İçeriğe atla

Hayam Wuruk

Hayam Vuruk (Endonezce: Hayam Wuruk, Sanskritçe : हयम् वुरुक्, 1334–1389), Rajasanagara, Pa-ta-na-pa-na-wu veya 1350'den sonra Bhatara Prabhu olarak da adlandırılır, Rajasa Hanedanlığından bir Cava Hindu imparatoru ve Majapahit İmparatorluğu'nun 4. imparatoruydu.[1][2] Başbakanı Gajah Mada ile birlikte imparatorluğun en güçlü döneminde hüküm sürdü. Hükümdarlığı sırasında, Hindu destanları Ramayana ve Mahabharata, wayang kulit (deri kuklalar) aracılığıyla Cava'nın kültürüne ve dünya görüşüne yerleşti.[3] Ondan önce Tribhuwana Wijayatunggadewi vardı ve yerine damadı Wikramawardhana geçti.

Hayatının anlatılarının çoğu, Hayam Wuruk'a bir methiye olan Nagarakretagama'dan ve Cava tarihi tarihçesi olan Pararaton'dan ("Krallar Kitabı") alınmıştır.

Kaynakça

  1. ^ The Indianized states of Southeast Asia. University of Hawaii Press. 1968. ISBN 9780824803681. 23 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  2. ^ Mpu Prapanca, translated by Slamet Muljana. "Terjemahan Kakawin Dēśawarṇnana (Nāgarakṛtāgama)" (Endonezce). Jejak Nusantara. 20 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2015. 
  3. ^ Mark Juergensmeyer and Wade Clark Roof, 2012, Encyclopedia of Global Religion 13 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Volume 1, Page 557.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Endonezya</span> Güneydoğu Asya ve Okyanusyada yer alan bir ada ülkesi

Endonezya, resmî adıyla Endonezya Cumhuriyeti, Hint ve Pasifik okyanusları arasında, Güneydoğu Asya ve Okyanusya'da toprakları bulunan bir ülkedir. 17 binden fazla adadan oluşur. Bu adaların en büyükleri Sumatra, Cava ve Sulavesi ile kısmen Borneo ve Yeni Gine'dir. Endonezya dünyanın en büyük ada ülkesidir, 1.904.569 km²'lik yüzölçümüyle dünyada 14. sıradadır. 280 milyon civarında nüfusuyla dünyanın en kalabalık dördüncü ülkesi ve aynı zamanda en kalabalık Müslüman ülkesidir. Cava dünyanın en kalabalık adasıdır ve nüfusun yarıdan fazlasına ev sahipliği yapar.

İmparatorluk, genellikle bir imparator olan tek bir yönetici otoriteye tabi olan birkaç bölge ve halktan oluşan egemen bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Endonezce</span> Endonezyanın resmî ve en çok konuşulan dili.

Endonezce ya da Endonezya dili, Endonezya ve çevresinde yaklaşık 300 milyon kişi tarafından konuşulan Avustronezya dil ailesine bağlı bir dil. Malaycanın standartlaştırılmış bir değişkesi olan Endonezce Endonezya'nın dünyanın en kalabalık dördüncü ülkesi olmasına bağlı olarak dünyanın en çok konuşulan dillerinden biridir. Tarih boyuncaGüneydoğu Asya takımadaları üzerinde lingua franca olarak kullanılmıştır. 700'den fazla yerel dilin konuşulduğu Endonezya'nı resmî dilidir. 1976-1999 yılları arasında Endonezya hakimiyetine bağlı olarak Doğu Timor'da resmî dil olarak kullanılmış olup daha sonra İngilizce ile birlikte çalışma dili olarak kabul edilmiştir. Kasım 2023'te UNESCO'nun resmî dillerinden biri olarak kabul edilmiştir. Endonezya'nın 1945'te bağımsızlığını ilan etmesinden sonra standartlaştırılmış bir Malayca şivesi olmasına bağlı olarak Endonezce ve Malayca farklı diller olarak kabul edilmelerine rağmen neredeyse aynıdırlar.

