İçeriğe atla

Hayalet

Hayalet, ölü bir kişinin duyu organlarından en az biriyle algılanabilir şekilde belirmesi.[1] Ölü bir kişiye benzer görüntü, ses gibi algıların genellikle ölen kişiyle ilgili bir yerde ortaya çıkması söz konusu olur. Hayaletlerin varlığı tartışmalıdır, şüphecileri ikna edecek kesin bir kanıt bulunamamıştır.[2]

Sanat

Hamlet, babasının hayaletini görüyor. Henry Fuseli'nin karton üzerine mürekkep tablosu, 1780-1785.

Hayaletler pek çok kültürde yaygın yer bulduğundan pek çok sanatçı tarafından konu edilir. Hayaletlere yer veren sanat ürünlerinden belki de en çok bilineni, William Shakespeare'in Hamlet (1599-1601) piyesidir. Bu piyeste genç prens Hamlet, öldürülen babasının hayaletiyle karşılaşır. Hayalet, Hamlet'ten katilini araştırmasını ister, böylece eserin tümüne hâkim olan trajik atmosfer daha başlangıçta seyirciye hissettirilir.

Charles Dickens'ın Bir Noel Şarkısı (A Christmas Carol, 1843) adlı hikâyesi, İngiliz edebiyatının hayaletlere yer veren başka bir tanınmış ürünüdür. Hikâyenin kahramanı Ebenezer Scrooge, Noel gecesi, hayatındaki çeşitli hataları bulmasına yardımcı olan birbirinden korkunç dört hayaletle karşılaşır.

Ölü kişilerin canlılara belirmesi şeklindeki tanımı nedeniyle hayalet kavramının taşıdığı zıtlık, sanatçılar tarafından varoluşsal dramatik etkiler yaratmak için kullanılmıştır. Hayaletlerle ilgili sanat ürünlerinde, kahramanların hayatlarının anlamıyla ilgili hesaplaşmalara girdikleri görülür.

Kaynakça

  1. ^ "The science of ghosts" (İngilizce). Science News for Students. 31 Ekim 2019. 12 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2021. 
  2. ^ Fitzpatrick, Molly (14 Mayıs 2020). "Quarantining With a Ghost? It's Scary" (İngilizce). The New York Times. ISSN 0362-4331. 23 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Edebiyat</span> sözlü ya da yazılı anlatıma dayanan sanat

Edebiyat, yazın veya literatür, dil aracılığıyla; duygu, düşünce, hayal, olay, durum veya herhangi bir olgunun edebî bir tarzda ve etkili bir şekilde yazılı veya sözlü anlatımını gerçekleştiren; malzemesi söz ve ses; muhatabı insan olan bir sanat dalıdır. Edebî yazılar yazan sanatçılara edebiyatçı denir. Daha kısıtlayıcı bir tanımla, edebiyatın; bir sanat formu olarak oluşturulan yazılar olduğu düşünülmüştür. Bunun nedeni, günlük kullanımdan farklı olarak edebiyatın, dil ürünü olmasıdır.

Mustafa Sandal, Türk şarkıcı-şarkı yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çizgi roman</span> çizgi ile hikâye anlatmak için birbirini takip eden panellerin kullanıldığı eserler

Çizgi roman veya resimli roman, çizgi ile hikâye anlatmak için birbirini takip eden panellerin kullanıldığı bir sanat türü.

Aşağıdaki liste şu anda mevcut olan İnternet üst seviye alan adlarıdır (TLD'ler). Daha fazla bilgi için Üst seviye alan adına bakabilirsiniz.

<span class="mw-page-title-main">Semiha Berksoy</span> Türk opera sanatçısı

Semiha Berksoy, Türk opera sanatçısı, tiyatrocu ve ressamdır.

<span class="mw-page-title-main">Adalet Ağaoğlu</span> Türk yazar

Adalet Ağaoğlu, Türk yazar.

<i>Hamlet</i> William Shakespeareın trajedisi

Hamlet, William Shakespeare tarafından 1599 ile 1601 yılları arasında yazılan temasında trajediyi işleyen oyundur. Danimarka'da geçen oyunda Prens Hamlet'in, kral olan babasını öldürdükten sonra tahta geçen ve annesi Gertrude ile evlenen amcası Claudius'tan nasıl intikam aldığını anlatır. Oyun renkli bir biçimde kahır dolu kederden, hiddet dolu gazaba geçen gerçek ve yapmacık cinnetin izlediği yolu çizer ve ihanet, intikam, ensest, ahlaksızlık konularını işler.

