İçeriğe atla

Hekzametilen triperoksit diamin

Hekzametilen triperoksit diamin

Hekzametilen triperoksit diamin (HMTD), patlayıcı organik bir bileşiktir ve amatör patlatma başlıklarında yaygın olarak kullanılmaktadır.[1]

HTMD organik peroksittir, heterosiklik bir bileşiktir ve kafes benzeri bir yapıya sahiptir. Çoğunlukla yüksek başlatma gücü (cıva fülminattan daha yüksek) ve ucuz üretimi nedeniyle, 20. yüzyılın başlarında patlatma kapakları için başlatıcı bir patlayıcı olarak kabul edilmiştir. Bu nedenle, madencilik uygulamalarında hızla birincil patlayıcı olarak kullanılmaya başlandı. Bununla birlikte, o zamandan beri, dekstrine edilmiş kurşun azid ve DDNP (kurşun veya cıva içermeyen) gibi daha (kimyasal olarak) kararlı bileşiklerin yerini almıştır.

Üretimi

Hidrojen peroksit ve hekzaminin tepkimesiyle üretilir.

  • 4NH3 + 6CH2O → C6H12N4+6H2O
  • C6H12N4 + 3H2O2 → C6H12N2O6 + 2NH3

Kaynakça

  1. ^ Hexamethylene Triperoxide Diamine: Indicators of Acquisition, Manufacture, and Considerations for Response (PDF). First Responder's Toolbox (İngilizce). U.S. National Counterterrorism Center. 10 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Mart 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sodyum</span> atom numarası 11 olan kimyasal element

Sodyum, periyodik cetvelde Na simgesi ile gösterilen ve atom numarası 11 olan element. Sodyum yumuşak ve kaygan bir metal olup alkali metaller grubuna aittir. Doğal bileşiklerin içinde bol miktarda bulunur. Yüksek oranda reaktiftir, sarı bir alevle yanar, su ile şiddetli reaksiyon verir ve havada hızla oksitlenir. Dolayısıyla, vazelin, gazyağı gibi hava ve su ile temasını kesecek bir ortamda saklanması gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Kurşun</span> atom numarası 82 ve atom kütlesi 207,19 olan mavi-gümüş rengi karışımı bir element

Kurşun (Pb) atom numarası 82, atom kütlesi 207,19 olan mavi-gümüş rengi karışımı bir elementtir. 327,5 °C'ta erir ve 1740 °C'ta kaynar. Doğada, kütle numaraları 208, 206, 207 ve 204 olmak üzere 4 kararlı izotopu vardır.

<span class="mw-page-title-main">Cıva</span> Atom numarası 80 olan kimyasal element

Cıva sembolü "Hg" ve atom numarası 80 olan kimyasal element. "Hg" sembolü, Latincedeki hydrargyrum sözcüğünden gelir. Oda sıcaklığında sıvı hâlde bulunan Cıva için İngilizcede iki sözcük kullanılır: "mercury" ve "quicksilver".

<span class="mw-page-title-main">Üre</span> Organik bileşik

Üre (Latince Urea Pura), organik bir bileşik. Formülü H2N-CO-NH2'dir. Karbonik asidin diamidi olan üre aynı zamanda karbamik asidin de amidi olduğundan karbamid adı ile de bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Patlayıcı madde</span> patlamaya neden olabilecek büyük miktarda potansiyel enerji içeren reaktif madde

Patlayıcı madde, hararet veya şok tesiri ile kimyasal değişikliğe uğrayan, yüksek derecede ısı, çok hacimde gaz meydana getiren, katı, sıvı veya gaz hâlindeki kimyasal maddelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Nitrogliserin</span> kimyasal bileşik

Nitrogliserin nitrik asit esterinin oluşumuna uygun koşullar altında, en çok beyaz dumanlı nitrik asit ile gliserinin nitrolanmasıyla üretilen yoğun, renksiz, yağlı, patlayıcı sıvıdır. Kimyasal olarak, madde nitro bileşiğinden ziyade bir organik nitrat bileşiği olmasına rağmen, geleneksel adı genellikle daha fazla kullanılır. 1847'de icat edilen nitrogliserin, inşaat, yıkım ve madencilik endüstrilerinde kullanılan çoğunlukla dinamit gibi patlayıcı maddelerin üretiminde aktif bir bileşen olarak kullanılmaktadır. 1880'lerden beri, nitrogliserin ordu tarafından aktif bir bileşen ve kordit ve balistit gibi bazı katı itici yakıtlarda nitroselüloz için jelatinleştirici olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">El bombası</span>

El bombası, içi infilak maddesi veya kimyasal maddelerle doldurulan ve bir patlama veya ateşleme tertibatını ihtiva eden küçük bir bomba türü.

Hidrazin (N2H4), amonyaktaki bir hidrojen yerine NH2 (amino) grubunun geçmesi sonucunda oluşur. Hidrazindeki her bir N atomunun yükseltgenme basamağı (değerlik) -2'dir. Hidrazin bifonksiyonel bir bazdır. Susuz N2H4, dumanlar oluşturan renksiz ve yanıcı bir sıvıdır. Saf hidrazin, örneğin hidrazin hidrat gibi sulu çözelti içinde işlenmedikçe oldukça toksiktir.

