İçeriğe atla

Hel Yarımadası

Władysławowo'daki en yüksek binadan Hel Yarımadası'nın görünümü

Hel Yarımadası (Lehçe: Mierzeja Helska, Almanca: Halbinsel Hela or Putziger Nehrung), Polonya'nın kuzeyinde Puck Körfezi'ni açık Baltık Denizi'nden ayıran 35 km uzunluğunda bir kum yarımadasıdır. Pomeranya Voyvodalığı'nın Puck İlçesinde yer almaktadır.

İsim

Yarımadanın adı, boş, açıkta kalan yer anlamına gelen eski Lehçedeki "hyl / hel" kelimesinden veya yarımadanın biçiminden ve bölgenin ilk kez Doğu Alman Gotları tarafından yerleştiği gerçeğinden türetilen Almanca topuk kelimesinden gelme ihtimali vardır.[1]

Coğrafya

Hel Yarımadasında Uçurtma sörfü yapanlar.

Yarımadanın genişliği Jurata yakınlarında yaklaşık 300 m'den en dar kesiminde 100 m'den uçta 3 km'ye kadar değişmektedir. Yarımada tamamen kumdan oluştuğu için sık sık kış fırtınalarıyla adaya dönüşüyor. 17. yüzyıla kadar yarımada, yalnızca yazın bir kara şeridi oluşturan bir adalar zinciriydi.

Yarımada boyunca ana karadan en uzak noktada, popüler bir turizm merkezi olan Hel'de bulunan kasabaya kadar bir yol ve bir demiryolu geçmektedir. Yarımadada bulunan diğer kasabalar, limanlar ve turistik yerler ise Jurata, Jastarnia, Chłapowo, Kuźnica, Chałupy ve Władysławowo'dur.

Yarımadada otobüs taşımacılığı tek bir rotadan oluşur.[2][3]

Askeri önemi

Hel Yarımadası, 1772'den 1919'a kadar Prusya'nın ve ardından Almanya'nın bir parçasıydı. Yarımada, Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra İkinci Polonya Cumhuriyeti'nin bir parçası olduktan sonra, önemli bir askeri önem kazandı. Bölge Danzig Koridoru'nun önemli bir parçasını oluşturuyordu ve bu öneminden dolayı küçük bölgede yaklaşık 3.000 kişilik bir garnizondan bir müstahkem hat oluşturulmuştu. 1939'daki Hel Savaşı sırasında, Polonya güçleri yarımadayı bir noktada dinamitleyerek bir adaya dönüştürdü.

Alman işgali yıllarında (1939–1945), Hel'in savunması daha da genişletildi ve silahlar kısa süre sonra işgal altındaki Fransa'daki Atlantik Duvarı'na taşınmasına rağmen, Hel'de üç adet 40.6 cm'lik bir SK C/34 top bataryası inşa edildi. Yarımada, II.Dünya Savaşı'nın sonuna kadar, Almanların elinde kaldı. Alman birlikleri, Almanya'nın teslim olmasından altı gün sonra 14 Mayıs 1945'te teslim oldu.

Savaştan sonra, Hel tekrar Polonya'nın bir parçası olduğunda, alanının çoğu askeri kullanım için ayrılmıştı. 1940'larda ve 1950'lerde ilave silah bataryaları yerleştirildi. Bugün yarımadanın bazı bölgeleri hala Polonya Silahlı Kuvvetlerine ait olmasına rağmen, tahkimatların ve bataryaların çoğu turistlere açık.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2021. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2021. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Weserübung Harekâtı</span> II. Dünya Savaşı sırasında Almanyanın Norveçi işgali

Weserübung Harekâtı, II. Dünya Savaşı’nda, Almanya’nın Norveç’e yönelen askerî harekâtıdır. Harekât 9 Nisan - 10 Haziran 1940 tarihleri arasında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mora Yarımadası</span>

