İçeriğe atla

Harb bin Ümeyye

Harb bin Ümeyye bin Abdüşemş, (? -588)[1] Ümeyyeoğulları koluna mensup kişi. Ebu Süfyan ve Ümmü Cemil'in babası[2] ve İslam peygamberi Muhammed'in eşlerinden Ümmü Habibe'nin dedesidir.[3]

Emevî hanedanına ismini veren Ümeyye bin Abdüşemş'in oğlu olan Harb, Mekke'de ilk kez Arap harfleriyle yazı yazan ve şarap içmeyi bırakan kişidir.[4]

Harb, Mekke'deki Kureyş kabilesinin önde gelen liderlerinden biriydi ve bu kabilenin dedesinin adıyla bilinen Abdüşems boyuna mensuptu. İslam tarihçileri onu, Kureyş'in askeri lideri olarak arkadaşı Haşim soyundan Abdülmuttalib'in halefi olarak gösterirler. Ficar Savaşı sırasında Hevazin'in göçebe kabilelerine karşı Abdüşems'i veya genel olarak Kureyş'i yönetti. Onun ölümünden sonra savaş liderliği Haşim'e döndü.[5]

Encyclopedia of Islam'ın editörlerine göre, Harb'in Abdülmuttalib'le olan rekabeti ve liyakat mücadelesine ilişkin hikâyeler, "şüphesiz, Emeviler (Abdüşems'in kolu) ile Haşim hanedanları arasındaki daha sonraki çatışmanın 7. – 8. yüzyıllardaki geriye doğru bir yansımasıdır".[4] Tarihçi Mahmud İbrahim'e göre Harb ile Abdülmuttalib arasındaki rekabet, Haşimoğulları da dahil olmak üzere diğer Kureyş kabileleri üzerinde Ümeyyeoğulları'nın ticari gücünün artmasından kaynaklanıyordu.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2021. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2021. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2021. 
  4. ^ a b Editors 1971, s. 203.
  5. ^ Editors 1971.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kureyş Suresi</span> Kuranın 106. suresi

Kureyş Suresi, Kur'an'ın 106. suresidir. Sure 4 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Abdülmuttalib bin Haşim</span> İslam peygamberi Muhammedin dedesi

Şeybe bin Haşim veya daha çok bilinen adıyla Abdülmuttalib, İslam peygamberi Muhammed'in dedesidir. Altı yaşındayken annesi ölen Muhammed'e sekiz yaşına kadar bakmış ve ölmeden önce emaneti, oğlu Ebu Talib'e devretmiştir. Künyesi Ebü'l-Haris Abdülmuttalib bin Haşim bin Abdülmenaf bin Kuseyy şeklindedir. Abdülmuttalib'in diğer isimlerinden biri de Âmir'dir.

Halime, İslam peygamberi Muhammed'in sütannesi ve İslam tarihindeki önemli kadın şahsiyetlerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Kureyş</span> Muhammedin de mensubu olduğu Arap kabilesi

Kureyş, rivayet kültüründe İslam peygamberi Muhammed'in mensup olduğu Arap kabilesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Talib bin Abdülmuttalib</span> İslam peygamberi Muhammedin amcası, Alinin babası

Ebu Talib veya tam adıyla Abdümenâf bin Abdülmuttalib bin Haşim el-Kureşi, İslam peygamberi Muhammed'in öz amcası ve dördüncü İslam halifesi Ali'nin babasıdır. Abdülmuttalib bin Haşim'in on oğlundan biridir. Muhammed'in, 8 yaşından evlendiği yaş olan 25'e kadar bakımını üstlenmiş ve onu büyütmüştür. Muhammed evlendikten sonra dahi onu koruyup kollamaya hep devam etmiştir. 619'da Mekke'de ölmüştür. Muhammed'i en iyi tanıyanlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah bin Ümmü Mektum</span> İslam peygamberi Muhammedin sahabesi (? - 636)

Abdullah bin Ümmü Mektum, İslam peygamberi Muhammed'in gözleri görmeyen sahabesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hâşimoğulları (Hicaz)</span> Arap kraliyet ailesi

Hâşimoğulları veya Hâşimîler, Hüseyin bin Ali tarafından kurulan Arap ailesi. İslam peygamberi Muhammed'in mensup olduğu Benî Haşim ailesine bağlı bir Kureyş boyu olduğunu iddia etmektedirler. Ayrıca kan bağı ve kabile birlikteliği yoluyla Kızıl Deniz boyunca kurulan hanedanların sahibi olan boy. Sülale ismini İslam peygamberi Muhammed'in büyük-büyükbabası Haşim bin Abdimenaf'dan alır. I. Dünya Savaşı esnasında İngiliz desteğiyle Osmanlı Devleti'ne isyan etmiş, Arap Yarımadası'nın kontrolünü eline geçirmiş, fakat birkaç yıl sonra Suudi Hanedanlığı'na yine bir isyanla kaybetmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Hamza bin Abdülmuttalib</span> İslam peygamberi Muhammedin amcası

Hamza bin Abdülmuttalib, İslam peygamberi Muhammed'in amcası ve süt kardeşidir. Abdülmuttalib bin Haşim'in on oğlundan biridir. Künyesi Ebu Umare ve Ebu Ya'la olup, lakâbı "Esedullah", yani "Allah'ın Aslanı"dır. Annesi Hâle, Muhammed'in annesi Âmine'nin amcasının kızıdır. Muhammed'den iki ya da dört yıl önce doğmuştur. Hicret'ten yedi yıl önce, 615'te Müslüman oldu. 625 yılında gerçekleşen Uhud Muharebesi'nde, savaş meydanında öldü.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Süfyan</span> Kureyşli kabile lideri ve tüccar

Sahr bin Harb bilinen adıyla Ebu Süfyan, Mekke'nin fethi sırasında Müslüman olmuş ve 624-630 yılları arasında Mekke lideri. Tam adı "Ebu Süfyan Sahr bin Harb bin Ümeyye"dir.

