İçeriğe atla

Helena Lekapene

Helena Lekapene LatinceHelena Lecapena, (d. yaklaşık 910 – d. 19 Eylül 961), VII. Konstantinos'un eşi, I. Romanos ile Theodora çiftinin kızı.

Geçmişi

VI. Leon'un 912 yılında ölümünden sonra tahta geçen kardeşi Aleksandros, 913 yılında öldü. Taht, 7 yaşındaki VII. Konstantinos'a kaldı. Ülke naipler tarafından yönetilmeye başlandı.

Konstantinopolis Patriği Nikolaos Mistikos, Mart 914 tarihine kadar baş naiplik yaptı. Daha sonra genç imparatorun annesi Zoe Karbonopsina yerini aldı. Zoe, etkili general Leo Fokas'ın desteği ile 919 yılına hadar hüküm sürdü. Ancak Leo, Bulgar Kralı I. Simeon'e karşı bir sıra savaş kaybetti. Bu, Zoe'ya ve generaline karşı muhalefeti güçlendirdi. 919 yılında, çeşitli hiziplerin bir araya geldiği bir darbe ile Zoe yönetimden uzaklaştırıldı. Etkin naip Bizans Donanması amirali Romanos Lekapenos oldu. Romanos, kızı Helena ile VII. Konstantinos'un evliliğini ayarladı ve meşru Makedonyalılar Hanedanı ile bağlantısını güvence altına aldı.

Romanos Hükümdarlığı

Vakanüvis Günah Çıkartıcı Theofanis'in Vakainamelerinin (kronikler) VII. Konstantinos döneminde yaşayan yazarlar tarafından devam ettirilmiş Oi meta Theofanin adlı Vakainamede, evliliğin Nisan ya da Mayıs 919 tarihinde gerçekleştiği yazar. Damat, onbeşinci doğumgününe henüz dört ya da beş ay daha vardı. Helena'nın yaşı ise kayıt edilmemiş ancak onun da küçük olduğu muhtemeldir. Çiftin 930lara kadar çocukları olmadı.

Romanos, evlilik töreni ile basileopatōr ("imparatorun babası") unvanı aldı. Eylül 920 tarihinde, Caesar unvanı aldı. 17 Aralık 920 tarihinde, Romanos, ortak imparator olarak tac giydi ve iki ortak imparatorun etkilisi ve kıdemlisi oldu.

Helena, kıdemsiz ortak imparatorun karısı oldu. Annesi, Theodora, Ocak 921 tarihinde Augusta olarak tac giymiş ve öldüğü 20 Ocak 922 tarihine kadar saray hirerarşisinde Helena'nın kıdemlisi olmuştur.

Helena, annesinin ölümünden sonra, etkili ve kıdemli imparatoriçe oldu. Yalnız değildi. Kardeşi Hristoforos, 921 yılında ortak imparator oldu. Hristoforos'un taca yükselmesi ile, magistros Niketas'ın kızı Sofya ile evlendi. Şubat 922 yılında imparatoriçe olarak Şubat 922 tarihinde tac giydi. Çiftin 3 çocuğu vardı.

924 yılında, bir kıdemli imparator Romonos, iki kıdemsiz (VII. Konstantinos ve Hristoforos) ve iki imparatoriçe (Helena ve Sofya) vardı. Fakat, Romonos, oğullarının iki tanesini, Stefanos ve Konstantinos'u da ortak imparator ilan etti. 933 yılında, Stefanos, Gabalos'un kızı Anna ile evlendi. Vakainamelerde, bu evlilikten bir çocuk kaydedilmemiştir. 939 yılında, Konstantinos, Patrikios Hadrian'ın kızı bir başka Helena ile evlendi. Helena, 14 Ocak 940 tarihinde öldü, Konstantinos, Theofano Mamas ile 2 Ocak 940 tarihinde evlendi. Konstantinos bir oğul sahibidir ancak annesinin kim olduğu kaydedilmemiştir.

Romanos'un isteği ile, Hristoforos dört kıdemsiz imparatorun en kıdemlisi oldu. Böylece VII. Konstantinos, Stefanos ve Konstantinos kıdemsiz ortak imparator olarak kalarak tahtın varisi oldu. Hristoforos, 931 yılında öldü. Romanos, oğullarını VII. Konstantin'in önüne çıkarmadı. Damadı, oğullarının önünde tahtın varisi oldu. Böylece Helena, babasının ölümü durumunda baş imparatoriçe olma şansı yakaladı.

Bu dönem, 16 Aralık 944 tarihine kadar sürdü. Romanos'un kendileri yerine VII. Konstantinos'u imparator yapacağından korkan, genç oğulları Stefanos ve Konstantinos babalarını tutuklatıp Prens Adaları'na keşiş olmak üzere gönderdiler.