Peloponez veya Mora Yarımadası, bugünkü Yunanistan'ın güneyinde, ülkenin bir kısmını oluşturan, Avrupa kıtasına bağlı olan ve Ege Denizi'nde bulunan yarımadadır. Adanın ismi Yunancada Peloponnesos (Πελοπόννησος) 'tur. Bu isim Yunancada Pelops'un Adası anlamına gelmektedir. Günümüzde Mora'nın kuzeybatı kesimi Batı Yunanistan bölgesine dahil edilmiştir. Resmi yüzölçümü toplam 15,511 m², bütün yarımada ise toplamda 21,550 m²'dir. Buna göre Mora, Yunanistan'ın Orta Makedonya ve Orta Yunanistan bölgelerinden sonra en geniş arazi yapısına sahip üçüncü bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Sina Yarımadası</span> Mısırda bir yarımada

Sinâ Yarımadası, Mısır'da bir yarımada.

<span class="mw-page-title-main">Tuhaf Savaş</span> İkinci Dünya Savaşının başlangıcında, Batı Cephesinde yalnızca bir sınırlı askeri kara harekâtının yapıldığı sekiz aylık dönem

Tuhaf Savaş, II. Dünya Savaşı kıta Avrupası savaşları içinde geçen, Polonya'nın işgali başlangıcıyla Fransa Seferi başlangıcı arasında geçen harekât ve muharebe dizisidir.

<span class="mw-page-title-main">Datça Yarımadası</span> Türkiye de yarımada

Datça Yarımadası, 1928'e kadar Reşadiye Yarımadası, Muğla ilinde yer alan 70 km uzunluğunda dar bir yarımadadır. Gökova Körfezi ile Hisarönü Körfezini birbirinden ayırır. Akdeniz ile Ege Denizi'nin kesişme noktasındadır. Önemli bir doğa ve yat turizmi odağıdır.

Zemland Taarruzu, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde Sovyet kuvvetleriyle Alman-Fin kuvvetleri arasında gerçekleşen bir muharebedir. Harekât, Sambia Yarımadasında icra edilmiştir.

<i>Luftwaffe</i> II.Dünya Savaşında Alman Hava Kuvvetleri

Luftwaffe, II. Dünya Savaşı sırasında Alman Wehrmacht birliklerinin hava savaş birimiydi. Almanya'nın I. Dünya Savaşı sırasındaki askeri hava kuvvetleri, İmparatorluk Ordusu'nun Luftstreitkräfte'si ve İmparatorluk Donanması'nın Marine-Fliegerabteilung'u, Mayıs 1920'de Versay Antlaşması'nın şartları uyarınca dağıtıldı ve Almanya'nın herhangi bir hava kuvvetlerine sahip olması yasaklandı.

<span class="mw-page-title-main">Danzig Serbest Şehri</span>

Özgür Danzig Şehri, Baltık Denizi kıyısındaki liman kenti Danzig ve etrafındaki 200 kadar kasabanın oluşturduğu, 1920 ile 1939 hüküm sürmüş yarı bağımsız bir şehir devleti. I. Dünya Savaşı'ndan sonra 1919'da imzalanan Versay Barış Antlaşması'nın 100. maddesi uyarınca kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Fort Sumter Muharebesi</span>

Fort Sumter Muharebesi, Birlik karşıtlarının, Güney Karolina'da Charleston yakınlarındaki Fort Sumter'ı bombalaması ve bölgeyi teslim alması, Amerikan İç Savaşı'nın başlamasıyla sonuçlanan muharebedir. Yedi Güney eyaletinin birlikten ayrılma bildirimlerini takiben bu eyaletler Güney Karolina'daki Birlik Ordusu'nun Charleston Harbor tesislerini terk etmesini talep etti. 26 Aralık 1860 tarihinde Binbaşı Robert Anderson, gizlice Fort Sumter girişinde önemli bir kale olan Sullivan Adası'nı ele geçirdi. 9 Ocak 1861 tarihinde kıyıya yapılacak saldırıyı engellemek amacıyla ABD Başkanı James Buchanan'ın adaya batarya ikmali girişimi başarısız oldu. Daha sonra Güney Karolina yetkilileri Fort Sumter hariç, Charleston bölgesindeki Federal yönetimi devirdi.