Hidrojen peroksit (H2O2), saf haldeyken oldukça açık mavi renkte; sulandırıldığında ise renksiz hale gelen bir bileşiktir. Viskozitesi sudan daha yüksek olan ve zayıf asidik özellik gösteren bileşik, aynı zamanda güçlü bir oksitleyicidir. Özellikle tıp alanında %3'lük sulu çözeltisi ve kâğıt sanayiinde kâğıtlara beyaz renk vermek için kullanılmaktadır. Bileşik ayrıca dezenfektasyon, oksitleme, antiseptik üretimi ve roket yakıtı üretiminde de tercih edilir.

<span class="mw-page-title-main">Cıva(II) fülminat</span>

Cıva(II) fülminat, Hg(CNO)2, primer patlayıcıdır. Sürtünme ve şoka çok duyarlı olduğundan dolayı özellikle diğer patlayıcıları patlatmak için kullanılan darbeli kapsüller ve patlatma kapsüllerinde bir tetikleyici olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kurşun stifnat</span>

Kurşun stifnat (kurşun 2,4,6-trinitrorezorsinat, C6HN3O8Pb ), isminden anlaşılacağı üzere stifnik asitten türetilmiş, kapsül ve daha az duyarlı sekonder patlayıcıları patlatmak için kullanılan fünye karışımlarının, bir bileşeni olarak yararlanılan patlayıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Peroksit</span>

Peroksitler, R−O−O−R yapısına sahip bir grup bileşiktir. Bir peroksit içindeki O−O fonksiyonel grubu, peroksit grubu veya perokso grubu olarak adlandırılır. Oksit iyonlarının aksine, peroksit iyonundaki oksijen atomları -1 yükseltgenme seviyesine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Metil etil keton</span> kimyasal birleşik

Etil metil keton ya da Metil etil keton, kısaca MEK olarak da bilinen, sistematik adı bütanon olan sıvı bir organik bileşiktir. Asetona benzer bir kokuya sahiptir ve endüstride çözücü olarak kullanılır. 2-Bütanolün oksidasyonu ile üretiminde bakır, çinko ve bronz katalizörler kullanılır. Yanıcıdır. Güçlü bir patlayıcı olan ve katalizör olarak kullanılan metil etil keton peroksit'in (MEKP) üretiminde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Fülminik asit</span>

Fülminik asit, HCNO moleküler formülünü içeren kimyasal bir bileşiktir. Gümüş tuzu, 1798'de, gümüş nitrik asit içinde eritildiyse ve şarabın ruhuna eklenen çözeltinin, beyaz, oldukça patlayıcı bir toz elde edildiğini tespit eden Luigi Valentino Brugnatelli tarafından keşfedildi. 1800'de Edward Charles Howard da gümüş tuzu üretti ve daha sonra 1824'te Justus von Liebig tarafından araştırıldı. Howard ayrıca, 1799'da, Brugnatelli'nin işleminde gümüş yerine gümüş cıvası olan cıva tuzunu yarattı. Organik bir asit ve gümüş tuzu 1825'te Friedrich Wöhler tarafından keşfedilen izosiyanik asit izomeridir. Serbest asit ilk olarak 1966'da izole edildi.

<span class="mw-page-title-main">Trioksidan</span>

Trioksidan, hidrojen trioksit veya dihidrojen trioksit olarak da adlandırılan, H[O]3H (H2O3 olarak da yazılır) kimyasal formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Kararsız hidrojen polioksitlerdendir. Sulu çözeltilerde, trioksidan su ve tekli oksijen oluşturmak için ayrışır:

Eksplosoforlar organik kimyada organik bileşiklere patlayıcı özellikler kazandıran fonksiyonel gruplardır.

<span class="mw-page-title-main">Pirana çözeltisi</span> sülfürik asit ve hidrojen peroksitten oluşan çözelti

Pirana çözeltisi, sülfürik asit ve hidrojen peroksitten oluşan çözeltidir, organik maddeleri yüzeylerden temizlemek için kullanılır.

Metil etil keton peroksit (MEKP), [(CH3)(C2H5)C(O2H)]2O2 formülüne sahip bir organik peroksittir. MEKP renksiz ve yağımsı bir sıvıdır. Polimerlerin vulkanizasyonunda (çapraz bağlanmasında) yaygın olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">1,3,5-Trinitrobenzen</span> C6H3N3O6 formülüne sahip organik bir bileşiktir

1,3,5-Trinitrobenzen, C6H3N3O6 formülüne sahip organik bir bileşiktir. Üç trinitrasyonlu benzen türevlerinden biridir. Soluk sarı bir katı olan bileşik son derece patlayıcıdır.

Nitrometan, bazen basitçe "nitro" olarak adlandırılan ve kimyasal formülü CH3NO2 olan bir organik bileşiktir. En basit organik nitro bileşiğidir. Ekstraksiyonlar, reaksiyon ortamı ve temizleme solventi gibi çeşitli endüstriyel uygulamalarda çözücü olarak yaygın bir şekilde kullanılan polar bir sıvıdır. Organik sentezde bir ara ürün olarak pestisit, patlayıcı, lif ve kaplama üretiminde yaygın olarak kullanılır. Nitrometan çeşitli Tap Fuel kalkış yarışı gibi motor sporlarında ve Radyo-kontrollü uçaklarda, tel kumanda kontrollü ve serbest uçuş model uçaklardaki minyatür içten yanmalı motorlarda yakıt katkı maddesi olarak kullanılır.