İçeriğe atla

Haris Vamvaka Efendi

Harisiyos Vamvakas
Meclis-i Mebûsan Makedonya üyeleri: soldan sağa, Haris Vamvaka, Dimitri Dingas ve Yorgo Boşo.
Selanik Belediye Başkanı
Görev süresi
23 Aralık 1930 - 1 Temmuz 1933
Meclis-i Mebûsan
3. Dönem Mebusu
Görev süresi
17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912
Seçim bölgesi1908Serfiçe
Kişisel bilgiler
Doğum 1872
Kozana
Ölüm 31 Ağustos 1952

Haris Vamvaka Efendi[a] (YunancaΧαρίσιος Βαμβακάς Harisiyos Vamvakas, d.1872 - ö.31 Ağustos 1952), Osmanlı Rum ve Yunan hukukçu ve siyasetçi.

Kozana'nın zengin ve önde gelen ailelerinden birine mensup olan Vamvaka Efendi, Cenevre'de hukuk öğrenimi almıştır. Avrupa'da öğrenim gördüğü dönemde gerek öğrenci olarak, gerekse Yunan milliyetçiliğine yönelik etkinlikleriyle dikkat çekmiştir. İlk Yunan öğrenci derneği olan Minerva'nın kurucu üyeleri arasında yer almıştır. Hukuk doktoru olarak İstanbul'a yerleşmiş ve avukatlık mesleği yapmıştır. II. Abdülhamid'in hukuk danışmanlarından, sonraki süreçte Arnavutluk'ta bakanlık yapmış Epir'den ünlü avukat G. Çakos ile birlikte çalışmıştır. İstanbul'da bulunduğu dönem içerisinde “Rum cemaatin çıkarlarının içten savunucusu” olduğu, sağlam karakteri ve zekâsı ile Patrik III. İoakim'in sempatisini kazanmıştır. Patrik, 1909 yılında Vamvaka Efendi'nin Serfiçe Sancağı mebusu olarak Osmanlı Meclis-i Mebûsan'a girmesine yardımcı olmuştur. İstifa eden Koço Drizi Efendi'nin yerine milletvekili seçilmiş ve Şubat 1909'dan Eylül 1912 sonuna kadar Meclis-i Mebûsan'da bulunmuştur. İstanbul Örgütü'nün (Organosis Konstantinupoleos) bir üyesiydi.[1]

Makedonya'nın Yunanistan'a katılmasının akabinde Haris Vamvaka, Selanik'e yerleşmiş ve orada Fransızca olarak Tribune Gazetesi'ni çıkarmıştır.[b] Vamvaka Efendi 28 Ekim 1918'den 1919 Eylül'üne kadar Trakya ve Osmanlı İdaresi altındaki Rumlarla ilgili konularda Yunan Hükûmeti'nin temsilcisi olarak Paris Barış Konferansı'na katılmıştır. Ancak şüphesiz ki en önemli etkinliği 1919-1920 yıllarında Batı Trakya'da ortaya koyduğu, bölgenin Yunanistan'a katılması çabaları olmuştur. Batı Trakya 14 Mayıs 1920 günü Yunan Ordusu tarafından işgal edildiğinde Vamvaka, bölgenin ilk genel idarecisi olarak atanmıştır. 5 Eylül 1920'den 26 Kasım 1920'ye kadar Doğu Makedonya'nın idarecisi olmuştur.[1]

21 Nisan 1929 günü senatör seçilmiş ve 23 Aralık 1930'a kadar Yunan Senatosu'nun başkan yardımcılığı görevini yürütmüştür. 23 Aralık 1930 günü Selanik Belediye Başkanlığına seçilmiş ve 1 Temmuz 1933'e kadar bu görevi sürdürmüştür. 1935'te siyasetten ayrılmış ve 31 Ağustos 1952 günü ölmüştür.[1]

Notlar

  1. ^ Yunanca olarak isminin doğrusu Harisiyos Vamvakas iken, Meclis-i Mebûsan Zabıt Ceridelerine ilk isminin kısaltmasıyla ve genellikle Haris Vamvaka Efendi olarak geçmiştir. Ancak ceridelerde bazen Haris Vamvakas, bazen Harris Vamvaka, hatta Haris Vanvaka ve Harris Vanvaka olarak anılabilmiştir.[1]
  2. ^ Bu gazeteyi çıkarmaktaki amacı yeğeni Petros Vamvakas tarafından, “yabancı kamuoyunu Yunan meseleleri konusunda bilgilendirmek ve Yunanistan’a karşı olanların propagandalarını yalanlamaya çalışmak” olarak ifade edilmektedir.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Erdem, Nilüfer (Bahar 2013). "Harisiyos Vamvakas'ın Osmanlı Milletvekili Olarak Etkinliği". Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi. 9 (17). ss. 43-56. Erişim tarihi: 20 Şubat 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Celalettin Arif</span> Türk siyasetçi ve diplomat

Celalettin Arif, İstanbul Barosu'nun eski başkanlarından olan Celalettin Arif, TBMM'nin kurulması ile birlikte yürütme görevi verilen I. İcra Vekilleri Heyeti ve (ismen) II. İcra Vekilleri Heyeti'nde Adliye Vekilliği ve TBMM 1. Dönemde Erzurum milletvekilliği yapmış hukukçu ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Musa Kazım Onar</span>

Musa Kazım Onar, Türk siyasetçidir.

