İçeriğe atla

Hayim Hezekiah Medini

Haham Hayim Hezekiah Medini.

Hayim Hezekiah Medini (Kudüs 1834 – Hebron,1904), on dokuzuncu yüzyılda bir haham bilgindi. Başlıca halaha eseri Sdei Chemed olarak bilinir.

Biyografi

Adı aslen Hizkiya idi. Hayim yani "hayat" anlamındaki ön ek ciddi bir hastalık döneminde eklendi. Bu, baş harflerinin İbranicede Chacham olarak yazılmasına yol açtı. Bu da aynı zamanda bilge anlamına gelen bir kelime dizimi yarattı. Farklı hecelense de benzer şekilde telaffuz ediliyordu.

Ailesi, Kudüs Hahamı Raphael Asher Eliyahu Medini ve eşi Kalu Vida idi. İlk karısı Rivka ile on sekiz yaşında evlendi ve Rishon L'Tzion (Sefarad Hahambaşısı) Yitzchak Kubo ve Kudüs haham mahkemesi başkanı Haham Joseph Nissim Burla'nın yanında Tevrat okudu. 19 yaşında tövbe (semichah) aldı. 1853'te babasının ani ölümü Haham Haim Hezekiah'ı, kendisinin ve ailesinin destekleneceği Konstantinopolis'e, kuzenlerinin yanına taşınmaya zorladı. Kuzenleri cömert olsalar da onlara fazla yük bindirmek istemedi. Bu yüzden de biraz gelir elde etmek için çocuklara günde birkaç saat özel ders vermeye başladı ve zamanının çoğunu Tora çalışmasına ayırdı. Bir bilim adamı olarak tanınmasına ve şehrin hahamlık mahkemesinde bir pozisyon teklif etmesine rağmen zamanını çalışmaya ve yazmaya ayırmayı tercih ederek reddetti. İlk eseri Michtav L'Chizkiyahu'yu 1865'te (5625) İstanbul'da yayımladı. Tanınırlığı sonrasında arttı. Çalışmak ve yazmak için huzuru ve sessizliği özlüyordu.

Rabbi Hayim Hezekiah Medini, Kırım'da. Karısı karısı Rivka Luna sağında.
Sde Hemed'in yazarı Haham Hayim Hezekiah Medini'nin anısına Kudüs'teki bir cadde.

Kırım'dan seyahat eden Yahudi tüccarlar ona orada hahamlık teklif ettiğinde kabul etti ve 1867'den 1899'a kadar hizmet verdiği Kırım'daki Kara-Su-Bazar'a (günümüz Bilohirsk) taşındı. Orada yıllardır hahamsız kalan toplulukta bir yeşiva kurdu ve riayet seviyesini yükseltti.[1] Bir oğlu ve üç kızı vardı. Tek oğlu 1868'de (5628) öldü ve Hayim Chizkiyahu oğlunun anısına Or Li ("Bana Işık") adını verdiği bir sefer yazdı ve 5634'te (1874) Smyrna'da yayınladı. Yazar alçakgönüllülükle kitabı anonim olarak yayınladı. Responsa ve Talmudik yorumlar içerir. Ayrıca Paku'ot Sadeh (Kudüs, 1900) ve Sefer Bakashot (Odessa, 1879) adlı, Doğu Yahudi topluluklarının Şabat ve bayramlardaki hizmetlerine dahil ettikleri piyutim (litürjik şiirler) içeren bir halaşik eser yazdı. İkincisi, Ne'im Zemirot (Varşova, 1886) adı altında genişletilmiş bir baskıyla yeniden yayınlandı. Ayrıca, diğer yazarların çeşitli kitaplarında yer alan birkaç yanıt derlemesinin de yazarıdır.

Kara-Su-Bazar'da geçirdiği 33 yıl boyunca, belirtilen kanunları açıklığa kavuşturmak için dünyanın dört bir yanındaki bilgelerle mektuplaştı. Bunlara başlıca eseri Sede Chemed'in büyük bir bölümünde yer verdi. Bu çalışma, bir yanıt ansiklopedisi biçimindedir. Isaac Lampronti'nin Pachad Yitzchak'ı ile birlikte, Talmudic Encyclopedia ve Otzar ha-Poskim veri tabanı gibi modern kaynakların ortaya çıkmasına kadar yanıtlar için ana indeksleme kaynağıydı.