<span class="mw-page-title-main">Babürlüler</span> Bir zamanlar Hindistan alt kıtasının büyük kısımlarına uzananan hanedan imparatorluğu

Babürlüler veya Babür İmparatorluğu, günümüzdeki Hindistan ve çevresi üzerinde kurulmuş ve hüküm sürmüş Türk-Moğol kökenli devlet. Çağatay Türkü bir şef ve Timurlu Hanedanı'ndan olan Babür Şah tarafından 1526 yılında kurulan ve 17. yüzyılın sonu ile 18. yüzyılın başında imparatorluğun gücünün zirvesinde olduğu dönemde, Hindistan'ın büyük bölümüne hakim olan imparatorluğun nüfusunun o tarihlerde 3,2 milyon kilometre karelik bir bölge üzerinde 110 milyon ila 150 milyon arasında olduğu tahmin edilmektedir. Babür İmparatorluğu'nun hakimiyet alanı, en geniş olduğu dönemde bugünkü Hindistan, Pakistan, Bangladeş ve Afganistan'ı kapsamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Anavarza</span>

Anavarza, Türkiye'nin Adana ilinde, Kozan sınırları içerisinde, Kadirli, Ceyhan ve Kozan ilçe sınırlarının kesiştiği yerde, tarihi Kilikya bölgesinde bulunan antik kent. Çevresi mesire yeri olarak kullanılır. Kilikya ovasının önemli merkezlerinden olan Anavarza'nın antik kaynaklarda adı Anazarbos, Anazarba, Aynızarba veya Anazarbus olarak geçer.

<span class="mw-page-title-main">Borneo</span> ada

Borneo yüzölçümü açısından dünyanın en büyük üçüncü adasıdır. Güneydoğu Asya'da bulunur ve Endonezya, Malezya ve Brunei tarafından paylaşılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cava</span>

Cava Adası, Endonezya'nın başkenti Cakarta'nın da üzerinde bulunduğu bir adadır. Bir zamanlar güçlü Hindu-Budist imparatorluklarının, İslam emirliklerinin ve Hollanda kolonisinin merkezi olan Cava adası, şimdi Endonezya'nın politik ve ekonomik hayatına yön veren yerleşim birimlerindendir. 2010 sayımlarına göre 136 milyonluk nüfusuyla dünyanın en kalabalık adası konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Sezar (unvan)</span> Kayser (Sezar), Roma imparatorlarına verilen bir unvan

Sezar, Jül Sezar'ın ölümünün ardından Roma İmparatorluğu'nda imparatorlara verilen bir ünvan. Tetrarşi döneminde, en yüce ünvan olan Augustus ünvanını taşıyan imparatorun emri altında çalışan alt-imparatorlara Sezar ünvanı verildi. Bu dönemde Sezar ünvanı taşıyan yardımcılar, Augustus'un emri altında halefleri olarak bulunur ve Augustus'un ölümü veya görevi bırakması sonrası onların yerlerine geçip Augustus olurlardı. Esas imparator Augustus'un yokluğunda, Sezar ünvanını taşıyan yardımcılar bazen imparator olarak da anılırlardı ama esas güç Augustus olduğundan ona hesap vermekle yükümlüydüler.

<span class="mw-page-title-main">Herakleios</span> 610–641 yılları arasındaki Bizans imparatoru

Herakleios veya Heraklius, Bizans İmparatorluğu'nun 610–641 yılları arasındaki imparatorudur. İslam'ın Muhammed tarafından kuruluşu ve yayılışı sırasında Bizans tahtında yer alan imparatordur.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Roma İmparatorluğu</span> Avrupada 962-1806 yılları arasında hüküm sürmüş bir devletçikler bütünü

Kutsal Roma Germen İmparatorluğu, 962-1806 yılları arasında 844 yıl boyunca Orta Avrupa'da hüküm sürmüş bir monarşi. Alman Krallığı temelinde olsa da, aslında bir devletçikler bütünüdür. Daha doğrusu imparatorluk toprakları tek bir hanedanın malı değildi. Ülke toprakları birçok federal hanedanlık tarafından yönetiliyordu. Kutsal Roma İmparatorluğu'nu oluşturan bu hanedanlıklar şunlardı:

