İçeriğe atla

Hasan Tusi

Muhammed b. Hasan Tusi
Kişisel bilgiler
Doğum Hicri 385
Tus, İran
Ölüm 7 Aralık 460
Necef, Irak
Milliyeti İran İran
Dini İslam- Şiî

Muhammed b. Hasan Tusi (Arapça: الشيخ الطوسي, Farsça: شیخ طوسی); meşhur adıyla "Şeyh Tusi" hicri 385 / 460 yılında Tus şehrinde dünyaya gelmiştir. Hicri kameri dördüncü ve beşinci asırlarda yaşayan Şeyh Tusi, İranlı şii alim ve büyük fakihlerinden sayılmaktadır. 51 kadar eserinin olduğu belirtilmiştir. Şeyh Tusi, şiilerin büyüğü olarak da bilinmektedir.[1]

Hayatı

Şeyh Tusi hicri 385 yılında Ramazan ayında Tus kentinde dünyaya gelmiştir. Doğum günü hakkında kesin bilgi yoktu. Küçük yaştan İslami ilimleri öğrenmeye başladı. Hicri 408 yılında, 23 yaşındayken Bağdat'ta Şeyh mufid gibi büyük hocalardan ders almak amacıyla Hurasan'ı terk etmiş Irak'a gitti. Şeyh Tusi genç yaşlarda içtihat derecesine ulaştı.[2]

Üstatları

  1. İbn Haşir ve İbn Abdun olarak bilinen, Şeyh Ebu Abdullah Ahmed bin Abdulvahid bin Ahmed Bezzaz
  2. İbn Salt Ahvazi olarak tanınan, Şeyh Ahmed bin Muhammed bin Musa
  3. Şeyh Ebu Abdullah Hüseyin bin Ubeydullah bin Gazairi
  4. Şeyh Ebu'l-Hüseyin Ali bin Ahmed bin Muhammed bin Ebi Ceyd
  5. Şeyh Mufid olarak bilinen, Ebu Abdullah Muhammed bin Muhammed bin Numan[3]

Öğrencileri

Şeyh Tusi çok sayıda öğrenciler yetiştirdi.[4]

Eserleri

Şeyh Tusi'nin fıkıh, kelam, tefsir ve rical ilmi olmak üzere İslami ilimler alanında çok sayıda eseri bulunmaktadır. Eserlerinden bazıları günümüze ulaşmamıştır. Eserlerinden bazıları şunlardır:

Akaid Kitapları

  1. Mukaddimetun fi'l-Medheli ila İlmi'l-Kelami
  2. Usulu'l-Akaid
  3. El-İktisadu'l-Hadi ila Tariki'r-Reşad
  4. Et-Tibyan fi Tefsiri'l-Kur'an
  5. Talhisu'ş-Şafi
  6. Temhidu'l-Usul
  7. Riyazetu'l-Ukul
  8. El-Gaybet
  9. Ma la Yeseu'l-Mukellefe el-İhlalu bihi
  10. Ma Yuallel ve Ma la Yuallel
  11. El-Mufassah
  12. El-Fark beyne'n-Nebi ve'l-İmam

Tefsir Kitabı

  1. El-Mesailu'l-Demeşkiyye
  2. El-Mesailu'r-Recebiyye

Fıkıh Kitabı

  1. En-Nihayetu fi Mucerredi'l-Fıkhi ve'l-Fetava
  2. El-Hılaf fi'l-Ahkam
  3. El-Mebsut fi Fıkhı'l-İmamiyye
  4. Mes'eletun fi Tahrimi'l-Fukkai
  5. Mes'eletun fi Vucubi'l-Cizye ale'l-Yahud ve'l-Muntemin ile'l-Cebabire
  6. Mesailu ibni'l-Berrac
  7. El-Mesailu'l-Kummiyye
  8. El-İcaz
  9. El-Mesailu'l-Cenbalaiyye
  10. El-Mesailu'l-Hairiyye
  11. El-Mesailu'l-Halebiyye

Usul-u Fıkıh

  1. Şerhu'ş-Şerh
  2. El-Uddetu fi Usul
  3. Mes'letun fi'l-Ameli bi Haberi'l-Vahid ve Beyani Hucciyetihi

Hadis Kitapları

  1. El-İstibsar fi Ma'htelefe mine'l-Ahbar[5]
  2. Tehzibu'l-Ahkâm[6]
  3. Rical Kitapları: Rical-u Tusi
  4. İhtiyaru Marifeti'r-Rical

