İçeriğe atla

Hedeflenmiş reklamcılık

Hedeflenmiş reklamcılık, belirli bir hedef kitleye yönelik olarak özelleştirilmiş reklam mesajlarını sunma sürecidir. Bu yaklaşım, reklamları geniş bir kitleye yaymak yerine, belirli demografik, ilgi alanları, davranışlar veya diğer ölçütler temelinde seçilen bireylerle daha doğrudan ve kişisel bir şekilde iletişim kurmayı amaçlar. Hedeflenmiş reklamcılık, genellikle çevrimiçi ortamlarda uygulanır.[1]

Tarihsel Süreç

Erken Dönemler ve Geleneksel Medya

  • 20. Yüzyıl Başları: Hedeflenmiş reklamcılık, geleneksel medya aracılığıyla başladı. Gazete ve dergiler, özel ilgi alanlarına ve demografik özelliklere göre belirlenmiş kitlelere yönelik reklamlar yayımladı.
  • Radyo ve Televizyon: Radyo ve televizyonun yükselişi ile beraber, yayıncılar belirli programlar aracılığıyla hedef kitlelere ulaşmaya başladı. Örneğin, çocuk programlarına oyuncak reklamları yerleştirildi.

İnternet ve Dijital Reklamcılığın Yükselişi

  • 1990'lar ve İnternetin Yaygınlaşması: İnternetin yaygınlaşmasıyla birlikte, hedeflenmiş reklamcılık yeni bir boyut kazandı. İlk çevrimiçi reklamlar genel ve yaygın idi, ancak hızla daha kişiselleşmeye başladı.
  • 2000'ler ve Veri Toplama: Web siteleri ve arama motorları kullanıcı davranışlarını izlemeye ve analiz etmeye başladı. Bu, reklamların kullanıcı ilgi alanlarına ve geçmiş çevrimiçi aktivitelerine göre kişiselleştirilmesini sağladı.

Sosyal Medyanın Rolü

  • Sosyal Medya Platformları: Facebook, Twitter, Instagram gibi platformlar, kullanıcılar hakkında detaylı veriler toplayarak hedeflenmiş reklamcılığı daha da ileriye taşıdı. Bu platformlar, kullanıcıların kişisel ilgi alanları, sosyal çevreleri ve etkileşimleri üzerinden çok detaylı hedefleme yapabilme imkanı sundu.

Mobil Reklamcılık ve Uygulamalar

  • Mobil Cihazların Yaygınlaşması: Akıllı telefonların ve tabletlerin yaygınlaşması, reklamcıların kullanıcıları mobil cihazlar üzerinden hedeflemesine olanak tanıdı. Mobil uygulamalar ve konum bazlı hizmetler, coğrafi ve davranışsal hedeflemeyi daha da geliştirdi.

Yapay Zeka ve Algoritmalar

  • Yapay Zeka ve Büyük Veri: Son yıllarda, yapay zeka ve makine öğrenimi teknolojileri, kullanıcı verilerini analiz etme ve daha etkili hedefleme stratejileri geliştirme konusunda önemli bir rol oynamaya başladı.

Gizlilik ve Regülasyonlar

Gizlilik Endişeleri

  • Kullanıcı Verilerinin Toplanması: Hedeflenmiş reklamcılık, kullanıcıların çevrimiçi davranışları, alışkanlıkları ve kişisel tercihleri hakkında geniş çaplı veri toplar. Bu veriler, kullanıcıların bilgisi ve açık rızası olmadan toplanabilir, bu da gizlilik ihlallerine yol açar.
  • Veri Güvenliği ve İhlaller: Toplanan verilerin güvenliğinin sağlanması, büyük bir sorumluluk gerektirir. Veri ihlalleri ve sızıntıları, kullanıcıların kişisel bilgilerinin istenmeyen ellerde sonlanmasına neden olabilir.

Yasal Düzenlemeler

  • GDPR (Genel Veri Koruma Tüzüğü): Avrupa Birliği, kullanıcı verilerinin korunması ve işlenmesi konusunda dünyanın en katı yasalarından biri olan GDPR'ı yürürlüğe koydu. Bu düzenleme, şirketlerin kullanıcı verilerini toplaması, işlemesi ve saklaması konusunda katı kurallar getirir.[2]
  • California Consumer Privacy Act (CCPA): ABD'de, Kaliforniya Eyaleti, tüketicilere veri toplama ve işleme konusunda daha fazla kontrol sağlayan CCPA'yı kabul etti. Bu yasa, kullanıcıların kişisel verilerine erişme, bunları silme ve üçüncü taraflara satışını reddetme haklarına sahip olmalarını sağlar.[3]

Kaynakça

  1. ^ Plummer, Joe; Plummer, Joseph; Advertising Research Foundation, (Ed.) (2007). The online advertising playbook: proven strategies and tested tactics from the Advertising Research Foundation. Hoboken, NJ: Wiley. ISBN 978-0-470-05105-4. 
  2. ^ "General Data Protection Regulation (GDPR) – Official Legal Text". General Data Protection Regulation (GDPR) (İngilizce). 21 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2023. 
  3. ^ "California Consumer Privacy Act (CCPA)". State of California - Department of Justice - Office of the Attorney General (İngilizce). 15 Ekim 2018. 24 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Reklam</span> pazarlama için kullanılan iletişim biçimi

