İçeriğe atla

Hedy Lamarr

Hedy Lamarr
Tanıtım fotoğrafı, y. 1940
DoğumHedwig Eva Maria Kiesler
9 Kasım 1914(1914-11-09)[a]
Viyana, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Ölüm19 Ocak 2000 (85 yaşında)
Casselberry, Florida, ABD
MilliyetAvusturya
ABD (1953'ten itibaren)
MeslekOyuncu, mucit
Etkin yıllar1930–1958
Boy1,71 m (5 ft 7 in)
EvlilikFritz Mandl
(1933–1937; boşanmış)
Gene Markey
(1939–1941; boşanmış; 1 çocuk)
John Loder
(1943–1947; boşanmış; 2 çocuk)
Teddy Stauffer
(1951–1952; boşanmış)
W. Howard Lee
(1953–1960; boşanmış)
Lewis J. Boies
(1963–1965; boşanmış)

Hedy Lamarr (İngilizce telaffuz: [ˈhɛdi]; doğum adıyla Hedwig Eva Maria Kiesler, d. 9 Kasım 1914 – ö. 19 Ocak 2000)[a] Yahudi asıllı Avusturyalı ve daha sonra ABD'de yaşamış olan oyuncu, mucit.[1]

Lamarr çok sayıda popüler filmde rol almış olmakla birlikte, bunların başlıcaları arasında 1938 yapımı, Charles Boyer ile birlikte başrollerini paylaştığı Algiers filmi, 1940 yapımı Spencer Tracy ile başrolünü paylaştığı I Take This Woman filmi, 1940 yapımı, Clark Gable ile başrolünü paylaştığı Comrade X filmi, 1941 yapımı, başrolünü James Stewart ile paylaştığı Come Live With Me filmi, 1941 yapımı, başrolünü Robert Young ile paylaştığı H.M. Pulham, Esq. filmi ve 1949 yapımı, Victor Mature ile birlikte rol aldığı Samson and Delilah filmi yer almaktadır.[2] 1933 yılında (dâhil) Gustav Machatý'nin yönetmenliğini yaptığı Ecstasy isimli filmdeki çıplaklığı ile tartışma konusu oldu ve eşinden ayrılarak gizlice Paris'e kaçtı. Buradayken MGM'in başkanı Louis B. Mayer ile görüştü ve kendisine Hollywood'da film sözleşmesi teklif edildi. Lamarr 1930'un başlarından, 1950'lerin sonlarına kadar rol aldığı filmler ile bir yıldız hâline geldi.[3]

İlk evliliği süresince Lamarr'ın uygulamalı bilimlere karşı ilgisi arttı ve oyunculuk kariyerinden de sıkıldığından dolayı bir mucit olarak buluşlar üretti. II. Dünya Savaşı'nın başlangıcında, müttefiklerin savaştaki güçlerine yardımcı olmak için çok istekliydi. Besteci ve mucit olan George Antheil ile birlikte yayılma spektrumunun radyo güdümlü torpidolarda kullanılabilmesi amacıyla frekans atlamalı yayılma spektrumunu icat ederek, ABD'de patentini aldılar.[4] ABD Donanması 1960'lara kadar bu teknoljiyi benimsemedi ancak günümüzde bu teknolojinin çalışma prensipleri Wi-Fi, CDMA ve Bluetooth teknolojilerine dâhil edilmiştir.[5][6][7] Ayrıca bu çalışması nedeniyle 2014 yılında ABD'nin Virginia eyaletinde bulunan Alexandria şehrindeki Ünlü Ulusal Mucitler Salonu'nda yer verilerek onurlandırılmıştır.[4][8]