Emevî halifeleri listesi, Emevî Hanedanı'nın halifelik unvanına sahip olan hükümdarlarının yer aldığı liste. Emevî ismi Dört Halife döneminden (632-661) sonra İslam Devleti'ne egemen olan Emevî Hanedanı'nın kurucusu Muaviye'nin büyük-büyük-babası Ümeyye bin Abdişems'ten ve Mekkeli Kureyş kabilesine bağlı Ümeyye ailesinden gelmektedir. Muaviye, Ömer döneminin sürdüğü 641'de Şam valisi olarak atanmış ve Suriye'yi denetimi altına almıştı. 661'de kurduğu halifelik devletinin başkenti de Şam'dı. Emevîler, Muhammed'in ölümünden sonra kurulan dört Arap halifelik devletinin ikincisidir. Kurulmasından sonra oldukça büyüyen Emevî Devleti bir imparatorluk haline gelmiş ve arazi yüzölçümü bakımından birbirine bağlı arazilerden oluşan imparatorlukların en büyük dördüncüsü olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">I. Mervân</span> Emevilerin dördüncü halifesi (623-685)

I. Mervan, Emevîlerin dördüncü halifesi. Emeviler halifeliğine 684'te II. Muaviye'nin halifelikten feragat etmesinden sonra geçmiştir. I. Mervan'ın halife olmasıyla Emeviler hanedanın iktidar gücü Ebu Süfyan kolundan "Hakam bin Vail" koluna geçmiştir; Ebu Süfyan ve Hakam bin Vail, Emevîlerin ismini aldığı Ümeyye'nın torunlarıdır. Hakam da Osman bin Affan'ın birinci derece kuzenidir. Dokuz ay süren halifeliği, önce diğer Emevilere karşı iç savaşla geçmiş ve bunda başarı sağlamıştır. Sonra Hicaz'da isyan etmiş ve kendi halifeliğini ilan etmiş olan Abdullah bin Zübeyr'i halife kabul etmiş olan güney Suriye ve Mısır'ı eline geçirmiştir. Fakat Mervan 685'te öldüğünde Abdullah bin Zübeyr hâlâ Irak ve Hicaz'da halife olarak kabul edilmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Ebû Cehil</span> Mekkeli pagan

Amr bin Hişam, diğer adıyla Ebu'l-Hakem veya İslam peygamberi Muhammed'in ona koyduğu ve bilinen adıyla Ebû Cehil, Mekke'nin eski liderlerinden biridir. Muhammed'e muhalefeti ve Müslümanlara karşıt olan davranışları dolayısıyla tanınmıştır.

El-Hakem bin Ebü'l-Âs bin Ümeyye, Emevî hanedanının Mervaniler kolunun kurucusu ve dördüncü Emevî Hâlifesi I. Mervan'nın (hk. 684–685) babası ve Osman bin Affan'nın (hk. 644–656) amcasıdır.

Ümeyye bin Abdüşems, Mekke'deki Kureyş kabilesinin büyük iki kolundan birisi olan Ümeyyeoğulları'nın büyük atasıdır. Soyundan gelenlerin halifeliği sırasındaki İslam devleti olan 'Emevî' onun adından gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Arap kabileleri listesi</span>

Arap kabileleri listesi, İslam öncesi ve İslam sonrası Arap kabilelerini alfabetik olarak göstermektedir.

Mahzum, Mekke'de yerleşik Kureyş kabilesinin kolu olan Arap kabilesi.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed'in Mekke dönemi</span> İslam peygamberi Muhammedin Mekke hayatı

İslam peygamberi Muhammed, 622 yılındaki hicrete kadar yaşamının ilk 52 yılında (570-622) Mekke'de yaşadı. Hayatının bu döneminde çobanlık ve yoğun olarak da ticaretle uğraştı. Peygamberlik ilanıyla peygamberlik görevi, Hatice bint Hüveylid ile evlenmesi ve Hatice'nin ölümünden sonra Sevde bint Zem'a ile evlenmesi bu dönemde gerçekleşmiştir.

Teymoğulları veya Beni Teym Kureyş kabilesinin alt kollarından olan bir aşirettir.

<span class="mw-page-title-main">Benî Haşim</span>

Benî Haşim veya asıl Hâşimoğulları, İslam peygamberi Muhammed'in mensup olduğu Kureyş'in alt kolu olan bir Arap aşiretidir. Adını Muhammed'in büyük dedesi Hâşim bin Abdümenâf'tan almıştır.