İçeriğe atla

Haydarizade İbrahim Efendi

Haydarizade İbrahim Efendi
Doğum1864
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm1933
Medine, Suudi Arabistan
MeslekMüderris, Kadı, Şeyhülislam

Haydarizade İbrahim Efendi (1863 - 1933), Osmanlı Devleti'nin son yıllarında 2 kez şeyhülislamlık yapmış, işgal altındaki İstanbul'dan ayrılarak Milli Mücadele'ye katılmış bir Osmanlı din adamıdır. Yeşilay Derneğinin kurucularındandır.

Haydarizade İbrahim Efendi 1920 yılında İstanbul işgal altındayken Damat Ferit Paşa hükûmeti döneminde şeyhülislam ilan edildi. Haydarizade İbrahim Efendi'den Kuvâ-yi Milliyeciler hakkında kendisinden önceki şeyhülislam Mustafa Sabri Efendi'nin yazdığı bir ölüm fetvasını imzalaması istendi. İbrahim Efendi fetvayı imzalamayı reddederek istifa etti.

Şeyhülislam olduğu dönemde 'Musiki-i Osmani Mektebi'nin 12 Aralık 1919 tarihinde verdiği konserden hoşlanmayarak Dahiliye Nazırlığı'na gönderdiği bir mektupla bu tür konserlerin Osmanlı Müslüman ahlakına ters düştüğünü öne sürerek yasaklanmasını istemişti.[1] Ayrıca İstanbul'u işgal eden Avrupalı askerlerin şehre getirdiği içki ve uyuşturucu maddelerin Müslüman halkın arasında yaygınlaşacağından endişelenerek 5 Mart 1920 tarihinde Mazhar Osman Bey'le birlikte "Hilâl-i Ahdar" adıyla Yeşilay'ı kurmuştur.[2] Ayrıca 19 Temmuz 1919 günü Abuk Ahmet Paşa ve Avni Paşa'yla birlikte Kürt Teali Cemiyeti'yle yapılan görüşmelerde Osmanlı Devleti'ni temsil etmiştir.[3][4]

Haydarizade İbrahim Efendi 1933 yılında öldü.

Kaynakça

  1. ^ Osmanlı'nın Popstar'ını polis marifetiyle yasaklamıştık, Hürriyet gazetesi, 4 Ocak 2004
  2. ^ "Yeşilay'ın Tarihi". 9 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2010. 
  3. ^ "Zararlı Cemiyetler-Kürt Teali Cemiyeti". 18 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2010. 
  4. ^ "The Kurdish national movement: its origins and development, Wadie Jwaideh, 2006, Syracuse, New York". 26 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2010. 
Önce gelen:
Ömer Hulusi Efendi
Osmanlı Şeyhülislamı
1920-1920
Sonra gelen:
Mustafa Sabri Efendi
Önce gelen:
Mustafa Sabri Efendi
Osmanlı Şeyhülislamı
1920-1920
Sonra gelen:
Dürrizade Abdullah Beyefendi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Damad Ferid Paşa</span> 216. Osmanlı sadrazamı

Damad Mehmed Ferid Paşa, Osmanlı diplomatı ve devlet adamı. VI. Mehmed saltanatında 4 Mart 1919 - 30 Eylül 1919 ve 5 Nisan 1920 - 17 Ekim 1920 tarihleri arasında toplam bir yıl bir ay on beş gün sadrazamlık yapmıştır. Mustafa Kemal Paşa önderliğindeki ulusal kurtuluş hareketine muhalefetinden ötürü savaştan sonra Yüzellilikler listesine alınmış ve vatan haini ilan edilmiştir. 1922 yılında yurt dışına kaçmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Rıza Paşa (sadrazam)</span> 217. Osmanlı sadrazamı

Ali Rıza Paşa ya da Düztaban Ali Rıza Paşa, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında Harbiye Nazırı ve Bahriye Nazırı, Ayan Meclisi üyesi ve 2 Ekim 1919 - 3 Mart 1920 tarihlerinde VI. Mehmed saltanatında ve İstanbul'un işgal altında bulunduğu dönemde Sadrazamlık görevlerinde bulunmuş bir devlet adamı, Osmanlı müşiri.