Filmografisi

Yıl Adı Rol Başrol oyuncusu Notlar
1930 Gold on the StreetGenç Kız Georg Alexander Özgün adı: Geld auf der Straße
1931 Storm in a Water GlassSekreter Paul Otto Özgün adı: Sturm im Wasserglas
1931 The Trunks of Mr. O.F.Helene Alfred Abel Özgün adı: Die Koffer des Herrn O.F.
1932 No Money NeededKäthe Brandt Heinz RühmannÖzgün adı: Man braucht kein Geld
1933 EcstasyEva Hermann Gustav Machatý Özgün adı: Ekstase
1938 AlgiersGaby Charles Boyer
1939 Lady of the TropicsManon deVargnes Carey Robert Taylor
1940 I Take This WomanGeorgi Gragore Decker Spencer Tracy
1940 Boom TownKaren Vanmeer Clark Gable
1940 Comrade XTheodore Clark Gable
1941 Come Live With MeJohnny Jones James Stewart
1941 Ziegfeld GirlSandra Kolter James Stewart
1941 H.M. Pulham, Esq.Marvin Myles Ransome Robert Young
1942 Tortilla FlatDolores Ramirez Spencer Tracy
1942 CrossroadsLucienne Talbot William Powell
1942 White CargoTondelayo Walter Pidgeon
1944 The Heavenly BodyVicky Whitley William Powell
1944 The ConspiratorsIrene Von Mohr Paul Henreid
1944 Experiment PerilousAllida Bederaux George Brent
1945 Her Highness and the BellboyPrincess Veronica Robert Walker
1946 The Strange WomanJenny Hager George Sanders
1947 Dishonored LadyMadeleine Damien Dennis O'Keefe
1948 Let's Live a LittleDr. J.O. Loring Robert Cummings
1949 Samson and DelilahDelilah Victor Mature İlk Technicolor filmi
1950 A Lady Without PassportMarianne Lorress John Hodiak
1950 Copper CanyonLisa Roselle Ray Milland
1951 My Favorite SpyLily Dalbray Bob Hope
1954 Loves of Three QueensTruvalı Helen,
Joséphine de Beauharnais,
Genevieve of Brabant 		Massimo Serato,
Cesare Danova 		Özgün adı: L'amante di Paride
1957 The Story of MankindJoan of Arc Ronald Colman
1958 The Female AnimalVanessa Windsor George Nader

Notlar

1 Stephen Michael Shearer'in Lamarr biyografisine göre (s. 8, 339), 1913 değil, 1914 yılında doğmuştur.

Kaynakça

  1. ^ "Hedy Lamarr: Inventor of more than the 1st theatrical-film orgasm". Los Angeles Times. 28 Kasım 2010. 17 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012. 
  2. ^ Haskell, Molly (10 Aralık 2010). "European Exotic". The New York Times. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012. 
  3. ^ "Hedy Lamarr: Secrets of a Hollywood Star" 22 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Edition Filmmuseum 40. Edition Filmmuseum.com. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2014.
  4. ^ a b "Movie Legend Hedy Lamarr to be Given Special Award at EFF's Sixth Annual Pioneer Awards" (Basın açıklaması). Electronic Frontier Foundation. 11 Mart 1997. 16 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2014. 
  5. ^ "Hollywood star whose invention paved the way for Wi-Fi" 1 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., New Scientist, 8 Aralık 2011. Erişim tarihi: 4 Şubat 2014.
  6. ^ Craddock, Ashley (11 Mart 1997). "Privacy Implications of Hedy Lamarr's Idea". Wired. Condé Nast Digital. 5 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2013. 
  7. ^ "Hedy Lamarr Inventor" (PDF). The New York Times. 1 Ekim 1941. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2014. 
  8. ^ "Spotlight – National Inventors Hall of Fame". invent.org. 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2015. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Hedy Lamarr ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jodie Foster</span> Amerikalı film yönetmeni ve sinema oyuncusu

Alicia Christian "Jodie" Foster, Amerikalı sinema oyuncusu, yönetmen ve yapımcı. 3 yaşındayken oyunculukla tanıştı. Robert De Niro ile oynadığı Taksi Şoförü ve Anthony Hopkins ile başrolünü paylaştığı Kuzuların Sessizliği filmleriyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Cameron Diaz</span> Amerikalı manken ve sinema oyuncusu

Cameron Michelle Diaz, Amerikalı aktris, aynı zamanda yazar, yapımcı ve modeldir. Oyunculuk kariyeri boyunca sık sık komedilerde yer aldı ve dramatik filmlerde eleştirel olarak tanınmaya başladı. 2018 itibarıyla, Diaz'ın filmlerinin ABD yerel gişe hasılatı toplam 3 milyar ABD dolarının üzerindedir ve dünya çapındaki hasılat 7 milyar ABD dolarını geçerek onu en yüksek beşinci ABD yerli gişe oyuncusu yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Clark Gable</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1901 – 1960)

Clark Gable Akademi Ödüllü oyuncu ve ilk dönem sesli sinema oyuncularından biri.

<span class="mw-page-title-main">Meryl Streep</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Mary Louise "Meryl" Streep, film, televizyon ve tiyatro alanlarında çalışmış Amerikalı oyuncudur. Modern zamanların en yetenekli ve saygıdeğer oyuncularından biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Leonardo DiCaprio</span> Amerikalı film yapımcısı ve sinema oyuncusu

Leonardo Wilhelm DiCaprio, Amerikalı oyuncu ve film yapımcısı. Biyografik ve dönem filmlerindeki çalışmalarıyla tanınan oyuncu, bir Akademi Ödülü, bir Britanya Akademisi Sinema Ödülü ve üç Altın Küre Ödülü de dâhil olmak üzere çok sayıda ödülün sahibidir. 2019 itibarıyla, filmleri dünya çapında 7,2 milyar doların üzerinde hasılat elde etti ve dünyanın en çok kazanan aktörlerinin yıllık sıralamasında sekiz kez yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Max von Sydow</span> İsveçli oyuncu (1929-2020)

Max Carl Adolf von Sydow, hayatının son dönemlerinde Fransa'ya taşınan ve Fransız vatandaşı olan İsveçli aktördür. Avrupa ve Amerikan sinema, televizyon ve tiyatroda 70 yıllık bir kariyeri vardı, 150'den fazla filmde ve çok sayıda televizyon dizisinde birden çok dilde rol aldı. Fransız vatandaşı oldu ve hayatının son on yıllarını Fransa'da yaşadı.

