İçeriğe atla

Haydar el-İbadi

Haydar el-İbadi
حيدر العبادي
Irak Başbakanı
Görev süresi
8 Eylül 2014 - 25 Ekim 2018
BaşkanFuad Masum
Yardımcı Salih el-Mutlak
Baha Araci
Rowsch Shaways
Yerine geldiğiNuri el-Maliki
Yerine gelenAdil Abdülmehdi
İslami Davet Partisi Lideri
Görevde
Makama geliş
8 Eylül 2014
Yerine geldiğiNuri El Maliki
Kişisel bilgiler
Doğum 1952 (71-72 yaşında)[1]
Bağdat, Irak Krallığı
Partisi İslami Davet Partisi
Bitirdiği okul Teknoloji Üniversitesi
Manchester Üniversitesi
Dini İslam

Haydar Cevad Kazım el-İbadi (Arapçaحيدر جواد كاظم العبادي, d. 1952; Kerrade, Bağdat[2]) Iraklı siyasetçi. Cumhurbaşkanı Fuad Masum tarafından 11 Ağustos 2014 tarihinde Irak Başbakanlığı için aday gösterildi.[3] 8 Eylül 2014 tarihinde Irak Başbakanı olarak atandı.

Eğitim Yaşamı

İlk ve orta öğrenimini Bağdat'ta tamamlayan El Abadi Bağdat Teknoloji elektrik mühendisliği eğitimi gördü. Bir Şii Müslüman olarak 1980 yılında, İngiltere'de, Manchester Üniversitesi'nde elektrik mühendisliğinde yüksek lisans ve doktora yaptı.[2]

Siyasi Yaşamı

15 yaşında Dava Partisi'ne giren El Abadi, 1977 yılında Dava Partisi'nin Londra temsilciğine, 1979'da liderlik kurulu üyeliğine ve 1980'de ise Ortadoğu Bürosu Başkanlığına'a atandı. Ancak Londra'da olduğu gerekçesiyle son görevini kabul etmedi.[2] , 1980'de ise Saddam Hüseyin döneminde Londra'da sürgünde yaşamıştır. 1 Eylül 2003'te Irak Yönetim Konseyine Haberleşme Bakanı olarak atandı. 2005 yılında ilk seçilmiş hükûmetin Irak Başbakanı için bir danışman olarak görev yaptı.[4] 2005 yılında Irak Parlamentosu üyesi seçildi ve Ekonomi, Yatırım ve İmar meclis komitesi başkanlığında bulundu. El-Abadi 7 Mart 2010 tarihinde yapılan genel seçimlerde Bağdat'ı temsilen Irak Parlamentosu üyesi olarak yeniden seçildi. 2013 yılında, Finans Komitesi başkanlığı ve 2013 Irak bütçesinin tahsisi üzerine meclisteki anlaşmazlığın merkezinde yer aldı.[5] 2009-2012 yılları arasında Irak Petrol Konferanslarına katılarak Irak Petrol Danışma Komitesinin aktif bir üyesi oldu.[6] 2014 yılında, Şii siyasi partileri tarafından Başbakanlık görevine alternatif bir aday olarak aday gösterildi.[7]

Irak Parlamentosu, 8 Eylül 2014 tarihinde el-Abadi'nin yeni hükûmetini ve başkanlık programını onayladı.[8]

Kaynakça

  1. ^ Harding, Luke (11 Ağustos 2014). "Haider al-Abadi: from exile in Britain to Iraq's next prime minister". The Guardian. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2015. 
  2. ^ a b c "Haydar el-İbadi kimdir?". Yakın Doğu Haber. 15 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2017. 
  3. ^ "CNN.com: Iraqi President appoints new Prime Minister". 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2014. 
  4. ^ "People to Watch 2009: Twelve Key Figures for the Region in the Coming Year". Middle East Economic Digest. 53 (1). 2 Ocak 2009. 12 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2014. 
  5. ^ Omar al-Shaher (17 Ocak 2013). "Iraqi Parliament Struggles to Ratify Budget Amid Political Crisis". Al-Monitor Iraq Pulse. 3 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2014. 
  6. ^ Advisory Committee. "Iraq Petroleum Advisory Committee". 18 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2014. 
  7. ^ "Iraq crisis: Turmoil over PM Nouri Maliki's status". BBC News. 11 Ağustos 2014. 13 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2014. 
  8. ^ "Iraqi Parliament approve the new government with its head, Haider al-Abadi". Yahoo Maktoob. 8 Eylül 2014. 20 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

Siyasi görevi
Önce gelen
Koalisyon Geçici Yönetimi
Irak Ulaştırma Bakanı
2003–2004
Sonra gelen
Muhammed Ali Hakim
Önce gelen
Nuri el-Maliki
Irak Başbakanı
2014–2018
Sonra gelen
Adil Abdülmehdi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nuri el-Maliki</span> Iraklı siyasetçi ve devlet adamı

Nuri Kamil Muhammed Hasan el-Maliki, Irak başbakanlığı görevinde bulunan Iraklı siyasetçi ve devlet adamıdır. Amerika Birleşik Devletleri ile ülkenin güneyindeki Şii topluluğunu barıştırmaya ve iki taraf arasında denge kurmaya yönelik bir politika izlemiştir.