Konstantinos'un Hükümdarlığı

Helena ölüm döşeğinde

VII. Konstantinos, 24 yıllık kıdemsiz ortak imparatorluk dönemimden sonra, 27 Ocak 945 tarihinde hem kayınbiraderleri hem de ortak imparatorlar olan Stefanos ve Konstantinos'u de görevden alıp sürgüne yolladı, böylece tek imparator oldu. Helena da tek imparatoriçe oldu. VII. Konstantinos, hiçbir zaman icra yetkilerini kullanmadı, kendisini bilim ve sanata adamış, yetkilerini enerjik karısı Helena ile birlikte bürokrat ve generallere devretmiştir.

Ailesi

Evliliğinden isimleri bilinen çocukları şunlardır:

  • Leon, çocukken öldü.
  • II. Romanos.
  • Zoi. Bir manastıra rahibe olarak kapatıldı.
  • Theodora, İmparator I. İoannis ile evlendi.
  • Agatha. Bir manastıra rahibe olarak kapatıldı.
  • Theofano. Bir manastıra rahibe olarak kapatıldı.
  • Anna. Bir manastıra rahibe olarak kapatıldı.

II. Romanos, varis ve ortak imparator oldu. VII. Konstantinos,9 Kasım 959 tarihinde ölünce, II. Romanos imparator oldu. Karısı Theofano'nın ikna etmesi ile tüm beş kızkardeşini rahibe olmaları için Kanikleion'a yolladı. Bu noktadan sonra Helena'nın saray hayatından çekildiği düşünülmektedir. Teofanes Continuatus'un Vakainamesinde hakkında geçen son kayıt 19 Eylül 961 tarihinde öldüğüdür.

Dış bağlantılar

Helena Lekapene
Doğumu:  ? Ölümü: 961
Kraliyet Unvanları
Önce gelen
Zoe Karbonopsina
Bizans İmparatoriçe eşi
919–920
Theodora ile birlikte (920–922)
Theofano (956–959)
Sonra gelen
Theofano

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Romen Diyojen</span> 1068–1071 yılları arasındaki Bizans imparatoru

IV. Romanos ya da yaygın Türkçe adıyla Romen Diyojen, 1068 ile 1071 arasında hüküm süren Bizans imparatoru. Anadolu'yu Türklere karşı savunmak için tahta çıkıp büyük bir ordu topladı ama Malazgirt Meydan Muharebesi'nde Alparslan'a karşı başarısız olunca tahttan indirildi ve Bizans tarafından gözlerine mil çekildi. Gözlerine mil çekme işlemi çok kötü yapıldığı için öldü.

<span class="mw-page-title-main">Zoi (imparatoriçe)</span>

Zoi Porfirogenita 11 Kasım 1028'den 1050 yılındaki ölümüne kadar Bizans imparatoriçesi unvanını taşımıştır. 21 Nisan 1042'den 12 Haziran 1042'ye kadar kız kardeşi Theodora ile ortak hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">I. Romanos</span>

Romanos Lekapenos, 920-944 arasında tahtı damadı VII. Konstantinos'la paylaşan ve gerçek iktidarı elinde tutan Bizans imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">II. Romanos</span> 959-963 yıllarındaki Bizans imparatoru

II. Romanos, 959-963 yılları arasında tahta kalan Bizans imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">VIII. Konstantinos</span>

VIII. Konstantinos, 962-1025 yılları arasında kardeşi II. Basileios'la birlikte ortak imparator, 1025-1028 yılları arasında ise tek başına tahtta kalan Bizans imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Eudokia Makrembolitissa</span>

Eudokia Makrembolitissa Bizans İmparatoru X. Konstantinos'un ikinci karısı. 1067 yılında onun ölümünden sonra Romen Diyojen'in karısı olmuştur. Ayrıca Konstantinopolis Patriği I. Mihail Kirularios'un yeğenidir.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinos (I. Romanos'un oğlu)</span> Bizans İmparatoru

Konstantinos Lekapenos ya da Lecapenus, Bizans imparatoru I. Romanos'un üçüncü oğlu ve 924 ile 945 yılları arası ortak imparatordur. Ağabeyi Stefanos ile Aralık 944 tarihinde I. Romanos'u tahtan indirmişlerdir. Ancak, birkaç hafta sonra bu sefer yasal imparator VII. Konstantinos tarafından onlar tahtan indirilip sürgüne gönderilmişlerdir. Önce iki kardeş Prote'ye kendileri tarafından sürgüne gönderdikleri babalarının yanına gönderilmişlerdir. Bizans vakanüvisleri, babaları I. Romanos onları Yeşaya kitabı 1.2 ayetinde yazan sözlerle karşıladığını yazar:

Ey gökler dinleyin, ey yeryüzü kulak ver!