<span class="mw-page-title-main">Amy Adams</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Amy Lou Adams, Amerikalı aktris. Canlandırdığı komedi ve dramatik rolleriyle tanınan Adams, üç yıl boyunca dünyanın en çok para kazanan aktrislerinden biriydi. Aralarında iki Altın Küre Ödülü'nün de bulunduğu ödüller kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Paulette Goddard</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1910 – 1990)

Paulette Goddard, Amerikalı sinema ve tiyatro oyuncusudur. 1940'larda Paramount Pictures'ın en önemli oyuncularından biriydi. Charlie Chaplin ile olan birlikteliğinin yanı sıra, ünlü yazar Erich Maria Remarque ile de evlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Faye Dunaway</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Dorothy Faye Dunaway, Akademi Ödülü sahibi Amerikalı oyuncudur. 1965 yılından beri sinemada faal olan sanatçı aynı zamanda bazı filmlere yönetmen, yapımcı ve senarist olarak da imza atmıştı. Oscar, BAFTA, Altın Küre ve Emmy ödülleri dahil tam 17 ödül kazanan oyuncu 25 ayrı ödüle de aday gösterilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Emma Stone</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Emily Jean "Emma" Stone, iki Oscar ödüllü Amerikalı aktris. 2010 yılında Adı Çıkmış filmiyle tanınmaya başladı ve genç yaşta ilk Altın Küre ve BAFTA adaylığını elde etti. 2014 yılında oynadığı Birdman filmiyle uluslararası alanda başarı sağladı ve ilk Oscar adaylığını elde etti. 2016 yılında oynadığı Aşıklar Şehri filmiyle En İyi Kadın Oyuncu dalında Oscar, Altın Küre, SAG, Volpi Kupası gibi birçok ödül kazandı. 2017 yılında dünyanın en çok kazanan kadın oyuncusu oldu ve aynı yıl Time dergisinin Dünyanın En Etkili 100 Kişisi listesinde yer aldı. 2023 yılına geldiğimizde Poor Things'de gösterdiği performansla En İyi Kadın Oyuncu dalında Oscar, Altın Küre ve birçok prestijli Ödül kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Alexander Skarsgård</span>

Alexander Johan Hjalmar Skarsgård İsveçli oyuncu. HBO' da yayınlanmış olan True Blood'daki vampir Eric Northman, Zoolander'daki Meekus ve HBO mini-dizisi Generation Kill'deki Brad Colbert karakterleri en iyi bilinen rolleridir. İsveçli oyuncu Stellan Skarsgård'ın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Walter Brennan</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1894 – 1974)

Walter Brennan Amerikan oyuncu. Brennan En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü'nü üç kez aldı. En çok Akademi Ödülü kazanan erkek oyuncu rekorunu, yine üç Akademi Ödülü'ne sahip Jack Nicholson ve Daniel Day-Lewis ile paylaşmaktadır.

Caner Cindoruk, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Michael Fassbender</span> İrlandalı-Alman aktör