Mehdi Ordusu, Irak'ta Şii lider Mukteda es-Sadr tarafından kurulmuş direniş örgütü. Haziran 2003'te kurulmuş olup hâlâ etkinliğini sürdürmekte ve yaklaşık olarak 60.000 militanı bulunmaktadır.

2011 Irak protestoları, Irak'ta Irak Savaşı'nın başladığı 2003 yılından beridir süren şiddetin ortasında gerçekleşen 2010-2011 Arap dünyası protestolarının bir parçası olan protesto gösterileri. Gösterilerde 6 kişi öldü, 140 kişi yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">Irak Temsilciler Meclisi</span> Irakın yasama organı

Temsilciler Meclisi, genellikle basitçe Parlamento olarak anılır, Irak Cumhuriyeti'nin tek meclisli yasama organıdır. 2020 itibarıyla 329 sandalyeden oluşuyor ve Bağdat'ta Yeşil Bölge'de bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Irak Taarruzu (Haziran 2014)</span> Irak Şam İslam Devletinin Irak ve Suriye saldırıları

Kuzey Irak Taarruzu , IŞİD ve onları destekleyen Sünni aşiretler ve eski Baas partisi mensuplarının Musul'a yaptıkları taarruzla başlayan çatışmalardır. Kuzey Irak'taki IŞİD ilerlemesi, IŞİD'in güneye doğru ilerlemeye başladığı ve Tikrit'e saldırdığı 26 Haziran'a kadar devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Irak İç Savaşı (2013-2017)</span>

Irak İç Savaşı (2013-2017), IŞİD'in Musul'a saldırmasıyla başlayan iç çatışmaları kapsamaktadır. IŞİD ve IŞİD'e destek veren eski Baas partisi mensupları, Sünni Arap aşiretleri ve diğer radikal örgütler ile Irak Ordusu, Peşmerge, İran destekli Şii milisler, Süryani/Asuri/Yezidi azınlık savaşçıları ve merkezi hükûmete destek veren Sünni ve Şii Arap, Kürt ve Türkmen aşiretleri arasındaki çatışmalar günümüzde de devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Irak el-Kaidesi</span> İslamcı terör örgütü

Irak el-Kaidesi veya diğer kullanımıyla Tanzim Kaide el-Cihad fi Bilad er-Rafideyn, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren yasa dışı silahlı cihatçı Selefi grup.

Kasım 2006 Medine es-Sadr saldırıları, 23 Kasım 2006'da, Irak'ın başkenti Bağdat'ta, Şii nüfusun yoğun olarak yaşadığı Medine es-Sadr semtinde gerçekleştirilen altı bombalı araç ve iki havan saldırısı. Irak İslam Devleti militanlarınca düzenlendiği belirtilen saldırılarda en az 215 kişi öldü, 250'den fazla kişi yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">Irak İslam Devleti</span> silahlı cihatçı Selefi örgüt (2006-2013)

Irak İslam Devleti, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren silahlı cihatçı Selefi örgüttür.

<span class="mw-page-title-main">Musul Muharebesi (2016-17)</span>

Musul Muharebesi, Musul şehir merkezini ve civarındaki köyleri IŞİD'in elinden geri almak için başlatılan askerî operasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Irak başbakanı</span> Irakın hükûmet başkanı

Irak başbakanı, Irak hükûmetinin başıdır. Irak Anayasası'nın koyduğu hükümler gereğince; Irak vatandaşı olan Şii Müslümanların arasından seçilir. Mevcut başbakan, 27 Ekim 2022 tarihinden beri Muhammed Şiya es-Sudani'dir.

<span class="mw-page-title-main">Irak cumhurbaşkanı</span> Irakın devlet başkanı

Irak cumhurbaşkanı, Irak'ın devlet başkanıdır. Irak cumhurbaşkanı "Anayasaya bağlılığı ve Irak'ın bağımsızlığını, egemenliğini, birliğini, topraklarının anayasanın hükümlerine uygun olarak korunmasını" garanti eder. Irak Anayasası'nın koyduğu hükümler gereğince; Irak cumhurbaşkanı, Irak vatandaşı olan Kürtlerin arasından, Temsilciler Meclisi tarafından üçte iki çoğunlukla seçilir ve cumhurbaşkanının görev süresi dört yıllık iki dönem ile sınırlıdır. Cumhurbaşkanı, Temsilciler Meclisi tarafından kabul edilen anlaşmaları ve yasaları onaylamaktan, başbakanın tavsiyesi üzerine af çıkarmaktan ve "törensel ve onursal amaçlarla Silahlı Kuvvetlerin Yüksek Komutanlığı görevini" yerine getirmekten sorumludur. 2000'lerin ortalarından bu yana cumhurbaşkanlığı, Ekim 2005'te kabul edilen anayasaya göre Irak cumhurbaşkanı, ülke içinde önemli bir güce sahip olmadığı için büyük ölçüde törensel ve sembolik bir makamdır. Parlamenter sistemin 'cumhurbaşkanlığı, devlet başkanlığı'' sınırlarına uygun bir makamdır.