<span class="mw-page-title-main">Kirk Douglas</span> Amerikalı sahne sanatçısı (1916 – 2020)

Kirk Douglas, Amerikalı oyuncu ve film yapımcısıdır. Douglas, "Spartaküs" gibi 20. yüzyılın en önemli filmlerine imza atmış, önemli bir oyuncudur. oyuncu Michael Douglas'ın babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Altan Karındaş</span> Türk oyuncu

Altan Karındaş veya Altan Hanoğlu, Türk sinema, tiyatro, dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Agah Hün</span> Türk seslendirme sanatçısı, yönetmen ve oyuncu

Agâh Hün, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, seslendirme sanatçısı, yönetmen, senaristtir.

<span class="mw-page-title-main">Neyyire Neyir</span>

Neyyire Neyir gerçek adı ile Münire Eyüp Ertuğrul, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu. Türk sinemasının ilk kadın oyuncularından birisidir. Türk tiyatrosu ve tiyatrosunun öncülerinden Muhsin Ertuğrul'un eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Natalie Wood</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1938 – 1981)

Natalie Wood,, , üç Akademi Ödülü adaylığı bulunan Amerikalı sinema oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Zeki Kocamemi</span>

Ahmet Zeki Kocamemi, Türk ressam.

<i>Noel Gecesi Kabusu</i> Henry Selickin 1993 tarihli animasyon filmi

Tim Burton's "The Nightmare Before Christmas", 1993 yapımı bir müzikal animasyon filmdir. Animasyon olmakla birlikte stop motion tekniğiyle yapılmış olan bu film özellikle gotik havasıyla dikkat çeker. Bu filmin yönetmeni Henry Selick'tir. Senaryosu Tim Burton, Michael McDowell ve Caroline Thompson tarafından yazılmıştır. Müzikler Danny Elfman tarafından yapılmıştır.

Bilim Müzesi, Londra, South Kensington'daki Exhibition Road üzerinde bulunan büyük bir müzedir. 1857'de kuruldu ve 2019'da yıllık 3.3 milyonz ziyaretçi çeken, şehrin en önemli turistik yerlerinden biri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Eğlence</span> Zevk veren aktivite

Eğlence, insanların boş vakitlerini keyifli şekilde geçirmek için yaptığı çeşitli faaliyetler. Eğlenceli yapımları üreten ekonomik sektöre ise eğlence sektörü denir. Bir komedi filmi, spor karşılaşması veya pornografi eğlence sektörü ürünlerine örnek olabilir. Bir filmin veya görselin eğlenceli yapım olabilmesi için ön koşul yapımın bireyler tarafından eğlendirici olarak görülebilmesidir.

Selma Gürbüz, Türk ressam ve heykeltıraş.

Turhan Çetin, Türk heykeltıraş ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Bradshaw kaya resimleri</span>

Bradshaw kaya resimleri, Batı Avustralya'nın kuzey-batı Kimberley bölgesinde bulunan iki büyük bölgesel kaya sanatı geleneğinden biridir. Sanatçıların kimliği ve sanatın yaşı, arkeoloji ve Avustralyalı kaya resmi araştırmacıları arasında tartışılmaktadır. 2020'de yapılan bir araştırma, boyanmış eşekarısı yuvalarının analizine dayanarak, antropomorfik figürlerin çoğunun 12.000 yıl önce yaratıldığını tahmin etmektedir. Bu özellikler, 1891'de pastoralist Joseph Bradshaw tarafından görülüp kaydedildiğinden ve isimlerinin verildiğinden beri tartışılmaktadır. Kaya resmi yerel dillerde birçok farklı isimle anılır ve bilinir; bunların en yaygın olanları Gwion Gwion veya Kiro Kiro/Giro Giro'dur. Resimler öncelikle çanta, püskül ve başlık gibi aksesuarlarla süslenmiş insan figürlerinden oluşmaktadır.

Prens Hamlet, William Shakespeare'in 1600 yılında yazdığı Hamlet trajedisinin ana kahramanıdır. Danimarka Prensidir. Önceki Danimarka Kralı, Kral Hamlet'in oğlu ve tahtı gaspeden Claudius'un ise yeğenidir. Oyunun başlangıcında babasının öldürülmesinin intikamını alıp almayacağı ve nasıl alacağı ile ilgili mücadele verir. Hikâye boyunca kendi akıl sağlığı ile de uğraşır. Trajedinin sonunda Hamlet, Polonius, Laertes, Claudius ve çocukluktan beri tanıdığı iki kişi olan Rosencrantz ve Guildenstern'in ölümüne sebep olmuştur. Ayrıca dolaylı olarak aşkı Ophelia'nın (boğulma) ve annesi Gertrude'nin ölümlerine de karışmıştır.