Michael Fassbender Alman-İrlandalı oyuncu ve yapımcı. Ekrandaki ilk rolü, 2000 yılında yayınlanmış olan Hearts and Bones adlı minidizidir. Bunu takiben 2001 yılında Band of Brothers adlı minidizide rol aldı. Quentin Tarantino'nun savaş filmi Soysuzlar Çetesi'ndeki Teğmen Archie Hicox, X Men: Birinci Sınıf ve X-Men: Geçmiş Günler Gelecek filmlerindeki Magneto, Ridley Scott'ın yönettiği bilimkurgu filmi Prometheus'taki David, fantezi-aksiyon filmi 300 Spartalı'daki Stelios, kız arkadaşının 15 yaşındaki kızını çekici bulan Akvaryum'daki Connor O'Reily, Charlotte Bronte'nin aynı adlı kitabından uyarlanan romantik-drama filmi Jane Eyre'deki Edward Fairfax Rochester, tarihi bir film olan Tehlikeli İlişki'deki Carl Jung, biyografik film olan Açlık'taki Bobby Sands ve Utanç'taki seks bağımlısı Brandon en iyi bilinen rolleridir. Utanç'taki performansıyla Ağustos 2011'de Venedik Uluslararası Film Festivali'nde Volpi Cup En İyi Erkek Oyuncu Ödülü'nü kazandı, Altın Küre ve BAFTA için aday gösterildi. 2014 yılında 12 Yıllık Esaret filminde canlandırdığı Edwin Epps karakteriyle Akademi Ödülleri'nde En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu dalında aday oldu. 2015 yapımı Oscar ödüllü Kate Winslet'in de oynadığı, Danny Boyle yönetmenliğindeki Steve Jobs filminde Steve Jobs'u canlandırdı. Bu filmle de 'En İyi Erkek Oyuncu' dalında Altın Küre, BAFTA ve Oscar adaylığı getirdi. 2015 yapımı Justin Kurzel'in yönettiği Macbeth adlı filmde oynadı. Aynı zamanda 2015'te vizyona giren Sakin Batı filminde oyunculukla birlikte filmin yapımcılığını da üstlendi. 2016'da vizyona giren Assassin's Creed adlı filmin hem yapımcılığını hem de başrolünü üstlendi. 51 ödülü, 104 adaylığı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan sineması</span>

Amerika Birleşik Devletleri sineması, Amerikan sineması veya genellikle kullanılan ismiyle Hollywood, 20. yüzyılın başlarından bu yana dünya çapında sinema üzerinde derin bir etkisi olan ABD menşeli sinema sektörüdür. Bu sektörün geçmişi dört ana döneme ayrılmaktadır: Sessiz film dönemi, klasik Hollywood sineması, Yeni Hollywood ve çağdaş dönem. Fransız Lumière Kardeşler modern sinemanın kurucusu olarak kabul edilmelerine rağmen, hızla gelişen bu sektörde Amerikan sineması en baskın güç haline gelmiştir. 1920'lerden bu yana, Amerikan film endüstrisi her yıl herhangi başka bir ülkeden daha fazla hasılat elde etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Deepika Padukone</span>

Deepika Padukone, Hint film aktrisi ve modeldir. Hindistan'ın en çok kazanan ünlülerindendir. Kopenhag'da doğdu ve Bangalore'da büyüdü. badminton yıldızı Prakash Padukone'un kızıdır. Gençken ulusal düzeyde badminton oynamış, fakat model olmak için spor kariyerine son vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Maureen O'Hara</span> İrlandalı-Amerikalı sinema oyuncusu (1920 – 2015)

Maureen O'Hara, İrlanda kökenli Amerikalı oyuncu ve şarkıcı. O'Hara; The Quiet Man (1952), Miracle on 34th Street (1947), How Green Was My Valley (1941) gibi filmleriyle tanınıyordu. O'Hara, yeşil gözleri ve kızıl saçlarıyla Hollywood'da Teknikolor Kraliçesi olarak da tanınıyordu.

Da 5 Bloods, Spike Lee'nin yönettiği ve senoryosunu Danny Bilson, Paul De Meo ve Kevin Willmott ile birlikte yazdığı 2020 yapımı Amerikan savaş dram filmi. Filmde Delroy Lindo, Jonathan Majors, Clarke Peters, Norm Lewis, Isiah Whitlock Jr., Mélanie Thierry, Paul Walter Hauser, Jasper Pääkkönen, Jean Reno, and Chadwick Boseman yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Myrna Loy</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1905 – 1993)

Myrna Loy veya Myrna Adele Williams, Amerikalı film, televizyon ve tiyatro oyuncusudur. Dans eğitimi alan Myrna Loy, sessiz filmlerde birkaç küçük rolün ardından kendini tamamen oyunculuk kariyerine adadı. Başlangıçta, genellikle bir vampir veya Asya kökenli bir kadın olarak egzotik roller alıyordu, ancak kariyer beklentileri, The Thin Man filminde (1934) Nora Charles karakterini canlandırmasının ardından büyük ölçüde gelişti.

<i>Algiers</i> (film) 1938 yapımı Amerikan dram filmi

Cezayir, John Cromwell'in yönettiği ve Charles Boyer, Sigrid Gurie ve Hedy Lamarr'ın oynadığı 1938 Amerika yapımı drama filmidir. John Howard Lawson tarafından yazılan film, ünlü bir Fransız mücevher hırsızının Cezayir'in Casbah olarak bilinen labirent mahallesinde saklanması hakkındadır. Kendini hapsedilmiş hisseder, güzel bir Fransız turist tarafından saklandığı yerden çıkarılır ve bu ona Paris'teki daha mutlu zamanları hatırlatır. Walter Wanger yapımı, olay örgüsünü aynı adlı Henri La Barthe romanından alan başarılı 1937 Fransız filmi Pépé le Moko'nun yeniden çevrimiydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.