İçeriğe atla

Haplogrup E-M123

Haplogrup E-M123
Çıkış tarihiMÖ 16.000
Çıkış yeriOrta Doğu
KökenE-Z830
MutasyonlarıM123, L798.1, L799, L857

E-M123, insanlarda görülen bir Y-DNA haplogrubudur. Alt dalı olduğu E-M215 haplogrubununun diğer alt dalları gibi, Asya, Avrupa ve Afrika'da bulunur.

Kökeni

Bu soyun Doğu Afrika'dan ziyade Orta Doğu kökenli olduğu iddia edilmektedir. E-M34 haplogrubunun Afrika'daki varlığı Etiyopya ile sınırlıdır (Cruciani et al. 2004).

Dağılımı

E-M123, E-M34'ün en yaygın alt dalı olarak bilinmektedir.[Note 1] E-M123, Aşkenazi ve Sefarad Yahudileri de dahil olmak üzere Sami dillerini konuşan birçok toplumda yaygındır ve bu toplumlarda erkek soylarının %10'undan fazlasını oluşturur (Semino et al. 2004).

Bölge ve popülasyonNE-M34Çalışma
Natufyan kültürü (Kuzey İsrail, MÖ 10,000) 5 40-100 (eksik veri) Lazaridis et al. 2016
Ürdünlüler (Ölü deniz) 45 31.1 Flores et al. 2005
Amhara Etiyopyalıları 34 23.5 Cruciani et al. 2004
Maruniler57 21.05 Tarihsel olaylar ve göçler bağlamında Kıbrıslılar arasında karşılaştırmalı Y kromozomu analizi. 2021
Libya Yahudileri 20 20.0 Shen et al. 2004
Kıbrıs Rumları 344 13.10 Kıbrıslı Rumların Y kromozom analizi, Kıbrıslı Türklerle Osmanlı öncesi ortak bir baba soy hattının olduğunu ortaya koyuyor. 2017
Etiyopya Yahudileri 22 13.6 Cruciani et al. 2004
Kürtler 59 13.6 Grugni et al. 2012
Calabrialılar 68 13.2 Semino et al. 2004
Ürdünlüler 146 13.01 Floris et al. 2005
Beja Portekiz 8 12.5 Beleza et al. 2006
Umman 121 12.0 Abu-amero et al. 2009
Sahara/Moritanya 189 11.1 Bekada et al. 2013
Tahran Süryanileri 9 11.1 Grugni et al. 2012
Mazara del Vallo Sicilyalılar 18 11.1 Di Gaetano et al. 2009
Piazza Armerinalı Sicilyalılar 28 10.71 Di Gaetano et al. 2009
Troinalı Sicilyalılar 30 10.0 Di Gaetano et al. 2009
Cezayirli Kabiliyeliler 19 10.5 Arredi et al. 2004
Kuzey Mısırlılar 49 10.2 Trombetta et al. 2015
Hazaralar (Bamyan) 69 10.1 Di Cristofaro et al. 2013
Yemen Yahudileri 20 10.0 Shen et al. 2004
Seferad Yahudileri 40 10.0 Semino et al. 2004
Aşkenaz Yahudileri