Reklam, "insanları gönüllü olarak belli bir davranışta bulunmaya ikna etmek, belirli bir düşünceye yöneltmek, dikkatlerini bir ürüne, hizmete, fikir ve kuruluşa çekmeye çalışmak, onunla ilgili bilgi vermek, ona ilişkin görüş ve tutumlarını değiştirmelerini veya belirli bir görüşü ya da tutumu benimsemelerini sağlamak amacıyla oluşturulan; iletişim araçlarından yer ya da süre satın almak yoluyla sergilenen ya da başka biçimlerde çoğaltılıp dağıtılan ve bir ücret karşılığı oluşturulduğu belli olan "duyuru"dur.

<span class="mw-page-title-main">Çerez (İnternet)</span> tarayıcı tarafından bellekte tutulan, internetten gelen ufak veri paketleri

Çerez, herhangi bir internet sitesi tarafından kullanıcının kullanmış olduğu tarayıcıya bırakılan ve okunan bir tür tanımlama dosyasının adıdır. Çerez dosyaları içerisinde kullanıcının oturum bilgileri, sayfada içerik tüketimi süresi, içerik tüketim alışkanlığı gibi çeşitli veriler saklanır. Yasal düzenlemeler neticesinde çerezlerin kullanıcıların kişisel verilerini tutmaları kısıtlanmıştır. Çerezler günümüzde çoğunlukla kullanıcının online aktivitesini analiz ederek site içerisindeki tüketimini iyileştirmek veya ziyaret etmiş olduğu ürün ve içerik türlerine yönelik reklam gösterimi için kullanılmaktadır. Yasal düzenlemeler neticesinde internet siteleri kullanıcı çerezlerini tutmak için kullanıcıdan açık bir rıza istemek zorundadır.

E-pazarlama, markanın ve yapılan işin tanıtımını yapmak ve tüm pazarlama uygulamalarını desteklemek amacı ile internet, mobil ve interaktif platformların kullanarak yapılan çalışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">İnternet ilanı</span>

İnternet ilanı veya İnternet reklamı, bir pazarlama ve reklam türüdür. Diğer adlarıyla online marketing, online ilan, dijital ilan, ağ ilanı olarak bilinmekdedir. Çevrimiçi reklamcılık, website reklamıcılığını, sosyal medya reklamıcılığını, uygulama reklamıcılığını, arama motoru pazarlamasını (SEM), E-mail pazarlama, sosyal medya pazarlamasını, sosyal medya içeriği, içerikle pazarlama, pop-up reklam, dijital görüntülü reklamcılık, metin içi reklamcılık, resim içi reklamcılık, etkileşimli reklamcılık, içeriğe dayalı reklamcılık, performansa dayalı reklamcılık ve mobil reklamcılığı içerir. 21. yüzyılda dijital ilanlar reklam panosu, sokak reklamı, radyo reklamı, televizyon reklamı gibi geleneksel reklam türlerinden daha etkili oldu.

Google Buzz, Google tarafından geliştirilen, şirketin web tabanlı e-posta programı Gmail'e bütünleşik olarak çalışan eski sosyal paylaşım, mikroblog ve mesajlaşma aracı. Kullanıcılar bağlantılarını, fotoğraflarını, videolarını ve durum güncellemelerini paylaşabilirler. 15 Aralık 2011'de Google, Buzz servisini kaldırdı ve kullanıcılarını Google+'a yönlendirdi.

<span class="mw-page-title-main">Google ürünleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Google ürünleri listesi Google tarafından satın alınan tüm ana masaüstü, mobil ve çevrimiçi ürünleri içerir. Bu ürünler son ürün ya da beta sürümler olabilir. Liste ayrıca kullanımdan kaldırılmış, birleştirilmiş ya da tekrar isimlendirilmiş ürünleri de içerir. Ürünlerin içinde olan özellikler ayrıca listelenmemiştir.

MobileMe Apple tarafından sunulan çevrimiçi hizmetlerin ve yazılımların aboneliğe dayalı bir koleksiyonuydu. Tüm hizmetler kademeli olarak değiştirildi ve yerini iCloud aldı. iCloud'a yapılan transferler 31 Temmuz 2012'ye kadar geçerli olmak üzere 30 Haziran 2012'den itibaren hizmet kesildi.

