İçeriğe atla

Helles

Helles türü bir bira.

Helles, geleneksel olarak Almanya'da üretilen, açık renkli bir lager bira türüdür. Üretim başta Münih olmak üzere Güney Almanya'da yoğunlaşmıştır. Ortalama bir alkol içeriğine sahip olmasına karşın şerbetçi otu acılık değeri ortalamanın altındadır.

Etimoloji

Helles türü biralar "hell" ya da "helles bier" gibi adlarla da bilinmektedir. "Hell" Almanca kökenli bir sözcük olup parlak, hafif ve açık renkli gibi anlamlara gelmektedir. Dolayısıyla "helles bier" terimiyle parlak-hafif-açık renkli biralar kastedilmektedir. "Helles" olarak adlandırılmasının nedeni, ilk ortaya çıktığında Almanya'da oldukça popüler bir başka bira türü olan dunkel (Almanca: koyu renkli) biralarla arasındaki renk farklılığını vurgulamaktır.

Tarihçe

Helles biralar ilk olarak 1894 yılında Almanya'nın Münih kentindeki Spaten Biracılık tarafından, Çek Cumhuriyeti'ndeki pilsner furyası göz önüne alınarak geliştirilmiştir.[1]

1960'lı yıllara dek Helles türü biralar Almanca konuşulan bütün bölgelerde bulunabilmekteydi. 1960'lardan sonra helles biralar pek çok yerde yerini yavaşça pilsner türü biralara bırakmıştır. Bu değişimde fıçı biralar yerine şişelenmiş biralar lehine değişen tüketici alışkanlıklarının da etkisi bulunmaktadır.

Helles biralar Güney Almanya dışında, özellikle Berlin'de popülerliğini yeniden kazanmıştır.[2]

Hacker-Pschorr tarafından üretilen helles bira.

Özellikler

Helles türü biralar güçlü bir gövdeye, hafif bir tatlımsılığa, açık bir renge ve düşük bir şerbetçi otu acılığına sahiptir. Şişelenmeden önce filtrasyondan geçtiği için oldukça berrak bir görünümdedir.[3] Ancak bazı restoranlarda ve bira üretim yerlerinde filtresiz versiyonlar da tercih edilebilmektedir.[4][5]

Münih tarzı hellesler, alt fermentasyon yöntemiyle fermente edilen sarı renkli lager biralardır. Üretim aşamasında genellikle Hallertauer adı verilen şerbetçi otları kullanılır. Hallertauer, pek çok Alman tarzı lager biralarda yaygın olarak kullanılmasına karşın bitki hastalıklarına yakalanma riskinin yüksek olması nedeniyle, özellikle 1970'li ve 1980'li yıllardan sonra yerini büyük ölçüde Hersbrucker adı verilen şerbetçi otlarına bırakmıştır.[6]

Orijinal gravitesi 1044 ile 1053 arasında değişen helles türü biralar fermentasyon sonrasında %4,50 ile %6,00 arasında bir alkol değerine ulaşır. Şerbetçi otundan gelen acılık değeri (IBU), pilsner türü biralardan daha düşüktür.

Üretim

Helles üretiminde genellikle tek türde şerbetçi otu ve malt kullanılmaktadır. En çok tercih edilen malt çeşidi ise pilsner maltıdır. Pilsner maltı oldukça açık renkli olduğu için 1 - 1,5 gibi bir SRM değerine sahiptir.

Helles, Münih kökenli bir biradır. Münih çevresindeki sularda karbonat değeri genel olarak 250-300 ppm aralığındadır. Ancak farklı karbonat değerindeki sularla da helles üretimi yapılmaktadır. Mayşedeki pH değeri ise standart değerlerde olup genelde  5,2 - 5,4 aralığındadır.

