İçeriğe atla

Hayyam Uydusu

Hayyam
Organizasyonİran Uzay Ajansı
Fırlatma tarihi9 Ağustos 2022
Taşıyıcı roketSoyuz
Fırlatma yeriBaykonur Uzay Üssü
Görev süresi5 yıl
Vurgulanan misyonİran uzay teknolojisini geliştirmek
Kütle600 kg
Yörünge Verileri
Yörünge rejimidairesel
Yörünge yüksekliği500 km
Yörünge süresi90 dakika

Hayyam, İran'da tasarlanan ve üretimi Rusya'da gerçekleştirilen uzaktan algılama uydusudur. 9 Ağustos 2022 tarihinde Kazakistan'nın Baykonur Uzay Üssü'den Soyuz fırlatma aracıyla uzaya gönderildi.[1] Bu uydunun adı İranlı 11. Yüzyıl polimatı olan Ömer Hayyam'dan alınmıştır.[2]

Hayyam Uydusu yerden 500 kilometre yükseklikte bir yörüngeye yerleştirildikten sonra İran'a günde 4 kez 1 metre hassasiyetle görüntü sağlamaktadır. Yüksek çözünürlüklü kamera ile donatılan bu uydu 5 yıl boyunca tarım, su kaynakları, madencilik ve çevre sorunlarının gözlemlenmesi için kullanılacak.[3][4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Baykonur Uzay Üssü</span>

Baykonur Uzay Üssü, Tyuratam olarak da adlandırılır, Sovyetler Birliği tarafından kurulmuş, bugünkü Kazakistan'da yer alan dünyanın en eski ve bölgedeki en büyük uzay üssüdür. Mevcut Rus uzay programı Roskosmos sebebiyle halen aktif olarak kullanılan uzay üssünde her yıl çok sayıda ticari, askeri ve bilimsel operasyonun gerçekleştirilmektedir.

Sputnik şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Türksat</span> Türk uydu operatörü

Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş., Türkiye'nin Kablo TV ve tek uydu operatörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sputnik 1</span> Uzaya gönderilen ilk yapay uydu (1957)

Sputnik 1, Dünya'nın ilk yapay uydusu. Sputnik serisinden ilk uzay aracı. SSCB tarafından 4 Ekim 1957'de yörüngeye oturtuldu. Sputnik 1'in uzaya gönderilmesi soğuk savaş yıllarında gerçekleşti ve süper güçler arasında yeni bir rekabet olan Uzay Yarışı'nı başlattı.

<span class="mw-page-title-main">Haberleşme uydusu</span> telekomünikasyon için tasarlanmış yapay uydu

Haberleşme uyduları iletişim amacıyla uzayda konuşlu olan suni uydular. Günümüzde haberleşme uyduları Yersabit Yörünge, Molniya Yörünge ve Alçak Kutupsal Yörüngelerde konumludurlar.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz roketi</span> SSCBde geliştirilen ve 1991den itibaren Rusya tarafından kullanılmaya devam edilen fırlatma aracı

Soyuz roketi, Uzay Yarışı yıllarında Sovyetler Birliği tarafından geliştirilen ve 1991'den itibaren Rusya tarafından kullanılmaya devam edilen fırlatma aracı.

<span class="mw-page-title-main">RASAT</span>

RASAT, tasarımı ve üretimi Türkiye'de gerçekleştirilen ilk yer gözlem uydusudur. Türkiye'nin BiLSAT uydusundan sonra ikinci uzaktan algılama uydusudur.DPT tarafından sağlanan kaynakla TÜBİTAK UZAY tarafından, danışmanlık ya da dış destek alınmadan Türkiye'de tasarlanan uydu, 17 Ağustos 2011 tarihinde Rusya'nın Kazakistan sınırındaki Orenburg bölgesinde bulunan Yasny Fırlatma Üssü'nden Dnepr fırlatma aracıyla uzaya gönderildi. 969 saniye içinde yörüngeye yerleşen uydu, ilk sinyalleri Türkiye saati ile 11.50'de vermeye başladı. 18 Ekim 2011 tarihindeyse uydu tarafından çekilen fotoğrafların TÜBİTAK'ın yer istasyonundan indirilmeye başlandığı duyuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biridir.

<span class="mw-page-title-main">Luna 1</span> Yapay uydu

Luna 1 ya da Rusça Rüya anlamına gelen Мечта, tarihte ilk defa Ay'ın yakınlarına ulaşan ve güneş merkezli yörüngeye yerleşen uzay aracı. Çarpma aygıtı olarak tasarlanan uzay aracı Sovyetler Birliği’nin Luna programı kapsamında 2 Ocak 1959'da Baykonur Uzay Üssü'nden Vostok roketiyle uzaya fırlatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Luna 9</span>

Luna 9, Lunik 9 olarak da bilinir, Sovyetler Birliği'nin Luna programından insansız bir uzayaracıdır. 31 Ocak 1966'da Baykonur Uzay Üssü'nden Molniya roketiyle uzaya fırlatılmıştır. 3 Şubat 1966'da Ay'ın yüzeyine yumuşak iniş yapabilen ilk uzayaracı olmuştur.

