İçeriğe atla

Heliport

Kanada, Ontario Niagara Şelalesi'nde bulunan bir Heliport

Heliport veya helibase,[1] Helikopterlerin iniş, kalkış ve yer hareketlerini tamamen veya kısmen yapabilmelerine elverişli alanlardır.[2]

Heliportlar bir kamu kurum ya da kuruluşu veya özel, tüzel kişilikler tarafından ruhsat alınarak işletilir. Heliportlar Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü ICAO standartlarına uygun olarak bulundukları ülkelerde çıkartılan yasalar uyarınca yapılırlar.[2]

Almanya'da Helikopter parkı tabelası

Helidek'ler ise deniz, göl gibi su üzerindeki yapılar üzerine yerleştirilmiş yüzen veya sabit pistlerdir. Helipedler (veya helispot[1]) ise helikopterleri kullanan pilotların aletsiz ve görerek uçuş kuralları (VFR (Visual flight rules)) dahilinde iniş-kalkış yapabildikleri, teknik hizmet verilmeyen ve yakıt ikmâli yapılmayan geçici iniş ve kalkış alanlarıdır.[1] Heliportlarda, helipedlerin aksine aletli uçuş kuralları (IFR (Instrument flight rules)) kullanılarak iniş ve kalkış yapılır.[2]

Heliportlar "yer seviyesi heliportu" ve "yükseltilmiş heliport" olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Yer seviyesi heliportları, yer ya da deniz, göl gibi su üzerine yerleştirilen heliportları, yükseltilmiş Heliport ise karada, yer seviyesinden yüksekte, taşıyıcı bir yapı üzerine yerleştirilen heliportu ifade etmektedir. Yüzen Heliportlarda iniş ve kalkışlar helikopter işletmecisi ve kaptan pilotun yetki ve sorumluluğundadır.[2] Helikopterler günümüzde büyük şehirlerde taksi ve ulaşım aracı olarak kullanılmaya başlanıldığından dolayı,[3] Heliportların sayısı giderek çoğalmıştır.[4][5] Ayrıca Heliportlar gümrük'lerde de yer bulmaktadırlar. Heliportlar yapım türü olarak çelik[6] veya beton malzemelerden inşa edilebilmektedir.

Almanya Aachen Üniversitesi Hastanesi'nde bulunan Heliport

Heliportlarda bulunan pistlerin üzerinde genelde +(Haç) işaretinin ortasında H işareti bulunur.[7] Bu işaretlerin bulunduğu pistin alanı 14 x 14 ile 24 x 24 metreleri arasında değişiklik göstermektedir. Heliportlar kullanım amaçlarına göre Kamu, Özel ve Ticari olarak birbirlerinden ayrılırlar.

Türkiye'deki heliportlar

Türkiye'de Heliportlar Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün 23.01.2009 tarihli 27119 sayılı Resmi Gazete'de yayımladığı Heliport Yapım ve İşletim Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda yapılmakta ve ruhsatlandırılmaktadır. Müdürlük 2011 yılı Aralık ayı itibarıyla Türkiye'de 52 Heliporta ruhsat verildiğini açıklamıştır.[8] Heliportlara verilen ruhsatlarda, Heliport yapılan alandaki rüzgarın 20 yıllık hızı ve yönü de hesaplanmaktadır. 2011 yılı sonu itibarıyla ruhsat verilen 52 heliporttan, 21 tanesi İstanbul ilinde bulunmaktadır.[8]

Kaynakça

  1. ^ a b c SARTECHIII: "Arama Kurtarmaya Giriş", AKUT Arama Kurtarma Derneği Eğitim Birimi Yayınları, 2001.
  2. ^ a b c d "Heliport Yapım ve İşletim Yönetmeliği". shgm.gov.tr. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2012. .(Türkçe)
  3. ^ "Heliport, emlak değerini yükseltiyor". emlakkulisi.com. 30 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2012. .(Türkçe)
  4. ^ "Her İlçeye Bir Heliport Projesi". shgm.gov.tr. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2012. .(Türkçe)
  5. ^ "Maslak'ta lüks heliport!". internethaber.com. 3 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2012. .(Türkçe)
  6. ^ "Bir Çelik Heliport Taşıyıcı Sistem Tasarımı ve Yapımı Deneyimi". belgeler.com. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2012. .(Türkçe)
  7. ^ "Products". heliport.com. 11 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2012. .(İngilizce)
  8. ^ a b "Heliport'ladık". airkule.com. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2012. .(Türkçe)

Ayrıca Bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Helikopter</span>

Helikopter, dikey kalkış ve iniş yapabilen döner kanatlı bir hava taşıtıdır. İsmin kökü Yunancada heliko pteron yani hareketli kanatlar anlamından gelir. Fransız Gustave Ponton d'Amécourt tarafından 1861'de ortaya atılmıştır. 1907 yılında Fransız Paul Cornu ilk motorlu helikopteri uçurmuştur.

