İçeriğe atla

Hayvanları Koruma Kanunu

Hayvanları Koruma Kanunu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Tam ad
  • Hayvanları Koruma Kanunu
Mevzuat metniHayvanları Koruma Kanunu
Bölgesel kapsamTürkiye
Kabul edenTürkiye Büyük Millet Meclisi
Kanun numarası5199
Kabul tarihi24 Haziran 2004
Yayımlanma tarihi1 Temmuz 2004
Yürürlük tarihi1 Temmuz 2004
Yöneten kurumBakanlar Kurulu
Değiştiren kanun(lar)
  • 5728 sayılı kanun (2008)
  • 5996 sayılı kanun (2010)
  • 7332 sayılı kanun (2021)
  • 7527 sayılı kanun (2024)
Durum: Yürürlükte

Hayvanları Koruma Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 24 Haziran 2004'te kabul edilen ve 1 Temmuz 2004'te T.C. Resmî Gazete'de yayımlanan yasadır.

Tarihçe

Türkiye'de hayvanların korunmasına yönelik yasa yapma çalışmalarının geçmişi 1980'lere dayanmaktadır. 1995'te iki farklı kanun tasarısı hazırlanmış ise de bu tasarılar yasalaşmadı.[1] Türkiye, 1999'da imzaladığı Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi'ni 2003'te onayladı.[2] Hayvanları Koruma Kanunu 24 Haziran 2004'te Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edildi ve 1 Temmuz 2004'te T.C. Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.[3]

Kanunda hayvanların mal olarak kabul edilmesi ve hayvanlara zarar verenlere uygulanan cezalar nedeniyle hayvan hakları savunucaları kanunu 2007'den beri eleştirmekteydi.[4] Kanun değişikliğine ilişkin ilk olarak 2011'de hazırlanan tasarı 2014'te askıya alındı. İleriki yıllardaki benzer girişimler de sonuçsuz kaldı.[5] Bu doğrultudaki kanun değişikliği Temmuz 2021'de gerçekleştirildi.[6]

Değişiklikler

Hayvanları Koruma Kanunu ilk olarak 2008'de değiştirildi. Bu değişiklikler uyarınca kanunun üç maddesi yürürlükten kaldırılırken bir maddesi değişikliğe uğradı.[7] Kanundaki ikinci değişiklik 2010'da gerçekleşti ve kanunun bir maddesi yürürlükten kaldırıldı.[8] 2021'de kanunun on bir maddesi değiştirilirken kanuna beş madde eklendi.[9] Bu değişikliklere göre hayvanlara yönelik öldürme ve cinsel saldırı eylemlerine hapis cezası getirildi; petshoplarda kedi ve köpek satışı yasaklandı, sahipli kedi ve köpeklere dijital kimlik zorunluluğu getirildi; tehlikeli kabul edilen hayvanların sahiplenilmesi yasaklandı; sirk ve yunus parklarının açılması yasaklandı.[10]

2024 yılı değişikliği

2024 yılında Türkiye'de sokak köpeği sorunu tartışmaları sonrası kanunda değişiklik yapılması gündeme geldi. Kanun teklifi 12 Temmuz 2024'te Adalet ve Kalkınma Partisi TBMM Grup Başkanlığınca Meclis Başkanlığına sunuldu. Teklif ile kanunun on yedi maddesinin değiştirilmesi önerildi.[11] Kanun teklifi 23 Temmuz 2024'te Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonunda kabul edildi, 30 Temmuz 2024'te TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı ve 2 Ağustos 2024'te T.C. Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.[12][13][14][15]

