İçeriğe atla

Havuç

Havuç
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Klad Angiosperms
(Kapalı tohumlular)
Klad Eudicots
(İki çenekliler)
Klad Core eudicots
Klad Asterids
Klad Euasterids II
Takım: Apiales
Familya: Apiaceae
(Maydanozgiller)
Cins: Daucus
Tür: D. carota
Daucus carota
L.

Havuç (Daucus carota), maydanozgiller (Apiaceae) familyasından, koni biçimindeki etli kökü için sebze olarak yetiştirilen iki yıllık otsu bir kültür bitkisi.

Türkçede yörelere göre gelinparmağı, pürçüklü, balkamış, deper otu, yerebatan, yer otu, yerekaçan, kızıl ot gibi değişik isimlerle kullanılır.

Yayılımı

Hem yazılı tarih hem de moleküler genetik araştırmalar havucun Orta Asya kökenli olduğunu göstermektedir.[1] Akdeniz ülkelerinde, Afrika'da, Avustralya'da, Yeni Zelanda'da ve Amerika'da çok yaygın olan bir sebzedir. 60 kadar türü bilinmektedir [].

Türleri

En yaygın olan türleri Daucus sativus, Daucus carota'dır [].

Değişik renklerde havuç türleri.
Daucus carota subsp. maximus

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Iorizzo, Massimo; Senalik, Douglas A.; Ellison, Shelby L.; Grzebelus, Dariusz; Cavagnaro, Pablo F.; Allender, Charlotte; Brunet, Johanne; Spooner, David M.; Van Deynze, Allen; Simon, Philipp W. (2013). "Genetic structure and domestication of carrot (Daucus carota subsp. sativus) (Apiaceae)". American Journal of Botany. 100 (5). ss. 930-938. doi:10.3732/ajb.1300055. PMID 23594914. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şalgam suyu</span> şalgam ve kara havuç ile yapılan geleneksel Türk içeceği

Şalgam suyu veya kısaca şalgam turpgiller ailesine ait bir bitki olan şalgam ile yapılan, Çukurova'ya özgü bir içecektir. Şalgam bitkisinin yanı sıra siyah havucun su ile karıştırılıp, tuz da ilave edilmesiyle yapılır. Bu karışım, mayalanması için belirli bir süre bekler ve o sürenin sonunda şalgam suyu haline gelir. Anavatanı Adana olarak bilinen şalgamin patenti Tarsus'tadır. Adana Ticaret Odası girişimiyle coğrafi işaret tescil belgesi alınmıştır. Adana, Mersin ve Osmaniye başta olmak üzere birçok güney ilinde yaygın olarak tüketilir. Kırmızı renkli, bulanık görünüşlü ve ekşimsidir. Acılı ve acısız çeşitleri mevcuttur. Adana ve Mersin'de özellikle dört mevsim sokak satıcıları tarafından satılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hindiba</span> papatyagiller (Asteraceae) familyasından, sebze olarak yararlanılan yıllık bitki

Hindiba, papatyagiller (Asteraceae) familyasından, sebze olarak yararlanılan bir yıllık bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Sebze</span> yemek pişirmede kullanılan yenilebilir bitki veya bitkinin bir parçası

Sebze ya da göveri, bitkilerin insanlar veya diğer hayvanlar tarafından yenen kısımlarına verilen isimdir. Sebze terimi, kültürler ve mutfaklar arasında farklı anlamlara gelebilir.

<span class="mw-page-title-main">Çemen otu</span>

Çemen otu ya da buyotu bir ottur. En sık kullanıldığı bölge olan Yozgat ve Kayseri'deki yerel ismi çaman otudur., baklagiller familyasına ait bir ot türü. Anavatanı Yakın Doğu, özellikle Lübnan ve Suriye, Güneybatı Avrupa, Hindistan ve Çin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Apiaceae</span>

Apiaceae, Apiales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kabakgiller</span>

Kabakgiller (Cucurbitaceae), Cucurbitales takımına ait bir bitki familyası.

<span class="mw-page-title-main">Mutfak (kültür)</span> yemek geleneklerinin ülkeye ve yöreye göre değişmesi

Mutfak, çeşitli kültürlere ait yemek hazırlama, pişirme ve servis yapma geleneklerinin topluca adıdır.

<i>Yabani havuç</i>

Yabani havuç, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından havuç ile akraba olan, koni biçimindeki etli kökü için sebze olarak yetiştirilen bir kültür bitkisidir.

<span class="mw-page-title-main">Yunan mutfağı</span>

Yunan mutfağı, Yunanistan'ın ulusal mutfağıdır. Yüzlerce yıllık Yunan kültürünün mirasçısı mutfaktır. Balkan ve Akdeniz mutfaklarının bir parçasıdır. Girit mutfağını da kapsar. Zeytinyağlı yiyecekler ağırlıklıdır. Batı Anadolu Türk mutfağıyla çok büyük benzerlikler taşır.

Kırım Tatar mutfağı, başta Kırım Özerk Cumhuriyeti olmak üzere farklı ülkelerde ve coğrafi bölgelerde yaşamakta olan Kırım Tatarlarının yemek kültürüdür.

