İçeriğe atla

Helene Lange

Helene Lange
Doğum9 Nisan 1848(1848-04-09)
Oldenburg, Almanya
Ölüm13 Mayıs 1930 (82 yaşında)
Berlin, Almanya
Vatandaşlık Almanya
MeslekEğitimci,Aktivist
Helene Lange

Helene Lange (d. 9 Nisan 1848 - ö. 13 Mayıs 1930), Alman eğitimci ve kadın hakları savunucusu. Alman kadın hareketinin sembol kişiliklerinden biridir. 1919-1921 döneminde Hamburg Parlamentosu üyeliği yapmıştır.

Helene Lange Oldenburg'da orta sınıf bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Altı yaşındayken annesi ölmüştür.

Eğitim ve öğrenim

Kendisini öğretmen olarak yetiştirmiş ve 1871'de öğretmenlik sınavına girmiştir. İlk olarak evlerde özel ders vermiştir. 1876'da Berlin'de Alman Kadın Öğretmenler Semineri ile yönetimini üstlendiği özel bir kız okulunda çalışmıştır.

Faaliyetleri

1887'de kızların eğitimini sivri bir dille savunduğu Die höhere Mädchenschule und ihre Bestimmung'u (Kız Okulları ve Amaçları) bir arzuhâlde ek olarak yayımlamıştır. Bu yazılar “Gelbe Broschüre” (Sarı Broşürler) olarak tanınmıştır. 1890'da Alman Kadın Öğretmenler Derneğini kurmuş ve bu çabaları sayesinde 1896'da Berlin'de ilk kez altı kadın, eğitimlerini tamamlayarak diploma almıştır.

1894 ila 1905 yılları arasında Alman Kadınlar Derneğinin (BDF) ve Alman Kadın Öğretmeler Derneğinin başkanlığını yapmıştır.

Görme bozukluğu olan Lange'ye, arkadaşı Gertrud Bäumer çalışmalarında yardımcı olmuştu. İikili birlikte Handbuch der Frauenbewegung'u (Feminist Eylem için El Kitabı/Kadın Hareketlerinin El Kitabı, 1901-1906) yazmış ve Die Frau (Kadın, 1893-1944) adlı aylık dergiyi çıkarmıştır.

İlerleyen yıllarda kızların ve erkeklerin fırsat ve olanaklar konusunda eşit olduğu birçok okul kurmuşlardır. Rendsburg, Dortmund, Hamburg ve Fürth'de Helene-Lange-Gymnasium'u (Lisesi) açılmıştır.

Felsefesi ve önemi

Helene Lange Berlin'de öğretmenlik yapmıştır. Kadınların eşit eğitim ve meslek haklarına kavuşmalarını savunmuş ve ilk Alman kadın hareketlerinin en önemli temsilcilerinden biri olarak kabul edilmiştir.

Feminizme bakış açısı farklılıklarla şekillenmiştir. Cinsiyetlerin farklılıklarını vurgulamış ve kadınlar için ayrılmaz bir bütün olan anneliği göstermiştir. Kadınların nüfuzuyla, erkek egemen dünyadaki istenmeyen değişiklikleri düzeltmeyi istemiştir.

Politik hayatı

Lange 1918'de Alman Demokrat Partisinin (DDP) kurucuları arasında yer almıştır. 1919'da Hamburg Parlamentosu'nda başkanlık yapmış fakat yaşı dolayısıyla, 1921 parlamento seçimlerinde adaylığını koyamamıştır.

1928'de Oldenburg şehrinin vatandaş onur ödülünü almıştır.

Eserleri

  • Handbuch der Frauenbewegung Feminist Eylem için El Kitabı (1901-1906)
  • Gelbe Broschure (Sarı Broşürler) (1887)
  • Die Frauenbewegung in ihren Modernen Problemen (Çağdaş Sorunlarıyla Kadın Eylemi) (1908 )
  • Lebenserinnerungen (Anılar) (1921)
  • Kampfzeiten (Savaş Günleri) (1928)
Dergi
  • Die Frau (Kadın) (1893-1944)
Şiir kitapları
  • La Calie de la Tarete (Sokağın Akşamı) (1924)
  • Lös Dias y Las Noches (Gündüzler ve Geceler) (1926)
  • El Mundö'dela Rosa (Gülün Dünyası) (1930)
Otobiyografi
  • Cuaderrios de İnfancio (Çocukluk Defterleri) (1943)
  • Personasen la Sala

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Feminizm</span> İdeoloji

Feminizm, kadınların haklarını tanıyarak bu hakların korunması amacıyla eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasına yönelik çeşitli ideolojiler, toplumsal hareketler ve kitle örgütlerinden oluşan hareket. Sözcüğün köken olarak Latince "femina" ve onun Fransızca türevi olan "féminisme" sözcüğünden geldiği ve Türkçe eş anlamlısının hatunculuk olduğu belirtilmektedir. Kadın hareketi doğrudan kadınları ilgilendiren ve dolaylı olarak kültürü ilgilendiren konularda bilinç uyandırır. Feminizmin temel amaçları; eğitim, iş, çocuk bakımı, yönetim gibi konularda eşit haklara sahip olmaktan, yasal kürtaj hakkından, kadın sağlığı konusunda ilerlemelere, tacizin ve tecavüzün engellenmesinden lezbiyen haklarına kadar uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Berliner Ensemble</span> Almanyada bir tiyatro binası

Berliner Ensemble, Almanya’nın en meşhur tiyatrolarından birisidir ve kurucusu Bertolt Brecht’in eserlerini sahnelemesiyle ünlenmiştir. Almanca'nın en önemli sahnelerinden birisi olarak kabul edilen Berliner Ensemble, 1954 yılından bu yana Berlin'in Mitte ilçesinde, Schiffbauerdamm caddesinde bulunan tiyatro sahnesini kullanmaktadır.

