İçeriğe atla

Hasdrubal Barca

Hasdrubal Barca
Hasdrubal’i İber Yarımadasının hakimi olarak gösteren madeni para
DoğumMÖ 245
Kartaca
ÖlümMÖ 22 Haziran 207 (38 yaşında)
Metauro Nehri, İtalya
BağlılığıAntik Kartaca
RütbesiGeneral
Çatışma/savaşlarıİkinci Pön Savaşı

Hasdrubal Barca (ölüm MÖ 207), Hamilcar Barca'nın ikinci oğlu ve II. Pön Savaşında Kartaca komutanlarından biridir. Hannibal ve Mago Barca'nın kardeşi.

Gençliği ve Hispania

Hasdrubal'ın gençliğiyle ilgili çok az şey bilinmektedir. Hasdrubal Kartaca birlikleri, Hispania'da Acre Luce'de pusuya düşürüldüğünde oradadır. O ve ağabeyi Hannibal kaçabilse de babaları Hamilcar Jucar Irmağında boğulacaktır.

İtalya'ya doğru sefere çıkan Hannibal Hispania'da 13.000 asker, 2.550 süvari ve 21 savaş fili bırakır. MÖ 218 yılında Hannibal oradan ayrılınca Hispania'daki birliklerin komutası ona geçer. 6 yıl boyunca Roma Cumhuriyeti konsülleri Publius Cornelius Scipio ve Gnaeus Cornelius Scipio Calvus kardeşlere karşı savaşır. Gnaeus Scipio'nun MÖ 218 yılındaki beklenmedik saldırısı sonucunda Cissa Savaşında Kartaca birliklerini yenen Roma ordusu Tarraco bölgesine yerleşirler. Hasdrubal hızlı bir karşı saldırıyla Roma birliklerine kayıplar verdirir, Roma donanması da bu saldırıdan olumsuz etkilenir.

MÖ 217 baharında Hasdrubal Romalılara saldırmak için kuzeye hareket eder. Donanmayla eşgüdüm halinde hareket eden Hasdrubal Ebro Nehrinin denize döküldüğü yerde kamp kurar. Gnaeus Scipio burada Kartacalılara saldırarak Kartaca donanmasını yenilgiye uğratır. Hasdrubal savaşmadan geri çekilir. MÖ 216 yılında Hispania'daki yerel kabileler ayaklanır, Hasdrubal bu isyanların bastırılmasıyla uğraşır. Aynı yıl Kartaca Senatosu ona 4.000 asker ve 500 süvari göndererek İtalya'ya ilerlemesini ister. Kartaca şehri Cartagena'da sorumlu olarak Himilco'yu bırakan Hasdrubal Ebro Nehrine doğru yürür ancak MÖ 215 yılında Dertosa Savaşında ağır bir yenilgi alır. Bu yenilgi yüzünden Hannibal, İtalya'da üstün durumdayken destek alamaz ve üstünlüğünü yavaş yavaş kaybeder.

Ortak Komuta

Bu yenilgiden sonra Hispania'ya ordularıyla beraber Mago Barca ile Hasdrubal Gisco gelecektir. MÖ 215-212 yılları arasında Romalı Scipio kardeşlere karşı çetin savaşlar verilir ve Kartaca toprakları korunur. Roma ile müttefik olan Numidya kralı Sypax MÖ 213-212'de Kartaca'nın Afrika'daki topraklarına saldırınca, Hispania'daki durumun görece güvenli olduğunu değerlendiren Hasdrubal birlikleriyle Afrika'ya geçer ve Syphax'ı 30.000 Numidyalının öldürüldüğü savaşta bozguna uğratır. Roma tarafından eğitilen ordusu dağılan Syphax, Mauretanya'ya kaçar. Kartaca saflarına geçen Numidya prensi Masinissa 3.000 süvarisiyle beraber Hasdrubal'a katılır.

MÖ 212 yılında Hasdrubal, Mago Barca ve Hasdrubal Gisco ile koordineli şekilde savaşarak Baetis savaşında Roma ordularını yener ve iki Scipio kardeşi de öldürür. Zaferden sonra Kartaca Ebro Nehrine kadar egemenliklerini pekiştirilir. Ancak komutanlar arasındaki yetersiz haberleşme yüzünden savaştan kurtulan 8.000 Romalı asker Ebro Nehrine kadar kaçmayı başarır. Bu askerler Kartaca saldırılarını püskürtür ve önce MÖ 211 yılında Claudius Nero ile gelen 10.000 asker ile, daha sonra ise MÖ 210 yılında Afrikalı Scipio ile gelen 10.000 askerle birleşirler.

