İçeriğe atla

Havacılık tıbbı

ABD Donanması'nda görevli bir uçuş cerrahı, 2004 yılında Basra Körfezi'nde bir muayene gerçekleştiriyor.

Havacılık tıbbı, uçağa binerek yüksek hız, irtifa, düşük basınç, radyasyon, G kuvvetleri ve 3 düzlemde hareketlere maruz kalan pilot, mürettebat ve yolcularda ortaya çıkan tıbbi problemlerle ilgilenen, bunlara çözüm veya önlemler geliştiren bir tıp dalıdır.

Yolcu veya mürettebat olarak uçan insanda görülebilen rahatsızlıklardan belli başlı olanları şunlardır : hipoksi, vertigo, uçak tutması, dekompresyon hastalıkları (barotitis, bend, choke, karın gazları genişlemesi), görsel illüzyonlar, jet lag, G kuvvetlerinin neden olduğu bozukluklar, uçuş korkuları gibi konuları Hava - uzay hekimliği uzmanları ve uçuş doktorları (Flight Surgean-Uçuş Tabibi) bu ve benzeri rahatsızlıkların tanı ve tedavilerinden sorumludurlar.

Dünya askeri havacılığında uçuş doktorlarının etkin rol almalarının tarihi 1916, Türk Hava Kuvvetlerinde ise 1929 yılına dayanmaktadır.


Kaynakça

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uçak</span> Motorlu hava taşıtı

Uçak veya tayyare; hava akımının başta kanatlar olmak üzere kanat profilli parçaların alt ve üst yüzeyleri arasında basınç farkı oluşturması sayesinde havada tutunarak yükselebilen, uçma özellikli motorlu bir hava gemisi ve hava taşıtıdır. Pistonlu ya da jet motorlu, sabit kanatlı ve havadan ağır pek çok hava taşıtı uçak kategorisine dahildir. Günümüzde en temel uçak tipleri, yolcu uçağı, savaş uçağı, kargo uçağı olarak bilinirken, farklı coğrafi şartlara göre özelleştirmiş uçaklar da mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Havacılık</span>

Havacılık, insanlar tarafından üretilmiş hava taşıtlarıyla uçmak ya da uçmak için gerekli olan makinelerin tasarımıyla veya bakımlarıyla uğraşmak demektir. Daha genel bir anlamda, havacılık terimi, hava taşıtı ile ilgili olan tüm eylemleri, endüstrileri, kurumları kapsamaktadır. Ticari havacılık, sivil havacılık, genel havacılık, askerî havacılık, deniz havacılığı, kara havacılığı, ultralight havacılık, sanal havacılık gibi türleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Boeing 737</span> Yolcu Uçağı

Boeing 737 kısa ve orta mesafe menzilli, tek koridorlu, dar gövdeli ve düşük fiyatlı, jet motorlu havayolu uçağıdır. Boeing'in diğer modelleri 707 ve 727'den türetilerek tasarlanmış olan Boeing 737'nin toplam dokuz versiyonu üretilmiştir. Boeing 737 Max üretiminin başlamasından sonra Boeing 737NG olarak adlandırılan -600,700,800 ve 900 versiyonunun üretimi 18 Aralık 2019 tarihinde son 737NG'nin KLM Havayollarına teslim edilmesiyle sonlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Polatkan Havalimanı</span> Türkiyede havalimanı

Hasan Polatkan Havalimanı, eski adıyla Anadolu Havalimanı, Eskişehir Teknik Üniversitesi Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi'ne ait olan havalimanı. Eskişehir Teknik Üniversitesi İki Eylül Kampüsü'nde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Yolları'nın 981 sefer sayılı uçuşu</span> Kanunlu ya da yasaya dayanan bir uçuş

Türk Hava Yolları Uçuş 981, 3 Mart 1974 tarihinde Türk Hava Yollarına ait McDonnell Douglas DC-10 model yolcu uçağının Paris-Londra seferini yaparken düşmesi sonucu 13'ü mürettebat 333'ü yolcu 346 kişinin ölümüyle sonuçlanan uçuş. Uçak, yük kapısının düşük basınç sonucu patlaması nedeniyle Paris'in kuzeyindeki Ermenonville Ormanı'na çakılmıştır. Bu olay havacılık tarihinin dördüncü büyük kazasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı tayyare bölükleri</span> Osmanlı İmparatorluğu’nun hava gücü

Osmanlı tayyare bölükleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun kara ve deniz kuvvetlerine ait askerî hava bölükleridir. Osmanlı askerî havacılığının tarihi Haziran 1909 veya Temmuz 1911'e kadar uzanmaktadır. Türk Hava Kuvvetleri, Yüzbaşı Fesa Bey (Evrensev) ve Mülazım-ı Evvel Yusuf Kenan Bey'in 1911'de uçuş eğitimi için Fransa'ya gönderilmesini askerî havacılığının başlangıcı sayarak, 2011 yılında havacılığın 100. yıldönümünü kutladı.

