İçeriğe atla

Hayvanlarda alet kullanımı

Hortum tutan bir memeli hayvan

Hayvanlar besin toplama, kendini temizleme ve eğlence amaçlı olarak alet kullanırlar. Asıl olarak yalnızca insanların sahip olduğu düşünülen alet kullanımı gelişmiş bir zekâ düzeyi gerektirir. Primatların bazı görevleri yerine getirebilmek için sopa ve taş kullandıkları gözlemlenmiştir. Pek çok kuş türünün de alet kullandığı kaydedilmiştir. Bu davranış aynı zamanda yunuslar, filler, susamurları ve ahtapotlarda da gözlemlenmiştir. Hayvanlar alet kullanarak yapılar da inşâ eder.[1] Nadiren de olsa hayvanların kendi aletlerini yaptıkları da görülmüştür: Örneğin primatlar bir dalın üzerindeki yaprakları ve dalcıkları koparır ve bir sopanın ucunu sivrilterek silah olarak kullanabilir.[2]

Diğer parmakların karşısına gelecek şekilde bükülebilen başparmaklar alet kullanımı için yarar sağlar ancak elleri olmayan hayvanlar bile vücutlarının başka uzuvlarıyla, özellikle ağzılarıyla alet kullanabilmektedir.

Kaynakça

  1. ^ Michael Henry Hansell (2005). Animal architecture. Oxford University Press. s. 1. ISBN 978-0-19-850752-9. 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2013. 
  2. ^ Chimps Use "Spears" to Hunt Mammals, Study Says 11 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. John Roach for National Geographic News (22 Şubat 2007)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eski Taş Çağı</span> çağlar

Kaba Taş Devri, Yontma Taş Devri veya bilimsel adıyla Paleolitik Çağ olarak tanımlanan Eski Taş Çağı günümüzden yaklaşık 2 milyon yıl önce başlamış ve 12.000 yıl önce son bulmuştur. Ancak verilen bu tarihlerin dünya geneli içinde geçerli olduğunu ve yerel olarak değişmeye açık bulunduğunu da belirtmek gerekir. İnsanlık tarihinin %99'u gibi çok büyük bir bölümünü kapsayan bu çağ, aynı zamanda ilk insan atalarının ortaya çıkışı ve ilk aletlerin üretimi yoluyla insanın kavrama yeteneği ve temsil etmesiyle de söz konusu tarihin gelişimi içinde çok önemli bir yer tutmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Wikimedia Commons</span> ücretsiz kullanımlı görüntü, ses ve diğer medya dosyalarının çevrimiçi deposu; Wikimedia ekosisteminin bir parçası

Wikimedia Commons, kullanımı serbest olan resim, ses ve diğer çoklu ortam belgeleri deposudur.

<span class="mw-page-title-main">Mumya</span>

Mumya, çeşitli işlemler uygulamak suretiyle çürümesi önlenerek bozulmadan kalması sağlanan cesettir.

<span class="mw-page-title-main">El</span> tutmaya yarayan organ; bir kolun veya ön ayağın ucundaki ekstremite

El, şempanze, maki ve insan gibi primatlarda birden fazla parmağı barındıran, kolun bilekten parmak uçlarına kadar olan bölümünü tanımlar. Pek çok primat elleri sayesinde tutunma ve tırmanma gibi özelliklere sahiptir. Başparmağın diğer parmaklarla karşılıklı iş görmesi, ufak nesneleri ele alabilme yeteneğini sağlar. Bu özellik sayesinde el, alet kullanımı gibi hassas ve karışık işleri görebilir. Primatların beyninde eli temsil eden alan, diğer hayvanlarınkinden çok daha geniştir. Bu yüzden beyindeki bazı bozuklukların ilk belirtilerinden biri de el parmak hareketinin zarar görmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Alet</span> bir hedefe ulaşmak için kullanılabilecek fiziksel madde

Alet, belirli bir işi yapmak için özel olarak üretilmiş, iş sürecinde kullanılan ancak tüketilmeyen nesnedir.

<span class="mw-page-title-main">Giyotin</span> İdam aracı

Giyotin, idam mahkûmunun başını kesmek amacıyla geliştirilmiş bir çeşit idam aracı. Giyotin ilk kez 1792 yılında Jacques Nicholas Pelletier adlı bir hırsızı idam etmek için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Primat</span> memeli takımı

Primatlar veya iri beyinli yüksek memeliler, memeliler sınıfının Euarchontoglires üst takımına ait bir takımdır. Maymun adı kimi zaman bütün primatları kapsarken yalnızca simiyenler için de kullanılabilir. Primatları inceleyen bilim dalı primatolojidir.

<i>Pan</i> (cins) bonobo ve şempanzeyi içeren primat cinsi

Şempanze, Orta ve Batı Afrika'da yayılış gösteren Pan cinsine mensup iki insansı türüne verilen genel ad.

