İçeriğe atla

Hata bulma ve düzeltme

Hata bulma ve düzeltme, güvenilmez iletişim hatlarında güvenilir veri iletişimi sağlayan tekniklerdir. Birçok iletişim kanalı kanal gürültüsüne tabidir ve böylece veri bir kaynaktan alıcıya aktarılması sırasında hatalar oluşabilir. Hata düzeltme orijinal verilerin yeniden oluşturulmasını sağlarken Hata algılama teknikleri, böyle hataları tespit eder.

Tanımlar

Terimlerin genel olarak tanımı şöyledir:

  • Hata bulma aktarım sırasında gönderici ile alıcı arasında bulunan gürültü veya diğer aksaklıklardan dolayı oluşan hataların saptanmasıdır.
  • Hata düzeltme ise hataların bulunması ve asıl, hatasız verinin yeniden oluşturulmasıdır.

Hata bulma yöntemleri

  • Veri yineleme
  • Eşlik biti
  • Checksum
  • CRC (Döngüsel artıklık denetimi)
  • Kriptografik özet fonksiyonu

Hata Düzeltme

  • ARQ (Otomatik tekrar isteği)
  • ECC (Hata düzeltme kodları)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">RAM</span> herhangi bir sırada okunabilen ve değiştirilebilen bir tür geçici veri deposu

Rastgele erişimli hafıza veya rastgele erişimli bellek mikroişlemcili sistemlerde kullanılan, genellikle çalışma verileriyle birlikte makine kodunu depolamak için kullanılan herhangi bir sırada okunabilen ve değiştirilebilen bir tür geçici veri deposudur. Buna karşın diğer hafıza aygıtları saklama ortamındaki verilere önceden belirlenen bir sırada ulaşabilmektedir, çünkü mekanik tasarımları ancak buna izin vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">ISDN</span>

ISDN, Integrated Services Digital Network sözcüklerinin baş harflerinden oluşmuştur ve Bütünleştirilmiş sayısal ağ hizmetleri olarak Türkçeleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">DRAM (bilgisayar)</span>

Dinamik Rastgele Erişimli Bellek, dinamik rastgele erişimli bellek bir tümleşik devre içinde her bir veri bitini ayrı bir kapasitör içinde saklayan Rastgele Erişimli Bellek türüdür. Kapasitörler yapıları gereği bir süre sonra boşalacağından yenileme/tazeleme (refresh) devresine ihtiyaçları vardır. Bu yenileme ihtiyacından dolayı DRAM, SRAM ve diğer statik belleklerin zıddı durumundadır. DRAM’in SRAM üzerindeki avantajı onun yapısal basitliğidir: 1 bit için 1 transistör ve 1 kapasitör DRAM için yeterliyken SRAM için 6 transistör gerekir. DRAM, yenileme devresinden dolayı çok yer kaplar. Güç kaynağı açık olduğu durumda DRAM ve SRAM sakladığı verileri korur bu nedenle her iki bellek aygıtı da volatiledir.

Yazılım hatası (bug), bir bilgisayar programının veya yazılım sisteminin yanlış veya beklenmeyen bir sonuç üretmesine ve istenmeyen şekillerde davranmasına neden olan bir hata, kusur ya da arızadır. Hataları bulma ve düzeltme süreci "hata ayıklama" olarak adlandırılır ve genellikle hataları saptamak için resmi teknikler veya araçlar kullanır. 1950'lerden bu yana bazı bilgisayar sistemleri, yapılan işlemler sırasında çeşitli bilgisayar hatalarını caydırmak, tespit etmek veya otomatik olarak düzeltmek için tasarlandı.

Telekomünikasyonda, ismini yaratıcısı Richard Hamming’den alan, doğrusal hata düzelten bir koddur. Hamming Kodu tek bitlik hataları saptayıp düzeltebilir. Veya aynı kod bir veya iki bitlik hataları saptamak üzere kullanılabilir. Buna karşın, basit eşlik kodu iki bitin transpoze olduğu yerde hata bulamaz; bulsa da düzeltemez.

Denetleyici Alan Ağı, CANopen'ın fiziksel katmanını oluşturan ve otomotiv otomasyonunda kullanılmak üzere Bosch firması tarafından geliştirilen bir seri ağ teknolojisidir. Özellikle Avrupa'da üretilen arabalar için geliştirilmişse de, endüstriyel otomasyonda ve diğer pek çok sektörde tutulan bir ağ olmuştur. İletişim, değişik elektronik modüller arasında elektriksel gürültülerden dolayı oluşabilecek hatalardan etkilenmeyecek CAN-High ve CAN-Low olmak üzere iki ayrı kablo ve çok güvenli bir protokol sayesinde sağlanır. Ayrıca bu şebekenin bir özelliği de modern otomotiv sistemlerinde hayati önem taşıyan hava yastığı, fren, ABS gibi yolcu güvenliğini ilgilendiren modüllere göre bağlantı önceliği tanımasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Air New Zealand'ın 901 sefer sayılı uçuşu</span>

Yeni Zelanda Hava Yolları'nın 901 sefer sayılı uçuşu, Yeni Zelanda'nın Auckland Uluslararası Havalimanı ile Antarktika arasında gidiş-dönüş seferleri yapan, tarifesiz ve temel işlevi yolculara Antarktika gezisi sunmak olan bir yolcu taşıma hizmetiydi.

