Yüksek hızlı demiryolu (YHD), kendine özgü ray sistemi ve bu sisteme entegre özel raylı taşıtları ile geleneksel demiryolu trafiğinden önemli ölçüde daha hızlı ulaşıma imkân tanıyan demiryolu taşımacılığı türüdür. Dünya çapında bir tek geçerli standart tanım bulunmamakla birlikte, 250 kilometre/saat (160 mph) ve üstü hıza uygun yeni demiryolu hatları ve 200 kilometre/saat (120 mph) ve üstü hıza uygun geliştirilmiş mevcut demiryolu hatları yaygın olarak yüksek hızlı demiryolu olarak kabul edilir.
Kral Abdullah Ekonomik Şehri, Suudi Arabistan'ın Mekke Bölgesi'nde planlanan bir şehirdir. Proje ilk olarak 2005 yılında Kral Abdullah bin Abdülaziz tarafından açıklanmıştır.
Pekin-Hong Kong yüksek hızlı demiryolu, Çin'de bulunan bir yüksek hızlı demiryolu hattıdır. Hat Mao Zedong'un doğum günü olan 26 Aralık 2012 tarihinde açılmış olup dünyanın en uzun hızlı demiryolu hattıdır. Şu anda Pekin-Guangzhou arası tamamlanmış olup 36 km'lik Shenzhen-Hong Kong kısmının ise 2018 yılında tamamlanması öngörülmektedir.
Korea Train eXpress (KTX) (Korece: 한국고속철도 Hangug Gosog Cheoldo), Güney Kore'de Korail tarafından işletilen bir yüksek hızlı demiryolu hizmetidir. Seul-Busan arasındaki ilk hattın inşaatına 1992 yılında başlanmış olup ilk kısmı 2004 yılında ve geri kalanı 2010 yılında tamamlanmıştır.
Çin'de ulaşım, son yıllarda büyük bir büyüme ve genişleme yaşamıştır. Havaalanları, yollar ve demiryolu inşaatı, Çin'deki önde gelen iş kaynaklarındandır.
Muhammed bin Selman Âl-i Suud, halk arasında MBS olarak bilinen, Suudi Arabistan veliaht prensi ve başbakanı olan bir politikacıdır. Aynı zamanda Ekonomik ve Kalkınma İşleri ve Siyasi ve Güvenlik İşleri konseylerinin başkanı olarak görev yapmaktadır. Başbakan olarak atanmadan önce 2015'ten 2022'ye kadar savunma bakanı olarak görev yaptı. Muhammed bin Selman, babasının hükûmetini kontrol ediyor ve Suudi Arabistan'ın fiili hükümdarı olarak kabul ediliyor.
High Speed 1 (HS1), Birleşik Krallık'ın başkenti Londra ile Manş Tüneli arasında faaliyet gösteren bir yüksek hızlı demiryolu hattıdır. Hattın birinci aşaması 28 Eylül 2003'te, ikinci aşaması ise 14 Aralık 2007 tarihinde açılmıştır. Hat, Eurostar trenleri tarafından kullanılmakta olup, Birleşik Krallık'taki tek yüksek hızlı demiryolu hattıdır.
Alta Velocidad Española (AVE), İspanya'da Renfe Operadora tarafından işletilen yüksek hızlı demiryolu ağıdır.
Pekin-Şanghay yüksek hızlı demiryolu, Çin'de bulunan bir yüksek hızlı demiryolu hattıdır. 30 Haziran 2011 tarihinde tamamlanmış olup şimdiye kadar tek bir aşamada inşa edilen dünyanın en uzun hızlı demiryolu hattıdır. Hat, 1,318 km uzunluğunda olup Pekin ve Şanghay kentlerini birbirine bağlamaktadır.
Bir tren simülasyonu, demiryolu taşımacılığı operasyonlarının bilgisayar tabanlı bir simülasyonudur. Bunlar genellikle, hem ticari eğitmenler olarak uygulanan 3B sanal gerçeklik dünyasını hem de kullanıcının sanal dünyanın içine adım atarak etkileşime girmesini sağlayan oyun modlarına sahip tüketici bilgisayar oyun yazılımını modelleyen büyük ve karmaşık yazılım paketleridir. Yakın görüş modellemesi nedeniyle genellikle hızlı tren simülatörü yazılımı genellikle uçuş simülatörü programlarından çok daha karmaşık ve yazılması ve uygulanması zor bir yazılımdır.