1899'da Medini kutsal topraklara döndü ve Kudüs'te iki yıl kaldı.[2] Sefarad Hahambaşısı Rishon Letzion olarak önerildiğini duyunca 1901'de huzur içinde çalışmasına izin verilmesini umarak El Halil'e taşındı. Ancak, gelişinden kısa bir süre sonra El Halil'in iki büyük Tevrat bilgini Eliyahu Mani ve Yosef Franco öldü ve El Halil'in yeni bir baş haham arayışı başladı. İlk başta, Medini tüm teklifleri reddetti, ancak sonunda pes etti ve 1904'teki ölümüne kadar orada hahambaşı olarak görev yaptı. Efsaneye göre, şehirdeki hem Yahudi hem de Arap toplulukları tarafından büyük saygı görüyordu. Öyle ki, vefatından sonra Arap topluluğu onun cesedini çalmaya ve onu bir Müslüman mezarlığına yeniden gömmeye çalıştı.[3][4] Beit Romano binasında yaşıyordu.[5] Sokağa onun adı verilmiştir. 2018'de Hizkiya mahallesine onun adını taşıyan nihai imar izinleri verildi.[6][7] El Halil'deki eski Yahudi mezarlığındaki mezar yeri bugün görülebilir.[8] İbraniceden tercüme edilen Sde Hemed, "lütuf alanları" anlamına gelir ve aynı zamanda orta İsrail'de Kfar Saba yakınlarındaki bir moshav'ın ve Maale Adumim'deki bir ilkokulun adıdır.[9][10]

Çalışmaları

Pi'ot Hasadeh ve Shiyurei Hapayah, yazarın Sdei Chemed üzerine yorumlarıdır ve bu çalışmaya dahil edilmiştir. Sedar Birchat Hachamah ve yazarın yaşayan vasiyeti Sdei Chemed'de de yayınlandı.

Kaynakça

Özel
  1. ^ "Rabbi Chaim Chizkiyahu Medini". www.zomet.org.il (İngilizce). 23 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2018. 
  2. ^ "The Chief Rabbi of Crimea « Jewish History". www.jewishhistory.org (İngilizce). 2 Haziran 2014. 23 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2018. 
  3. ^ "Tzadikim". rabbishimon.com. 5 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2018. 
  4. ^ "Ascent of Safed". www.ascentofsafed.com. 23 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2018. 
  5. ^ "Hevron Yeshiva Re-creating House of Talmudic Scholar - Israel National News". Israel National News (İngilizce). 16 Kasım 2009. 19 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2018. 
  6. ^ "Heroes, Hoodlums and Homes in Hebron". Jerusalem Post. 17 Ekim 2018. 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2023. 
  7. ^ "Ancient city of Hebron to see first Israeli construction in 16 years". WIN (İngilizce). 14 Ekim 2018. 23 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2018. 
  8. ^ "RH". www.pikholz.org. 23 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2018. 
  9. ^ "sdey-hemed.com". www.sdey-hemed.com (İbranice). 23 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2018. 
  10. ^ "ביס שדי חמד מעלה אדומים". www.sdeychemed.jedu.org.il. 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2018. 
Genel

Sefer ha-Shanah'ta Bibliyografya, Nahum Sokolov, Varşova, 1900.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yahudilik</span> tek tanrılı etnik bir İbrahimî din

Yahudilik, Yahudi milletinin kolektif inancını, kültürünü, hukukî kurallarını ve medeniyetini içeren etnik bir dindir. İlk İbrahimî din olmasının yanı sıra insanlık tarihindeki en eski dinler arasında da yer alan Yahudilik, monoteizm temelli dinlerin ilk örneğidir. Yahudilik, riayetkâr Yahudiler tarafından "Avraham'ın YHVH ile yaptıkları sözleşmenin bir ifadesi" olarak yorumlanır. Geniş metinleri ve uygulamaları, çeşitli teolojik pozisyonları ve örgütlenme biçimlerini kapsayan Yahudilik, bir İbrani felsefi görüşü olmakla birlikte aynı zamanda bir dünya görüşüdür. Torah, Tanah'ın bir parçasıdır ve Midraş ile Talmud gibi ikincil metinlerle birlikte temsil edilen tamamlayıcı bir sözlü geleneğin parçasıdır. Dünya çapındaki toplam 14 ila 15 milyon takipçisi ile Yahudilik, en büyük onuncu dindir.

