İçeriğe atla

Hasan Fehmi Ataç Apartmanı

Koordinatlar: 39°56′16″K 32°51′33″D / 39.93778°K 32.85917°D / 39.93778; 32.85917
Hasan Fehmi Ataç Apartmanı
Harita
Diğer ad(lar)Gülhane İşhanı
Genel bilgiler
DurumTamamlandı
TürApartman
Mimari tarzI. Ulusal Mimarlık Akımı
AdresAnafartalar Caddesi No:62, Altındağ
ŞehirAnkara
ÜlkeTürkiye
Koordinatlar39°56′16″K 32°51′33″D / 39.93778°K 32.85917°D / 39.93778; 32.85917
Adını aldığıHasan Fehmi Ataç
Başlama1922
Tamamlanma1925
Teknik ayrıntılar
MalzemeBetonarme
Kat sayısı4
Tasarım ve inşaat
Mimar(lar)Hasan Hadi

Hasan Fehmi Ataç Apartmanı; Altındağ'ın Ulus semtinde bulunan tarihi bir apartmandır. Anafartalar ve Denizciler Caddesi'nin kesişiminde yer alan bina Büyük Otel olarak da anılmaktadır.[1]

Tarihçe

Binanın mimarı ve yapım tarihi hakkında kesin bir bilgi olmasa da dönemin maliye bakanı Hasan Fehmi Ataç'ın isteği üzerine mimar Hasan Hadi tarafından yapıldığını söyleyen kaynaklar vardır. 1922 yılında inşasına başlanan yapının 1925 yılında tamamlanmış olduğu tahmin edilmektedir. İlk yıllarda Divan-ı Muhasebat tarafından kullanılan yapı sonraları otele çevrilmiştir. 1900'lerin sonlarında Çamlı İşhanı adıyla ticaret merkezine dönüştürülen bina bugün ise Gülhane İşhanı olarak anılmakta ve içerisinde çeşitli dükkânlar ile bir adet banka bulunmaktadır.[2][3][4]

Mimari

Genel hatlarıyla I. Ulusal Mimarlık Akımı'na bağlı kalarak tasarlanan binada Selçuklu ve Osmanlı mimarisinden esinlenilmiştir. Betonarme ve dört kattan oluşacak şekilde inşa edilen yapının girişi Anafartalar Caddesi'ne bakan cephededir. Başlarda dört tarafı da açık olan apartmanın güney cephesi bitişiğine yapılan bir başka bina yüzünden kapanmıştır. Zemin katında dükkânların bulunduğu binanın birinci, ikinci ve üçüncü katlarında birbirinden bağımsız odalar bulunmaktadır. Dördüncü katta ise geniş bir teras yer alır.[5][6]

Binanın Denizciler Caddesi'ne bakan cephesi

Anıtsal bir cephe anlayışının hakim olduğu yapının ikinci katından itibaren dışa doğru çıkmalar gözlenmektedir. Pencereler sivri, yarım daire ve basık formlardaki çeşitli kemerlerle çevrelenmiş; yapının iki caddenin kesiştiği noktada ise daha süslü ve hareketli tasarımlar kullanılmıştır. Yapının geçmiş fotoğraflarına bakıldığında günümüzde dar cephede bulunan bazı pencerelerin kapatıldığı ve süslemelerin büyük oranda tahrip edildiği anlaşılmaktadır. Yine aynı cephenin kenarları kubbeli kolonlarla bezenmiş, binanın en üstüne de çinilerle kaplanmış bir taç kısım oturtulmuştur. Binanın doğu tarafında bulunan balkonlarda ve terasta kullanılan süslü korkulukların ise Avrupa mimarisinden etkilenerek yerleştirildiği düşünülmektedir.[5]