Lager biralar düşük sıcaklıklarda fermente edilir. Dolayısıyla helles de lager tipi bir bira olduğu için 9 °C gibi düşük bir fermentasyon sıcaklığına sahiptir.[7]

Dağıtım

Helles biralar Bavyera ve Baden-Württemberg gibi Güney Almanya eyaletlerinde oldukça yüksek bir popülariteye sahiptir. "Spezial", "Landbier", "Munich Lager" ya da "Export" gibi adlarla da bilinmektedirler. Lager ve Export arasında kesin bir ayrım bulunmamasına karşın Export genellikle Dortmunder Export olarak bilinen türe daha yakındır.[8]

Helles biralar Almanya kökenli olmasına karşın, Almanya dışında da üretilmektedir. Amerika Birleşik Devletleri, Avusturya, İtalya, Kolombiya, Japonya ve Brezilya'da helles türü bira üreten fabrikalar bulunmaktadır.[9]

Ayrıca bakınız

  • Almanya'da bira

Kaynakça

  1. ^ "Helles". Beer Wiki. 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017. 
  2. ^ "Augustiner in Berlin: Ein Helles, bitte". Der Tagesspiegel (Almanca). 20 Haziran 2010. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017. 
  3. ^ Jositz, Sigrit. "Kleine feine Bierkunde". Legal Image. 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017. 
  4. ^ "Die besten Berliner Bier-Brauereien, Brauhäuser & Biergärten". Berliner Morgenpost. 1 Ağustos 2012. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017. 
  5. ^ "Schanzenbräu Hell". 29 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017. 
  6. ^ "List of hop varieties". Wikipedia. 14 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017. 
  7. ^ Dornbusch, Horst (2002). "Helles: Style Profile". Brew Your Own (Temmuz/Ağustos 2002). 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017. 
  8. ^ "Helles". Wikipedia. 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017. 
  9. ^ ""Helles" arama sonuçları". RateBeer.com. 4 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bira</span> arpanın mayalandırılmasıyla yapılan alkollü içki

Bira, dünyadaki en eski ve en yaygın alkollü içeceklerden biridir. Su ve çaydan sonra en popüler üçüncü içecek‘tir. Bira tahıldan üretilirː Yaygın olarak malt arpa kullanılır ama buğday, mısır ve pirinç de kullanılan ürünler arasındadır. Şıradaki(malt-su karışımı), nişasta şekerlerinin fermantasyonu birada etanol ve karbondioksiti açığa çıkarır ve köpüklü bira oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Buğday birası</span>

Buğday birası, genellikle üst fermentasyon yoluyla üretilen ve önemli oranda buğday maltı içeren biraları tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Genel olarak Alman stili weizenbier, Belçika stili witbier ve Amerikan stili wheat ale olmak üzere üç türde üretilir. Berliner Weisse, lambik ya da gose gibi ekşi biraların yapımında da önemli oranda buğday maltı kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bock</span>

Bock, Almanya kökenli sert bir lager çeşididir. Adını Almanya'nın Einbeck kentinden aldığı bilinmektedir. "Bock" sözcüğü ayrıca Almancada teke anlamına gelmektedir. Yapım aşamasında kullanılan şerbetçiotu miktarı diğer biralara oranla daha azdır. Dolayısıyla şerbetçiotundan gelen acılık diğer biralara göre oldukça düşüktür.

<span class="mw-page-title-main">Çavdar birası</span>

Çavdar birası, arpa maltının yanı sıra kayda değer oranda çavdar maltı ya da sek çavdar kullanılarak üretilen özel tahıl biralarını tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Çavdar biralarında şerbetçi otundan gelen acılık, çavdarın kendisinden gelen acılığı ve ekşimsiliği daha da artırmamak amacıyla genelde orta düzeyde tutulur.

<span class="mw-page-title-main">Bitter</span>

Bitter, 19. yüzyılın sonlarına doğru ortaya çıkan, İngilizce bazı pale ale tipi biraları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Adı bitter olmasına karşın pek çok bira türünden daha düşük bir şerbetçi otu acılığa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Flanders kırmızı ale</span>

Flanders red ale ya da Flandre kırmızı ale, kökeni Belçika'nın Flandre bölgesine dayanan meyvemsiliği yüksek, ekşi bir bira türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan lager</span>

Amerikan lager, adından da anlaşılacağı üzere Kuzey Amerika'da üretilen bir pale lager türüdür. Amerikan tarzı light lager, Amerikan tarzı düşük karbonhidratlı light lager, Amerikan tarzı premium lager ve Kuzey Amerikan tarzı premium lager gibi alt türlere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Amber ale</span> standart arpa maltına kristal ya da amber malt eklenerek üretilen pale ale bira

Amber ale, yaygın olarak Avustralya, Fransa ve Kuzey Amerika'da, standart arpa maltına kristal ya da amber malt eklenerek üretilen pale ale biraları tanımlamak için kullanılan bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Arpa şarabı</span>

Arpa şarabı, ekstra sert ale biraları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Genellikle %6 ile %11 civarında alkol oranına sahiptir. Açık ve koyu versiyonları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Mild ale</span>

Mild ale, 17. yüzyılda gelişen Büyük Britanya kökenli yumuşak içimli bir bira türüdür. "Mild" olarak adlandırılmasının başlıca nedeni sınırlı şerbetçi otu kullanımı ve standart biralara oranla düşük alkol içeriğidir.