İbadet Konulu Kitaplar

  1. El-Cumel ve'l-Ukud
  2. Muhtasaru'l-Misbah
  3. Muhtasarun fi Ameli Yevmin ve Leyletin
  4. Hidayetu'l-Musterşid ve Basiretu'l-Muteabbid
  5. Misbahu'l-Müteheccid

Çeşitli Konular

  1. El-Emali
  2. Unsu'l-Vahid
  3. El-Fihrist
  4. Muhtasaru Ahbari'l-Muhtar bin Ebi Ubeyd Sakafi
  5. Mes'eletun fi'l-Ahvali
  6. El-Mesailu'l-İlyasiyye
  7. El-Mesailu'r-Raziyye
  8. Maktelu'l-Hüseyin aleyhi selam
  9. Menasiku'l-Hac fi Mücerredi'l-Amel
  10. En-Nakzu ala İbn Şazan fi Mes'eleti'l-Gar

Ölümü

Şeyh Tusi 7 Aralık 460 yılında öldü, Necef'te defn edildi. Onun vasiyetine göre türbesi mescid oldu.[7]

Kaynakça

  1. ^ ŞEYH TUSİ (ra)
  2. ^ "Ebu Cafer Et-Tûsî ve Tefsirut-Tıbyani hakkında bilgi". 8 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018. 
  3. ^ "زندگی نامه شیخ طوسی". 4 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018. 
  4. ^ «شیخ طوسی»، مرجع مجتهدان و مؤسس حوزه علمیه نجف[]
  5. ^ "Şia'nın En Önemli Dördüncü Kitabı "el-İstibsâr"". 21 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018. 
  6. ^ "Şia'nın En Önemli Üçüncü Kitabı "Tehzibu'l Ahkâm"". 22 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018. 
  7. ^ "ŞEYH TUSİ (R.A)/ŞEYH TUSİ'NİN (R.A) ÖLÜMÜ". 28 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İbn Kesir</span> Hadis ve tefsir bilgini, tarihçi

İbn Kesîr, Suriyeli muhaddis, müfessir ve tarihçi. Memlüklüler devrinde yaşamış tarih, tefsir ve fıkıh konusunda uzmanlaşmış tanınmış bir alimdir. İslam dünyasında kaynak bir tarih kitabı olan El Bidaye ve'n Nihayeyi yazmıştır.

Abdullâh el-Hararî eş Şeybi el-Abderî , İslam alimi, muhaddis.

Kütüb-i Erbaa, Şii Caferiyye mezhebinin dört temel hadis kitabını ifade eden terimdir. Bu dört kitap şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">El-Tusi</span> Vikimedya anlam ayrımı sayfası

El Tusi veya Tusi, İran'da Hazar Denizi'nin hemen batısında kalan tarihi Horasan bölgesindeki Tus şehrinde doğmuş Fars kökenli bazı bilim adamlarına verilen bir unvandır. Bilim adamlarının bazıları al-Tusi unvanı ile adlandırılır bunlar:

<span class="mw-page-title-main">Tus, İran</span> İranda antik bir şehir

Tus Toos veya Tous veya Tus Tūs olarak bilinen, eski Yunanca Susia olarak bilinen İran'da Razavi Horasan eyaletinde antik bir şehirdir. Eskiden Partlar zamanında şehir Susia ismiyle bilinirdi. Yaşlı Pliny lakabıyla tanınan Romalı subay ve ansiklopedi yazarı Gaius Plinius Secundus'a (23-79) göre Susia, kaliteli ünlü baldıranotu ile tanınmıştır.

Bu liste, Kur'an'ın indirilmeye başladığı 7. yüzyıl'dan günümüze kadar literatürdeki müfessirleri ve varsa eserlerini toplu halde içermektedir. Müfessirin yaşadığı yüzyıl için, ölüm tarihi esas alınmıştır.

Muhammed Zahid Kevserî, Osmanlı dönemi din alimi, düşünür ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Küleynî</span>

Kuleynî, Şii hadis ve fıkıh bilgini.

Zehebî veya tam adıyla Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osmân ez-Zehebî et-Türkmânî, Suriyeli hadis hafızı, tarihçi ve kıraat alimi.