Çin'de yüksek hızlı demiryolu (YHD), 2020'nin sonunda toplam 37.900 km'lik uzunluğuyla dünyanın en uzun yüksek hızlı demiryolu ağıdır ve en yaygın şekilde kullanılmaktadır. YHD ağı, tasarım hızı 200–350 km/sa (120–220 mph) olan yeni inşa edilmiş demiryolu hatlarını kapsar. Çin'in YHD'si, dünyanın toplam yüksek hızlı demiryolu ağlarının üçte ikisini oluşturur. Hemen hemen tüm YHD trenleri, rayları ve hizmetleri China Railway Corporation'a aittir ve China Railway High-speed (CRH) markası altında işletilmektedir.
Tayvan yüksek hızlı demiryolu, Tayvan'da bulunan ilk ve tek yüksek hızlı demiryolu hattıdır. Hat 345 km uzunluğunda olup Taipei-Zuoying arasında hizmet vermektedir. Sistem Japonya'nın Shinkansen teknolojisine dayanmaktadır.
Kuneytire-Tanca yüksek hızlı demiryolu veya El-Burak, Fas'ta bulunan bir yüksek hızlı demiryolu hattıdır. Hat, 323 km uzunluğunda olup Tanca ve Kazablanka kentlerini birbirine bağlamaktadır. Kuneytire-Tanca yüksek hızlı demiryolu, Afrika'nın ilk ve Arap dünyasının ikinci yüksek hızlı demiryolu hattıdır.
Tayland'da yüksek hızlı demiryolu, Tayland Parlamentosu tarafından 2010 yılında gündeme getirilen Tayland içinde bir yüksek hızlı demiryolu ağının gerçekleştirilmesini anlatıyor.
Birleşik Krallık'ta yüksek hızlı demiryolu, 125 mph (200 km/s) en yüksek hızlarda çalışan beş yükseltilmiş demiryolu hattında ve 186 mph (300 km/s) hıza ulaşan bir amaca yönelik yüksek hızlı hat üzerinde sağlanmaktadır.
Hindistan'da yüksek hızlı demiryolu (YHD) şu anda yapım aşamasındadır ve ülkede yüksek hızlı demiryolu koridorları veya şu anda UIC tanımı kapsamında 200 km/sa (120 mph) üzerinde çalışan hatlar bulunmamaktadır. Ancak, toplam on iki koridor planlanmış ve Mumbai ile Ahmedabad'ı birbirine bağlayan koridorlardan biri yapım aşamasındadır. 2021 itibarıyla Hindistan'ın en hızlı treni, bir deneme çalışması sırasında ulaştığı 180 km/sa (110 mph) azami hız ile Vande Bharat Express'tir. En hızlı çalışan tren ise 160 km/sa (99 mph) maksimum çalışma hızıyla Gatimaan Express'tir.
Portekiz'de yüksek hızlı demiryolu Şubat 2009'da, Portekiz hükûmeti Lizbon'dan Madrid'e yüksek hızlı bir demiryolu hattı inşa etme planlarını duyurdu; bu plan, Portekiz Cumhuriyeti'ne mali yardım amaçlı bir kurtarma programı sırasında Mart 2012'de iptal edildi. Projenin değeri 7,8 milyar € idi ve hükûmet bunun 100.000 iş yaratacağını iddia etmişti. Hat, İspanya'nın Güneybatı Koridoru'na bağlanacaktı.
Yüksek standartlı demiryolu,, yüksek performanslı demiryolu, yarı yüksek hızlı demiryolu veya orta hızlı demiryolu, konvansiyonel demiryolundan daha yüksek hız ve standartlara sahip olan ancak yüksek hızlı demiryolu olarak adlandırılacak kadar yüksek hız ve standartlara sahip olmayan şehirlerarası yolcu demiryolu hizmetlerini tanımlamak için kullanılan bir jargondur. Terim aynı zamanda planlamacılar tarafından, yüksek hızlı demiryolu ağlarını oluşturmak veya genişletmek için daha büyük çabalara alternatif olarak tren hızlarını artırmak ve seyahat süresini azaltmak için artan demiryolu iyileştirmelerini tanımlamak için kullanılır. Bazı ülkeler bunun yerine orta hızlı tren veya yarı yüksek hızlı tren terimini kullanır.
Kaliforniya yüksek hızlı demiryolu, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletinde inşa halinde bir yüksek hızlı demiryolu demiryolu hattıdır. Hattın, 2029 yılında tamamlanması, 1.300 km uzunluğun ve 21 istasyona sahip olması ve Anaheim ve Los Angeles'tan San Francisco'da Orta Vadi'ye kadar uzanması beklenmektedir.
Demiryolu taşımacılığı, Çin'de uzun mesafe taşımacılığının önemli bir şeklidir. 2024 yılı itibarıyla ülkede 159.000 km (98.798 mi) fazla demir yolu hattı vardı ve bu, dünyanın en uzun ikinci ağıydı.