<span class="mw-page-title-main">Outlook Mobile</span>

Bu makale iOS ve Android uygulaması ile ilgilidir. Benzer işlevlere sahip Windows 10 Mobile uygulamaları serisi için Windows Mail, Takvim ve Kişiler başlıklı bölüme bakın..

iAd

iAd, Apple tarafından iPhone, iPod Touch ve iPad mobil cihaz hatları için geliştirilen, üçüncü taraf geliştiricilerin reklamlarını uygulamalara doğrudan gömülmesine izin veren bir mobil reklam platformudur. IAd, 8 Nisan 2010'da açıklandı ve orijinalinde 21 Haziran 2010'da piyasaya çıkan iOS 4'ün bir parçasıydı, gerçek tarih 1 Temmuz 2010'a değiştirildi. IAd, Apple'ın 7 Haziran 2010'daki açılış notunda iPad (1.nesil) ile duyuruldu. Apple tarafından barındırılan ve satılan iAd platformunun, Google'ın AdMob mobil reklamcılık servisiyle rekabet etmesi bekleniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Dijital pazarlama</span>

Dijital pazarlama, elektronik bir cihaz veya internet kullanan tüm pazarlama çabalarını kapsar. Ürün veya hizmetlerin elektronik ortamda çevrimiçi şekilde tanıtılmasını sağlar.

Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR), Avrupa Birliği hukukunda, tüm Avrupa Birliği ve Avrupa Ekonomik Alanı içerisinde yer alan bireyler için veri koruma ve gizliliğine ilişkin bir tüzüktür. GDPR öncelikle bireylere kendi kişisel bilgilerini kontrol altına almalarını ve AB içerisindeki şirketlerin bu tüzükle uyumlu hale getirilmesini amaçlamaktadır.

Ghostery, ücretsiz ve açık kaynaklı bir gizlilik ve güvenlikle ilgili tarayıcı uzantısı ve mobil tarayıcı uygulamasıdır. Şubat 2017'den itibaren, Alman Cliqz International GmbH şirketine aittir. Yazılım ilk olarak David Cancel ve ortakları tarafından geliştirilmiştir.

Gözetim kapitalizmi temelinde kar elde etmeyi amaçlayan, kişisel verilerin metalaştırılması üzerine yoğunlaşmış bir ekonomik sistemdir. Kişisel veriler işlenerek alınıp satılacak bir meta haline geldiğinden beri dünyadaki en değerli kaynaklardan biri olmuştur. Gözetim kapitalizminin konsepti, Shoshana Zuboff’un tanımlamasına göre, GoogleAdWords’un liderliğinde yükselen reklam şirketlerinin müşterileri daha net olarak hedef alabilmek için kişisel verilerin kullanımının yaratacağı imkanları görmesi ile ortaya çıkmıştır.

Çevrimiçi flört uygulaması, bir cep telefonu uygulaması aracılığıyla sunulan bir çevrimiçi flört hizmetidir ve genellikle bir akıllı telefonun GPS konum özelliklerinden, her zaman elinizin altında bulunmasından ve çevrimiçi buluşmanın geleneksel doğasını geliştirmek için dijital fotoğraf galerilerine ve mobil cüzdanlara kolay erişimden yararlanır.

Kişisel veri, kimliği belirli ya da belirlenebilir bir kişiyle ilgili herhangi bir bilgidir.

Video oyunlarında reklamcılık, ürünleri, organizasyonları veya bakış açılarını tanıtmak için reklamın video oyunlarına entegre edilmesidir.

Paylaşılan ebeveynlik (sharenting), sharing (paylaşmak) ve parenting (ebeveynlik) kelimelerinin birleşimi olup ebeveynlerin çocukları hakkında hassas içerikleri internet platformlarında yayınlaması kavramıdır. Bu kavram 2010 gibi yakın bir tarihte icat edilmiş olsa da, "sharenting" Amerika Birleşik Devletleri, İspanya, Fransa ve Birleşik Krallık'ta yaygın varlığıyla uluslararası bir fenomen haline geldi. Bu nedenle "sharenting", sosyal medyada tartışmaları ateşledi. Kötüleyenler, bunun çocuğun mahremiyetini ihlal ettiğini ve ebeveyn-çocuk ilişkisine zarar verdiğini düşünüyor. Taraftarlar, uygulamayı ebeveynlerin çocuklarına duydukları gururun doğal bir ifadesi olarak çerçeveliyor ve eleştirmenlerin paylaşım gönderilerini bağlamın dışında ele aldıklarını savunuyorlar.

İçeriğe dayalı reklamcılık veya diğer adıyla bağlamsal reklamcılık, web sitelerinde veya mobil tarayıcılarda görüntülenen içerik gibi diğer ortamlarda görünen reklamlar için bir hedefli reklamcılık biçimidir. Bağlam hedeflemede reklam medyası, dilsel öğeler kullanılarak web sitesi içerik temelinde kontrol edilir. Reklamların kendisi kullanıcının baktığı içeriğe göre otomatik sistemler tarafından seçilir ve sunulur.

İnternet pazarlamacılığında arama reklamcılığı, arama motoru sorgularının sonuçlarını gösteren web sayfalarına çevrimiçi reklam yerleştirme yöntemidir. Aynı arama motoru reklam hizmetleri aracılığıyla, yayınlanan diğer içeriklere sahip Web sayfalarına da reklamlar yerleştirilebilir.

Gizlilik-sömürücü yazılım veya gizliliği ihlal eden yazılım, meşru yazılımdan kötü amaçlı yazılıma kadar kullanıcının gizliliğini ihlal eden yazılımdır.