<span class="mw-page-title-main">Izola</span>

Izola İtalyanca: Isola) Eski bir balıkçı kasabası ve İstriya yarımadasının Adriyatik kıyısındaki güneybatı Slovenya'da bir belediyedir. Adı ada anlamına gelen İtalyan Isola kelimesinden kaynaklanır.

<span class="mw-page-title-main">Cieszyn</span>

Cieszyn Olna Nehri'nin doğu kıyısında güney Polonya'da bir sınır kenti ve Silezya Voydodalğı'nda olan Cieszyn İlçesinin idari mevkiidir. Şehrin yaklaşık 36.100 nüfusu vardır ve Çek Cumhuriyeti Karviná Bölgesi, Moravya-Silezya Bölgesi'nde Český Těšín'in karşısında yer almaktadır. Her iki kasaba da Avusturya Silezya bölgesinin tarihi bölgesindedir ve Cieszyn / Těšín Silesia bölgesinin tarihi başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Shimokita Yarımadası</span> Japon Yarımadası

Shimokita Yarımadası, Japonya'nın Honshū adasının kuzeybatı çıkıntısını oluşturan bir yarımadadır. Doğudaki Pasifik Okyanusu, kuzeyde Tsugaru Boğazı ve batıda ve güneyde Mutsu Körfezi ile sınırlanmış olup kuzeyde ise Hokkaido'ya kadar uzanmaktadır. Batıya bakan bir balta şeklinde olan yarımada, Honshū'nun en kuzey noktası olan Ōma Burnu ile Japonya'nın en büyük kum tepeleri olan Sarugamori Kum Tepeleri'ni içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Zamość</span>

Zamość, güneydoğu Polonya'da yer alan şehir. UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndedir. 1999'dan beri Lublin Voyvodalığı'nın güney kısmında yer alır. 2014 yılındaki sayıma göre nüfusu 65.149'dur. 1580 yılında yerleşim merkezi olarak kurulan Zamość, Roztocze Ulusal Parkı'ndan yaklaşık 20 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Avalon Yarımadası</span> Newfoundland adasında bir yarımada

Avalon Yarımadası Newfoundland adasının güneydoğu bölümünü oluşturan büyük bir yarımadadır. 9,220 kilometrekare (3,560 sq mi) boyutundadır.

<span class="mw-page-title-main">Akama</span> kıbrısta bir yarımada

Akama, Akama yarımadası ya da Akama Yarımadası Ulusal Parkı, Kıbrıs adasının en batı ucunda 230 km² alana yayılan bir yarımada. Yarımada, adını Truva Savaşı'nın kahramanı ve Soli antik şehir krallığının kurucusu Theseus'un oğlundan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vistül Kordonu</span>

Vistül Kordonu, kumluktan oluşmakta ve Baltık Denizi'ni Vistül Lagünü'nden ayırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sambia Yarımadası</span>

Sambia Yarımadası ya da Kaliningrad Yarımadası, Rusya'nın Kaliningrad Oblastı'nın içinde yer almaktadır. Yarımada, Kuran Lagünü (kuzey-doğu), Vistül Lagünü (güneybatıda), Pregel Nehri (güneyde) ve Deyma Nehri (doğuda) ile sınırlanmıştır. Sambia Yarımadası her tarafı sularla çevrili olduğu için teknik olarak bir adadır. 1945'ten önce Doğu Prusya'nın önemli bir bölümünü oluşturuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Puck Körfezi</span>

Puck Körfezi, Polonya, Pomeranya Voyvodalığının kıyılarının açıklarında, güney Baltık Denizi'ndeki Gdańsk Körfezi'nin sığ bir batı koludur. Hel Yarımadası ile açık denizden ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Jawor</span>

Jawor, Polonya'nın güneybatı kesiminde 22.890 nüfuslu (2019) bir kasabadır. Aşağı Silezya Voyvodalığı'nda yer almaktadır. Jawor İlçesinin merkezidir ve bölgesel başkent Wrocław'ın yaklaşık 61 kilometre (38 mi) batısındadır. Kasabanın içinden 31 mil uzunluğundaki Öfkeli Nysa nehri akıyor.