İçeriğe atla

Hasan Tahsin Uzer

Kontrol Edilmiş
Başlığın diğer anlamları için Hasan Tahsin (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Hasan Tahsin Uzer
Üçüncü Umumî Müfettiş
Görev süresi
6 Eylül 1935 - 3 Kasım 1939
BaşkanMustafa Kemal Atatürk
İsmet İnönü
Başbakan İsmet İnönü
Celal Bayar
Refik Saydam
Yerine gelenMehmet Nazif Ergin
Osmanlı Aydın Valisi
Görev süresi
1 Ocak 1919 - 19 Ocak 1919
Yerine geldiğiRahmi Bey
Yerine gelenEthem Bey
Osmanlı Suriye Valisi
Görev süresi
12 Eylül 1916 - 12 Haziran 1918
Yerine geldiğiCemal Paşa
Osmanlı Van Valisi
Görev süresi
1913 - Temmuz 1914
Yerine geldiğiKambur Ahmed İzzet Bey
Yerine gelenCevdet Bey
Osmanlı Erzurum Valisi
Görev süresi
1914-1916
Yerine geldiğiKambur Ahmed İzzet Bey
Yerine gelenAli Haydar Bey
Kişisel bilgiler
Doğum Hasan Tahsin
1878
Selanik, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 3 Aralık 1939 (61 yaşında)[1]
İstanbul,[2] Türkiye
Defin yeri Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
Partisi İttihat ve Terakki Partisi (1905-1918)
Cumhuriyet Halk Partisi (1923-1939)
Bitirdiği okul Mekteb-i Mülkiye
Mesleği Bürokrat, siyasetçi
Ödülleri Liyakat Muharebe Madalyası
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Osmanlı İmparatorluğu
Branşı Osmanlı Ordusu
Hizmet yılları 1914-1918
Rütbesi Fahrî Binbaşı
Çatışma/savaşları I. Dünya Savaşı
22 Ağustos 1918 tarihli Servet-i Fünun dergisinde Hasan Tahsin Bey.

Hasan Tahsin Uzer[1] (1878, Selanik - 3 Aralık 1939[1]), Arnavut asıllı Türk bürokrat ve siyasetçi.

1878 yılında Arnavut Hacı İbrahim Ağa ile Hatice Hanım'ın çocukları olarak Selanik'te dünyaya geldi. Arnavut İskender Bey'in (Scanderbeg) son kuşak torunu olarak aile kökleri Arnavutların soylu ailelerinden Kastrioti'lere dayanmaktadır. Mustafa Kemal Atatürk'ün çocukluk arkadaşıydı. 1897'de Mülkiye'den mezun oldu. İlk memuriyete Pürsıçan Bucak Müdürlüğüyle başladı. Daha sonra Çiç ve Alnus Bucak Müdürlüklerinde bulundu. 1902'de Razlık, sonra da sırasıyla Gevgili, Florina ve Kesendire Kaymakamlığı yaptı.

İlk Valilik görevini 1913 yılında Van'da yaptı. 1914'te Erzurum Valiliği'ne atandı. Erzurum Valiliği sırasında (I. Dünya Savaşı dönemi) orduya yaptığı hizmetlerden dolayı Altın Liyakat Muharebe Madalyası ve fahri üsteğmen ve yüzbaşılık, bir yıl sonra da Harbiye Nezareti'nde yapılan bir törenle binbaşı rütbelerini aldı. 12 Eylül 1916 tarihinde Suriye Valiliği görevine atandı. 10 Haziran 1918 tarihinde bu görevinden istifa etti. 21 Eylül 1918'de yeniden Suriye Valiliği'ne atandıysa da görevine başlayamadan Suriye'nin kaybedilmesi üzerine 30 Ekim 1918'de Aydın Valiliği'ne tayin edildi. İzmir Valiliği sırasında I. Dünya Savaşı yenilgisinin dumura uğrattığı idari mekanizmayı yeniden düzenlemeye, rüşvetle mücadeleye önem verdi, devlet dairelerinin halka açık olmasını sağladı.

19 Ocak 1919'da İzmir Mebusu olarak Osmanlı Meclisi Mebusanı'na katıldı. 16 Mart 1920 tarihinde İstanbul'un işgali üzerine Osmanlı Meclisi kapatılınca tutuklanarak Malta'ya sürüldü.

Atatürk'ün kendi el yazısı ile "Uzer" soyadını verdiği belge
Hasan Tahsin Uzer'in Zincirlikuyu Mezarlığı'nda bulunan mezarı, İstanbul

I. Dönem İzmir, II. (Ara Seçim) Dönem Ardahan, III. ve V. Dönem (3. Umumî Müfettişliğe atanması sebebiyle 8 Ekim 1935 tarihinde istifa etti.) Erzurum ve IV. Dönem Konya Milletvekilliği yaptı. 10 Aralık 1934 tarihinde Soyadı Kanunu'nun çıkmasından sonra bizzat Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından "Uzer" soyadı verildi.

