İçeriğe atla

Harşena Dağı

Tarihi evler ve yukarıdaki kaya mezarları.

Harşena Dağı, Amasya il merkezine hakim 272 metre yüksekliğinde bir tepedir. Tepe üzerinde yer alan kalesi ve alt kısımlarındaki kaya mezarları ile 2015 yılında Dünya Mirası Geçici Listesine dahil edilmiştir.[1]

Amasya, bulunduğu konum itibarıyla, son derece önemli bir kavşak noktada yer almaktadır. Bu özelliği nedeni ile tarih boyunca birçok devlet tarafından yönetilmiştir. Amasya'dan geçen Yeşilırmak Nehri'nin hemen kenarında yer alan Harşena Dağı, binlerce yıldır iskan edilegelmiştir. Bölgeye ait yerleşim Erken Tunç Çağı'na kadar gitmektedir. Bu dönemden sonra bölge, Frigya, İskit-Med, Pers, Pontus, Roma, Doğu Roma, Danişment, İlhanlı, Selçuklu ve Osmanlı hakimiyetine girmiştir.

Pontus Krallığı, M.Ö. 301 yılında Pers satraplarından I. Mithridatis Ktistes tarafından, Amaseia'da (Amasya) kurulmuştur. Amaseia'nın Pontus Krallığı'na başkent ilan edilmesi ile birlikte, Harşena Dağı'na anıt mezarlar inşa edilmeye başlanmıştır. Bu mezarları yükseklikleri 8-15 metre arasında değişmektedir. Kızlar Sarayı bölgesinde, Kurucu Kral I. Mithridatis Ktistes'den I. Farnakes'e kadar hüküm süren beş krala ait kaya mezarları bulunmaktadır.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2016. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Amasya (il)</span> Türkiyenin Karadeniz Bölgesinde bir il

Amasya, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde bulunan bir ildir. Merkez ilçesi Amasya'dır. Bölümü Orta Karadeniz'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nemrut Dağı Millî Parkı</span>

Nemrut Dağı Millî Parkı, Adıyaman ili; Kâhta ilçesinde bulunan ve içinde Kommagene Krallığı'nın bir antik kentini barındıran millî park ve ören yeri. Adıyaman il merkezinde Kâhta'ya bağlantı sağlayan karayolu ile ulaşım sağlanmakta olup, Millî Park Adıyaman il sınırları içerisindedir. Adıyaman hava alanından ulaşım oldukça rahat ve kolaydır. Adıyaman ve Kahta ilçesinden Nemrut dağına ve diğer tarihi yerlere servisler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Persepolis</span> İranda hüküm sürmüş Pers İmparatorluğunun başkenti

Persepolis, İran'ın Fars Eyaleti'ndeki Şiraz şehrinin 60 km kuzeydoğusundadır.

<span class="mw-page-title-main">Pontus</span> Karadenizin güney kıyısında, günümüz Türkiyesinin Doğu Karadeniz Bölgesinde yer alan bir bölge

Pontus Karadeniz'in güney kıyısında, günümüz Türkiye'sinin Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yer alan bir bölgedir. Bu ad bölgenin kıyıları ve iç kesimlerinde yer alan dağlar için, Arkaik Dönem itibarıyla burayı kolonileştiren Grekler tarafından Karadeniz'in Grekçe ismi olan: Πόντος Εὔξεινος, Pontos Eukseinos 'dan türetilerek verilmiştir. Daha sonra Eshilos'un Persler eseri ve Herodot'un Herodot Tarihi eseri dönemlerinde sadeleşerek Pontos adı kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">VI. Mithridatis</span>

VI. Mithridatis veya Mithridatis Eupator veya Büyük Mithridatis, Pontus kralı olarak Anadolu'da MÖ 120 - MÖ 63 yıllarında hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Kral Kaya Mezarları</span>

Kral Kaya Mezarları, Helenistik dönem'nde, Amasya'daki Harşena Dağı'nın güney eteklerindeki kalker kayalara oyulmuş olan anıt mezarlardır.

<span class="mw-page-title-main">Pontus Krallığı</span> Devlet

Pontus Krallığı ya da Pontus İmparatorluğu, Karadeniz'in güney kıyısında kurulan Helenistik Dönem devletlerinden biridir. Krallık önceleri Pontus Kapadokyası, sonra yalnız Pontus olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Selge</span>

Selge, antik Pisidya bölgesinin dağ kentlerinden biridir.

I. Mithridatis, Anadolu'daki Pontus Krallığının kurucusudur. Aynı zamanda ktistes yani kurucu lakabıyla bilinmektedir.).

<span class="mw-page-title-main">Kommagene Krallığı</span>

Kommagene Krallığı, İrani Orontid Hanedanı'nın Helenleşmiş bir kolu tarafından yönetilen Greko-Pers krallığıdır. Partlar, Ermeniler ve Romalılar arasında tampon bir ülke olmuştur.

Pontus Krallığı Klasik Yunan dönemini takip eden Helenistik dönemde Anadolu'da kurulan hükümdarlıklarından biridir. Bu krallık Anadolu'nun birçok yörelerini zaman zaman elinde bulundurmakla beraber en önemli merkezi Doğu Karadeniz bölgesinde idi.

