İçeriğe atla

Hazret Sovmen

Hazret Sovmen
Хазрет Меджидович Совмен
Шъэумэн Хьазрэт Мэджыдэ ыкъор
Adigey Devlet Başkanı
Görev süresi
8 Şubat 2002 - 13 Ocak 2007
Yerine geldiğiAslan Dzharimov
Yerine gelenAslan Thakuşinov
Kişisel bilgiler
Doğum 1 Mayıs 1937 (87 yaşında)
Afipsip, Adigey, SSCB
Partisi Birleşik Rusya

Hazret Sovmen ya da Hazret Şevmen,[1] (AdigeceШъэумэн Хьазрэт; d.1 Mayıs 1937, Afıpsıp, Adıgey), Rusya üyesi Adıge Cumhuriyeti'nin ikinci devlet başkanı.

Adyge Aslan'ın ardından Rusya'nın ikinci cumhurbaşkanı oldu. Sovmen, başkan olmadan önce Maykop'ta bir üniversite profesörüydü. Chukotka'da bir altın madeninde buldozer sürücüsü olarak işe başladı Sibirya'daki Rus girişimcilerle bağlantıları olan başarılı bir iş adamıydı. Rusya'nın önde gelen altın madenciliği şirketi Polyus Gold'un kurucusudur.

Sovmen, Rusya SFSR, Sovyetler Birliği'ndeki Adıge Özerk Bölgesi'nin Takhtamukaysky Bölgesi'nde Afipsip'de doğdu. Askerlik görevini Karadeniz Filosunda yaptı ve Saint Petersburg Madencilik Enstitüsü'nden mezun oldu. 1961'de Chukotka'da bir altın madeninde çalışmaya başladı ve ayrıca Krasnoyarsk Krai ve Magadan Oblast'taki madenlerde çalıştı. 1981'de Polyus Madeni'nin müdürü oldu. Başkan olduğu süre boyunca eşi bulunmayan tek bölge başkanıydı.

Sovmen, 13 Ocak 2002'de doğrudan oyla Cumhurbaşkanlığı makamına seçildi. Rusya Hükûmeti tarafından resmi olarak iflas ilan edilen Rusya'nın en fakir cumhuriyetlerinden birine liderlik etmenin zorluklarıyla karşı karşıya kaldı. Sovmen, Adigey'in başlıca muhalefet partisi olan Slav Halk Birliği ile siyasi faaliyetlerde bulundu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Sovmenleri desteklediğine inanılıyor. 1997'de Rusya Devlet Başkanı Yeltsin, onu Anavatan 3. sınıf için Liyakat Nişanı ile ödüllendirdi. 13 Ocak 2007'de, Aslan Tkhakushinov tarafından Adyge Devlet Başkanı olarak görevlendirildi.[2]

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cemal Gürsel</span> 4. Türkiye cumhurbaşkanı (1961–1966)

Cemal Gürsel, Türk asker ve devlet adamı. 27 Mayıs Darbesi sonrası oluşturulan Millî Birlik Komitesi başkanı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin dördüncü cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aslan Mashadov</span> Çeçen lider

Aslan Aliyeviç Mashadov, Çeçen İçkerya Cumhuriyeti 3. cumhurbaşkanı ve Çeçenistan Bağımsızlık Mücadelesi'nin lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Gül Devrimi</span> 2003te Gürcistan’da gerçekleşmiş barışçıl halk hareketi

Gül Devrimi, Gürcistan’da 2003 yılında Devlet Başkanı Eduard Şevardnadze’nin görevini bırakmak zorunda kalmasıyla sonuçlanan barışçıl halk hareketi.

<span class="mw-page-title-main">Kabardeyce</span> Türkiye, Ürdün, İsrail ve Rusyada konuşulan bir Kuzeybatı Kafkas dili

Kabardeyce, Kabardey Çerkesçesi veya Doğu Çerkesçesi, çoğunluğu Kabartay-Balkarya'da yaşayan Kabardeylerin ve Besleneylerin konuştuğu Çerkes dilleri grubundan bir dildir. Adigece ile karşılıklı anlaşılabilirlik düzeyi yüksektir. Kabardeyce, Rusya'ya bağlı Kabardey-Balkar ve Karaçay-Çerkes cumhuriyetlerinde kullanılan resmî diller arasındadır. Bunun dışında Suriye, Ürdün, Türkiye ve Rusya'daki Krasnodar ve Stavropol Kraylarında konuşulmaktadır. Kabardeyceyi 1 milyon civarında insanın konuştuğu tahmin edilmektedir. Kabardeyce 1924 öncesinde Arap alfabesini, 1924-1936 arası Latin alfabesini kullanmıştır. 1936'dan beri Kiril alfabesini kullanmaktadır. Kaberdeyce, diğer tüm Kuzeybatı Kafkas dilleri gibi karışık bir dilbilgisi sistemine sahiptir. Kabardeycenin dört ana lehçesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Adige Cumhuriyeti</span> Rusyaya bağlı özerk cumhuriyet

Adige Cumhuriyeti (AC), Kuzey Kafkasya'da Rusya Federasyonu üyesi bir cumhuriyet. Kafkas Dağlarının kuzeyinde, Krasnodar Kray sınırları içinde yer alır. Cumhuriyetin yazıçeviri olarak adı Respublika Adıgeya olup Adigeya olarak da bilinir. Adige Cumhuriyeti adını, günümüzde nüfusun daha azı durumunda olan Batı Çerkeslerinden alır. Başkenti Maykop'tur. Yüzölçümü 7.600 km², nüfusu 440327 (2010). Nüfus yoğunluğu 58.8'dir. Adige Devlet Üniversitesi cumhuriyetin üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Moskova Antlaşması (1921)</span> Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile TBMM Hükûmeti arasında 16 Mart 1921de imzalanan antlaşma