74 10.0 Hammer et al. 2009[1]
Filistinliler 367 9.5 Zalloua et al. 2008
İran Azerileri 63 9.5 Grugni et al. 2012
Wolayta Etiyopyalıları 12 8.3 Cruciani et al. 2004
Yemen 62 8.1 Cadenas et al. 2007
Oromo Etiyopyalıları 25 8 Cruciani et al. 2004
Erzurumlu Türkler 25 8 Cruciani et al. 2004
Ummanlılar 13 7.7 Cruciani et al. 2004
Bedeviler 28 7.1 Cruciani et al. 2004
Sicilyalılar 136 6.6 Cruciani et al. 2004
Türkiyeli Seferad Yahudileri 19 5.3 Cruciani et al. 2004
Birleşik Arap Emirlikleri 41 4.9 Cruciani et al. 2004
Kuzey Mısırlılar 21 4.8 Cruciani et al. 2004
Güneydoğu Anadolu Türkleri 24 4.2 Cruciani et al. 2004
Ermeniler 413 4.1 Herrera et al. 2011
Drüz Arapları 28 3.6 Cruciani et al. 2004
Sardinyalılar 367 3.5 Cruciani et al. 2004
Marakeş Berberleri 29 3.4 Cruciani et al. 2004
Filistinliler 29 3.4 Cruciani et al. 2004
İç Anadolu Türkleri 61 3.3 Cruciani et al. 2004
İstanbullu Türkler 35 2.9 Cruciani et al. 2004
Güneybatı Anadolu Türkleri 40 2.5 Cruciani et al. 2004
Güney İtalyalılar 87 2.3 Cruciani et al. 2004
Kıbrıs Türkleri 46 2.2 Cruciani et al. 2004
Azeriler 97 2.1 Cruciani et al. 2004
Kuzey İtalyalılar 67 1.5 Cruciani et al. 2004
Korsikalılar 140 1.4 Cruciani et al. 2004
Avusturyalılar 90 1.1 Cruciani et al. 2004
Kafkasya 1952 0.4 Yunusbayev et al. 2011
Kuzey Portekiz 50 ... Cruciani et al. 2004
Güney Portekiz 49 ... Cruciani et al. 2004
Cantabrialı Pasiegolar 56 ... Cruciani et al. 2004
Güney İspanyollar 62 ... Cruciani et al. 2004
İspanya Baskları 55 ... Cruciani et al. 2004
Fransızlar 85 ... Cruciani et al. 2004
Fransa Baskları 16 ... Cruciani et al. 2004
Orkney Adalılar 7 ... Cruciani et al. 2004
Danimarkalılar 35 ... Cruciani et al. 2004
Orta İtalyalılar 89 ... Cruciani et al. 2004
Polonyalılar 38 ... Cruciani et al. 2004
Estonyalılar 74 ... Cruciani et al. 2004
Ruslar 42 ... Cruciani et al. 2004
Romanyalılar 14 ... Cruciani et al. 2004
Bulgarlar 808 1.9 Karachanak et al. 2013
Arnavutlar 19 ... Cruciani et al. 2004
  1. ^ As of 11 November 2008 for example, the E-M35 phylogeny project[] had records of four E-M123* tests (20 records; 26 May 2017), compared to 93 test results with E-M34.

Kaynakça

  1. ^ Hammer, Michael F.; Behar, Doron M.; Karafet, Tatiana M.; Mendez, Fernando L.; Hallmark, Brian; Erez, Tamar; Zhivotovsky, Lev A.; Rosset, Saharon; Skorecki, Karl (November 2009). "Extended Y chromosome haplotypes resolve multiple and unique lineages of the Jewish priesthood". Human Genetics. 126 (5): 707-717. doi:10.1007/s00439-009-0727-5. PMC 2771134 $2. PMID 19669163. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkmenler</span> Orta Asyada yaşayan bir Türk halkı

Türkmenler Orta Asya'da bulunan bir Türk etnik grubudur, ağırlıklı olarak Türkmenistan, kuzey ve kuzeydoğu İran ile kuzeybatı Afganistan bölgelerinde bulunurlar. Özbekistan, Kazakistan ve Kuzey Kafkasya'da da oldukça büyük Türkmen grupları bulunur. Türk dillerinin Doğu Oğuz kolunun bir parçası olarak sınıflandırılan Türkmen dilini konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Hint-İranlılar</span>

Hint-İranlılar ya da kendi tarihsel adlandırmaları ile Arya veya Aryanlar Hint-Avrupa dil ailesinin önemli bir kolu olan, Hint-İran dillerinin, MÖ 3. binyılın ikinci yarısından sonra, Avrasya'nın geniş ve önemli bölgelerinde yayılmasına sebep olmuş olan bir grup Hint-Avrupa Halkıydı, zamansal süreçte İran ve Hint-Aryan halkları olarak bilinen, iki ayrı alt gruba bölündüler.

