İçeriğe atla

Hava Kuvvetleri Proleter Devrimci Örgütü

Hava Kuvvetleri Proleter Devrimci Örgütü, 1969 yılının haziran ayında[1] Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kurucularından Mahir Çayan'ın kayınbiraderi[2] Hava Yüzbaşı Orhan Savaşçı öncülüğünde kurulmuş sosyalist örgüt.[1][3]

Orhan Savaşçı, Türk Silahlı Kuvvetleri içinde havacı subay­larla kurulan ilişkilerin merkezi bir yapıya kavuşturulması amacıy­la Ankara'da Hava Harp Okulu'nda bir toplantı düzenler.[4][5] Toplan­tıya Hava Yüzbaşı Orhan Savaşçı ile bir­likte daha sonra THKP-C'nin kuru­luşunda yer alan ve Mahir Çayan'la beraber Kızıldere'de öldürülen Hava Teğmen Saffet Alp'in[6] yanı sıra birçok yüzbaşı, üsteğmen ve teğmen katı­lır. Yapılan toplantı sonucu örgüt kurma kararı oy birliği ile sonuca bağlanır.[1][5]

Örgüt 12 Mart Muhtırası sonrası zayıflamış ve dağılmıştır.

Ayrıca bakınız

Konuyla ilgili yayınlar

Kaynakça

  1. ^ a b c Turhan Feyizoğlu (2011). Mahir - On'ların Öyküsü. Alfa Yayıncılık. ss. 327 - 330. ISBN 9786051063690. 
  2. ^ ""DERİN SOL" KİTABININ YAZARI HAKKI ÖZNUR: Cuntalar tasfiye edilemedi". 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. 
  3. ^ Gürkan Hacır (7 Ağustos 2011). "THKP-C, Hava Kuvvetleri'ne yakın mıydı?". haber7.com. Akşam Gazetesi. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. 
  4. ^ a b "THKP-C'nin kozmik odalarından biri açıldı: Orhan Savaşçı'dan THKP-C anıları". t24.com.tr. 7 Aralık 2015. 16 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. 
  5. ^ a b İlbay Kahraman. Cepheden Anılar-Orhan Savaşçı'nın THKP-C Anıları (2015 bas.). Ayrıntı Yayınları. ss. 19 - 21, 36. ISBN 978-605-314-043-6. 
  6. ^ Yıldırım Türker (4 Nisan 2011). "Kızıldere'de ölen ağabeyim". Radikal Gezetesi. 25 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu</span> 1960ların ikinci yarısında kurulmuş silahlı sosyalist örgüt

Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu ya da THKO, Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan, Yusuf Aslan, Sinan Cemgil, Alparslan Özdoğan, Kadir Manga, Taylan Özgür, Cihan Alptekin ve Mustafa Yalçıner tarafından kurulan silahlı Marksist-Leninist örgüt. Örgüt, kuruluşunu, gerçekleştirdiği bir dizi eylemden sonra 4 Mart 1971 tarihinde yayımladığı bir bildiri ile kamuoyuna duyurdu.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi</span> 1978de kurulan ve 1994te yeniden adlandırılan komünist örgüt

Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi, 30 Mart 1994 tarihinde Devrimci Sol örgütünün partileşme kararı alması ile Dursun Karataş liderliğinde kurulan Türkiye'de yasa dışı kabul edilen Marksist-Leninist partidir. Örgüte bağlı olarak faaliyet gösteren Devrimci Halk Kurtuluş Partisi (DHKP), genellikle DHKP-C'nin siyasal işlerinde sorumlu olarak faaliyet göstermektedir. Devrimci Halk Kurtuluş Cephesi (DHKC) ise örgütün silahlı faaliyetlerinden sorumludur. Cephe, Türk güvenlik güçlerine, bürokratlara ve hükûmet üyelerine karşı ölümlü saldırılar gerçekleştirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mahir Çayan</span> THKP-Cyi kuran Türk Marksist-Leninist militan