Türk Veteriner Hekimleri Birliği yasa çıksa bile köpekleri öldürmeyeceklerini açıklamıştır.[16][17] Ankara Barosu Hayvan Hakları Merkezi, 31 maddeden oluşan Toplumsal, Hukuki ve Etik Bağlamında Sokak Hayvanları Raporu adında rapor hazırlamıştır. Ankara Barosu Hayvan Hakları Merkezinin hazırladığı bu raporda öldürme seçeneğinin yaşam hakkı ihlali olduğunu yazmıştır. Yapılması gereken insancıl seçeneğin ise kısırlaştırma olduğunu tekrar dikkat çekerek rapora yazmıştır.[18] Türkiye Psikiyatri Derneği sokak hayvanlarının öldürülmemesi gerektiğini sebepleri ile açıklamıştır.[19] Türkiye Barolar Birliği Hayvan Hakları Komisyonu, yaptığı hukuki değerlendirme sonucunda kanun teklifine karşı çıktı, teklifi "kara bir leke" olarak niteledi ve teklifin geri çekilmesi yönünde çağrı yaptı.[20][21]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Akbulut, Onur; Çobanoğlu, Nesrin (2020). "Türk Hukukunda Hayvanların Korunmasına İlişkin Yasal Mevzuat ve Bu Mevzuata Göre Hayvanların Hukuki Durumları". Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 36. s. 14. 8 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021. 
  2. ^ "Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun". T.C. Resmî Gazete. 22 Temmuz 2003. 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021. 
  3. ^ "Hayvanları Koruma Kanunu". T.C. Resmî Gazete. 1 Temmuz 2004. 11 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021. 
  4. ^ Dirini, İlden. "Hayvan hakları yasasının 16 yılı". Fikritakip. 14 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021. 
  5. ^ İnan, Ali Özgür (25 Ekim 2018). "Çıktı, çıkacak derken bir türlü çıkmayan yasa". Sözcü. 8 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021. 
  6. ^ "Hayvanları Koruma Kanunu TBMM'den geçti". Sözcü. 9 Temmuz 2021. 8 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021. 
  7. ^ "Temel Ceza Kanunlarına Uyum Amacıyla Çeşitli Kanunlarda ve Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun". T.C. Resmî Gazete. 8 Şubat 2008. 4 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021. 
  8. ^ "Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu". T.C. Resmî Gazete. 13 Haziran 2010. 6 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021. 
  9. ^ "Hayvanları Koruma Kanunu ile Türk Ceza Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun". T.C. Resmî Gazete. 14 Temmuz 2021. 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021. 
  10. ^ Sarıoğlu, Bülent; Erdem, Umut (10 Temmuz 2021). "Hayvanları Koruma Yasası nihayet yasalaştı! Artık 'mal' değil 'can'lar". Hürriyet. 8 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021. 
  11. ^ "Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" (PDF). TBMM. 12 Temmuz 2024. 13 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2024. 
  12. ^ "Sokak hayvanları yasa teklifi komisyonda kabul edildi". Euronews. 24 Temmuz 2024. 2 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2024. 
  13. ^ "Tartışmalı sokak hayvanları kanun teklifi TBMM'de kabul edildi". Euronews. 30 Temmuz 2024. 2 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2024. 
  14. ^ "Sokak hayvanları düzenlemesi Meclis'ten geçerek yasalaştı, CHP kanunu Anayasa Mahkemesi'ne götürecek". BBC. 28 Temmuz 2024. 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2024. 
  15. ^ "Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun". T.C. Resmî Gazete. 2 Ağustos 2024. 2 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2024. 
  16. ^ Oksijen, Gazete (24 Mayıs 2024). "Türk Veteriner Hekimleri Birliği'nden yasa teklifine tepki: Yasa çıksa da ötanazi yapmayacağız". gazeteoksijen.com. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2024. 
  17. ^ "YASALAR ÖLDÜRMEZ, YAŞATIR, MESLEK YEMİNİMİZE BAĞLI KALACAĞIZ, YAŞATACAĞIZ! Basın Yansımaları". Türk Veteriner Hekimleri Birliği. 30 Mayıs 2024. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2024. 
  18. ^ Büro, Ankara (31 Mayıs 2024). "Ankara Barosu, sokak hayvanları raporunu AKP'ye iletti: "Uyutma yaşam hakkı ihlali, insancıl seçenek kısırlaştırma"". Medyascope. 31 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2024. 
  19. ^ "Sokak Hayvanları Yasası Hk. | TÜRKİYE PSİKİYATRİ DERNEĞİ". psikiyatri.org.tr. 6 Ocak 2024. 3 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2024. 
  20. ^ "Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifine İlişkin Hukuki Değerlendirme". Türkiye Barolar Birliği. 21 Temmuz 2024. 22 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2024. 
  21. ^ "Sahipsiz Hayvanların Ölüm Fermanı Olan Yasa Teklifi Derhal Geri Çekilmelidir". Türkiye Barolar Birliği. 13 Temmuz 2024. 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Soyadı Kanunu</span> Türk vatandaşlarına soyadı taşıma yükümlülüğü getiren kanun