Kaynakça

  1. ^ "Büyük Otel (Hasan Fehmi Ataç Apartmanı)". Ankara Mimarlar Odası. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. 
  2. ^ Tunçer, Mehmet (27 Şubat 2009). "Cumhuriyet'in Mimari Mirasının Planlama Aracılığı İle Korunması: Ankara Örneği". Cumhuriyet'in Mimari Mirası Sempozyumu. TMMOB Mimarlar Odası. Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. 
  3. ^ Deniz Avcı Hosanlı; Elvan Altan (Aralık 2018). "The Residential Architecture of Ankara during the 1920s: The Housing Types in the Settlement Zones of the New Capital City" [1920’lerde Ankara’nın Konut Mimarisi:Yeni Başkentin Yerleşim Bölgelerinde Konut Tipleri] (PDF). Journal of Ankara Studies (İngilizce). 6 (2). ss. 183-210. doi:10.5505/jas.2018.08108. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. 
  4. ^ Dinçer, Güven (Ocak 2014). "Ulus'tan Samanpazarı'na Anafartalar Caddesi'nin Öyküsü". İdeal Kent, 11. s. 48. ISSN 1307-9905. Erişim tarihi: 5 Nisan 2020. 
  5. ^ a b "Hasan Fehmi Ataç Apartmanı" (PDF). Geçmişten Günümüze Sayıştay Binaları. Türkiye Cumhuriyeti Sayıştay Başkanlığı. ss. 38-40. 6 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. 
  6. ^ Abdülkerim Erdoğan; Gökçe Günel; Mehmet Narince (2007). "Cumhuriyet ve Başkent Ankara" (PDF). Ankara Tarihi ve Kültürü Dizisi. Cilt 4. Ankara Büyükşehir Belediyesi. ss. 174-175. ISBN 9944-473-04-9. 5 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hasan Fehmi Ataç</span> Türk politikacı

Hasan Ataç, Osmanlı Meclis-i Mebûsanı'nda iki dönem, TBMM'de de ilk sekiz dönem Gümüşhane milletvekilliği yapmış, iki ayrı hükûmette de Maliye Bakanlığı ve Tarım Bakanlığı yapmış siyaset adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Zafer Plaza</span>

Zafer Plaza, Bursa'nın Şehreküstü semtinde 1999 tarihinde Torunlar GYO tarafından açılan ilk alışveriş merkezidir. Cam piramit biçmindeki çatısıyla ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Apartmanı</span> Tarihi Yapı

Mısır Apartmanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde bulunan tarihî bir apartmandır. Galatasaray semtinde, İstiklal Caddesi ile Acara Sokağı'nın kesiştiği noktada yer alır ve 303-305 kapı numarasına sahiptir. İstanbul'un en büyük kiliselerinden Sent Antuan Katolik Kilisesi'yle komşudur. 1910 yılında, yıkılan Trocadero Tiyatrosu'nun yerine, Mısırlı Abbas Halim Paşa tarafından kışlık konak olarak yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Ulusal Mimarlık Akımı</span> Türkiyede mimari akım

Birinci ulusal mimarlık akımı, neoklasik Türk üslûbu veya millî mimarî rönesansı; ağırlıklı olarak 1908 ile 1930 yılları arasında yaygın olan mimarî üslûptur. Her ne kadar Osmanlı İmparatorluğu döneminde başlamış bir üslûp olsa da esas etkisini cumhuriyet döneminde göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Palas</span>

Ankara Palas ya da eski adıyla Ankara Vakıf Oteli, Türkiye’nin ilk yıllarında Ankara’da milletvekilleri için bir sosyal tesis ve resmi konuklar için konukevi olarak hizmet vermiş; Türk siyasi hayatının birçok önemli olayına tanıklık etmiş bir binadır.

<span class="mw-page-title-main">II. Evkaf Apartmanı</span>

II. Evkaf Apartmanı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir apartmandır. Ulus'taki İstiklal Caddesi üzerinde bulunur. Mimar Kemaleddin tarafından tasarlanan ve 1930 yılında inşaatı tamamlanan yapı, günümüzde Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü binası olarak kullanılmaktadır. Ayrıca; Ankara Devlet Tiyatrosu'na bağlı olarak hizmet veren sahnelerden Küçük Tiyatro ve Oda Tiyatrosu'na da ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Bayram, Altındağ</span> Altındağ, Ankara, Türkiyede mahalle

Hacı Bayram; Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Anafartalar Caddesi</span> Ankarada bir cadde

Anafartalar Caddesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir caddedir. Şehirdeki ilk modern dükkanlar, kafeler ve eğlence merkezleri, Ulus Meydanı ile Samanpazarı'nı arasında uzanan bu caddede açılmıştır. Ayrıca; ilk çok katlı ve betonarme yapılar da Anafartalar Caddesi ve çevresindeki sokaklarda inşa edilmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarında kent merkezi Ulus civarında geliştiği için Şehremaneti, Çocuk Sarayı Apartmanı, Ankara Adliyesi gibi pek çok kamu binası da burada bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Ulus (semt)</span> Ankarada semt