<span class="mw-page-title-main">İnsansılar</span> Eski Dünya maymunlarından bir primat üst familyası

İnsansılar veya insansı maymunlar (Hominoidea), Eski Dünya maymunlarından bir primat üst familyası. İnsansılar üst familyası iki familyaya bölünür: Gibongiller veya küçük insansı maymunlar (Hylobatidae) ve insangiller veya büyük insansı maymunlar (Hominidae).

<span class="mw-page-title-main">Cilalı Taş Devri</span> tarihöncesi bir devir

Cilalı Taş Devri veya bilimsel adıyla Neolitik Çağ, tarih öncesi çağlardan biridir. Neolitik Çağ veya Yeni Taş Devri Taş Devri'nin Avrupa, Asya ve Afrika'daki son bölümü olan arkeolojik bir dönemdir. Neolitik çağ, dünyanın çeşitli yerlerinde bağımsız olarak ortaya çıkmış gibi görünen geniş kapsamlı gelişmelerden oluşan Neolitik Devrimi gördü. Bu "Neolitik paket" çiftçiliğin başlayışını, hayvanların evcilleştirilmesini ve avcı-toplayıcı yaşam tarzından yerleşik tarza geçişi içeriyordu.

<span class="mw-page-title-main">Montserrat</span> Karayiplerde Birleşik Krallıka bağlı bir ada

Montserrat, Kuzey Amerika'da Antiller bölgesinde Birleşik Krallık'a bağlı bir ada. Adadaki volkan hareketleri canlılığını koruduğu için, zaman zaman volkanik depremler ve lav akıntıları yaşanmakta ve bölge halkı bundan etkilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Orta Avrupa Saati</span>

Orta Avrupa Saati kısaca OAS +01.00 saatini kullanan Avrupa ve Afrika ülkelerinin kullandığı zaman diliminin adıdır. Avrupa kıtasının neredeyse tamamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kuru burunlu primatlar</span> primat alt takımı

Kuru burunlu primatlar, primatlar (Primates) takımının, Simiiformes ve Tarsiiformes infra takımlarını içeren bir alt takımı. Nemli burunlu primatlar alt takımı ile birlikte, primatlar (Primates) takımını oluşturular.

Taş Devri, insansıların taştan araçlar yapmasından başlayarak kalkolitiğin sonuna kadar geçen tarih öncesi dönemdir.

<span class="mw-page-title-main">İnsan evrimi zaman çizelgesi</span>

İnsan evrimi zaman çizelgesi, insan türlerinin evrimindeki belli başlı önemli olayları ve insan atalarının evrimsel tarihlerini özetlemektedir. Bunun yanında Homo sapiens türünün atası olabilecek canlıların, tür ve cinslerin kısa bir açıklamasını içerir. Temel olarak Abiyogenez'in konusu olan yaşamın kökeni bu zaman çizelgesinde konu edinmemiş olup insanın oluşumuna götüren ön ataların olası bir soy çizgisi ele alınmıştır. Bu zaman çizelgesi, paleontoloji, gelişim biyolojisi ve morfoloji alanında elde edilen verilerin yanında anatomik ve genetik veri çalışmalarına da dayanır. İnsan evriminin tüm yönleriyle araştırılması antropolojinin önemli bir bileşenidir.

Hayvanlarda cinsellik aynı tür içinde bile değişik biçimlerde gözlemlenir. Araştırmacılar hayvanlar arasında monogami, çok eşlilik, türler arası seks, nesnelerden ya da yerlerden tahrik olma, zorla yapılan seks, ölü hayvanlarla çiftleşme, eşcinsel, heteroseksüel ve biseksüel davranışlar, durumsal seksüel davranışlar ve diğer davranışları gözlemlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Topuk kemiği</span> ayak kemiği

Kalkaneus veya topuk kemiği, insanlarda ve diğer birçok primatta, topuğu oluşturan ayağın tarsusunun bir kemiğidir. Diğer bazı hayvanlarda, kanca noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Frans de Waal</span> Hollandalı primatolog ve etolog

Frans Bernardus Maria "Frans" de Waal, Hollandalı-Amerikalı etolog ve primatolog. Emory Üniversitesi psikoloji bölümünde primat davranışları konusunda Charles Howard Candler profesörlüğünden emekli olmuştur. Emory Üniversitesi Yerkes Ulusal Primat Araştırmaları Merkezi'ndeki (YNPRC) Living Links Merkezi'nin kurucusu ve eski yöneticisidir. İçimizdeki Maymun, Bonobo ve Ateist 'in de aralarında bulunduğu birçok popüler bilim kitabının yazarıdır. ABD Ulusal Bilimler Akademisi (2004) ve Hollanda Kraliyet Bilimler Akademisi (1993) üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hayvan deneyleri</span> insan-dışı hayvanlar üzerinde yapılan deneysel ve bilimsel çalışmalar

Hayvan deneyleri, insan dışındaki hayvan türleri üzerinde bilimsel amaçlarla gerçekleştirilen prosedürlerdir. Bu bilimsel amaçların başlıcaları:

Dan Lyons, İngiliz Hayvan koruma derneğinin icra kurulu başkanı ve The Politics of Animal Experimentation (2013) kitabının yazarıdır.