Soyadı Kanunu, her Türk vatandaşına bir soyadı taşıma yükümlülüğü getiren 2525 sayılı kanundur. Kanun, 21 Haziran 1934 tarihinde kabul edilmiş, 2 Temmuz 1934 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanmış ve 2 Ocak 1935′te yürürlüğe girmiştir. Bu kanunun kabulünden sonra soyadı, Türkiye’de kişilerin kimliğinin ayrılmaz bir parçası olmuştur. Soyadı Kanunu'nun kabulü, toplumsal alanda yapılan Atatürk devrimlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi</span> Türkiyedeki en yüksek yargısal devlet organı

Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi (AYM), Türkiye'de anayasal denetimi yürüten en yüksek yargı organıdır. Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetler ve bireysel başvuruları karara bağlar. Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denetler. Görevleri, Türkiye Anayasası'nın 148. ve 153. maddeleri arasında belirtilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması</span> 677 sayılı yasayla Türkiyedeki tarikat faaliyetlerinin durdurulması

“Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması”, 30 Kasım 1925 tarihinde kabul edilip 13 Aralık 1925 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 677 sayılı kanun ile hayata geçmiştir. Konya milletvekili Refik Bey (Koraltan) ve beş arkadaşının önerisiyle meclise sunulup kabul edilen Tekke ve Zaviyeler ile Türbelerin Seddine ve Türbedarlar ile Bazı Unvanların Men ve İlgasına Dair Kanun; bütün tarikatlarla birlikte şeyhlik, dervişlik, müritlik, dedelik, seyitlik, çelebilik, babalık, emirlik, halifelik, falcılık, büyücülük, üfürükçülük, gaipten haber vermek ve murada kavuşturmak amacıyla muskacılık gibi, eylem, unvan ve sıfatların kullanılmasını, bunlara ait hizmetlerin yapılmasını ve bu unvanlarla ilgili elbise giyilmesini de yasaklamıştır. Ayrıca yasa ile Türkiye Cumhuriyeti içinde padişahlara ait ya da bir tarikata çıkar sağlamaya yönelik tüm türbeler kapatılmış, türbedarlıklar kaldırılmıştır. Yasaya aykırı davrananlara para ve hapis cezası getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yurtdışına çıkış harcı</span>

Yurt dışına çıkış harcı, Türkiye Cumhuriyeti Pasaportu ile Türkiye dışına çıkan tüm Türk vatandaşlarının ödemesi zorunlu olan bir bedeldir. 2024 yılı Ağustos ayı itibarıyla 150 TL olan tutar 500 TL olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Siirt Üniversitesi</span> Siirtte kurulu devlet üniversitesi

Siirt Üniversitesi 5662 Sayılı "Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununda ve Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye Ekli Cetvellerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"la kurulan ve 28 Mayıs 2007 tarihinde Ahmet Necdet Sezer tarafından onaylanan, 17 yeni üniversiteden biridir. Siirt ilinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Köpek dövüşü</span> köpek dövüşü

Köpek dövüşü, iki köpeğin sahipleri tarafından -bazen ölümüne- dövüştürüldüğü bir kan sporudur. Gelişmiş ülkelerin çoğunda yasadışıdır. Köpek dövüşleri, eğlenmek ya da katılım komisyonu, damızlık kiraları ve bahislerden kazanç sağlamak amacıyla düzenlenirler. Amerikan Pit Bull Terrier kan sporunda yer alan açık ara en yaygın türdür. Dogo Cubano and Cordoba Dövüş Köpeği gibi türler bir asır önce dövüşmek için kullanıldı, bugün iki ırkın soyu da tükenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Ceza Kanunu</span> Türkiyede yürürlükte bulunan ceza yasası

Türk Ceza Kanunu, kısaca TCK, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 29 Eylül 2004'te kabul edilen, 12 Ekim 2004'te T.C. Resmî Gazete'de yayımlanan ve 1 Haziran 2005'te yürürlüğe giren yasadır. Amacı; "kişi hak ve özgürlüklerini, kamu düzen ve güvenliğini, hukuk devletini, kamu sağlığını ve çevreyi, toplum barışını korumak, suç işlenmesini önlemektir".