Kapadokya Meslek Yüksekokulu (KMYO) değişen unvanı ile Kapadokya Üniversitesi, 16 Eylül 2005 tarihinde İlke Eğitim ve Sağlık Vakfı'na bağlı olarak Yükseköğretim Kurulu Kararı doğrultusunda bölge kalkınma hedefleri paralelinde belirlenmiş olan beş programla eğitim - öğretim faaliyetlerine başlamıştır. Bakanlar Kurulunun 03.07.2008 tarihli kararı ile yeniden kurulan yüksekokulun öğretim programlarının temelini bölge kalkınma programları, havacılık programları ve sağlık programları oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Havaalanı</span> hava aracı operasyonları için genişletilmiş destek olanaklarına sahip, hava araçlarının kalktığı ve indiği yer

Havaalanı, hava meydanı veya havalimanı; hava araçlarının kalkması ve inmesi için özel olarak hazırlanmış, hava araçlarının bakım ve diğer ihtiyaçlarının karşılanmasına, yolcu ve yük alınmasına ve verilmesine ilişkin tesisleri bünyesinde bulunduran yerlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Azami kalkış ağırlığı</span> bir aracın kalkışına izin verilen maksimum ağırlık

Azami kalkış ağırlığı (MTOW) veya azami brüt kalkış ağırlığı (MGTOW) veya azami kalkış kütlesi (MTOM), yapısal veya diğer sınırlamalar nedeniyle pilotun kalkış yapmasına izin verilen en yüksek ağırlıktır.

Ufuk Danişmend Polis Heliportu, Ankara'nın güneyinde Gölbaşı'nda, Emniyet Genel Müdürlüğü'nün bir heliporttur. Polis Akademisi'nin içinde yer alır. Heliport, 1984'te Ankara Güvercinlik'te uçuş okulunda helikopter kazasında yaşamını kaybeden Pilot Komiser Ufuk Danişmend'in anısına adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İniş takımı</span> Uçağın yere inişini kolaylaştıran yapı

İniş takımı, havacılıkta uçağın yere inişini kolaylaştıran yapıya denir. İniş takımları uçak kalktıktan inene kadar geçen süre içinde kapalı tutulur.

<span class="mw-page-title-main">Kuyruk türbülansı</span>

Kuyruk türbülansı veya dümensuyu türbülansı, uçağın kanatlarının üstü ve altı arasındaki basınç farkı nedeniyle uçağın arkasında oluşan girdaptan kaynaklanan türbülans. İngilizce wake sözcüğü "bir hava veya deniz taşıtının geçtikten sonra havada veya suda bıraktığı iz" anlamına gelir. Bu nedenle kuyruk türbülansı bazen dümensuyu türbülansı olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Asgarî emniyet irtifâsı</span>

Asgarî emniyet irtifası (MSA), bir hava taşıtının iniş ve kalkış haricinde alçalabileceği minimum irtifa. MSA kısaltması İngilizce minimum safe altitude kavramının akronimidir.

<span class="mw-page-title-main">Otomatik pilot</span>

Otomatik pilot, bir hava aracı, deniz aracı veya uzay aracının yolunu bir insan operatör tarafından sürekli manuel kontrol gerektirmeden kontrol etmek için kullanılan bir sistemdir. Otomatik pilotlar operatörlerin yerini almaz. Bunun yerine, otomatik pilot operatörün aracı kontrol etmesine yardımcı olarak operatörün operasyonların daha geniş yönlerine odaklanmasına imkan sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Alet uçuşu</span> (IFR) Insturment Flight Rules

Alet uçuşu, aletli uçuş veya IFR uçuş; uçak dışındaki (haricî) görsel referanslarla uçuşun tehlikeli olduğu durumlarda; uçak içindeki cihazları, göstergeleri ve seyrüsefer yardımcılarını kullanarak gerçekleştirilen uçuş. IFR, İngilizce instrument flight rules kavramının akronimidir. Alet uçuşu, havacılıkta kullanılan iki uçuş kategorisinden biridir. Bir pilotun alet uçuşu yapabilmesi için uygun lisans ve derecelere (rating) sahip olması gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Gece uçuşu</span> Havacılık tanımı