Kartaca orduları MÖ 209 yılında yerel kabilelerin isyanlarını engellemek için Kartaca hakimiyetindeki Hispania şehirlerine dağıtılır. Bu durumdan yararlanan Afrikalı Scipio MÖ 209 yılında Cartagena şehrini ele geçirecek ve Hasdrubal'ı Baecula savaşında yenecektir.

İtalya’ya İkinci Kartaca Seferi

MÖ 209 yılında Hasdrubal kardeşinin yanına gitmek üzere İtalya'ya gider. Scipio'ya yakalanmadan Pireneleri geçti ve MÖ 208 yılı kışında Galya'da olur. Alplerden İtalya'ya geçmek için MÖ 207 yılının baharını bekler. Hannibal'in Alpleri önceden geçerken inşa ettiği geçiş yolları sayesinde hızla ilerler. Rahat geçişinin bir etkeni de önceden Hannibal'e saldıran Galyalıların artık korktukları Kartacalılara saygılı davranmalarıdır. Hatta Kartacalılara sorun çıkarmak bir yana birçok Galyalı savaşçı Kartaca ordusuna katılır. Hasdrubal Hispania'daki eğitimli savaş fillerini de Alplerden sorunsuz bir şekilde geçirmeyi başarır. Ancak kardeşi Hannibal ile orduları birleşemeden İtalya'da olduğu Roma tarafından öğrenilir ve üzerine gönderilen iki Roma ordusu tarafından Metaurus Muharebesi'nde bozguna uğratılır. Hasdrubal bu savaşta öldürülür, kafası kesilerek Hannibal'e gönderilir.

Hasdrubal'in askeri yeteneklerini değerlendirmek güçtür, kazandığı savaşlardan çok kaybettikleri hakkında bilgimiz bulunmaktadır. Hannibal ve Scipio ölçeğinde olmasa da Pön Savaşlarında savaşan birçok Romalı ve Kartacalı komutandan daha başarılı olduğu açıktır.

Hakkında Türkçe yazılan eserler

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Hasdrubal Barca ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pön Savaşları</span> Kartaca Savaşları

Pön Savaşları, Kartaca Savaşları olarak da bilinir. Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında, MÖ 264-146 yılları arasında, Akdeniz deniz ticaretini ele geçirmek ve elde tutmak için yapılan ve üç evre olarak gerçekleşen savaşlardır. Döneminin bilinen en geniş çaplı savaşlarıdır. Pön sözcüğü, Latince'deki Punicus sözcüğünden türetilmiş bir sözcük olup "Kartacalı" anlamına gelmektedir ve Kartacalıların Fenike kökenini belirten bir sözcüktür.

<span class="mw-page-title-main">Hannibal</span> Kartacalı general

Hannibal veya Annibal MÖ 247 – MÖ 183/181 yılları arasında yaşamış Sami ırkından gelen Kartacalı politikacı ve general. Tüm zamanların en büyük askeri dehalarından biri olarak kabul edilen Hannibal, Scipio ve Philopoemen ile birlikte çağının üç büyük generalinden biriydi. Scipio onu şimdiye kadar yaşamış en büyük generallerden biri olarak kabul eder, Epirli Pyrrhus'u ikinci sıraya yerleştirir, kendisini de üçüncü olarak kabul eder. Aynı sıralama Hannibal'a sorulduğunda o, Büyük İskender'in en büyük general olduğunu söyler. İkinci olarak Pyrrhus'u gösterir, kendisini de üçüncü sıraya koyar. Askeri tarihçi Theodore Ayrault Dodge Hannibal'ı "Stratejinin Babası" olarak nitelendirir ve en büyük düşmanı olan Roma'nın bile onu yine kendi taktikleriyle alt ettiğini belirtir.

<span class="mw-page-title-main">Publius Cornelius Scipio (MÖ 236'da doğan prokonsül)</span>

Publius Cornelius Scipio, bilinen adıyla Scipio Africanus, diğer adlarıyla Afrikalı Scipio, Scipio Africanus-Major, Yaşlı Scipio Africanus veya Büyük Scipio, İkinci Pön Savaşı sırasında general ve Roma Cumhuriyeti'nde bir devlet adamıdır. Birisi aynı adlı Publius Cornelius Scipio olan iki oğlu vardı ki, kendisi sağlık sorunları nedeniyle politik kariyer yapamamıştır, diğer oğluysa MÖ 174'te praetor olan Lucius'tur.