Mahir Çayan, Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesinin kurucusu Türk Marksist-Leninist militandır. 30 Mart 1972 tarihinde Tokat'ın Niksar ilçesine bağlı Kızıldere köyünde dokuz arkadaşıyla birlikte vurularak öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi</span> Aralık 1970te Türkiyede yasa dışı olarak kurulan Marksist-Leninist örgüt

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kısaca THKP-C, Mahir Çayan, Hüseyin Cevahir, Ulaş Bardakçı, Ertuğrul Kürkçü, Yusuf Küpeli ve Münir Ramazan Aktolga tarafından Aralık 1970'te Türkiye'de yasa dışı olarak kurulan Marksist-Leninist örgüttür. Kentsel gerilla savaşı stratejisini benimsediğini açıklayan örgüt, 1960 ve 70'lerde oluşan Devrimci Gençlik Hareketleri ile büyüdü. Kuruluşunun hemen ardından İstanbul ve Ankara'da banka soygunu gibi birkaç eylem gerçekleştiren örgüt, Nisan 1971'de İsrail başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırarak adını daha da duyurmuştur. Elrom'un kaçırılmasından sonra yapılan görüşmelerden netice alınamaması ve ardından Efraim Elrom'un öldürülmesinden sonra örgüte yönelik başlatılan operasyonlar sonucu örgütün yönetici kadrosundan birkaçı dışında tümü yakalandı. Bu operasyonlar sonrası kendi içlerinde örgütün yöntemlerine dair tartışmalar yaşamalarının ardından yönetim kadrosundan birkaç isim ihraç edildi. Mahir Çayan ve arkadaşlarının cezaevinden kaçmasının ardından yeniden bir araya gelen örgüt, şehirlerden uzaklaşıp kırlarda örgütlenme yoluna gitti ve bu sebeple Karadeniz Bölgesi'ne gittiler.

Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu (TDGF) ya da daha yaygın ismiyle DEV-GENÇ, 1965'in sonlarında kurulan Fikir Kulüpleri Federasyonu içerisinde yer alan öğrenciler tarafından dönemin özgünlüğünde kimi fikirsel ve mücadele pratiğine dair ayrılıklar üzerine kurulan, üniversiteli sosyalist gençlik örgütlenmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıldere Olayı</span>

Kızıldere Olayı, Mahir Çayan ve arkadaşlarının 26 Mart 1972 günü Ünye Radar Üssünde çalışan birisi Kanadalı, ikisi İngiliz olan üç teknisyeni kaçırmaları ve sonrasında gerçekleştirilen operasyondur. Failler ve rehineler Tokat'ın Niksar ilçesi Kızıldere köyünde muhtar Emrullah Arslan'ın evinde saklandılar. İsrail'in İstanbul Başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırıp öldürmek ve gizli örgüt kurmak suçlarından yargılama süresince tutuklu bulundukları İstanbul Kartal Askerî Cezaevinden tünel kazarak kaçan Çayan ve arkadaşları, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 No.'lu Askerî Mahkemesince ölüm cezasına çarptırılan Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan için verilen kararın infaz edilmemesini isteyen bir bildiriyi de kaçırdıkları İngilizlerin şifreli kasasına bırakmışlardı. Bu bildirinin radyoda yayımlanmasını, yayımlanmazsa teknisyenlerin öldürüleceğini de bildiriye eklemişlerdi. Teknisyenler, 26 Mart günü oturdukları apartmanlardan kaçırılmışlar ve olay 27 Mart sabahı İçişleri Bakanlığınca duyurulmuştur.

Cihan Alptekin, Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu, Devrimci Gençlik ve Devrimci Liseliler kurucularından siyasi aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Marksist-Leninist Silahlı Propaganda Birliği</span> 1970li yıllarda silahlı eylemler düzenlemiş Marksist-Leninist örgüt

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi/Marksist-Leninist Silahlı Propaganda Birliği (THKP-C/MLSPB) 1970'li yıllarda aktif olarak silahlı eylemler düzenlemiş Marksist-Leninist örgüt. Örgütün legal yapılanması Devrimci Kurtuluş örgütüdür.

Yusuf Küpeli,, Türk devrimci, 68 Kuşağı önderlerinden ve Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kurucularındandır.