Gece uçuşu, hava taşıtlarının belirli kurallara uyarak, havacılıkta "gece" olarak tanımlanan zaman aralığında gerçekleştirdiği uçuş. Havacılıkta gecenin tanımı ülkeden ülkeye değişebilir. Gece uçuşları esnasında gerçekleşen gürültünün insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle pek çok ülkede gece uçuşları ile ilgili kısıtlamalar mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Pist (havacılık)</span> hava araçların iniş ve kalkış yaptığı alan

Pist, hava araçlarının iniş ve kalkış yapması için kullanılan dikdörtgen şeklindeki alan. Türkçeye Fransızca piste sözcüğünden geçmiştir. Asfalt, toprak veya çim gibi farklı yüzeylere sahip olabilir. Piste geliş-gidişlerde ve meydanın diğer kısımlarında hava taşıtlarının kendi motor gücü ile yerdeki hareketlerine (rule) tahsis edilmiş yollara taksi veya rule yolları denir. Pistler ve rule yolları, bir meydandaki manevra sahasını oluşturur.

Uçuş el kitabı veya uçuş manueli, bir uçağın limitlerinin ve uçuşun emniyetli gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan bazı diğer bilgilerin derlendiği kitap. Uçuş el kitabı, bir uçağın uçuşa elverişli olduğunu teyit eden dokümanların bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Meydan turu</span>

Meydan turu, herhangi bir hava meydanında görerek iniş-kalkış yapan hava araçlarının izledikleri dikdörtgen güzergâh. Uçakların inişe yönelik olarak, pist etrafında yerden belirli bir yükseklikte izledikleri trafik desenidir. VFR iniş-kalkış eğitimi yapan uçaklar aynı deseni art arda yinelerler. Meydan turunun her bir aşamasına "bacak" denir.

TUSAŞ R-300 Sivrisinek; Türk Havacılık ve Uzay Sanayii tarafından Türk Silahlı Kuvvetleri'nin ihtiyacı doğrultusunda geliştirilen bir "Rotorlu İnsansız Hava Aracı"dır (R-İHA).

<span class="mw-page-title-main">Yer sürati</span>

Yer sürati (GS), uçuştaki herhangi bir hava aracının yeryüzü üzerindeki izdüşümünün hızı. GS kısaltması İngilizce ground speed kavramının akronimidir. Havacılıkta yer süratinin hava sürati ile ilişkisinin anlaşılabilmesi için öncelikle şu süratlerin bilinmesi gerekir:

<span class="mw-page-title-main">Bursa Yunuseli Havalimanı</span>

Bursa Yunuseli Havalimanı ya da Yunuseli Meydanı, Bursa şehir merkezinde bulunan bir havalimanı/iniş şerididir. 2001'e kadar sivil havacılığa açık olan havalimanı 2001-2017 yılları arası Askeri hizmette kullanılmıştır. 1 Şubat 2017'de tekrar sivil havacılığa açılmıştır. Ayrıca Türkiye'nin ilk iniş şerididir.

<span class="mw-page-title-main">STOL</span>

STOL, İngilizce "Short Take-off and Landing"'in kısaltmasıdır. Havacılıkta çok kısa pistlerde kalkış ve iniş yapabilen uçakları belirtmek için kullanılır. Birçok STOL uçağı, çeşitli koşullarda bulunan pistlere iniş yapabilmek için kızaklar gibi farklı ekipmanlar bulundurabilir.

<span class="mw-page-title-main">Charles Kirkconnell Uluslararası Havalimanı</span>

Charles Kirkconnell Uluslararası Havalimanı Cayman Adaları'ndaki Cayman Brac'ta hizmet veren bir havalimanıdır. Grand Cayman'daki Owen Roberts Uluslararası Havaalanı'na ve Küçük Cayman'daki Edward Bodden Havaalanı'na uçuşları olan Cayman Havayolları'nın merkezlerinden biridir. Cayman Brac'taki tek havaalanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aerodrom</span>

Aerodrom, hava sahası olan kara veya su alanıdır. Uçak, helikopter ve planörlerin kalkışını, inişini, rulesini, yerleştirilmesini ve bakımını sağlar.