<span class="mw-page-title-main">Adil Abdülmehdi</span>

Adil Abdülmehdi el-Müntefiki, Iraklı politikacı, ekonomisttir. Abdülmehdi, Şii bir parti olan Irak İslam Devrim Konseyi'nin 1982 ve 2017 yılları arasında üyesi olmuştur. Merkezi eskiden İran'da bulunmuş partinin Amerika Birleşik Devletleri ile Saddam Hüseyin hükûmetine karşı çıkmış ABD destekli Irak Ulusal Kongresi ve Kürtler gibi gruplara karşı politikalar izlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Irak'ta turizm</span>

Irak'taki turizm, Batı Asya ülkesi Irak'taki turizmi ifade eder. Başkent Bağdat, Kahire'den sonra Arap dünyasının en büyük ikinci şehridir. Irak'ın Şii İslamı ile ilgili birçok İslami hac yeri bulunmaktadır. Irak, ekoturizm için potansiyel bir yer olarak görülüyor. Erbil, 2014 yılında Arap Turizm Komitesi tarafından "Arap Turizm Sermayesi" seçildi. Oysa Kerbela ve Necef kentleri, ülkedeki dini alanların konumu nedeniyle Irak'taki en popüler turistik yerlerdir.

Hazım eş-Şaalan, Iraklı bir ekonomist, bürokrat ve siyasetçidir. Haziran 2004-Haziran 2005 tarihleri arasında Irak savunma bakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sadr Hareketi</span> Irakta bir siyasi parti

Sadr Hareketi, Mukteda es-Sadr liderliğindeki Irak İslami ulusal hareketidir. Hareket, Irak toplumunun dört bir yanından ve özellikle ülkedeki Şii yoksullarından geniş destek görmektedir. Hareketin amaçlarını ve felsefesini belirleyen en önemli kişi Büyük Ayetullah Muhammed Sadık es-Sadr'dı. Önde gelen bir önceki kişi de Muhammed Bakır es-Sadr olmuştu. Hareket dini ve popülisttir. Amacı, dini yasalar ve kabile geleneklerinin bir kombinasyonu tarafından düzenlenen bir toplumdur.

<span class="mw-page-title-main">Fetih İttifakı</span> Irakta bir siyasi ittifak

Fetih İttifakı, Irak'ta 2018 genel seçimlerine katılmak için kurulan siyasi bir koalisyondur. Ana bileşenler, 2014'ten 2017'ye kadar IŞİD'i yenmek için Irak Ordusu ile birlikte savaşan Iraklı Şii Müslümanlardan oluşan ve devlet destekli bir şemsiye örgüt olan Halk Seferberlik Güçleri'nde yer alan gruplardır. İttifak, Bedir Örgütü lideri Hadi el-Emiri tarafından yönetiliyor.

2022 Irak parlamentosu saldırısı, 27 Temmuz 2022'de Iraklı Şii din adamı Mukteda es-Sadr'ı destekleyen yüzlerce Iraklı gösterici, Irak'ın başkenti Bağdat'taki Yeşil Bölge'de bulunan Irak Temsilciler Meclisi binasını bastı. Sadrcılar tarafından, "Aşure Devrimi"(Arapça: ثورة محرم الحرام) veya "Muharrem Devrimi" olarak bilinen fırtına Sadr hareketine karşı çıkan Şii güçlerin, Muhammed Şia' Al Sudani'nin Irak başbakanlığı görevine aday gösterilmesiyle ilgili haberler sızdırıldıktan sonra ardından sızdırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Şiya es-Sudani</span> Iraklı siyasetçi

Muhammed Şiya Sabbar es-Sudani 27 Ekim 2022'den beri Irak başbakanı olarak görev yapan Iraklı bir siyasetçidir. Başbakanlık görevinden önce sanayi ve madenler bakanı, çalışma ve sosyal işler bakanı, ticaret bakanı vekili, maliye bakanı vekili, göç ve yerinden rdilenler bakanı vekili, tarım bakanı vekili ve insan hakları bakanı olarak çeşitli bakanlık görevlerinde bulunmuştur. 2009-2010 yıllarında Meysan valisi olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Revaz Faik</span> Iraklı Kürt siyasetçi

Revaz Faik, Kürt siyasetçi. Kürdistan Parlamentosu'nun başkanlığını yapan Faik, Kürdistan Yurtseverler Birliği üyesidir.