1920 Osmanlı Meclis-i Mebusanı ya da VI. Meclis-i Mebusan, 12 Ocak - 18 Mart 1920 tarihleri arasında görev yapan son Osmanlı Meclis-i Mebûsanı'dır. 16 Mart 1920'de İstanbul'un İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmesi nedeniyle 18 Mart'ta çalışmalarını sonlandırdı. Bu meclisteki mebusların büyük bölümü 23 Nisan 1920 tarihinde Ankara'da açılan Büyük Millet Meclisi'ne katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Şerif Paşa</span> Osmanlı siyaset adamı ve Stockholm ortaelçisi

Mehmet Şerif Paşa, Kürt Şerif Paşa adıyla da bilinir, Osmanlı siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi</span>

Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi, 1914-1916 yılları arasında şeyhülislamlık yapmış, Osmanlı din ve siyaset adamı.

Kürdistan Teali Cemiyeti, Kürt Teali Cemiyeti, 30 Aralık 1918'de İstanbul'da kurulan ve doğu illerinde şubeleri açılan, bağımsız bir Kürt devleti kurulmasını amaçlayan cemiyet. Cemiyetin adı, Kürdistan Yükselme Derneği anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilay</span> Kötü alışkanlıklara karşı kurulmuş bir dernek

Yeşilay, resmî ismiyle Türkiye Yeşilay Cemiyeti.

Dürrizade Abdullah Beyefendi, 1920 yılında İstanbul İngilizlerin işgali altındayken Osmanlı Devleti'nin şeyhülislamı.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Sabri Efendi</span> Osmanlı müderris, şeyhülislam

Mustafa Sabri Efendi, Osmanlı müderris, Meclis-i Mebusan mebusu, şeyhülislam.

<span class="mw-page-title-main">Musa Kazım Efendi</span>

Musa Kazım Efendi (1858–1920), Osmanlı Devleti'nin son yıllarında 4 kez şeyhülislamlık görevini üstlenmiş din adamı. Kendisi Nakşibendi'ydi. Ayrıca İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Cibranlı Halid Bey</span> Kürt siyasetçi

Miralay Cibranlı Halid Bey, Osmanlı Devleti ve Türkiye'nin subayı. Kürt İstiklal Komitesine başkanlık ettiği ileri sürülmektedir.

Hoca Sadeddin Efendi, Osmanlı tarihçi, devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Seyyid Abdülkadir</span>

Seyit Abdülkadir Efendi, Şeyh Said İsyanı'ndan sonra idam edilmiş Kürt siyasetçi. Nakşibendi şeyhi olup Şeyh Ubeydullah Nehri'nin oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Hariciye Nezâreti</span> Son dönem Osmanlı Hükümetlerinde devletin dış siyasetini yürüten kurum

Hariciye Nazırlığı ya da Hariciye Nezareti Son dönem Osmanlı Hükümetlerinde devletin dış siyasetini yürütmekle görevli, günümüzdeki Dışişleri bakanlığı'na karşılık gelen kurumdur. İstanbul'da günümüzde İstanbul Valiliği işlevini gören Babıali binasında sadrazamlıkla aynı binayı paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ticaret ve Ziraat Nezâreti</span>

Ticaret ve Ziraat Nazırlığı, Osmanlı Devleti'nde ticaret ve tarım işlerinden sorumlu bakanlığa verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Posta ve Telgraf Nezâreti</span> Osmanlıda posta ve telgraf bakanlığı

Posta ve Telgraf Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde posta ve telgraf hizmetlerini yürütmekle sorumlu bakanlıktı. Kuruluşun merkezi İstanbul'da, günümüzde Eminönü'nde bulunan ve Büyük Postane olarak anılan Sirkeci'deki binaydı.

30 Mayıs 1876 Darbesi, Osmanlı padişahı Abdülaziz'in tahttan indirilmesiyle sonuçlanmış bir hükûmet darbesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Galip Olayı</span> Sadrazam Damat Ferit Paşa hükûmetinin gerçekleştirdiği girişim

Ali Galip Olayı, Sadrazam Damat Ferit Paşa hükûmetinin, Elazığ Valisi Ali Galip Bey'in önderliğinde Sivas Kongresi'nin yapılmasını engellemeye ve Mustafa Kemal Paşa'yı ortadan kaldırmaya, Heyet-i Temsiliye ve Millî Mücadeleyi durdurmaya çalıştığı girişim.

<span class="mw-page-title-main">Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti</span>

Evkaf Nâzırlığı veya Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti,, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde vakıf kurumlarından sorumlu olan nâzırlıktır.

İvazpaşazade İbrahim Beyefendi, Osmanlı şeyhülislamı.