Ulus, Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı Hacı Bayram mahallesinin bir kısmını kapsayan şehirdeki en eski ve Çankaya-Esenboğa yolunun (protokol yolu) güzergâhında yer alan tarihî bir semttir. Eski Türkiye Büyük Millet Meclisi, Ankara Zafer Anıtı, Ankara Palas Otel, Ankara Kalesi, Ulus çarşısı ve Ankara hali semtte yer alan bazı önemli yerlerdir. Ulus tarihi kent merkezi projesi kapsamında yapılan çalışmalarla sosyal ve kültürel doku yeniden canlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Palas (Nazilli)</span> eskiden otel olarak kullanılan, daha sonra müzeye dönüştürülen bir yapı

Ankara Palas Oteli, Aydın'ın Nazilli ilçesinde İstasyon Bulvarı üzerinde bulunan, 1923-1930 otel olarak inşa edilmiş tarihi yapıdır.

TCDD Müzesi ve Sanat Galerisi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir müzedir. 1990 yılında açılan müzede sergilenen bütün eserler, demiryollarında çalışanlar tarafından kullanılmış olan eşyalardır.

<span class="mw-page-title-main">Melek Ahmed Paşa Camii</span> Diyarbakırda yer alan bir cami

Melek Ahmed Paşa Camii, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir camidir. Plan ve mimarisinde Mimar Sinan'ın etkisi görülen cami, 16. yüzyılda Melek Ahmed Paşa tarafından yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çankırı Caddesi</span> Ankarada bir cadde

Çankırı Caddesi veya tarihi adıyla Çankırıkapı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir caddedir. Anafartalar ve Cumhuriyet Caddelerinin Ulus Meydanı'nda kesiştiği noktadan başlayan cadde, Dışkapı semtine kadar devam eder. İlk yapıldığı yıllarda şehrin en önemli eğlence merkezlerinden birisi olan Çankırı Caddesi; dönemin ünlü mekanlarından "Fresko'nun Barı", "Elhamra Bar" ve "Park Sineması" gibi pek çok işletmeye de ev sahipliği yapmıştır. Ayrıca; bugün Ankara Valiliği'nin önündeki Hükûmet Meydanı'nda bulunan Julianus Sütunu'nun orijinal konumu ile geçmişte çeşitli sebeplerden dolayı yıkılan veya yok olan yapılardan İğneli Belkıs Camii ve Hasan Paşa Hamamı da bu cadde üzerinde bulunmaktaydı.

Denizciler Caddesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir caddedir. Cadde üzerinde bulunan bir konak Cumhuriyet'in ilk yıllarında Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından kullanıldığı için bu isimle anılmıştır. Önceki adı ise "Bahriye Caddesi"dir. Talatpaşa Bulvarı'ndan başlayıp Hasan Fehmi Ataç Apartmanı'nın bulunduğu noktada sona erer. Uzandığı güzergâh boyunca pek çok otel bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Botter Apartmanı</span> İstanbulda bina

Botter Apartmanı, İstanbul'un Avrupa yakasında, Beyoğlu ilçesi Şahkulu Mahallesinde bulunan tarihî bir apartmandır.

<span class="mw-page-title-main">Cinnah 19</span> Ankarada bir apartman

Cinnah 19; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir apartmandır.

Gemi Ev; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir apartmandır. Dışarıdan görünüşü bir gemiyi andırdığı ve tek bir konutmuş gibi gözüktüğü için halk arasında bu isimle ünlenen bina aynı zamanda "Özkanlar Evi" olarak da bilinir. Yapının mimarı olan Danyal Çiper ise verdiği bir röportajda binanın özellikle gemi formunda tasarlanmadığını, insanlar tarafından yakıştırılan bu benzetmenin de tamamen binanın aerodinamik formundan kaynaklandığını dile getirmiştir. 1968 yılında projesi çizilen yapının inşaatı aynı yıl başlamış ve 1970'te tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Mustafa Resulov'un mülkü</span>

Hacı Mustafa Resulov'un Mülkiyeti Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de 1884–1885 yılları arasında inşa edilen bir binaydı. 1918'e kadar binanın birinci katında çeşitli dükkân ve depolar, ikinci katında ise İslamiye Oteli bulunuyordu. Mart 1918 katliamları sırasında bina Ermeni çeteleri tarafından ateşe verilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Frej Apartmanı</span>

Frej Apartmanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesi, Şişhane Meydanı'nda bulunan bir Geç dönem Osmanlı apartmanıdır.

Guglielmo Semprini, İtalyan müteahhit.