<span class="mw-page-title-main">Genetik soybilim</span> Geleneksel soybilime (genealojiye) genetiğin uygulaması

Genetik soybilim, geleneksel soybilime (genealojiye) genetiğin uygulamasıdır. Genetik soybilimde, soybilimsel DNA testi kullanılarak kişiler arasındaki genetik ilişki seviyesi belirlenir.

<span class="mw-page-title-main">Islak burunlu primatlar</span> primatların alt takımı

Islak burunlu primatlar, Madagaskar'ın makimsileri, Afrika'nın galagoları ve pottoları ile Hindistan ve Güneydoğu Asya'da yaşayan lorislerden oluşan bir primat alt takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Haplogrup G (Y-DNA)</span>

Haplogrup G (Y-DNA), insanlarda görülen bir Y kromozomu haplogrubu. F (Y-DNA) haplogrubunun alt gruplarından biridir. Çoğu toplumda düşük oranlarda bulunmasına rağmen, Kafkaslar, Avrupa, Orta Doğu, Güney Asya, Batı ve Orta Asya gibi Batı Avrasya halklarında yaygınca görülen bir haplogrup türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Haplogrup N (Y-DNA)</span>

Haplogrup N  Kuzey Avrasya coğrafyasında sıkça rastlanan Sibirya kökenli bir Y-DNA haplogrubudur.

<span class="mw-page-title-main">Haplogrup Q-M242 (Y-DNA)</span>

Haplogrup Q-M242 veya kısaca Haplogrup Q insanlarda görülen bir Y-DNA haplogrubu türü.

<span class="mw-page-title-main">İnsan Y-DNA haplogrubu</span>

İnsan genetiğinde, bir insan Y kromozomu DNA haplogrubu, Y kromozomundaki DNA'nın rekombinan olmayan kısımlarında meydana gelen mutasyonlarla tanımlanan bir haplogrup sınıflandırması terimidir. Birçok insan tarafından paylaşılan mutasyonlara tek nükleotid polimorfizmi (SNP) denir.

<span class="mw-page-title-main">Haplogrup R1a (Y-DNA)</span>

Haplogroup R1a veya haplogroup R-M420, İskandinavya ve Orta Avrupa'dan güney Sibirya ve Güney Asya'ya kadar uzanan, Avrasya'daki geniş bir bölgeye dağılmış bir insan Y-kromozom DNA haplogrubu.

<span class="mw-page-title-main">Srubna kültürü</span>

Srubnaya kültürü veya Ahşap-mezar kültürü, Karadeniz-Hazar bozkırlarının doğu kesiminde MÖ 18. ve 12. yüzyılları arasında, Geç Tunç Çağı'nda bulunmuş bir arkeolojik kültür.

<span class="mw-page-title-main">Tarım Mumyaları</span>

Tarım mumyaları, günümüzde Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yer alan Tarım Havzası'nda keşfedilmiş ve yaşları 3800 ile 2000 yıl arasında değişen bir dizi mumyadır. Mumyalar, özellikle en yaşlı olanları, Tarım Havzası'nda Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Tohar dillerinin varlığı ile yakından ilişkilendirilmekle birlikte, Tohar dilerinin tarihteki ilk yazılı kaynağı ile mumyalar arasında yüzyılların yer alması, bu kanıtların tamamiylen kesin olarak değerlendirilememesine yol açmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çad dilleri</span>

Çad dilleri, Kuzey Nijerya, Güney Nijer, Çad, Güney Orta Afrika Cumhuriyeti ve Kuzey Kamerun'un yer aldığı Sahel’in bazı bölgelerinde konuşulan ve 150 dili içeren Afro-Asyatik dil ailesinin bir koludur. En çok konuşulan Çad dili Hausaca, bir lingua franca olarak Batı Afrika'nın doğusunda kalan iç bölgelerde konuşulmaktadır.

Genetik çalışmalar, Rusların Polonyalılara, Belaruslulara, Ukraynalılara ve diğer Slavlara olduğu kadar Estonlara, Letonlara, Litvanlara ve Macarlara da yakın olduğunu göstermektedir.