<i>Cabiria</i>

Cabiria 1914 İtalya yapımı tarihi epik filmdir. Tam adı Cabiria, Visione Storica del Terzo Secolo A.C. olan bu siyah beyaz sessiz film İtalyan film endüstrisinin ilk ürünlerinden biridir. Cabiria, aynı zamanda Dünya çapında gişe rekorları kıran ilk filmlerden de biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Zama Muharebesi</span> zama muharebesi

Zama Muharebesi, MÖ 19 Ekim 202 tarihinde II. Pön Savaşının belirleyici muharebesidir.

Mago Barca, Kartacalı Hamilcar Barca’nın üçüncü oğlu, Barca ailesinin üyesi, 2.Pön Savaşlarında önemli rol oynayan; Hispania, Galya ve İtalya’daki Roma ordularına karşı savaşan Kartaca ordu komutanı.

Hamilcar Barca Kartacalı komutan ve devlet adamı, Barca ailesinin başı, Hannibal, Hasdrubal ve Mago’nun babasıdır. Damadı Hasdrubal (Adil) Kartaca ordu komutanıdır. Hamilcar ismi Fenike dilinde “kardeşim” anlamına gelir ve Kartacalılar arasında yaygındır. Barca ise Fenike dilinde “yıldırım” anlamına gelen “barak” kelimesinden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lipari Adaları Deniz Muharebesi</span>

Lipari Adaları Muharebesi, Birinci Pön Savaşı sırasında Roma Cumhuriyeti ile Kartaca donanmaları arasındaki ilk silahlı çatışmadır. Bir muharebeden çok bir pusudan oluşan çatışmada Kartaca zafer kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Paralı Askerler Savaşı</span>

Paralı Askerler Savaşı, Pön Savaşları sırasında Kartaca tarafından tutulmuş olan paralı askerlerin Kartaca'ya karşı günümüzdeki Libya bölgesindeki yerli halkla beraber giriştikleri ayaklanmaların genel adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Pön Savaşı</span> I. Pön Savaşı

Birinci Pön Savaşı, Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında MÖ 264 - 241 yılları arasında gerçekleşmiş olan muharebelerdir. Bu muharebeler, iki devlet arasında yaşanan üç büyük savaştan ilkidir. Bu iki güç 23 yıl boyunca Batı Akdeniz hakimiyeti, öncelikle Sicilya Adası'nın ve civar suların kontrolü için mücadele etti. Kendi esas hakimiyet alanları olan İtalya Yarımadası ve Kuzey Afrika'dan daha küçük ölçekteki bu bölge için mücadele, Akdeniz ticareti açısından stratejik önemdeydi. Savaş başladığında, bugünkü Tunus sınırlarında yer alan Kartaca, Batı Akdeniz'de hakim güç durumundaydı. Ancak savaşın sonunda zafer Roma Cumhuriyeti'nin oldu ve Kartaca'ya son derece ağır antlaşma şartları ile büyük bir mali savaş tazminatını kabul ettirdi.

Lilybaeum Muharebesi, Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasındaki İkinci Pön Savaşı'nın ilk deniz muharebesidir. Kartaca, Sicilya'ya bir dizi baskın düzenlemek için 35 ağır savaş gemisi göndermişti. İlk baskının Lilybaeum'a yapılması planlanmıştı. Siraküza Kralı II. Hiero'nun verdiği alarm üzerine 20 ağır savaş gemisinden oluşan bir Roma donanması harekete geçmiş ve muharebede birkaç Kartaca savaş gemisini ele geçirmiş, Kartaca baskınını başarısız kılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Pön Savaşı</span> M.Ö 218 ile 201 yılları arasında Roma ile Kartaca arasında gerçekleşen ikinci savaş

İkinci Pön Savaşı ya da diğer adlarıyla Hanibal Savaşı, Kartaca Savaşı MÖ 218 - MÖ 201 yılları arasında Roma ve Kartaca devletleri arasında batı ve Doğu Akdenizde meydana gelmiş büyük savaştır. Numidyalı ve Berberi kabilelerinin ve diğer Avrupa uluslarınında katılımıyla geniş çapta bölgeyi etkilemiştir. Pön Romalılar'ın Kartacalılara verdiği isimdir.