<span class="mw-page-title-main">Amasya Kalesi</span> Great Amesia Walls

Amasya Kalesi, Türkiye'nin kuzeyindeki Amasya şehrinde yer alan tarihi bir kaledir.

<span class="mw-page-title-main">III. Mithridatis (Pontus kralı)</span>

III. Mithridatis; Pontus Krallığının 4. kralı. Babası II. Mithridatis, annesi Selevkoslu Leodike'dir. Babasından sonra MÖ 220 ya da MÖ 210 yılında tahta geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Farnakis</span> Pontus kralı

I. Farnekes; 5. Pontus kralıdır. Babası III. Mithridatis, annesi Selevkoslu Leodike'dir. Babasından sonra genel kabule göre MÖ 185 yılında tahta geçmiştir. Ancak bu tarihi 197 yılına kadar uzatan görüşlerde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arsemia</span>

Arsemia, Adıyaman ilinin Kâhta ilçesi sınırları içerisinde, Nemrut Dağı güzergahı üzerinde bulunan bir ören yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Bosporos Krallığı</span> Antik Yunan devleti

Bosporos Krallığı, ayrıca Kimmer Bosporos olarak da bilinir, bugünkü Ukrayna'nın güneyindeki Kerç Boğazı üzerinde kurulmuş Antik Yunan-İskit devleti. İlk kez Yunan yazarı Diodorus'un sözünü ettiği krallık MÖ 438'e doğru kuruldu. Gücünün doruğuna MÖ 4. yüzyılda ulaştı. En önemli kenti Pantikapaion İÖ 480-438 arasında Arkhainaks, İÖ 438-110 arasında da Spartokos hanedanları tarafından yönetildi. Bu iki hanedan, Pantikapaion'a Nymphaion'u ve bölgede İÖ 7-6. yüzyıllarda kurulmuş öteki Yunan kolonileri de kattılar. İÖ 5. yüzyılın ikinci yarısından sonra Bosporos kentlerinde Atina etkisi güçlendi. Atinalılar İÖ 404'e değin yerel ticareti denetim altında tutuyorlardı, İÖ 4. yüzyıl boyunca da Bosporos'un baş müşterisi oldular. Karadeniz'de korsanlığı önleyen Spartokosların hububat, balık ve köle ticaretini başarıyla yönetmesi sayesinde Bosporos zenginleşti. Bosporos Krallığı'nda yönetim ve maliye alanında çöküş İÖ 3. yüzyıl ortalarında başladı. İÖ 115'e doğru İskitler'e karşı koyamayan hükümdar Parisades, Pontus Kralı VI. Mithridatis'i yardıma çağırdı ve ülkesini ona bıraktı. İÖ 110'dan sonra Pontus kralları bölgenin denetimini ele geçirdiler. Mithridatis'in öldürülmesinden sonra, Pompeius onun oğlu olan Pharkanes'i Bosporos Kralı ilan etti. Böylece MS 1. yüzyılda kurulan bu yeni hanedan Roma İmparatorluğu'nun koruması altında 300 yıl hüküm sürdü. MS 342'den sonra ülke, Got ve Hun akınlarında toprakların bir bölümü elden gitti. I. Justinianos döneminde krallığın geri kalan bölümü Bizans'ın denetimine girdi.

<span class="mw-page-title-main">Kapadokya (eyalet)</span>

Cappadocia (Kapadokya) eyaleti, başkenti Caesarea'da bulunan, Anadolu'da bir Roma İmparatorluğu eyaletiydi.

<span class="mw-page-title-main">Ünye Kalesi</span> Ordu iline bağlı Ünye ilçesinde bir kale

Ünye Kalesi, Ordu'ya bağlı Ünye ilçesinde, Ünye kentinin 5 km güneydoğusunda eski çağlardan kalmış bir kaledir. Kaleköy'ün sınırları içindedir. Çaleoğlu Kalesi adıyla da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Karakuş Tümülüsü</span> Adıyamanda bulunan anıt mezar

Karakuş Tümülüsü; Adıyaman'ın Kâhta ilçesinde bulunan bir arkeolojik sit alanıdır. Bölge, tümülüsün güneyindeki bir sütun üzerinde yer alan kartal figüründen dolayı yerel halk tarafından Karakuş Tepesi olarak isimlendirilmiş ve literatüre de bu adla geçmiştir. Yapılan araştırmalar sonrasında ise buranın Kommagene Kraliyet Ailesi kadınlarına ait bir anıt mezar olduğu anlaşılmıştır. Bir tür hiyerotesyon niteliği taşıyan yapı, ilk olarak Kral II. Mithridatis tarafından annesi İsias Philostorgos adına inşa ettirilmiştir. Kral I. Antiohos Theos'un eşi ve aynı zamanda Kapadokya Kralı I. Ariobarzanes'in kızı olan Isias'ın kızları Antiochis ve Laodice ile torunu I. Aka da sonraki yıllarda buraya gömülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Adramitteion</span>

Adramittion, doğusunda antik Madra Dağları, kuzeyinde İda ile çevrili, Havran (Euenos) ile Karıncaçay (Olloios) arasında bulunan, körfez kıyısında kurulu antik kent. Kentin kurucusu Kral Alyattes’ın oğlu, Kral Kroisos’un kardeşi Adramys’tir. Edremit Körfezine hakim, deniz ticareti ve savunması açısından Antik Misya bölgesinin en önemli kentlerinden biridir.