<span class="mw-page-title-main">Saison</span> Belçika kökenli bir bira türü

Saison, genel olarak %7,00 dolayında alkol içeren, yüksek karbonasyonlu, meyvemsi ve baharatımsı aromaların egemen olduğu, sıklıkla çiftlik evlerinde üretilip şişelenerek piyasaya sürülen Belçika kökenli bir bira türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Dortmunder Export</span>

Dortmunder Export ya da Dortmunder, ilk olarak 1873 yılında Dortmunder Union tarafından Almanya'nın Dortmund kentinde üretilen bir pale lager çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Dunkel</span>

Dunkel ya da Dunkles, koyu renkli Alman lager biraları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. "Dunkel" Almancada koyu ve karanlık gibi anlamlara gelmektedir. Dolayısıyla dunkel biralar kehribar rengiyle kızılımsı kahverengi arasında koyu bir görünüme sahiptir. Dunkel biralar pürüzsüz malt tatlarıyla bilinirler.

<span class="mw-page-title-main">Pilsner</span>

Pilsner, tüm dünyada üretilen biraların üçte ikisinden fazlasının dahil olduğu açık renkli lager tipi bir bira türüdür. İlk olarak 1842 yılında Avusturya İmparatorluğu topraklarında bulunan Bohemya bölgesindeki Pilsen kentinde Pilsner Urquell adıyla üretilmiştir. Bu kent günümüzde Çekya sınırları arasındadır. Dünyanın ilk sarı renkli lager birası olan ve tüm pilsner türü biraların ilk örneği sayılan Pilsner Urquell günümüzde de üretimine devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Premium lager</span>

Premium lager, bazı bira üreticilerinin ürünlerine verdikleri yüksek değeri göstermek için kullandıkları bir pazarlama terimidir. Herhangi bir resmi dayanağı olmamasına karşın Anheuser-Busch InBev gibi bazı biracılık şirketleri tarafından sıklıkla kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Märzen</span>

Märzen, Bavyera kökenli bir lager bira türüdür. Märzenbier olarak da bilinen bu biralar Almancada "mart birası" anlamına gelir. Genel olarak ortalamanın üstünde bir gövdeyle betimlenen bu biralar, açık sarı ile koyu kızıl arasında değişen geniş bir renk yelpazesinde bulunurlar.

<span class="mw-page-title-main">Buhar birası</span>

Buhar birası, lager mayalarıyla yüksek sıcaklıklarda fermente edilen biraları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Geleneksel buhar biraları Kaliforniya kökenlidir. Bu nedenle bu biralar İngilizcede California Common Beer olarak da bilinirler.

<span class="mw-page-title-main">Kellerbier</span>

Kellerbier, filtreden geçirilmemiş ya da pastörize edilmemiş Alman biralarını tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Bu biralar alt ya da üst fermentasyon yöntemiyle üretilmiş olabilirler. Acılık değeri (IBU) ortalama olarak 25 ile 35 arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Lambik</span>

Lambik, Belçika'nın Pajottenland bölgesinde üretilen ve spontan fermentasyonla mayalanan ekşimsi bir bira türüdür. Gueuze, kriek, faro ve mars gibi alt türleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Lager</span>

Lager, alt fermentasyon usuluyle düşük sıcaklıklarda üretilip saklanan yaygın bir bira türüdür. Alt fermentasyonda, bira karışımına katılan Saccharomyces pastorianus mayası 4 ila 9 derece civarında kimyasal olarak aktive olur, bira maltını alkole ve karbonik asite dönüştürür. Lagerler soluk, kehribar veya siyah olabilir. Pale lager, en yaygın olarak tüketilen bira türüdür. "Lager" terimi Almancada "depolama" anlamına gelir.