İçeriğe atla

Harutyun Amira Bezciyan

Harutyun Amira Bezciyan
Harutyun Bezciyan
Doğum10 Nisan 1771(1771-04-10)
İstanbul, Osmanlı imparatorluğu
Ölüm3 Ocak 1834 (62 yaşında)
İstanbul, Osmanlı imparatorluğu
Meslekhayırsever, tüccar, finansör, danışman

Harutyun Amira Bezciyan (Ermenice: Յարութիւն Պէզճեան 10 Nisan 1771, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - 3 Ocak 1834, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu) Kazaz Artin olarak da bilinir. Osmanlı Ermenisi hayırsever, tüccar, finansör, danışman ve Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi kurucusu.[1]

Hayatı

Harutyun Bezciyan, Yenikapı semtinde Ermeni asıllı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.[] Yerel Kumkapı Ermeni Okulu'ndan mezun oldu ve babasının yanında ipek ticaretinde çalışmaya başladı. Osmanlı darphanesinden sorumlu Ermeni bir aile olan prestijli Düzyan Ailesi'nin yanında çalışırken kısa sürede Osmanlı Sarayı'nı tanımaya başladı. Çeşitli üst düzey Osmanlı yetkililerinin güvenini kazandıktan sonra, II. Mahmud'un ekonomik ve kişisel danışmanı oldu. II. Mahmud'un onayıyla Bezciyan rütbeleri yükseldi ve Osmanlı hazinesinin darphane müdürü oldu.

Harutyun Bezciyan'ın kurduğu Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi

Türkiye Ermenileri Patrikliği binası ve Patrikhane Katedrali Surp Asdvadzadzin Patriklik Kilisesi için bağış projesini başlattı. Beyoğlu'ndaki birkaç Ermeni kız okulunun yanı sıra Bezciyan Okulu, Arakelots Azkayin, Boğosyan, Varvaryan, Topkapı ve Eyüphan'daki Bezciyan'ın kurucusudur.

Bezciyan'ın başladığı ancak bitiremediği Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi onun en büyük ve önemli hayır projelerinden biriydi.[2]

II. Mahmud özel izni ile Patrikhane Katedrali'ndeki Surp Harutyun'a defnedildi.[3]

Kaynakça

  1. ^ "History of Bezciyan School". Bezciyan Okulu. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2012. 
  2. ^ "Surp Pırgiç Tarihi". 29 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2012. 
  3. ^ Avni, Hakan (2007). Churches in Turkey. İstanbul: AS Book. s. 47. ISBN 9789750114700. Erişim tarihi: 22 Eylül 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Zakar Tarver, Ermeni asıllı Türk siyasetçi ve radyolog hekimdir.

II. Karekin Kazancıyan, doğum adıyla Bedros Kazancıyan, 83. İstanbul Ermeni Patriği ve Türkiye Ermenileri Ruhani Başkanı

II. Mesrob Srpazan, bilinen adıyla Mesrob Mutafyan, Ermeni din adamı ve Türkiye Ermenileri'nin 84'üncü patriğiydi.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Ermeni Patrikhanesi</span>

İstanbul Ermeni Patrikhanesi, Osmanlı Devleti'nde yaşayan Ermenilerin ruhani ve dünyevi işlerini yönetmek üzere 1461'de Fatih Sultan Mehmed tarafından kurulmuş olan teşekküldür. Günümüzde Apostolik Kilisesi'ne (Gregoryen) mensup Türkiye Ermenilerinin dini önderliğini yapmaktadır. 1915 Ermeni Kırımı'ndan beri cemaatleri küçülmüştür. Patrikhane merkezi İstanbul'un (Kumkapı) semtinde bulunan Surp Asdvadzadzin Patriklik Kilisesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Ermenileri</span> Osmanlı Devletinin Ermeni halkı