Döngüsel artıklık denetimi, çoğunlukla sayısal şebekelerde ve depolama cihazlarında kullanılan ve ham veride yapılan hatalı değişimleri algılayan, uygulaması kolay ve güvenliği güçlü bir hata bulma yöntemidir.

Modemler İçin Bağlantı Erişim Prosedürü modemler için V.42 hata düzeltme protokolünin bir parçasıdır.

Paket anahtarlama uygun boyuttaki bloklar içerisinde tüm verilerin aktarıldığı bir dijital ağ iletişimi yöntemidir. Aktarılan verinin küçük parçalara bölünmüş hali paket olarak isimlendirilir. Paketlerde kullanıcı verisi, yönlendirme, hata düzeltme ve akış kontrolü işlemleri için alanlar mevcuttur.

iOS 7 2013 mobil işletim sistemi

iOS 7 Apple Inc. tarafından iOS 6'in ardılı olarak tasarlanan mobil işletim sisteminin 7. versiyonudur. 10 Haziran'da gerçekleşen 2013 Worldwide Developers Conference'da duyurulmuş ve 2013 sonbaharında piyasaya sürüleceği açıklanmıştır. 10 Haziran 2013'te iOS 7 Beta 1 duyuruldu ve WWDC açılış konuşmasının ardından iOS Geliştirici Programı kayıtlı geliştiriciler için yayınlandı. Versiyon iPhone 4 ve iPod Touch 'de desteklendi. 24 Haziran 2013 tarihinde geliştiriciler için OS 7 Beta 2 serbest bırakıldı ve iPad 2 ve iPad Mini için destek eklenildi.10 Eylül 2013 tarihinde, iPhone olayında iOS 7 sürümünün kamuya iPhone, iPod Touch ve iPad için, 18 Eylül 2013 tarihinde yayımlanacağı duyuruldu. iOS 7 Golden Master olaydan kısa bir süre sonra serbest bırakıldı.Sürümün resmi tanıtımı ise 18 Eylül 2013'te gerçekleşti. 10 Mart 2014 tarihinde 2013'te iOS 7-in piyasaya sürüldüğünden bu yana ilk günceleme olan halka iOS 7.1 yayınlandı. 2014 yılında Apple'ın WWDC Konferansı'nda, şirketin CEO'su Tim Cook, iOS 7-in tüm iOS cihazların üzerinde % 89 yüklü olduğunu açıkladı. Apple ayrıca İos 7-in logosunu da yeniledi, yeni logo artık ince ve kırmızı-mavi renklerde tasarlanmıştır.iOS 7 sürümü 17 Eylül 2014 tarihinde iOS 8 ile evezlendi.iPhone 4 için destek 2014 yılında iOS 8-in cihazda bulunamayacağına göre kesildi. iOS 7 versiyonuna ise desteğin 2017 yılında durdurulması bekleniyor.

iOS 8 2014 mobil işletim sistemi

iOS 8 Apple Inc. tarafından iOS 7'nin ardılı olarak tasarlanan mobil işletim sisteminin 8. büyük sürümüdür. Apple'ın 2 Haziran 2014 tarihinde WWDC konferansında ilk kez resmi olarak duyurmuş ve 17 Eylül 2014 tarihinde yayınlamıştır. Apple’ın App Store’un çıkışından sonra en büyük sürüm olarak ifade ettiği iOS 8, önceki sürümden farklı olarak sağlık uygulaması, aile paylaşımı, iCloud Drive, mesajlar, fotoğraflar, yeni klavyenin de aralarında bulunduğu 83 yeni özelliğe sahip oldu. Son kararlı 8.4.1 sürümü 13 Ağustos 2015 tarihinde ileri sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Renk sapması</span>

Renk sapması, renk sapıncı, renkser sapınç, kromatik sapma veya kromatik aberasyon, optikte bir lensin tüm renkleri aynı uyumda odaklayamamasından kaynaklanan bir sorundur. Bunun nedeni lenslerin değişik dalga boyları ve değişik ışıklar için değişik sapma endekslerinin olmasıdır. Sapma endeksi dalga boyu arttıkça azalır. Bu sorun en çok kırılmalı teleskoplarda görülür ve çözümleri vardır ancak giderirken çıkan maliyet, kırılmalı teleskop yapımındaki en büyük problemlerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Yazılım testi</span>

Yazılım testi, test altında hizmetlerin veya ürünlerin kalitesi hakkında paydaşlara bilgi sağlamak için yürütülen bir araştırmadır. Yazılım testi aynı zamanda, yazılım uygulamalarının risklerini anlamak için yazılımı bağımsız ve nesnel olarak incelemektir. Test teknikleri yazılım böceklerini bulma niyetiyle uygulama veya bir programı çalıştırma süreçlerini kapsar.