Moskova Antlaşması, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti arasında 16 Mart 1921'de imzalanan antlaşmadır. Bu antlaşma ve devamı niteliğindeki antlaşmalarla belirlenmiş olan sınırlar günümüzde Türkiye, Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan arasında hâlen geçerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Josip Broz Tito</span> Yugoslav devrimci ve devlet adamı, 2. Yugoslavya Devlet Başkanı

Josip Broz Tito, Marksist-Leninist görüşlere sahip Yugoslav devlet ve siyaset adamı. Fikirleri Titoizm olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Osetya</span> kafkasların güneyinde ihtilaflı bölge ve kısmen tanınmış devlet

Güney Osetya veya Nisan 2017 tarihinde kabul edilen resmî adıyla Güney Osetya Cumhuriyeti - Alanya Devleti Kafkasların güneyinde ihtilaflı bölge ve kısmen tanınmış devlet. Sovyetler Birliği'ne bağlı Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bünyesinde kurulmuş Güney Osetya Otonom Oblastı topraklarında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Boris Yeltsin</span> Rusyanın ilk devlet başkanı (1991–1999)

Boris Nikolayeviç Yeltsin, Rusya'nın ilk başbakanı ve devlet başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Halk Komiserleri Konseyi</span>

Halk Komiserleri Konseyi veya Rusça isminden kısaltmayla Sovnarkom, 1917 Ekim Devrimi'nden sonra Sovyetler Birliği'nde en yüksek hükûmet organı. İlk Sovnarkom başkanı Lenin'dir. Lenin'in ölümünden sonra Stalin'in Komünist Parti Genel Sekreteri olarak iktidara gelmesiyle birlikte ülke yönetiminde en etkili makam genel sekreterlik olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rus İmparatorluğu</span> Avrasyada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk (1721–1917)

Rus İmparatorluğu veya Çarlık Rusyası, Büyük Kuzey Savaşı'nı sona erdiren Nystad Antlaşması'nın ardından Rusya Çarlığı'ndan evrilerek 1721'den itibaren Avrasya ve Kuzey Amerika'ya yayılan tarihi bir imparatorluk. Rus İmparatorluğu'nun yükselişi, İsveç İmparatorluğu, Polonya-Litvanya Birliği, İran, Osmanlı İmparatorluğu ve Çin gibi komşu rakip güçlerin zayıflamalarıyla eş zamanlı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Donetsk</span> Ukraynadaki bir şehir

Donetsk (Ukraynaca: Донецьк, Rusça: Донецк), 1928'deki Harkiv yazımına göre Donetske (Ukraynaca: Донецьке) olarak da adlandırılan, eskiden Aleksandrovka, Yuzivka (Hughesovka) ve Stalino olarak bilinen, Ukrayna'nın doğusunda Donetsk Oblastı'nda Kalmius Nehri üzerinde bulunan bir sanayi şehridir. Nüfusun şehir merkezinde 901.645, metropolitan alanda ise 2 milyonun üzerinde olduğu tahmin edilmektedir. Donetsk, 2001 nüfus sayımına göre Ukrayna'nın en büyük beşinci şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Aslan Thakuşinov</span>

Aslan Thakuşinov, , Rusya üyesi Adıge Cumhuriyeti'nin eski devlet başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti</span> 1918 - 1921 yılları arası var olmuş ülke

Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, Gürcistan'ın 1918-1921 arasında bağımsız olduğu dönemdeki adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nin dağılması</span> Sovyetler Birliğinin dağılması

Sovyetler Birliği'nin dağılması, 25 Aralık 1991 tarihinde Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov'un istifa etmesinin ardından Sovyetler Birliği'ni teşkil eden cumhuriyetlerin bağımsızlığını kazanmalarıyla 26 Aralık 1991'de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin dağıldığı olaydır.

Bu liste babası veya annesi Çerkes kökenli olan kayda değer bazı kişileri içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna</span> Doğu Avrupada yer alan bir ülke

Ukrayna, Doğu Avrupa'da bir ülkedir. 603.549 km² yüzölçümüyle tamamı Avrupa'da olan en büyük ülkedir. Doğuda ve kuzeydoğuda Rusya, kuzeyde Belarus, batıda Polonya ve Slovakya güneybatıda Macaristan, Romanya ve Moldova'nın komşusudur. Ayrıca güneyde Karadeniz ve Azak Denizi'ne kıyısı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Rıjkov</span>

Nikolay İvanoviç Rıjkov, Rus devlet adamı. 1985-1991 yılları arasında Sovyetler Birliği Bakanlar Konseyi Başkanı olarak görev yaptı. Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi (1956-1991), Yüksek Sovyet meclisi Sverdlovsk bölgesi milletvekili (1974-1989). Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra 1995-2003 yılları arasında Duma milletvekilliği ve 2003 yılından itibaren de Federasyon Konseyi üyeliği yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Udmurtya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Udmurtya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı özerk sovyet cumhuriyeti. Adını bu topraklarda yaşayan Udmurtlardan alır.

<span class="mw-page-title-main">Murat Kumpilov</span>

Murat Kumpilov, şu anda 12 Ocak 2017'den beri Adıge Cumhuriyeti başkanı olarak görev yapan Adıge (Çerkes) politikacı ve ekonomist. Daha önce 2008-16 yılları arasında cumhuriyetin başbakanıydı.