Kurtuluş Hareketi, 1971'deki örgütsel yenilgiden sonra hapisten çıkan bir kısım Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kadrolarının, THKP-C'nin aynı isimli haftalık yayın organı Kurtuluş dergisinin ismini alarak 1976'da aylık olarak yayımlamaya başladıkları Kurtuluş Sosyalist Dergi çevresinde oluşturdukları Marksist-Leninist siyasi harekettir.

68 kuşağı, tüm dünyada etkisini hisettiren 1968 kuşağı protestolarının Türkiye'deki yansıması olarak Deniz Gezmiş, Mahir Çayan, Kemal Bingöllü, İbrahim Kaypakkaya, Behice Boran, Sevgi Soysal, Şirin Cemgil, İlkay Demir, Gülten Savaşçı, Hatice Alankuş, Füsun Özbilgen, Necmiye Alpay, Hasan Yalçın, Cihan Alptekin, Hüseyin İnan, Yusuf Aslan, Harun Karadeniz, Sinan Cemgil, Ali Haydar Yıldız, Rasih Ulaş Bardakçı, Kadir Manga, Ahmet Atasoy, Alpaslan Özdoğan, Hüseyin Cevahir, Ömer Ayna, Taylan Özgür, Doğu Perinçek, Zülfü Livaneli gibi isimlerin liderliğinde oluşturulan Marksist-Leninist sentezli hareketin adıdır.

Efraim Elrom (Hofstadter) (İbrani: אפרים אלרום‎, 23 Ocak 1911 - 22 Mayıs 1971), İsrail'in İstanbul Başkonsolosu.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Özgürlük Güçleri</span> Sosyalist örgüt

Birleşik Özgürlük Gücü (BÖG), 6-8 Ekim arasında gerçekleşen Kobanê eylemleri'nden sonra Kobani'ye geçen ve kuruluşunu Kobani'de ilan eden yasa dışı sosyalist örgüt. Grup, Türkiye'deki birçok sosyalist örgüt üyesini içinde barındırmaktadır. Ayrıca isminde de geçtiği gibi Türkiye'deki sosyalist örgütlerin birleşmesinin gerilla ayağıdır.

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi/Acilciler, 1974'te İlker Akman, Yüksel Eriş ve Engin Erkiner tarafından kurulan Marksist-Leninist örgüttür. 1972 yılında Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi'nin dağılmasından sonra kurulan örgütün başlarda herhangi bir adı yoktu ve THKP-C adını kullanmayı tartışıyorlardı. 1975 yılında Engin Erkiner tarafından kaleme alınan "Türkiye Devriminin Acil Sorunları" isimli broşür örgütün çevresinde toplandığı görüş haline geldi ve "Acilciler" olarak anılmaya başlandılar.

Oğuzhan Müftüoğlu, Türk Marksist-Leninist aktivist, gençlik lideri ve siyasetçidir. Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu Merkez Yürütme Kurulu Üyesi-Basın Sekreteri, THKP-C üyesi, Devrimci Yol kurucusu, Özgürlük ve Dayanışma Partisi Kurucusu, Sol Parti üyesi. Devrimci Gençlik Dergisi (1975-1980), Devrimci Yol Dergisi (1977-1980), Yeniden Dergisi (1995-1998), BirAdım Dergisi (1999-2001), BirGün Gazetesi yazarıdır.

Orhan Savaşçı, Türk asker ve devrimcidir.

Gülten Savaşçı Türk devrimci ve Mahir Çayan'ın eski eşi.

Saffet Alp, Türk asker ve devrimci.

12 Mart Muhtırası öncesinde Marksist-Leninist tezler çerçevesinde, Kara Kuvvetleri bünyesindeki solcu subaylar tarafından kurulmuş illegal devrimci örgüt.

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi/Devrimci Koordinasyon Birliği (THKP-C/DKB), Türkiye'de faaliyet göstermiş kısa ömürlü yasa dışı Marksist-Leninist bir örgüttü. Örgüt, 1979 sonunda Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi/Eylem Birliği (THKP-C/EB) adlı örgütten ayrılması sonucu kuruldu. 1980 yılında örgüt feshedildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.