Osmanlı Devleti kuruluş döneminde Ermeniler, genellikle Çukurova, Doğu Anadolu Bölgesi ile Kafkasya bölgelerinde bulunan beyliklerin egemenliği altında yaşamışlardır. Bursa'nın başkent olduğu dönemde Ermeni ruhani reisliği başkente alınmıştır. İstanbul'un fethinden sonra da İstanbul'a taşınmış ve daha sonra da İstanbul Ermeni Patrikhanesi kurulmuştur. Ermeniler Anadolu'dan gelen göçlerle İstanbul'da büyük bir cemaat oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Surp Asdvadzadzin Patriklik Kilisesi</span>

Surp Asdvadzadzin Patriklik Kilisesi veya Türkçe Azize Meryem Ana Patriklik Kilisesi, İstanbul'un Kumkapı semtinde Şarapnel Sokağı'nda bulunan Ermeni Gregoryen kilisesidir.

Nişan Yaubyan, Türkiye Ermenisi yüksek mimar, mühendis ve öğretim görevlisidir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi</span>

Yedikule Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi, İstanbul'un Zeytinburnu ilçesine bağlı Kazlıçeşme mahallesinde, Kazaz Artin Amira Bezciyan'ın önderliğinde, Ermeni cemaat tarafından kurulmuş özel hastanedir. Osmanlı Sultanı II. Mahmut'un fermanı ile 1832 yılında kurulan hastane, inşaat ve donanım çalışmalarını 31 Mayıs 1834 tarihinde tamamlayarak hizmet vermeye başlamıştır. Yedikule Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı tarafından yönetilmektedir. Şu anki yönetim kurulu başkanı Bedros Şirinoğlu'dur.

Günümüz Türkiye topraklarında bulunan Ermeni Apostolik, Katolik ve Evanjelik kiliseleri listesi;

Taksim Surp Harutyun Ermeni Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beyoğlu ilçesi Taksim semtinde bulunan Ermeni kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Surp Harutyun Ermeni Kilisesi (Fatih)</span>

Kumkapı Surp Harutyun Ermeni Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Fatih ilçesi Kumkapı semtinde bulunan Ermeni kilisesi.

Surp Stepanos Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beyoğlu ilçesinin Halıcıoğlu semtinde bulunan Ermeni kilisesi. 17. yüzyılda Eğin'den gelen Ermeni göçmenlerin Hasköy'e yerleştirilmeleriyle bu göçmenler semtte bir kiremit fabrikası açmıştır. 1703 yılında Rahip Haçadur evinde bir şapel açmış, daha sonra küçük ve ahşap olan bir Surp Stephanos Kilisesi inşa edilmiştir. Harutyun Amira Bezciyan'ın vasiyeti olan bir ferman ile 1831'de taş olarak Hassa mimarları Kazaz Hovhannes Amira Serveryan ve Krikor Amira Balyan tarafından inşa edilmiştir. 1845'te yenilenen kilise 1904'te yeniden bir onarımdan geçmiş, I. Dünya Savaşı'nda askeri depo olarak sonrasında ise göçmen yurdu olarak kullanılmıştır. 1930'da yeniden onarılarak ibadete açılan kilisenin arazisi 1975'te Haliç Köprüsü yapımı için istimlak edilmiştir. Galata Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi'nin alt galerisinde 30 yıl barınan kilise 2007 yılında Halıcıoğlu Mezarlığı içinde inşa edilen şapelde varlığını sürdürmektedir. Şapelin açılışını İstanbul Ermeni Patriği II. Mesrob yapmıştır.

