Hecuba boşluğu asteroitleri

Hecuba boşluğu asteroitleri, dış ana kuşak asteroitlerini Cybele grubundan ayıran sınır çizgisi olarak da kabul edilen, asteroit kuşağındaki en büyük Kirkwood boşluklarından biri olan Hecuba boşluğunda 3,27 AU'da bulunan dinamik bir rezonans asteroit grubudur. Hecuba boşluğunda bulunan bir asteroit, Mars'ın veya Jüpiter'in yörüngesiyle kesişene kadar uzun bir süre boyunca yavaş yavaş yörüngesini bozabilecek olan gaz devi Jüpiter ile 2:1 ortalama hareket rezonansında kalmaktadır. Hecuba boşluğundaki bir asteroidin yörüngesinin dinamik istikrarına bağlı olarak üç alt grup olduğu ortaya atılmıştır. Bunlar, tahmini ömrü 100 milyon yıldan fazla olan, marjinal olarak kararsız Griqua asteroitleri, kararlı Zhongguo asteroitleri (500 milyondan fazla, hatta 1 milyar yıldan fazla) ve dinamik ömrü 70 milyon yıldan daha az olan son derece dengesiz isimlendirilmemiş diğer bir alt gruba ayrılmış alt gruplardır.^[1]^[2]^[3]

Güneş Sistemi'nin daha da dışına doğru bakıldığında, Hecuba boşluğundaki asteroit grubunu Cybeleler (7:4), Hildalar (3:2), Thuleler (4:3) ve Jüpiter truvaları (1:1) takip etmektedir.

Tanım

Gerek Zhongguo (kararlı) gerekse Griqua asteroitleri (az kararlı) 70 milyon yılın üzerinde yaşam sürelerine sahip “uzun ömürlü” grup olarak da tanımlanmaktadır ve bu şekilde “kısa ömürlü” popülasyondan ayrılmaktadır. Griqua ve Zhongguo'nun yaşam süreleri açısından net bir şekilde farklı gruplara ayrılması da sorgulanmış ve takip eden çalışmalar iki uzun ömürlü grup arasındaki eşik yaşam süresini 500 milyon yıldan 1 milyar yıla çıkarmıştır.^[2]

Griqua asteroitleri

Griqua asteroitleri ("Griquas" olarak da bilinir), marjinal yörünge özellikleri gösteren, kararsız yörüngelere sahip dinamik bir asteroit grubudur. Grup, adını 1362 Griqua adlı cisimden almıştır. Griqua'lar, 3,27 AU ile asteroit kuşağındaki en büyük Kirkwood boşluklarından biri olan Hecuba boşluğunda ve Mars'ın veya Jüpiter'in yörüngesiyle kesişene kadar uzun bir süre boyunca yavaş yavaş yörüngelerini bozmakta olan gaz devi Jüpiter ile 2:1 ortalama hareket rezonansında bulunmaktadır. Grubun tahmini ömrü 100 ila (en az) 500 milyon yıl arasındadır. Griqua grubunun bilinen üyeleri arasında aşağıda yer verilen cisimler bulunmaktadır:^[1]

1362 Griqua
3688 Navajo
4177 Kohman
11665 Dirichlet
13963 Euphrates
(24491) 2000 YT₁₂₃
(28459) 2000 AW₁₄₄
(29524) 1998 AE
(35989) 1999 NF₁₀
(86358) 1999 XB₁₄₃
(104742) 2000 HY₉

Zhongguo asteroitleri

Griqua'lar marjinal yörünge özellikleri gösteren, istikrarsız bir yörüngede bulunan asteroitler iken, Zhongguo asteroitleri (veya "Zhongguo'lar; adını 3789 Zhongguo'dan alır) Jüpiter ile oldukça istikrarlı bir 1:2 rezonansta hareket etmektedirler. 530 milyon (veya hatta 1 milyar) yıldan fazla bir süredir var oldukları tahmin edilen, 26 tanımlanmış üyeden oluşan grup, sözde uygun eleman uzayında ayrıca iki kümeye ayrılabilir:^[1]

3789 Zhongguo
(11097) 1994 UD1
11266 Macke
11573 Helmholtz
14871 Pyramus
(16882) 1998 BO13
(18888) 2000 AV246
22740 Rayleigh
(24514) 2001 BB58
(26112) 1991 PG18
31249 Renéefleming
(31293) 1998 FP70
(36140) 1999 RC168
(37528) 1975 SX
(37991) 1998 KZ5
(38984) 2000 UZ4
(39018) 2000 UM53
(41262) 1999 XZ55
45511 Anneblack
(71694) 2000 FN44
(86343) 1999 XZ56
(91182) 1998 RO49
(102915) 1999 XT₂₃
(130295) 2000 EF₆₀
(138739) 2000 SF₂₀₆
(146258) 2001 AO₂₂