<span class="mw-page-title-main">Irak mutfağı</span> Vikimedya liste maddesi

Irak mutfağı, Irak'ın ulusal mutfağıdır. Arap kültürünün mirasçısı olan Irak mutfağı Orta Doğu mutfaklarından etkilenmiştir. Ayrıca Irak mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir. Güney Irak mutfağı, Kuzey Irak mutfağı gibi birçok yöreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler. Irak mutfağı ya da Mezopotamya mutfağı uzun bir geçmişe sahiptir yaklaşık 10.000 yıl öncesine dayanmaktadır. Günümüzde, ırak mutfağı İran, Kürt ve Arap mutfaklarından etkilenmiştir. Kürt ve Arap mutfağı oldukça tutulmakta olup Irak'ın her yerinde şavurma lokantalarından ırak otellerinin lüks lokantalarına kadar her yerde bulunabilinmektedir. Hızlı yiyecekler, Arap, Kürt ve Batı mutfakları da oldukça popüler olup geniş miktarda bulunabilmektedir. ırak mutfağı Kürtler ve Araplarla binlerce yıllık etkileşimle günümüze gelmiş gayet zengin ve farklı bir mutfaktır. Mutfağın temel malzemeleri kuzu eti, yöresel baharatlardır, pirinç ve bulgurdur. Bu nedenle ırak mutfağı ağır yemeklerden oluşur. Mutfağın temel bileşenleri Kebaplar, Lahmacunlar, Etli yemekler ve hamurlu tatlılar olup dünyanın her yerinde tanınmakta ve tercih edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sulu yemek</span> suda pişirilerek hazırlanan salçalı yemek

Sulu yemek, tencerede ve kendi suyu içerisinde pişirilen ve suyuyla servis edilen yemek türüne verilen addır. Tencere yemeği olarak da adlandırılır, bazen ev yemeği ile de sulu yemek kastedilir. Pişirme sıvısı olarak çoğunlukla su kullanılsa da, şarap, et suyu ve bira kullanımı da yaygındır. İçerik olarak çeşitli sebzeler ve et kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Sebze suyu</span>

Sebze suyu, öncelikli olarak harmanlanmış sebzelerden yapılan ve ayrıca toz biçiminde elde edilen bir meyve suyu içeceğidir. Sebze suyu sık sık lezzet artırmak için elma veya üzüm gibi meyvelerle karıştırılır. Bazı ticari sebze markalarının meyve suları tatlandırıcı olarak kullanılmasına ve büyük miktarlarda sodyum içermesine rağmen, genellikle meyve suyuna düşük şekerli bir alternatif olarak verilir.

<span class="mw-page-title-main">Tatar mutfağı</span> Tatarlara özgü yemek kültürü

Tatar mutfağı, başta Rusya içindeki Tataristan olmak üzere farklı ülkelerde ve coğrafi bölgelerde yaşamakta olan Tatarların yemek kültürüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sebze ezmesi</span>

Sebze ezmesi - doğranmış sebzelerden veya mantarlardan alınan soğuk meze türüdür. En yaygın ve popüler ezmeler patlıcan ezmesi, kabak ezmesi, havuç ezmesi, domates, pancar ezmesi ve başkalarıdır. Özel bir sebze ezmesi, patlıcan ilavesiyle tatlı kızarmış biberden yapılan Balkan ayvar'ı ve pindjur'udur.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar mutfağı</span> Mutfak

Bulgar mutfağı Güneydoğu Avrupa mutfağının bir temsilcisidir. Diğer Balkan mutfakları ile ortak özellikler taşıyor. Bulgar yemek gelenekleri, çeşitli sebzeler, otlar ve meyveler için uygun iklim koşulları gibi coğrafi faktörler nedeniyle çeşitlidir.

Boşnak mutfağı, Batı ve Doğu etkileri arasında dengelenmiştir. Boşnak mutfağı, Orta Avrupa'nın yanı sıra Türk, Akdeniz ve diğer Balkan mutfaklarıyla yakından ilgilidir. Geleneksel yemeklerin çoğu yüzlerce yıldır aynı tarifle yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna mutfağı</span>

Ukrayna mutfağı, Ukrayna halkının uzun yıllar biriktirdiği çeşitli yemek pişirme geleneklerinin bir koleksiyonudur. Mutfak, bileşenlerinin geldiği zengin koyu topraktan (chornozem) büyük ölçüde etkilenir ve çoğu zaman birçok bileşeni içerir.

<span class="mw-page-title-main">Senegal mutfağı</span>

Senegal mutfağı, Kuzey Afrika, Fransız ve Portekiz mutfağından etkilenen ve ülkenin en büyüğü Wolof olan birçok etnik gruptan türeyen bir Batı Afrika mutfağıdır. Bölgeye ilk kez 11. yüzyılda nüfuz eden İslam, mutfakta da rol oynuyor. Senegal, 1960'a kadar Fransa'nın bir kolonisiydi. Kolonizasyonundan bu yana, göçmenler Senegal mutfağını diğer birçok bölgeye getirdiler.

<i>Daucus</i>

Daucus Apiaceae familyasına bağlı bir cinstir.