Türk Medeni Kanunu kısaca TMK, Türkiye Cumhuriyeti'nde, 1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe giren, medeni hukuk sisteminin temelini oluşturan yasal kanundur. 22 Kasım 2001'de ülkenin yasama organı olan Türkiye Büyük Millet Meclisinin kabul ettiği bu kanun Türk Kanunu Medenisi'nin yerini almıştır. Yaklaşık 1030 maddeden oluşmakta ve beş kitap halindedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması</span> Atatürk devrimleri sonucu, yerel seçimlerde 1930, genel seçimlerde 1934ten beri kullanılan siyasi hak

Kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması, 1930’larda, Türkiye’de kadınların siyasi haklarını kazanması için gerekli yasaların çıkarılmasını ifade eder. Kadınların siyasi hayatta seçme ve seçilme hakkını elde etmesi; toplumsal hayatta gerçekleşen Atatürk Devrimleri’nden birisidir.

Av kanunu çeşitli balık ve yabani hayvanların öldürülmesi veya ele alınması eylemlerine sınırlama ve düzenleme getirmektedir. Bu kanunlar balıkçılık veya avcılığın belli bir zamanda yasaklanmasına, avlanabilecek maksimum hayvan sayısının sınırlanmasına ve limitli eşya ve olta kullanımını sağlamaya yaramaktadır. Avcılar, balıkçılar ve kanunu tasarlayanlar evren ve popülasyonu koruyabilmek için bu tarz kanunların çıkması gerektiğini birlikte onaylamışlardır. Av kanunları ayrıca av lisansı ücretlerini ve hayvan koruma bütçelerini ayarlamakla da ilgilenir. Genel olarak yabani hayatın koruma altına alınmasıyla ilgilidir.

Sovyetler Birliği'nde veteriner tıp, Sovyetler Birliği'ndeki veteriner tıp çalışmalarıdır.

Bu sayfada Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 2010'larda Türkiye'de çıkarılan yasalar listelenmektedir.

Türkiye'de hayvan hakları, 1 Temmuz 2004 tarihli 5199 numaralı Hayvanları Koruma Kanunu ile düzenlenir. Bu kanuna göre tüm hayvanlar eşit ve kanun hükümleri çerçevesinde yaşam hakkına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Gaziantep İslam Bilim ve Teknoloji Üniversitesi</span> Gaziantepte kurulu devlet üniversitesi

Gaziantep İslam Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, Gaziantep, Türkiye'de bulunan devlet üniversitesi. 2016 yılında kapatılan Zirve Üniversitesinin kampüsünde kurulmuştur.

Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun veya 6284 Sayılı Kanun, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 8 Mart 2012'de kabul edilen ve 20 Mart 2012'de T.C. Resmî Gazete'de yayımlanan yasadır. Kanunun amacı şiddet gören ya da bu yönde bir tehdit altında bulunan kadın, çocuk, aile bireyi ve tek taraflı ısrarlı takip mağdurlarının korunması ve bu kişileri hedef alan şiddetin önlenmesi için alınacak önlemleri düzenlemektir.

İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 4 Mayıs 2007'de kabul edilen ve 23 Mayıs 2007'de T.C. Resmî Gazete'de yayımlanan yasadır.

<span class="mw-page-title-main">Hayvan deneyleri</span> insan-dışı hayvanlar üzerinde yapılan deneysel ve bilimsel çalışmalar

Hayvan deneyleri, insan dışındaki hayvan türleri üzerinde bilimsel amaçlarla gerçekleştirilen prosedürlerdir. Bu bilimsel amaçların başlıcaları:

<span class="mw-page-title-main">Ayrancılar, Torbalı</span>

Ayrancılar, İzmir ilinin Torbalı ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Karakuyu, Torbalı</span> İzmirin Torbalı ilçesine bağlı mahalle

Karakuyu, İzmir ilinin Torbalı ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Subaşı, Torbalı</span> Torbalı mahallesi

Subaşı, İzmir ilinin Torbalı ilçesine bağlı bir mahalledir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.