Yerevman Surp Haç Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beşiktaş ilçesinin Kuruçeşme semtinde bulunan Ermeni kilisesi. 1798'de inşa edilen kilise 1834'te Garabed Amira Balyan tarafından onarılır. Harutyun Amira Yerganyan tarafından 1835'te kilisenin bitişiğine Tarkmançats Ermeni İlköğretim Okulu inşa edilmiştir. 1975 ve 1988 yıllarında onarılarak İstanbul Ermeni Patriği I. Şınorhk tarafından ibadete açılan kilise son onarımını 2007'de görmüş ve Patrik II. Mesrob tarafından ibadete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Surp Haç Kilisesi</span> Kilise

Surp Haç Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Üsküdar ilçesinde bulunan Ermeni kilisesi. Semtte ilk kilise 1689'da inşa edilmiş, 1727 yılında Ermeni Patriği Hovhannes IX. Golod'un emriyle tekrar inşa edilen kilise 1779, 1781, 1782, 1785, 1790, 1808 yıllarında onarımlara tabi tutulmuştur. Balatlı III. Garabed zamanında daha geniş bir alana kâgir olarak inşa edilen kilisenin yapımında hassa mimarı Krikor Amira Balyan, Kazaz Harutyun Amira Bezciyan, Harutyun Amira Noradungyan, Mikayel Amira Pişmişyan desteklerde bulundular. 1892'de yenilenen kilise en son 1998 yılında onarılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Şapeli</span>

Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Şapeli, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Zeytinburnu ilçesi Kazlıçeşme semtinde bulunan Ermeni kilisesi. Yedikule Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi külliyesinde bulunan şapel 1834'te açılmıştır. Mimarlığını Hovhannes Amira Serveryan ve hassa mimarı Garabed Amira Balyan'ın yaptığı bina zamanla harap olunca 1906'da Krikor Melidosyan ve Yeğiazar Avedisyan'ın mimarlığında yenilenmiştir. 1966'da onarılan şapel 2005 yılında tekrar onarılarak özgün görünümüne kavuşturulmuş ve Ermeni Patriği II. Mesrob tarafından açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Surp Pırgiç Ermeni Katolik Kilisesi</span>

Surp Pırgiç Kilisesi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesi Karaköy semtinde bulunan bir kilisedir.II.Mahmud 6 Nisan 1830 tarihinde bir ferman yayınlar ve bu fermanla "Katolik Milleti" adıyla ayrı bir cemaat oluşturur. Kilise Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşayan Katolik Ermenilerin, Sultan II. Mahmud'un verdiği 7 Ekim 1831 tarihli fermanla İstanbul'da inşa ettikleri ilk kilisedir. 12 Mayıs 1832'de Başpsikopos Andon Nuriciyan ve Nazır Agopos Çukuryan tarafından temeli atılmıştır. İsa'nın sünnet gününde ibadete açılmıştır.(13 Ocak 1834)Kilise Ermeni Katolik cemiyetinin bağışlarıyla kâgir olarak inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Boğos Kilisesi</span>

Surp Boğos Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Sarıyer ilçesinde bulunan Ermeni kilisesi. Darphane müdürlerinden Boğos Amira Bilezikçi'nin ölümünün ardından Büyükdere'deki arsası ve üstüne 1847 yılında yaptırmış olduğu küçük ahşap şapel, vasiyeti doğrultusunda, İstanbul Ermeni Katolik Patrikliği'ne verilmiş 1859'da vakıf kilisenin yanındaki araziyi satın alıp ahşap kilisenin ihtiyacı karşılamaması üzerine yeni kilise çalışmalarına başlamıştır. 1882 yılında yıkılan ahşap kilisenin yerine taştan bir kilise, rahip evi, bir okul ve dört ahşap ev inşa edilmiştir, kilise 1885'te tekrar ibadete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Surp Garabed Kilisesi (Kandiye)</span>

Surp Garabet Kilisesi, Yunanistan'ın Girit adasının yönetim merkezi Kandiye'de bulunan Ermeni kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Nerses Varjabedyan</span> Osmanlı İmparatorluğunda patrik (1837-1884)

II. Nerses Varjabedyan Türkiye Ermenileri 72. patriği. Asıl adı Boğos'tur.

<span class="mw-page-title-main">Bezciyan Ermeni Okulu</span>

Bezciyan Ermeni İlköğretim Okulu, İstanbul'un Fatih ilçesindeki Kumkapı semtinde bulunan ve Ermeni cemaatine ait bir okul.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.