iPhone OS 1 2007 mobil işletim sistemi

iPhone OS 1 Apple Inc. tarafından tanıtılan ilk iPhone OS (iOS) işletim sistemidir. Bu sistem mobil dünyada büyük devrim yaratmakla yeni dönemin başlangıcı oldu. Sürüm şu ana kadar hiçbir sistemde bulunmayan pek çok yeniliklere, inanılmaz avantajlara sahip idi. İlk 1.0 versiyonu 29 Haziran 2007 yılında tanıtıldı. Son versiyonu iPhone OS 1.1.5 olmuştur. Bu sürüm Apple'ın dokunmatik merkezli mobil işletim sisteminin ilk yinelemesi oldu. Sürüm ilk kez iPhone (1.nesil), iPod Touch'da bulundu. Bu sürüme hiçbir resmi ad verilmedi; sadece Apple masaüstü işletim sistemi OS X'in bir sürümününü çalıştıran versiyonu gibi tarif etti. Apple 6 Mart 2008 tarihinde iPhone yazılım geliştirme kiti iOS SDK'nın serbest bırakılması ile sürüme "iPhone OS" ismini verdi. 2010 yılında Apple iPhone OS 1'in desteklemesini durdurdu.

<span class="mw-page-title-main">Android Jelly Bean</span> Android sürümünün Google tarafından geliştirilen, 2012de tanıtılan 10. sürümü

Android Jelly Bean veya Android 4.1-4.3.1 Jelly Bean, Android sürümünün Google tarafından geliştirilen 10. versiyonudur. Sürümün ilk 4.1 versiyonu 9 Temmuz 2012 yılında tanıtılmıştır.Sürüm Linux kernel 3.0.31 bazında yaratıldı ve ona "Jelly Bean" ismi verildi. İlk kez 27 Haziran 2012 yılında Google I/O konferansında yeni sürüm hakkında ilk bilgiler duyuruldu. İşletim sistemi daha yumuşak ve daha duyarlı olması için tasarlanmış performans iyileştirmeleri, yeni aksiyon düğmeleri ve diğer iç değişiklikleri ile bildirim sistemindeki iyileştirme üzerinde duruldu. Sürümle beraber Asus tarafından üretilen Nexus 7 tableti ve Nexus Q medya oynatıcı meydana çıkardı.

<span class="mw-page-title-main">Enkoder</span>

Enkoder, standardizasyon, hız ya da sıkıştırma amacıyla bilgileri bir biçimden veya koddan diğerine dönüştüren bir cihaz, devre, dönüştürücü, yazılım programı, algoritmadır.

Telekomünikasyonda, farklı özelliklere sahip iki veya daha fazla iletişim kanalı kullanarak bir mesaj sinyalinin güvenilirliğini artırmak için çeşitlilik şeması kullanılır. Radyo iletişiminde sık kullanılan çeşitlilik, sönümlenme ve ortak kanal girişimi gibi sinyal kalitesini ya da gücünü azaltacak etmenleri en aza indirgemeyi amaçlamaktadır. Çeşitlilik, tek kanalın farklı düzeylerde sönümleme ve girişim yaşadığı varsayımına dayanmaktadır. Gönderilecek olan sinyalin farklı versiyonları iletilebilir, alınabilir ve alıcı anten tarafında bileştirilebilir böylece sinyalin daha az hata ile iletilmesi sağlanır. Bunun yanı sıra, gönderilen mesaja fazladan ileri düzey hata düzeltme kodu eklenerek, farklı kısımlarını farklı kanallar ile iletilebilmesi de sağlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kodlama teorisi</span> bilgisayar programlarındaki kodların incelendiği bilimsel alan

Kodlama teorisi, kodların özelliklerinin ve bunların belirli uygulamalar için uygunluğunun incelenmesini sağlayan bir teoridir. Kodlar, veri sıkıştırma, kriptografi, hata algılama ve düzeltme, veri iletimi ve veri depolama için kullanılabilir. Kodlar, verimli ve güvenilir veri aktarım yöntemlerinin tasarlanması amacıyla bilgi teorisi, elektrik mühendisliği, matematik, dilbilim ve bilgisayar bilimi gibi çeşitli bilimsel disiplinler tarafından incelenir. Bu genellikle fazlalığın kaldırılmasını ve iletilen verilerdeki hataların düzeltilmesini veya tespit edilmesini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Kernel panic</span>

Bir kernel panic, bir işletim sisteminin çekirdeği tarafından, güvenli bir şekilde kurtarılamadığı veya sistemi çalıştırmaya devam etmenin büyük veri kaybı yaşanabilmesinin yüksek bir riske sahip olacağı dahili bir kritik hata tespit edildiğinde alınan bir güvenlik önlemidir. Terim büyük ölçüde Unix ve Unix benzeri sistemlere özgüdür. Microsoft Windows işletim sistemlerindeki eşdeğeri, genellikle "mavi ekran" olarak adlandırılan bir durdurma hatasıdır.