Müslüman ilahiyatçılar listesi

Kemaleddin Musa bin Yunus Astronom, matematikçi ve İslam bilgini.

Ebû Bekir Kaffal eş-Şaşî ya da Muhammed Meyahanî tam adı Muhammed bin Ahmed bin Hüseyin bin Ömer olup lakabı "Fahrul İslam" dır. Kürt asıllı şafii fıkıh alimi ve yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Müfid</span> 11. yüzyılda yaşamış Şii din bilgini

Şeyh Müfid tam adıyla Muhammed bin Muhammed bin Numan, Şii tarihçi, mütekellim; fıkıh, kelâm ve hadis alimi.

Şerif er-Radî tam adıylaEbü’l-Hasen Muhammed b. el-Hüseyn b. Mûsâ, Şii âlim ve Nehсü'l Belâga adlı kitabın yazarı olan Arap edebiyatinin yazarı ve şairi.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Hürr’ü Amuli</span>

Şeyh Hürr’ü Amuli diye meşhur olan Muhammed bin Hasan bin Ali bin Muhammed bin Hüseyin, Hicri 11. yüzyılda yaşamış Şia’nın ünlü fakih ve muhaddis ve “Vesailu’ş-Şia” adlı kitabın yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Mâlik el-Eşter</span>

Mâlik bin el-Hâris bin Abdiyağûs bin Mesleme el-Eşter, Yemenli Arap komutan. Cemel ve Sıffın Savaşlarında Ali'nin yanında yer almıştır. Suriye ve Irak cephelerinde savaşmıştır. Yermük Muharebesi'nde bir gözünü kaybettiği için 'göz kapağı ters çevrilmiş' anlamına gelen el-Eşter lakabıyla tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Tabersi</span> İranlı bilgin

Fazl b. Hasan Tabersi, “Eminu-l İslam” lakabıyla tanınmış İranlı Şii fakih, müfessir, yazar, şair ve bilim adamıdır. Şeyh Tabersi hicrî 460-470 yılları arasında Meşhed şehrinde dünyaya göz açtı. Kendi asrında büyük dinî eserler yazmıştır. Şeyh Tabersi tarafından kaleme alınan Kur’an tefsiri en önemli Kur’an tefsirlerinden biridir. Arap edebiyatı, matematik ve cebir, tefsir, hadis, fıkıh ve usul gibi alanlara son derece vakıftı.

Muhammed Bakır Vahid Behbehani,, müslüman fakih, şii müctehid, büyük alim.

İbnü'l-Mutahhar el-Hillî tam adıyla Cemâlüddîn el-Hasen bin Yusuf bin Ali İbnü'l-Mutahhar el-Hillî Iraklı Şii usul ilmi âlimi.

Bedreddin Aynî(1362-1451), Dönemin Hanefî fakihi ve başkadısı Aynî'nin tam adı Mahmûd b. Ahmed b. Mûsâ b. Ahmed b. Hüseyin b. Yûsuf b. Mahmud el-Bedr Ebû Muhammed Ebu's- Senâ b. Şihâb el-Halebî el-Aynî'dir. Künyesi Ebu's-Senâ ve Ebû Muhammed, lakabı Bedruddîn'dir. Kendisinin el-Aynî, diye isimlendirilmesi doğduğu şehrin o zaman Ayıntâb olarak adlandırılmasından kaynaklanmaktadır. Hicri 26 Ramazan 762 miladi 1362'de doğdu. Hicri 4 Zilhicce 855'te miladi 1451'de Mısır'da vefât etti. Cenâze namazını Yahya Munâvi Ezher'de kıldırdı. Kendinin yaptırdığı Medresetu'l-Ayniyye'ye defnedildi. Kendisi kısa boylu, uzun sakallı, zeki, hataları hemen düzelten, dinin keskin kılıcı, sarf ve nahivde söz sahibi, hadis ve tarih hafızı, fıkıh ve hadis de müçtehit, hızlı ve güzel yazan, sultanlara ilim öğreten ve onları ikâz eden bir şahsiyettir. Bir gecede Kuduri'nin Muhtasar'ını tercüme edebilecek kabiliyette bir alimdir. Kendisine taassub ve intihâl iftiraları atılmıştır. Fıkhen Hanefi, itikaden Maturidi'dir. Bursalı Tahir Efendi tarafından Osmanlı Devleti'nin hudutları içinde yaşamamasına rağmen Osmanlı alimi sayılmıştır.