İçeriğe atla

Hatibzade Yahya Paşa

Hatibzade Yahya Paşa, Osmanlı devlet adamı ve asker. Üç kez sadrazamlık yapmış Hekimoğlu Ali Paşa'nın damadıdır.

Erzurum Beylerbeyliği görevinde 1735 yılında Kars'ı kuşatan Nadir Şah'a karşı Kars kalesini savunan Serasker Köprülü Abdullah Paşa'yı takviye etti ve Safevî ordusunun mağlubiyetinde pay sahibi oldu.

1735 yılında Hekimoğlu Ali Paşa'nun sadrazamlıktan azledilmesiyle, Yahya Paşa da Erzurum Beylerbeyliğinden alınarak Trabzon Beylerbeyliğine atandı.

1735-1739 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Özi Beylerbeyi olarak savaştı ve Rus ordusunun 1737 yılındaki Özi Kuşatması'nda kaleyi sonuna kadar savunarak esir düştü.

1741 Mart'ında Rusya'daki dört yıllık esaretinden Rus elçisinin refakatinde İstanbul'a döndü. Önce tüm rütbe ve payeleriyle birlikte Nişancı olarak atandı. Ardından 15 Nisan 1741'te Sadrazam Şehla Ahmed Paşa tarafından (kayınpederi Hekimoğlu Ali Paşa'nın yerine) Mısır Beylerbeyliğine tayin edildi. Bununla birlikte, Yahya Paşa'nın Mısır Valiliği kargaşalarla geçti ve 1743 yılında bu görevinden (Sadrazamlığa geri gelmiş) Hekimoğlu Ali Paşa tarafından azledildi ve Mayıs 1743'te Kaptan-ı deryalığa atandı. Ancak, Ekim ayında yeni görevini devralmak üzere İskenderiye'den İstanbul'a geldiğinde, Hekimoğlu Ali Paşa'nın da 23 Eylül 1743'te Sadrazamlıktan azledilmesi sonucunda Kaptan-ı deryalık görevi de çok kısa süre içinde Yahya Paşa'dan alındı.

Belgrad Muhafızlığının ardından Rumeli Beylerbeyliğine tayin edildi ve Niş'te isyan eden yeniçerilerin üzerine gönderildi.

1748 Ekim'inde 100.000 kuruş muaccele ile Aydın Muhassıllığına atandıysa da, (muhtemelen) bu muacceleyi ödemek istemediğinden Kasım 1748'de Diyarbakır Beylerbeyliğine getirildi. Kasım 1749'da ise Anadolu Beylerbeyliğine tayin oldu.

Yeniden Rumeli Beylerbeyliği görevini üstlenen Yahya Paşa, Hekimoğlu Ali Paşa sadaretten üçüncü kez azlinden sonra (1755) görevden alınarak Temmuz ayında Tırhala Sancakbeyliğine kaydırıldı ve Eylül ayında burada öldü.

Kaynakça

Askerî görevi
Önce gelen:
Elçi Mirahor Mustafa Paşa
Kaptan-ı Derya
1743 - 1743
Sonra gelen:
Pir Mustafa Paşa

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Sinan Paşa</span> 46. Osmanlı sadrazamı

Cığalazade Yusuf Sinan Paşa ya da Cağaloğlu Yusuf Sinan Paşa (1545-1605) III. Mehmed saltanatı döneminde 1591-1595 ve 1599-1604 yılları arasında toplam 10 yıl Kaptan-ı Deryalık, 27 Ekim 1596-5 Aralık 1596 tarihleri arasında da bir ay dokuz gün Sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. İstanbul'daki Cağaloğlu semti ve Bağdat'ta yaptırdığı Cığalazade Hanı onun ismini taşımaktadır.

Zurnazen Mustafa Paşa, IV. Mehmed saltanatında 5 Mart 1656 tarihinde dört saat boyunca sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. Osmanlı tarihinin en kısa süre sadrazamlık yapan devlet adamıdır. 1655-1656 döneminde kaptan-ı derya görevi de yapmıştır.