6 Eylül 1935 tarihinde Üçüncü Umumî Müfettişlik görevine getirildi. 3 Kasım 1939 tarihinde sağlık sorunları nedeniyle görevinden ayrıldı. Görevinden ayrıldıktan birkaç ay sonra öldü.

Malta'da sürgündeyken anılarını kaleme aldı. Daha sonra anıları İmar ve İskân Bakanlığı da yapmış olan oğlu İbrahim Celalettin Uzer tarafından kitap haline getirildi. Türk Tarih Kurumu tarafından basılan "Makedonya Eşkiyalık Tarihi ve Son Osmanlı Yönetimi" adlı kitap işlenen hataları, çekilen çileleri, kurtuluş uğrunda dökülen kanları yansıtmaktadır.[3]

Wikimedia Commons'ta Hasan Tahsin Uzer ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ a b c "TBMM Albümü 1. Cilt (1920-1950)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Nisan 2022. 
  2. ^ "Üçüncü Umumî Müfettiş Tahsin Üzer vefat etti" (PDF). 21 Nisan 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2022. 
  3. ^ "ttk.org.tr". 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2006. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ebubekir Hâzım Tepeyran</span>

Ebubekir Hâzım Tepeyran, Türk devlet adamı ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Kâzım Dirik</span> Emekli Korgeneral, Trakya Ümmümi Müfettişliği ve İzmir valiliği yapmış bürokrat

Mehmet Kazım Dirik, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Hüsrev Gerede</span> Türk asker ve siyasetçi

Hüsrev Gerede, Türk Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet tarihinin önemli isimlerinden olan Türk asker, siyasetçi ve diplomattır.

Mehmed Sabri Paşa, Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde çeşitli valilik görevlerinde bulunmuş bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Fazıl Paşa</span>

İsmail Fazıl Paşa (Cebesoy) Türk asker ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Tevfik Rüştü Aras</span> Türk siyasetçi (1883–1972)

Ahmet Tevfik Rüştü Aras, 1920-1939 yılları arasında beş dönem milletvekilliği, 1925-1938 yılları arasında Türkiye Dışişleri Bakanlığı yapmış, öncesinde İttihat ve Terakkî'nin önemli isimlerinden biri olmuş, sonrasında da gazete yazıları yazarak hayatını sürdürmüş Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Aziz Akyürek</span> Türk siyasetçi

Hüseyin Aziz Akyürek, II. Meşrutiyet döneminde Osmanlı Devleti bürokrasisinde üst düzey görevlerden sonra, Yunan işgali sonrası Manisa'da mutasarrıflık ve yine işgal sonrası İzmir'de önce valilik, sonra da belediye başkanlığı yapmış, TBMM 3. Dönem'den itibaren 5 dönem Erzurum milletvekili olarak Meclis'te bulunmuş Türk siyasetçisi ve idarecidir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Talî Öngören</span> Türk asker, siyasetçi ve diplomat

İbrahim Edhem (Talî) Öngören, Türk hekim ve siyasetçi, diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Zeynel Abidin Özmen</span> siyasetçi

Zeynel Abidin Özmen, Türk siyasetçi.

İbrahim Celalettin Uzer, Türk siyasetçi.

Mustafa Sabri Öney, Türk bürokrat.

Osman Sabri Adal, Türk bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Müzesi (İstanbul)</span>

Atatürk Müzesi veya diğer adıyla İnkılâp Müzesi, İstanbul'un Şişli ilçesinde, Halâskârgazi Caddesi üzerinde yer alan ve 1942'de İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nce müzeye dönüştürülmüş Mustafa Kemal Atatürk'ün oturduğu ev. Atatürk'ün kişisel eşyaları, Atatürk ve Kurtuluş Savaşı ile ilgili çeşitli materyaller ve farklı ressamlara ait tablolar sergilenmektedir.

Hasan Tahsin şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Hasan Tahsin Berk</span>

Hasan Tahsin Berk,, Türk siyasetçi.

Umumî Müfettişlikler Türkiye'de kuruldukları bölgede sivil, asker ve yargı üzerinde kesin otoriteye sahip olan bölgesel valiliklerdir. Doğrudan Türkiye Cumhurbaşkanlığı'na bağlı olan bu müfettişlikler 1927-1952 yılları arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Tahsin Paşa</span>

Hasan Tahsin Paşa (1845–1918), Birinci Balkan Savaşı'nda görev almış Osmanlı subayı.

Prüsçan ya da Pürsıçan

Priştineli Hasan veya Volçetrinli Hasan Bey, asıl adıyla Hasan Berişa, Arnavut siyasetçi.

III. Umumî Müfettişlik, Türkiye'nin eski umumi müfettişliklerinden biriydi. Müfettişlik, 1935-1952 yılları arasında varlığını sürdürmüş olup Ağrı, Erzincan, Erzurum, Gümüşhane, Kars ve Trabzon illerini kapsamaktaydı. Merkezi Erzurum'da yer almaktaydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.