675.619.811 iyileşen varken virüs nedeniyle 7.010.681 hasta öldü.

<span class="mw-page-title-main">Hepatit B</span> İnsan viral enfeksiyonu

Hepatit B hastalığı (sarılık), karaciğeri etkileyen hepatit B virüsünün (HBV) neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır ve bir tür viral hepatittir. Hem akut hem de kronik enfeksiyona neden olabilir. Virüs bulaştıktan sonra hastalık bulgularını yaratması, sonrasında iyileşmesi ve virüse ait vücutta bir iz kalmaması akut enfeksiyon iken, virüsün karaciğer hücrelerine yerleşerek orada uzun süreli bulunması ve çoğalması ise kronik enfeksiyondur.

<span class="mw-page-title-main">Gerçek zamanlı polimeraz zincir reaksiyonu</span>

Gerçek zamanlı polimeraz zincir reaksiyonu, polimeraz zincir reaksiyonuna (PCR) dayanan bir moleküler biyoloji laboratuvar tekniğidir. Hedeflenen bir DNA molekülünün amplifikasyonunu geleneksel PCR'da olduğu gibi sonunda değil, PCR sırasında izler. Real-time PCR, kantitatif ve yarı-kantitatif olarak kullanılabilir.

<i>Kedi immün yetmezlik virüsü</i>

Kedi immün yetmezlik virüsü (FIV) dünya'da kedileri etkileyen bir Lentivirüs 'tür ve kedigillerin %2,5 ila %4,4'üne bulaşır. FIV, diğer iki kedi retrovirüsünden, kedi lösemi virüsünden (FeLV) ve kedi köpüklü virüsten (FFV) taksonomik olarak farklıdır ve insan bağışıklık yetmezlik virüsü (HIV) ile daha yakından ilişkilidir. FIV içinde, viral zarf (env) veya polimeraz (pol) için kodlama yapan nükleotid dizi farklılıklarına dayalı olarak beş alt tip tanımlanmıştır. FIV, AIDS benzeri bir sendroma neden olan tek primat olmayan lentivirüstür, ancak FIV, hastalığın taşıyıcıları ve aktarıcıları olarak uzun yıllar nispeten sağlıklı yaşayabildikleri için kediler için genellikle ölümcül değildir. Etkinliği belirsizliğini korusa da bir aşısı vardır. Kediler aşılamadan sonra FIV antikorları için pozitif test yapacaktır.

1889-1890'da, Asya gribi veya Rus gribi olarak bilinen bir salgın, dünya çapında yaklaşık 1 milyon insanın ölümüne neden oldu. Tarihin en ölümcül salgınları arasında yer alan pandemi aynı zamanda 19. yüzyılın son büyük salgınıydı. Salgının en çok bildirilen etkileri Ekim 1889'dan Aralık 1890'a kadar gerçekleşti. Mart-Haziran 1891, Kasım 1891-Haziran 1892, 1893-1894 kışı ve 1895'in başlarında tekrarladı.

<span class="mw-page-title-main">Asemptomatik taşıyıcı</span>

Asemptomatik taşıyıcı, bir patojenle enfekte olmuş ancak hiçbir belirti veya semptom göstermeyen bir kişi veya organizmadır.

Zayıflatılmış aşı, bir patojenin virülansını azaltarak, ancak yine de onu canlı tutarak oluşturulan bir aşıdır. Zayıflatmada, bulaşıcı ajanı alınırr ve zararsız veya daha az virülan hale gelecek şekilde değiştirilir. Bu aşılar, patojeni "öldürerek" üretilen aşıların tersidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.