Türkiye sınırları içinde yaşanmış havacılık kazaları ve olayları listesi.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Yolları'nın 452 sefer sayılı uçuşu</span>

Türk Hava Yolları Uçuş 452, Türkiye sınırları içinde yaşanmış en büyük, Türk Hava Yolları'nın geçmişindeki, 1974'teki DC-10 kazası sonrasındaki en büyük ikinci kaza.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Yolları</span> Türkiyenin bayrak taşıyıcı hava yolu

Türk Hava Yolları, Türkiye'nin ulusal, bayrak taşıyıcı hava yolu şirketidir. Merkezi İstanbul'da bulunan şirketin uçuş ağı Avrupa, Orta Doğu, Uzak Doğu, Kuzey Afrika, Orta Afrika, Güney Afrika, Okyanusya, Kuzey ve Güney Amerika'ya kadar uzanmaktadır. 2015 yılında 61,2 milyon, 2018 yılında 75,2 milyon, 2019 yılında 74,3 milyon, 2020 yılında 28 milyon, 2021 yılında 44,8 milyon yolcu taşımıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sorumlu pilot</span>

Sorumlu pilot (PIC), uçuş esnasında herhangi bir hava taşıtının idaresinden ve emniyetinden öncelikli olan sorumlu pilot. Bu, tipik bir iki ya da üç pilotlu uçak mürettebatındaki kaptan veya uçağın kontrolünde yalnızca tek sertifikalı ve nitelikli pilot varsa "pilot" olacaktır. PIC kısaltması İngilizce pilot in command kavramının akronimidir. Askerî uçuşlarda uçak komutanı kavramı kullanılır. Uçak komutanı kavramı zaman zaman sivil uçuşlarda da sorumlu pilot anlamında kullanılır. PIC, yasal olarak uçaktan, uçuş emniyetinden ve uçmasından sorumlu olan kişidir ve herhangi bir uçuş kuralının ihlal edilmesinden sorumlu olan birincil kişi olacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Ulus Faciası</span> Uçuş çarpışma

Ulus faciası ya da Middle East Airlines'in 265 sefer sayılı uçuşu, 1 Şubat 1963 tarihinde Lübnan Havayolu Şirketi Middle East Airlines-Air Liban'a ait Lefkoşa aktarmalı Beyrut-Ankara seferini yapmakta olan Vickers Viscount 745 D tipi yolcu uçağının Esenboğa Havaalanı'na inişe hazırlanırken Türk Hava Kuvvetleri'ne ait Douglas C-47 tipi nakliye uçağıyla çarpışması sonucu, her iki uçağın da Ulus semtinde bulunan meskun mahaller üzerindeki farklı noktalara düşmesiyle sonuçlanan havacılık kazasıdır. Kazada yolcu uçağında bulunan 11 yolcu ve 3 mürettebat, askeri uçakta bulunan 3 Türk askerî personeli ve uçakların düştükleri yerlerde bulunan 87 kişi ile beraber toplam 104 kişi ölmüştür. Kazanın Ramazan ayında Ankara'nın önemli ticari ve yaşam merkezlerinden Ulus semtinde meydana gelmesi can kaybının artmasına neden olmuştur. Enkaz altından cansız çıkarılanların ve daha sonra hayatını kaybeden ağır yaralı kazazedelerin can kayıpları da eklendiğinde ölü sayısı kazadan sonraki günlerde giderek artmıştır. Bazı internet kaynaklarında kazada ölenlerin sayısı 120 olarak gösterilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Yolları'nın 345 sefer sayılı uçuşu</span>

Türk Hava Yolları'nın 345 sefer sayılı uçuşu, 30 Ocak 1975'te İzmir Cumaovası Havalimanı'ndan İstanbul Yeşilköy Havalimanı'na bir tarifeli yurt içi uçuşu yapan Türk Hava Yolları Fokker F28-1000 Fellowship uçağın hedefe varış esnasında Marmara Denizi'nde meydana gelen kaza. Kaza toplam 42 kişinin hayatını kaybetmesine neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Metrojet Airlines'ın 9268 sefer sayılı uçuşu</span>

Metrojet Airlines'ın 9268 sefer sayılı uçuşu Rus havayolu şirketi Metrojet Airlines tarafından Mısır'ın Şarm el Şeyh şehrinde bulunan aynı adlı havalimanından Rusya'nın Sankt-Peterburg şehrindeki Pulkovo Havalimanı'na giden uçuştur. 31 Ekim 2015 tarihinde gerçekleştirilen uçuşta, uçak Sina yarımadası üzerindeyken uçakla sinyal kesildi. Mısır Havacılık Dairesi'nin açıklamasında uçağın düştüğü belirlendi. Uçak Moskova Saati ile saat 7:13'te düştü. Uçak Airbus marka A321-231 idi. Uçakta 217 yolcu ve yedi mürettebat bulunmaktaydı. Mürettebatın da olduğu gibi, 214 yolcu Rus'tu ve üç kişi de Ukraynalı turistlerdi.