Çünkü RAB konuşuyor:
<<Çocukları yetiştirip büyüttüm,

Ama bana başkaldırdılar.>>

<span class="mw-page-title-main">Stefanos (I. Romanos'un oğlu)</span>

Stefanos Lekapenos ya da Lecapenus, , Bizans imparatoru I. Romanos ile Theodora'nın ikinci oğlu ve 924 ile 945 yılları arası ortak imparatordur. Kardeşi Konstantinos ile Aralık 944 tarihinde I. Romanos'u tahtan indirmişlerdir. Ancak, birkaç hafta sonra bu sefer yasal imparator VII. Konstantinos tarafından onlar tahtan indirilip sürgüne gönderilmişlerdir. Önce iki kardeş Prote'ye kendileri tarafından sürgüne gönderdikleri babalarının yanına gönderilmişlerdir. Bizans vakanüvisleri, babaları I. Romanos onları Yeşaya kitabı 1.2 ayetinde yazan sözlerle karşıladığını yazar:

Ey gökler dinleyin, ey yeryüzü kulak ver!

Çünkü RAB konuşuyor:
<<Çocukları yetiştirip büyüttüm,

Ama bana başkaldırdılar.>>

<span class="mw-page-title-main">Zoe Karbonopsina</span>

Zoe Karbonopsina, ayrıca Karvounopsina ya da Carbonopsina, i.e., "Kömür siyahı gözlü", İmparator VI. Leon'un dördüncü karısı, İmparator VII. Konstantinos'in annesi.

<span class="mw-page-title-main">Nikolaos Mistikos</span>

I. Nikolaos Mistikos ya da I. Nicholas Mysticus, Mart 901'den Şubat 906'ya ve Mayıs 912'den öldüğü Mayıs 925 yılına kadar Konstantinopolis Patriği.

Josef Bringas, Bizans İmparatorluğu'nda VII. Konstantinos ve II. Romanos dönemlerinde önemli hadım yönetici, daha sonra etkili hükümdar naibi. II. Nikiforos'un 963 yılında imparatorluk tacına yükselişi karşısında başarısız bir muhalefet göstermiş, bir manastıra sürgüne gönderilmiş ve 965 yılında orada ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Theofano (II. Romanos'un eşi)</span>

Theofano, Bizans imparatoriçesi. II. Romanos ve II. Nikiforos'un karısı, I. İoannis'in sevgilisi, II. Basileios ve VIII. Konstantinos'un annesidir. Theofano, 10. yüzyıl Bizans tarihinde önemli bir rol oynamıştır. Oğulları küçük iken taht naipliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Theofano (VI. Leon'un eşi)</span> Bizans İmparatoriçesi

Theofano Martiniake Bizans İmparatoru VI. Leon'nin ilk karısı.

<span class="mw-page-title-main">Zoi Zaucena</span> Bizanslı imparatoriçe

Zoi Zaucena, Bizans İmparatoru VI. Leon'nin ikinci karısı. Kocasının hükümdarlığında yüksek rütbeli bürokratlık yapmış Stilianos Zaucis'in kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hristoforos (I. Romanos'un oğlu)</span>

Hristoforos Lekapenos ya da Lecapenus İmparator I. Romanos ile Theodora'nın en büyük oğlu ve 921 yılından öldüğü 931 yılına kadar ortak imparator.

İrini Asanina, Bizans imparatoru VI. İoannis'in eşidir.

Theodora, VII. Konstantin'in kızı İmparator I. İoannis'in ikinci karısı ve ilk imparator eşi.

Theofano Bizans İmparatoru Stavrakios'un imparatoriçe eşidir. Günah Çıkartıcı Theofanis'in Vakainamelerine (kroniklerine) göre, Theofano, İmparatoriçe İrini ile akrabadır, Her iki kadın da Atina'dandır fakat bu akrabalığın içeriği bilinmemektedir.

Theodora I. Romanos'un eşi.

<span class="mw-page-title-main">VII. Konstantinos</span> Bizans imparatoru

VII. Konstantinos Porfirogennetos ya da Porphyrogenitus, "Mor Oda'da Doğan" Makedon Hanedanı'nın dördüncü Bizans imparatoru, 913 ile 959 yılları arasında hüküm sürmüştür. İmparator VI. Leon ile onun dördüncü karısı Zoe Karbonopsina'nın oğlu, öncülü Aleksandros'un yeğenidir.