<span class="mw-page-title-main">Endonezya bayrağı</span> Ulusal bayrak

Endonzeya bayrağı, Endonezya Cumhuriyeti'nin resmî simgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Cava dili</span> Endonezyanın Cava Adasının orta ve batı kısımlarında konuşulan dil

Cava Dili, Endonezya'nın Cava Adasının orta ve batı kısımlarında konuşulan dildir. 75 milyon kadar insanın anadilidir. Avustronezya dil ailesine ait olup Endonezce ve Sunda dili ile akrabadır. Endonezya dışında Doğu Timor, Malezya, Singapur, Avustralya gibi komşu ülkeler ile Hong Kong ve Tayvan gibi yerlerde de konuşulmaktadır. Ayrıca, Surinam, Hollanda ve Yeni Kaledonya'da da konuşulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Avustronezya dilleri</span>

Avustronezya dilleri, Güneydoğu Asya, Tayvan, Okyanusya ve Madagaskar'da konuşulan, yeryüzündeki en büyük temel dil ailelerinden biridir. Avustronezyalılar olarak adlandırılan 386 milyondan çok konuşuru olan aile, bu açıdan dünyanın en büyük beşinci dil ailesidir. Aile 1257 dili içinde barındırmasıyla ise en çok dile sahip ikinci dil ailesi olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Surakarta</span> Endonezyanın Orta Cava ilinde bulunan bir şehir

Surakarta, Endonezya'nın Orta Cava ilinde bulunan bir şehirdir. Yüzölçümü 44.03 km² olan şehrin nüfusu 2009 yılı itibarı ile 520,061'dir.

<span class="mw-page-title-main">Majapahit</span>

Majapahit İmparatorluğu, 13. ve 16. yüzyıllarda Cava merkezli olmak üzere Güneydoğu Asya'da varlığını sürdüren bir devletti. İmparatorluk en güçlü döneminde Endonezya, Singapur, Malezya, Brunei, güney Tayland, Sulu Takımadaları, Filipinler, Doğu Timor ve Yeni Gine'ye kadar uzanan 98 vasaldan oluşmakta olup bölgedeki son büyük imparatorluklardan biriydi.

Komodo Endonezya Cumhuriyeti'ni oluşturan 17.508 adadan biridir. Ada, adını adadan alan, dünyadaki en büyük kertenkele olan Komodo ejderinin yaşam alanı olarak özellikle dikkat çekicidir. Komodo Adası, 390 kilometrekarelik bir yüz ölçüme sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya-Sri Lanka İlişkileri</span>

Endonezya ve Sri Lanka, 1952'de diplomatik ilişkiler kurdu. Her iki ulus da bazı kültürel benzerlikleri paylaşıyor. Endonezya ve Sri Lanka, Dünya Ticaret Örgütü üyesidir. Bağlantısızlar Hareketi'nin kurucu üyeleridirler. Endonezya'nın Kolombo'da bir büyükelçiliği, Sri Lanka'nında Jakarta'da bir büyükelçiliği var.

Bu liste Endonezya'da raporlanan UFO görülmelerini içermektedir.

Prens Diponegoro, Dipanegara olarak da bilinir, Hollanda sömürge yönetimine karşı çıkan bir Cava prensiydi. Yogyakartan Sultanı III. Hamengkubuwono'nun en büyük oğludur. 1825-1830 yılları arasında Java Savaşı'nda önemli bir rol oynamıştır. Yenilgisi ve ele geçirilmesinden sonra Makassar'a sürgüne gönderildi ve burada 69 yaşında öldü.

Gajah Mada - y. 1364), Jirnnodhara olarak da bilinen, 14. yüzyılda Cava Majapahit imparatorluğunun güçlü bir askeri lideri ve Mahapatih'i idi. Eski Cava el yazmalarında, şiirlerinde ve yazıtlarında anılmakta ve imparatorluğu görkeminin zirvesine çıkarmasıyla tanınmaktadır.