Franz Babinger, Osmanlı tarihi konusunda çalışmalarıyla ünlü Alman tarihçi ve dilci.

<span class="mw-page-title-main">Gerhart Hauptmann</span> Alman yazar (1862-1946)

Gerhart Johann Robert Hauptmann,, Alman oyun yazarı ve yazar. Doğalcı bir yaklaşımla ele aldığı oyunlarıyla çağdaş Alman tiyatrosunu hazırlayan öncü yazarlardandır. Natüralizm akımının en önemli Alman temsilcisi olarak bilinir. Ancak çalışmalarında başka tarzlarla da bütünleşmiştir. Kendisinin muhtelif Avrupa ve ABD üniversitelerinde onursal doktora unvanları bulunuyor. Üç tane Grillparzer, bir tane Goethe ve 1912 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne lâyık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Nietzsche'nin kütüphanesi</span>

Alman filozof Friedrich Nietzsche, ölümünden sonra dahi korunmuş ve günümüze kadar ulaşmış geniş bir özel kütüphaneye sahipti. Bugün bu kütüphane, yaklaşık 170'i, çoğu önemli olmak üzere, onun tarafından yapılan açıklamalar içeren yaklaşık 1,100 ciltten oluşmaktadır. Lakin okuduğu kitapların ancak yarısından azı kütüphanesinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Roland Schimmelpfennig</span>

Roland Schimmelpfennig, eserleri Almanya'da sıkça sahnelenen güncel oyun yazarıdır. Oyunları 40'tan fazla ülkede yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Evelyn Hamann</span>

Evelyn Hamann, Alman oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">Gisela May</span>

Gisela May, Alman oyuncu ve müzisyen.

Käthe Ehrhold Alman öğretmen ve Protestan misyoneri.

<span class="mw-page-title-main">Maria Schell</span>

Maria Schell, Avusturyalı sinema ve tiyatro oyuncusu. Savaş sonrasında Almanca konuşulan ülkelerin ilk sinema idolü o olmuştu.

Gertrud Bäumer, Alman kadın hakları savunucusu ve politikacısı.

<span class="mw-page-title-main">Anita Augspurg</span>

Anita Augspurg Alman hukukçu, radikal kadın hakları savunucusu ve savaş karşıtı eylemcisi.

<span class="mw-page-title-main">Windsor’un Şen Kadınları (opera)</span>

Windsor’un Şen Kadınları Alman opera bestecisi Otto Nicolai tarafından William Shakespeare'in aynı isimli komedi oyunundan uyarlanarak "Hermann Salomon Mosenthal"'in Almanca olarak yazdığı libretto kullanılarak hazırlanmıştır. Prömiyer temsili Berlin Hofoper operaevinde 9 Mart 1849'da sahnelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şirin Tekeli</span> Türk yazar

Şirin Tekeli Türkiye'deki ikinci dalga kadın hareketinin içinde öncü olmuş kadın hakları savunucusu, feminist yazar ve aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Hermann Fried</span> Avusturyalı gazeteci ve yazar; Nobel Barış Ödülü sahibi (1864-1921)

Alfred Hermann Fried, Avusturyalı Yahudi pasifist, yayıncı, gazeteci ve Alman Barış Hareketi'nin kurucularındandır. 1911 yılında Tobias Asser ile birlikte Nobel Barış Ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Christiane Hörbiger</span> Avusturyalı oyuncu

Christiane Hörbiger [kristjane HERbiger], Avusturyalı oyuncu.

Alfons Maria Schneider Alman arkeologu ve İstanbul tarihi uzmanı.

<span class="mw-page-title-main">Mısır'da feminizm</span>

Mısır'daki feminizm, tarih boyunca birtakım toplumsal ve politik olayları içerir. Her ne kadar Mısır birçok açıdan reform konularında, özellikle de "milliyetçiliğin, emperyalizme ve feminizmin direniş hareketlerinde" öncülük etmiş olmasına rağmen kadınların erkeklerle eşit olması kolay olmamıştır.

Susanne 'Susi' Neumann, Alman kadın yazar, aktivist ve sendikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Frieda Nugel</span>

Frieda Nugel (1884-1966), matematik alanında doktora yapan ilk Alman kadınlardan biri olan Alman matematikçi ve sivil haklar aktivistiydi. Doktorasını 1912 yılında August Gutzmer'in danışmanlığında Martin Luther University of Halle-Wittenberg'de tamamladı.