<span class="mw-page-title-main">Malaysia Airlines'ın 17 sefer sayılı uçuşu</span> Malaysia Airlinesın karıştığı 2014te meydana gelen havacılık kazası

Malaysia Airlines 17 sefer sayılı uçuşu (MH17/MAS17), 17 Temmuz 2014 tarihinde Amsterdam Schiphol Havalimanı'ndan Kuala Lumpur Uluslararası Havalimanı'na giden, Malaysia Airlines'a ait 9M-MRD kuyruk numaralı bir Boeing 777-200ER uçağının Rusya sınırından 60 kilometre uzakta bulunan Ukrayna'nın Donetsk Oblastı'na bağlı Hrabove köyüne düşmesi sonucu 298 kişinin yaşamını yitirmesiyle sonuçlanan hava yolu felaketidir. Uçakta 283 yolcu ve 15 mürettebat bulunmaktaydı. Uçak, Ukrayna birlikleri ile Rusya yanlılarının çatışma halinde olduğu bir bölgede düştü.

<span class="mw-page-title-main">Iran Air'ın 655 sefer sayılı uçuşu</span> havacılık kazası

İran Hava Yolları'nın 655 sefer sayılı uçuşu kazası,, Tahran'dan Dubai'ye bir İran Hava Yolları uçuşuydu

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Yolları'nın 278 sefer sayılı uçuşu</span> 1994de meydana gelen havacılık kazası

Türk Hava Yolları Uçuş 278, 29 Aralık 1994 tarihinde gerçekleşen uçak kazasıdır.

<span class="mw-page-title-main">1960 Aeroflot Antonov An-2T kazası</span>

10 Aralık 1960 Cumartesi günü Aeroflot tarafından işletilen bir Antonov An-2T; Semey Havalimanı'ndan Abay Havalimanı'na giderken Semey, Kazakistan SSC bölgesinde düştü ve bunun sonucunda 12 kişi öldü.

<span class="mw-page-title-main">Uçuş mühendisi</span>

Uçuş mühendisi (FE), kokpitte bulunan uçuş ekibinin uçağın karmaşık sistemlerini izleyen ve kullanan üyesidir. Havacılığın ilk dönemlerinde bu pozisyona bazen "hava makinecisi" de denirdi. Uçuş mühendisleri hâlâ bazı büyük sabit kanatlı uçaklarda ve helikopterlerde bulunabilir. Bazı uzay araçlarında da benzer bir mürettebat pozisyonu vardır. Modern uçakların çoğunda, karmaşık sistemler; elektronik mikroişlemciler ve bilgisayarlar tarafından izlenir ve ayarlanır. Bunun sonucunda da uçuş mühendisine gerek duyulmamasına neden olur.

<span class="mw-page-title-main">1958 Amerika Birleşik Devletleri Lockheed C-130 uçağının düşürülmesi</span> 1958 Amerikan C-130 uçağının Sovyetler tarafından düşürülmesi olayı

2 Eylül 1958'de, Soğuk Savaş döneminde, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'ne ait bir Lockheed C-130 Hercules, Ermenistan SSC-Türkiye sınırı boyunca gerçekleştirilen bir keşif uçuşu sırasında Erivan'ın 50 kilometre kuzeybatısında, Sovyetler Birliği hava sahasında Sovyet Hava Kuvvetleri'ne ait MiG-17 avcı uçakları tarafından düşürüldü. Sovyetler Birliği tarafından uçakta bulunan 17 kişiden 6'sının öldüğü açıklandı ve ölenlerin naaşları Amerika Birleşik Devletleri'ne iade edildi, ancak diğer 11 kişinin varlığı reddedildi.

<span class="mw-page-title-main">1982 Amerika Birleşik Devletleri Lockheed C-130 kazası</span>

13 Nisan 1982'de Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'ne ait bir Lockheed C-130H Hercules, Erzurum Havalimanı'ndan İncirlik Hava Üssü'ne yapılan bir tedarik uçuşu esnasında Kızıldağ yakınlarında, Refahiye ilçesinde düştü. Uçakta bulunan 9'u mürettebat 27 kişinin tamamı öldü.