Tunus Kuşatması Kartaca Ordusu ile paralı askerler arasındaki Paralı Askerler Savaşı'nın son çatışmasıdır. Birinci Pön Savaşı'nda Roma Cumhuriyeti'ne karşı Kartaca saflarında savaşmış ancak savaşın sonunda alacaklarını alamamış paralı askerler Kartaca'ya karşı ayaklanmış ve büyük bir iç savaşa sebep olmuşlardır.

Ron Geçişi Muharebesi, İkinci Pön Savaşı'nın bir muharebesidir. Hannibal Barca komutasındaki Kartaca ordusu, MÖ 218 yılı sonbaharında İtalya'ya doğru yürüyüşü sırasında, Nehrin doğu yakasında bir Kelt kabile konfederasyonuyla çatışmaya girmiştir. Roma yanlısı ve Roma ordusu lehine hareket eden kelt savaşçıları, nehrin doğu yakasında Marsilya'da kamp kurdular. Amaçları Kartaca Ordusu'nun İtalya üzerine ilerlemesini önlemekti. Nehir geçişi için alınan bu önlemi gören Hannibal bir karşı önlem almıştır. Buna göre Bomilcar'ın oğlu Hanno komutasında bir görev kuvveti, nehri başka bir noktadan geçerek Kelt kampının gerisine sarkacaktır. Planlanan bölgeye ulaşan Hanno dumanla işaret verdiğinde Hannibal de ordunun büyük kısmıyla nehri geçmeye başlamıştır. Kelt kuvvetleri Hannibal'in ordusu karşısında toplanmışlardı. Bu durumdan yararlanan Hanno saldırıya geçti ve kesin bir bozgun sağladı. Kartaca kuvvetlerinin kazandığı bu zafer, her ne kadar Roma kuvvetleri karşısında elde edilen bir başarı değilse de savaşın gidişatı üzerinde derin bir etki yaratmıştır. Kartaca ordusu Ron boylarında durdurulabilmiş olsaydı İtalya topraklarına girişi aynı yıl içinde olmayabilirdi. Hannibal için bu zafer, Hİspanya dışında elde ettiği ilk büyük başarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Trebia Muharebesi</span>

Trebia Muharebesi, MÖ 218 ile 201 yılları arasında geçen İkinci Pön Savaşının MÖ 218 yılı Aralık ayında Hannibal’ın komuta ettiği Kartaca ile Roma Cumhuriyeti ordusu arasındaki ilk büyük çarpışması olup gündönümü zamanlarına tekabül etmektedir. Roma’nın ağır kayıplar verdiği savaş alanının kendi kısımlarında başarılı yaklaşık 2,5 lejyonunu Piacenza'ya geri çekmeyi başarmakla birlikte Roma’nın ağır kayıplarla büyük bir hezimete uğradığı çarpışmadır. Hannibal bu çarpışmada kendisini Roma’dan üstün bir duruma getiren dikkatli ve yenilikçi taktik yeteneğini uygulayarak büyük başarı ve ün kazandı. Aceleci ve dar görüşlü karşıt Roma komutanı Konsül Tiberius Sempronius Longus, kendisinin fiziksel koşulların uygun olmayışına rağmen cephe saldırısına tahrik edildiğini ve bir tuzağın içine çekildiğini fark etmekte başarısız oldu.

<span class="mw-page-title-main">Publius Cornelius Scipio (MÖ 211'de ölen konsül)</span>

Publius Cornelius Scipio, Roma Cumhuriyeti'nin bir general ve devlet adamı idi.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Pön Savaşı</span>

Üçüncü Pön Savaşı, MÖ 149 - MÖ 146 döneminde eski Fenike kolonisi olan Kartaca Cumhuriyeti ile antik Roma Cumhuriyeti arasından yapılan üçüncü ve son savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Ebro Antlaşması</span>

Ebro Antlaşması, MÖ 226'da Kartaca kralı Hasdrubal ve Roma Cumhuriyeti arasında imzalanan, İberya'daki Ebro Nehri'ni Roma ve Kartaca arasındaki sınır olarak belirleyen bir antlaşmaydı. Antlaşmanın şartlarına göre; Roma, nehrin güneyine doğru genişleme politikası izlemediği sürece aynı şekilde Kartaca da Ebro'nun kuzeyine yayılmayacaktı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.