<span class="mw-page-title-main">Kudüs</span> Orta Doğuda yer alan bir şehir

Kudüs veya Yeruşalim, Orta Doğu'nun Kenan bölgesinde, Akdeniz ile Lut Gölü arasındaki Yehuda Dağları'ndaki bir plato üzerine kurulmuş eski bir şehirdir. Üç büyük İbrahimî din olan Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam için kutsal sayılan bir şehirdir. İsrail, başkentinin Kudüs olduğunu ilan etmiştir. Birleşmiş Milletler, bu kararı tanımadığını açıklamıştır. Aynı şekilde Filistin de tıpkı İsrail gibi kendi başkentinin Kudüs olduğunu ilan etmiştir. Günümüzde İsrail ve Filistin Kudüs'ü başkent olarak kabul eder fakat Uluslararası alanda bu kararlar tanınmamaktadır. Çoğu ülke İsrail'deki diplomatik misyonlarını ve Büyükelçiliklerini Tel Aviv'de bulundururken, Filistin'deki diplomatik misyonlar ve Büyükelçilikler ise Ramallah, Gazze Şehri, Kahire ve Şam gibi çeşitli yerlerde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ağlama Duvarı</span>

Ağlama Duvarı veya kısaca Kotel, Kudüs'ün Eski Şehrinde bulunan, kireçtaşından yapılmış tarihî duvar. Duvarın, mabedin batı tarafında bulunmasından dolayı Batı Duvarı da denmektedir. İslam ve Arap dünyasında ise daha çok Burak Duvarı olarak bilinir. Duvar, Büyük Hirodes'in İkinci Yahudi Tapınağı'nı genişletmek amacıyla başlattığı çalışmalar sonucu inşa edildi ve Yahudiler ve Hristiyanlar tarafından Tapınak Dağı olarak bilinen doğal ve dik bir tepenin en üstüne, düz bir platformun üzerini kaplayan devasa bir dikdörtgen yapıda dönüşmesiyle sonuçlandı. Böylece Tapınağın kendi ve yardımcı binaları, ibadet edenlerin ve ziyaretcilerin kalabalık olmasına karşın fazlaca alan yaratıldı.

<span class="mw-page-title-main">Mescid-i Aksa</span> Kudüsteki Tapınak Dağının tepesindeki İslami dini kompleks

Mescid-i Aksa, Müslümanlarca kutsal kabul edilen ve Müslümanların ilk kıblesi olduğuna inanılan 144 dönümlük alan.

<span class="mw-page-title-main">Arap-İsrail savaşları</span> Arap ülkeleri ve İsrail Devleti arasındaki savaşlar

Arap-İsrail savaşları, Arap Birliği ülkeleri ve İsrail arasındaki politik gerilim ve askeri savaşlar dizisidir. Modern Arap-İsrail savaşlarının kökenleri, 19. yüzyıl sonlarına doğru ortaya çıkan Siyonizm ve Arap milliyetçiliğine dayanır. Yahudiler tarafından tarihi anavatan olarak adlandırılan toprakları, Pan-Arap hareketi, Filistinli Araplara ait olarak görür ve Pan-İslamist bağlamda ise, bu toprakların, Müslümanlara ait olduğuna inanılır. Filistinli Yahudiler ve Araplar arasındaki savaş; 20. yüzyılın başlarındaki Nebi Musa ayaklanması (1920), Jaffa ayaklanması, 1929 yılında Filistin ayaklanması ve 1947 yılında büyük bir sivil savaşa dönüşen ve 1948 yılında İsrail Devleti'nin kurulmasıyla bütün Arap Ligi ülkelerine sıçrayan Arap başkaldırışıyla ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Musa bin Meymun</span> Yahudi bilgin, haham ve filozof (1135–1204)

Musa bin Meymūn 30 Mart 1135 – 13 Aralık 1204) Sefaradi Yahudisi filozof, hahambaşı, Talmud bilgini ve çoğaltıcısı. Orta Çağ'ın tartışmasız en önemli Yahudi düşünürüdür. Yahudi bilginler arasında İkinci Musa lakâbıyla veya adının baş harflerinden oluşan RaMBaM adıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">El-Halil</span>

El-Halil (Arapça: الخليل, romanize:

<span class="mw-page-title-main">İsrail</span> Batı Asyada bulunan bir ülke

İsrail, resmî adıyla İsrail Devleti (İbranice: מְדִינַת יִשְׂרָאֵל‎,

<span class="mw-page-title-main">Hirodes</span>

Hirodes, aynı zamanda I. Hirodes veya Büyük Hirodes adıyla bilinen ve Roma İmparatorluğu tarafından Yahudiye eyaletine atanan Yahudi Kralı.

<span class="mw-page-title-main">Adiabene</span> Kuzey Mezopotamyada bir krallık (MÖ 164 - MS 379 civarı)

Adiabene, isim klasik Süryanice'den türetilmiştir: ܚܕܝܐܒ‎, Ḥaḏy’aḇ veya Ḥḏay’aḇ, merkezi Arbela (Erbil) olan, eski Asur'daki bir Yahudi (Uydu) devletiydi.