Oldukça istikrarsız grup

"Uzun ömürlü" Griquas ve Zhongguo'larla ilişkili ancak onlardan farklı özellikler göstermeleri sebebiyle daha "kararsız" yörüngelere sahip olan Hecuba-boşluğu asteroitleri grubudur:^[1]

1921 Pala
1922 Zulu
5201 Ferraz-Mello
5370 Taranis (AMO)
8373 Stephengould
9767 Midsomer Norton
(159367) 1977 OX
(23577) 1995 DY₈
(26166) 1995 QN₃ (AMO)
(31339) 1998 KY₃₀
(37237) 2000 WZ₁₆₁
65541 Kasbek
(86367) 1999 XY₂₂₃
(136620) 1994 JC
(252002) 2000 EU₁₇₀
(495832) 2000 JV₆₀

2005 yılında yapılan daha ileri araştırmalar sonucunda, 16 cisimden oluşan bu grup, yaşam süreleri 70 milyon yıldan daha kısa olarak hesaplanan 31 adet asteroitle daha genişletilmiştir. Ayrıca kısa ömürlü nüfusun yaklaşık %25'inin "son derece dengesiz" olduğu ve yaşam sürelerinin 2 milyon yıldan az olduğu düşünülmektedir.^[2]

(55068) 2001 QX₈₃
(57565) 2001 TB₅₂
(82009) 2000 RF₆₈
(83943) 2001 WK₁₄
(86358) 1999 XB₁₄₃
(95488) 2002 EV₂₅
(97653) 2000 FH₁₃
(108455) 2001 KD₅₀
(114721) 2003 GG₃₂
(114804) 2003 NS₈
(114926) 2003 QW₄₂
(115916) 2003 WB₈
(116908) 2004 GT₂
(121906) 2000 DB₆₂
(140348) 2001 TK₁₅
(162983) 2001 RP₅₃
(166564) 2002 RB₁₀₇
(182931) 2002 GQ₁
(184922) 2005 UP₄₉₇
(206310) 2003 HG₃₈
(222927) 2002 LN₅₃
(228994) 2003 WO₈₇
(257379) 2009 RP₅₅
(274786) 2008 VT₇₅
(307464) 2002 WL
(376874) 2001 VE
(405132) 2002 JH₃₆
(437994) 2003 UL₁₂ (APO)
(443805) 1997 WW
(455157) 1997 YM₃ (AMO)
(506437) 2000 WL₁₀ (APO)

Kararsız cisimler popülasyonü arasında, bazı asteroitler, 1,3 AU'dan daha az bir günberi mesafesi ile birlikte çok yüksek bir dışmerkezliğe sahiptir. Bu yörünge özelliklerine sahip olmaları nedeniyle Dünya'ya yakın nesne olarak sınıflandırılmaktadırlar. Bu cisimler; 5370 Taranis (0,64), 1995 QN₃ (0,65), 2003 UL₁₂ (0,70), 1997 YM₃ (0,66) ve 2000 WL₁₀ (0,72)'dir.^[2]

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d Roig, F.; Nesvorný, D.; Ferraz-Mello, S. (September 2002). "Asteroids in the 2 : 1 resonance with Jupiter: dynamics and size distribution [ Erratum: 2002MNRAS.336.1391R ]". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 335 (2). ss. 417-431. Bibcode:2002MNRAS.335..417R. doi:10.1046/j.1365-8711.2002.05635.x.
^ ^a ^b ^c ^d Broz, M.; Vokrouhlický, D.; Roig, F.; Nesvorný, D.; Bottke, W. F.; Morbidelli, A. (June 2005). "Yarkovsky origin of the unstable asteroids in the 2/1 mean motion resonance with Jupiter". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 359 (4). ss. 1437-1455. Bibcode:2005MNRAS.359.1437B. doi:10.1111/j.1365-2966.2005.08995.x.
^ Chrenko, O.; Broz, M.; Nesvorný, D.; Tsiganis, K.; Skoulidou, D. K. (August 2015). "The origin of long-lived asteroids in the 2:1 mean-motion resonance with Jupiter". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 451 (3). ss. 2399-2416. arXiv:1505.04329 $2. Bibcode:2015MNRAS.451.2399C. doi:10.1093/mnras/stv1109.