Hekimoğlu Ali Paşa, I. Mahmud'un ve III. Osman'ın saltanat dönemlerinde, 12 Mart 1732-12 Ağustos 1735, 21 Nisan 1742-23 Eylül 1743 ve 15 Şubat 1755-18 Mayıs 1755 tarihleri arasında üç kez toplam beş yıl dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Muhsinzade Abdullah Paşa I. Mahmud saltanatında, 6 Ağustos 1737 - 19 Aralık 1737 tarihleri arasında dört ay on dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Hacı İvaz Mehmed Paşa I. Mahmud saltanatında, 22 Mart 1739 - 23 Haziran 1740 tarihleri arasında bir yıl üç ay iki gün sadrazamlık ve çeşitli valilikler yapmış; 1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı'nda bütün savaşın kaderini etkileyen Hisarcık Muharebesi'ni kazanmış, Osmanlı devlet adamıdır.

Şehla Ahmet Paşa I. Mahmud saltanatında, 23 Haziran 1740 - 21 Nisan 1742 tarihleri arasında bir yıl dokuz ay yirmi sekiz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Seyyit Hasan Paşa, bazen Karahisarî Hasan Paşa, I. Mahmud saltanatında, 23 Ağustos 1743 - 9 Ağustos 1746 tarihleri arasında iki yıl on ay on altı gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Naili Abdullah Paşa, III. Osman saltanatında 18 Mayıs 1755 - 24 Ağustos 1755 tarihleri arasında üç ay yedi gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Osmanlı devlet teşrifatını düzenleyip birleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yirmisekizzade Mehmed Said Paşa</span> 136. Osmanlı sadrazamı

Yirmisekizzade Mehmet Said Paşa veya diğer tanınan adıyla Mehmed Said Efendi, III. Osman saltanatında 25 Ekim 1755 - 1 Nisan 1756 tarihleri arasında beş ay yedi gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Mahir Hamza Paşa III. Mustafa saltanatında 7 Ağustos 1768-20 Ekim 1768 tarihleri arasında iki ay on dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Moldovancı Ali Paşa III. Mustafa saltanatında 12 Ağustos 1769 - 12 Aralık 1769 tarihleri arasında dört ay bir gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Damat Melek Mehmed Paşa, Kaptan-ı Derya; çeşitli eyaletlerde valilik ve muhafızlık görevlerinde bulunmuş ve III. Selim saltanatında 4 Mayıs 1792 - 19 Ekim 1794 tarihleri arasında iki yıl beş ay on altı gün sadrazamlik yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Topal İzzet Mehmed Paşa</span> 177. Osmanlı sadrazamı

Darendeli Topal İzzet Mehmet Paşa, II. Mahmud saltanatında 24 Ekim 1828 - 28 Ocak 1829 ve Abdülmecid saltanatında 14 Aralık 1841 - 30 Ağustos 1842 tarihleri arasında toplam bir yıl iki gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Silahdar Cihangirli Mehmed Paşa III. Mustafa saltanatında 25 Ekim 1770 - 11 Aralık 1771 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Sokolluzade Lala Mehmed Paşa I. Ahmed saltanatı döneminde 26 Temmuz 1604 - 21 Haziran 1606 tarihleri arasında bir yıl on ay yirmi altı gün sadrazamlık yapmış ve devletin çeşitli kademelerinde hizmet vermiş bir Osmanlı devlet adamıdır. 1595 yılında dokuz gün sadrazamlık yapmış Tekeli Lala Mehmed Paşa ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cezayirli Gazi Hasan Paşa</span> 155. Osmanlı sadrazamı

Cezayirli Gazi Hasan Paşa, 18. yy'ın ikinci yarısında Kaptan-ı derya ve sadrazam olarak görev yapan Palabıyık lakaplı Osmanlı devlet adamıdır.

Hazinedar Şahin Ali Paşa I. Abdülhamit saltanatında, 31 Mart 1785 - 24 Ocak 1786 tarihleri arasında dokuz ay yirmi dört gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

İzmirli Süleyman Paşa Osmanlı denizcisi. III. Ahmed saltanatında Ocak 1714 - 18 Aralık 1714 ile 5 Nisan 1718 - Eylül 1721 dönemlerinde iki kez kaptan-ı derya görevi yapmıştır. Diğer valilik görevi de verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kars Kuşatması (1735)</span>

Kars Kuşatması, 1732-1736 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.

Pir Mustafa Paşa, Osmanlı devlet adamı