1920 Osmanlı Meclis-i Mebusanı ya da VI. Meclis-i Mebusan, 12 Ocak - 18 Mart 1920 tarihleri arasında görev yapan son Osmanlı Meclis-i Mebûsanı'dır. 16 Mart 1920'de İstanbul'un İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmesi nedeniyle 18 Mart'ta çalışmalarını sonlandırdı. Bu meclisteki mebusların büyük bölümü 23 Nisan 1920 tarihinde Ankara'da açılan Büyük Millet Meclisi'ne katıldı.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Meşrutiyet</span> Osmanlı Devletinde ikinci anayasal monarşi dönemi (1908–1920)

İkinci Meşrutiyet, Osmanlı Anayasası'nın, 30 yıl askıda kaldıktan sonra, 23 Temmuz 1908'de yeniden ilan edilmesiyle başlayan ve Mebuslar Meclisinin Sultan Vahdettin tarafından 11 Nisan 1920'de tasfiyesi ile sona eren dönemdir. Bu dönemde parlamenter demokrasi, seçim, siyasi parti, askerî darbe ve diktatörlük olgularıyla tanışılmış, iki büyük savaş yaşanmış ve imparatorluğun dağılmasına tanık olunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Avni Ulaş</span> Türk siyasetçi

Hüseyin Avni Ulaş, son Osmanlı Mebusan Meclisi ve Birinci TBMM milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Rumları</span>

Osmanlı Rumları Osmanlı Devletinde yaşayan Rumlara verilen isimdir. Kuruluşundan itibaren pek çok Rum topluluğu Osmanlı sınırları içindeki İç Anadolu (Kapadokya), Ege ve Karadeniz bölgelerinde yaşamıştır ve devletin son dönemlerine kadar önemli rol oynamışlardır. Bugün büyük çoğunluğu Rum Kırımı ve Mübadele'den dolayı Yunanistan'da yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Adil Arda</span> Osmanlı ve Türk siyasetçi

Hacı Mehmed Adil Arda, Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde önemli görevler üstlenmiş siyaset ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Hayrettin Belli</span>

Mahmut Hayrettin Belli, Osmanlı-Türk siyasetçi, hukukçu ve asker.

<span class="mw-page-title-main">Dimitri Dingas</span> Yunan siyasetçi

Dimitri Dinga Efendi veya Dimkos, Osmanlı Rum ve Yunan hukukçu ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Yorgo Boşo</span> Yunan siyasetçi

Yorgo veya Yorgi Boşo Efendi, Osmanlı Rum ve Osmanlıcı Yunan siyasetçi.

İstanbul Örgütü,, İstanbul Rumlarına ait 1908 yılında kurulmuş gizli bir örgüttür.

Nesim Mazliyah veya Masliyah Efendi, Osmanlı Yahudi hukukçu ve Meclis-i Mebûsan I.(3), II.(4) ve III.(5) dönem mebusu.

<span class="mw-page-title-main">Bedros Hallaçyan</span>

Bedros Hallaçyan Efendi,, Osmanlı Ermeni siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Kozmidi Efendi</span> Osmanlı siyasetçi

Kozmidi Efendi, Osmanlı Rum iş insanı ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Hristo Dalçef</span>

Hristo Dalçef Efendi, Bulgar bir hukukçu ve Makedonya'dan tanınmış bir isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Yorgi Honos</span> Yunan siyasetçi

Yorgi Honos Efendi, diplomat, yirminci yüzyılın başlarından itibaren Makedonya'da Yunan silahlı propagandasının bir aktivisti.

<span class="mw-page-title-main">Koço Drizi Efendi</span> Yunan siyasetçi

Koço Drizi Efendi, yirminci yüzyılın Yunan politikacısıdır.-

<span class="mw-page-title-main">Gregorios Anagnostu</span> Yunan siyasetçi

Gregoryos Anagnostu veya Grigorios Efendi Osmanlı Rum ve Türksever bir Yunan hukukçu ve siyasetçi.

Arzuoğlu Todoraki Efendi Osmanlı Rum ve Yunan siyasetçi.

1919 Osmanlı genel seçimleri, Mütareke yıllarında ve İstanbul, İzmir, Batı Anadolu, Trakya başta olmak üzere ülkenin pek çok bölgesinin işgal altında olduğu bir dönemde gerçekleştirilmiştir.