Haplogrup L-M20 insanlarda görülen bir Y-DNA haplogrubudur. Tek nükleotid polimorfizminde M11, M20, M61 ve M185 farklılıkları bulunmaktadır. K Haplogrubunun ikincil soyundan gelen L-M20, LT Haplogrubunun ana koludur. L haplogrubunun alternatif filogenetik adı K1a'dır. Belucistan (28%), Kuzey Afganistan (25%) ve Güney Hindistan (19%) başta olmak üzere Güney Asya'da, Tacikistan'da ve Anadolu'da da görülen bu haplogruba, İran'da da düşük yoğunlukta rastlanmaktadır. Ayrıca, binlerce yıldır Kafkasya, Avrupa ve Orta Asya'da da bu haplogrup çok düşük yoğunlukta görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Haplogrup R1b (Y-DNA)</span>

Haplogrup R1b (R-M343) veya bilinen adlarıyla Hg1 ve Eu18, insanlarda görülen bir Y-DNA haplogrubudur.

Haplogrup J-M172 veya yaygın olarak bilinen adıyla J2, haplogrup J-M304'ten türeyen ve insanlarda görülen bir Y-DNA haplogrubudur. Haplogroup J-M172, Batı Asya, Orta Asya, Güney Asya, Avrupa ve Kuzey Afrika'daki günümüz toplumlarında yaygındır. J-M172'nin Kafkas Dağları, Mezopotamya ve Levant arasında ortaya çıkmış olabileceği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Haplogrup J-M267 (Y-DNA)</span>

Haplogroup J-M172 veya yaygın olarak bilinen adıyla J1, haplogrup J-M304'ten türeyen ve insanlarda görülen bir Y-DNA haplogrubudur.

<span class="mw-page-title-main">Haplogrup C-M130 (Y-DNA)</span>

Haplogrup C, tümü SNP mutasyonları olan UEP M130 / RPS4Y711, P184, P255 ve P260 tarafından tanımlanan majör bir Y kromozom haplogrubudur. Haplogroup F ile birlikte Haplogroup CF'nin iki ana kolundan biridir. Haplogroup C, Afrika dışındaki her kıtanın antik popülasyonların görülmekteydi. Günümüz Doğu Asya, Orta Asya ve Sibirya halklarında sık olarak görülmektedir. Kuzey Amerika ve Avustralya'nın yanı sıra Avrupa, Doğu Akdeniz ve Japonya'da da görülmektedir. Haplogrup ayrıca Güneydoğu Asya, Güney Asya ve Güneybatı Asya'nın günümüzdeki pek çok popülasyonunda orta ila düşük sıklıkta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Levanten koridoru</span> Afrikayı Avrasyaya bağlayan coğrafi koridor

Levanten koridoru, kuzeybatıda Akdeniz ile güneydoğuda çöller arasında Afrika'yı Avrasya'ya bağlayan nispeten dar bir şerittir. Bu koridor, Avrasya ve Afrika arasındaki hayvanların göçlerinin kara yoludur. Özellikle erken homininilerin Afrika'dan Avrasya'ya Levanten koridoru ve Afrika Boynuzu yoluyla yayıldığına inanılıyor. Koridor adını Levant'tan almıştır.

Haplogrup H, insanlarda görülen bir mitokondriyal DNA (mtDNA) haplogrubudur. Bu soyun Güneybatı Asya'da, yaklaşık 20.000 ila 25.000 yıl önce ortaya çıktığına inanılmaktadır. Haplogrup H, günümüzde ağırlıklı olarak Avrupa ve Kafkasya'daki insanlarda görülmektedir. Haplogrubun Son Buzul Maksimumundan önce evrimleştiğine inanılmaktadır. İlk olarak Kuzey Yakın Doğu ve Güney Kafkasya'ya yayılan dal, sonrasında İberya'ya oradan da Avrupa'ya yayılmıştır. Haplogruba ayrıca Afrika, Sibirya ve İç Asya'nın bazı bölgelerinde de rastlanmaktadır. Günümzde Avrupa'daki tüm anne soylarının yaklaşık %40'ı haplogrup H'dir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.