Türksat 4A, yapımında Türk teknik elemanlarının da yer aldığı, 14 Şubat 2014 tarihinde saat 23.09'da fırlatılan haberleşme uydusudur. Uydu, Japon Mitsubishi Electric firmasının geliştirdiği DS2000 platformu üzerinde inşa edildi. Türksat 4A, Kazakistan'da bulunan Baykonur Uzay Üssü'nden Proton taşıyıcı roketiyle fırlatılmıştır. Yaklaşık 4 ay boyunca 50° doğu yörüngesinde test işlemleri yapılmıştır. 9 Haziran 2014 tarihinde test yörüngesinden ayrılıp görev yapması planlanan 42° doğu yörüngesine yerleşmiştir. Haziran 2014 sonu itibarıyla hizmet vermeye başlamıştır. 15 Temmuz 2014 tarihinde yapılması planlanan kanal geçişleri, yayıncı kuruluşlar ve Ramazan ayı nedeni ile izleyicilerden gelen yoğun talep üzerine ileri bir tarihe ertelenmiştir. Türksat 4A’ya geçiş yapacak olan televizyon ve radyo yayınlarının frekans değişiklikleri, 17 Eylül 2014 tarihini 18 Eylül 2014 tarihine bağlayan gece yarısı yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türksat 4B</span>

Türksat 4B, yapımında Türk teknik elemanlarının da yer aldığı haberleşme uydusudur. TÜRKSAT-4B uydusunun üretim ve testleri Japon Mitsubishi Electric (MELCO) firmasının Kamakura'daki uydu üretim merkezinde yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sputnik 3</span>

Sputnik 3, Baykonur Uzay Üssü'nden 15 Mayıs 1958 tarihinde fırlatılan Sovyet uydusu. Bu uydu'nun amacı atmosfer ile uzayı incelemek ve jeofizik bilimine katkıda bulunmak için bilimsel ekipmanlarını kullanmaktı. Uydu 6 Nisan 1960 tarihine kadar yörüngede kalmış ve sonrasında atmosfere girerek yanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Göktürk-2</span> Yer gözetleme uydusu

Göktürk-2, TÜBİTAK UZAY, TAI iş birliği ile geliştirilen keşif uydusudur. 18 Aralık 2012 tarihinde Çin'deki Jiuquan Fırlatma Üssü'nden uzaya fırlatılmıştır. 409 kg ağırlığındaki uydu 2,5 metre siyah-beyaz ve 5 metre renkli çözünürlüğe sahiptir. Uydunun görev bilgisayarı ve görev yazılımı tamamen Türkiye'de Türk mühendislerce üretilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunca yüksek çözünürlüklü görüntü alınması için üretilen ilk uydudur.

Kazakistan Cumhuriyeti Ulusal Uzay Ajansı, aynı zamanda KazCosmos veya KazKosmos olarak bilenen kurum Kazakistan'ın resmî uzay ajansıdır 27 Mart 2007 yılında resmî olarak açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Plesetsk Uzay Üssü</span>

Plesetsk Uzay Üssü, Rusya'nın Arhangelsk Oblastı'na bağlı Mirni kentinde bulunan bir uzay üssüdür. Üs, 1957 yılında inşa edilmiş olup Arhangelsk'in 200 km güneyinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde Kazaklar</span>

Sovyetler Birliği'nde Kazaklar, Sovyetler Birliği sınırları içerisinde içinde yaşayan Kazak kişi veya grupları betimler.

Kazakistan'ın uzay programı, 1991'de Kazakistan'ın bağımsızlığını ilan ettiği Sovyetler Birliği'nin dağılmasından kaynaklanmaktadır. Kazak uzay programı, kozmonot ve uydu görevlerinden oluşuyor. Kazakistan'da bulunan tek fırlatma sahası, Rusya'ya kiralanan Baykonur Uzay üssüdür. Program 2007'den beri KazCosmos tarafından yönetilmektedir.

İran Uzay Ajansı veya yaygın İngilizce kısaltmasıyla ISA İran'daki uzay araştırma faaliyetlerini fonlamak, düzenlemek ve koordine etmek için 2004 yılında kurulmuş bir devlet kurumudur. Ajansın merkezi İran'nın başkenti Tahran'dadır. 2022 yılında Hüseyin Deliriyan bu kurumun resmi sözcüsü olarak atandı.

<span class="mw-page-title-main">Oleg Artemyev</span>

Oleg Germanoviç Artemyev Rusya Federal Uzay Ajansı'nda görev yapan bir Rus Kozmonottur. 2003 yılında RKKE-15 Kozmonot grubuna seçildi. Uluslararası Uzay İstasyonu Seferi 39 ve 40'ın uçuş mühendisi olarak görev yapmış, 2018 yılında Soyuz MS-08 Komutanı olarak uzaya, 2022 yılında ise Soyuz MS-21 Komutanı olarak uzaya dönmüştür.