<span class="mw-page-title-main">Kırımçaklar</span>

Kırımçaklar, Türk dili konuşan ve Kırım'da yaşayan Rabbânî Yahudilerdir. Kırım Karayları ile birlikte yaşamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Yahudilikte Yeruşalim</span> Yeruşalimin Yahudilikteki önemi

Yahudilikte Yeruşalim veya Yahudilikte Kudüs, MÖ 10. yüzyıldan beri Yahudilerin odağı ve ruhani merkezi olmuştur; 4 kutsal şehirden en kutsalıdır:

<span class="mw-page-title-main">Yahudi diasporası</span> İsrail diyarı dışında yaşayan Yahudiler

Yahudi diasporası, günümüz Yahudilerinin ataları olan inançlı İbranilerin anavatanı Kenan topraklarından zorla çıkartılıp, dünyanın diğer bölgelerine zorunlu göçe mecbur bırakılmaları ile başlayan, Yahudilerin 'İsrail Diyarı' dışındaki oluşumu. Modern İbranicede "dağınık" anlamına gelen Tefutzot (תפוצות) kelimesi Alman asıllı Amerikan akademisyen Simon Rawidowicz tarafından 1930'larda kullanılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Kaparot</span>

Kaparot bazı Yahudilerce Yom Kippur arifesinde uygulanan bir Yahudi ayinidir. Kişi, tavuğu veya bir tutam demir parayı bir başkasının kafasının üzerinde üç kere çevirerek o kişinin günahlarını sembolik olarak tavuğa veya paraya geçirir. Ardından tavuk kesilir ve oruç öncesi öğün olarak fakirlere verilir. Eğer kapara için kullanılan nesne paraysa, bu para fakire, oruç tutmaya başlamadan önceki öğününü alması için verilir.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Tapınak</span>

Üçüncü Tapınak veya Hezekiel Tapınağı, Hezekiel kitabında mimari olarak tasvir edilen tapınaktır. Hezekiel burası için, ebedi mabet ve Kudüs'te bulunan Tapınak Tepesi'ndeki İsrail'in Tanrısı'nın kalıcı mekanı demektedir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Yahudilerin tarihi</span>

Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Yahudilerin tarihi, Osmanlı topraklarında var olan Yahudilerin tarihidir.

<span class="mw-page-title-main">Gavriel Holtzberg</span>

Gavriel Noach Holtzberg, Yahudi kökenli Amerikalı–İsrailli Ortodoks haham. İslamî militan grubu Leşker-i Tayyibe tarafından düzenlenen 2008 Mumbai saldırılarında Knesset Eliyahoo Sinagogu cemaatinin kaldığı Neriman Evi'nde eşi ve diğer insanlar ile birlikte öldürüldü. Mumbai'de Yahudi cemaatinin kurucusu ve önde gelen isimlerindendi.

Rabbi Menachem Mendel Chitrik, bilinen adıyla Rabbi Mendy Chitrik, 2003 yılından beri Türkiye Aşkenaz Yahudi cemaatinin hahamlığını üstlenmiş olan Amerikalı, İsrailli ve Türk din adamıdır. Kendisi, ayrıca 2019 yılından beri İslam Devletlerindeki Hahamlar Birliğinin yönetim kurulu başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Abraham Joshua Heschel</span>

Abraham Joshua Heschel,, Polonya kökenli Amerikalı bir haham ve 20. yüzyılın önde gelen Yahudi teologlarından ve Yahudi filozoflarından biridir. Amerika Yahudi İlahiyat Fakültesi'nde Yahudi mistisizmi profesörü olan Heschel, Yahudi felsefesi üzerine geniş çapta okunan bir dizi kitap yazdı ve sivil haklar hareketine liderlik yapanlar arasındaydı.

Yahudi-Hristiyan Anlayış ve İşbirliği Merkezi ya da CJCUC İsrail'i ziyaret eden Hristiyanların Ortodoks hahamlarıyla İbranice İncil çalışabilecekleri ve Hristiyanlığın İbrani kökleri hakkında bilgi edinebilecekleri bir eğitim kurumudur. Merkez 2008 yılında Efrat'ta "Hristiyan Siyonistlerin en önde gelen haham sözcüsü" olarak tanımlanan Haham Dr. Shlomo Riskin tarafından kurulmuştur. CJCUC, Christians United for Israel ve International Christian Embassy Jerusalem gibi büyük Hristiyan dinlerarası örgütlerle ortaklık yapmaktadır. Riskin'in 2018 yılında Ohr Torah Stone başkanı olarak emekli olmasından bu yana, tüm CJCUC faaliyetlerinin denetimi, kuruluşundan bu yana merkezin baş yöneticisi olarak görev yapan David Nekrutman'a devredilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.