İçeriğe atla

Hansultan Daçiyev

Hansultan Çapayeviç Daçiyev
DoğumХансултан Чапаевич Дачиев
12 Aralık 1922
Gerzel-Aul köyü, Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti
ÖlümMayıs 2001
Gudermes, Çeçenistan
Bağlılığı Sovyetler Birliği
Branşı Kızıl Ordu
Hizmet yılları1941–1946
RütbesiÜsteğmen
Birimi58. Muhafız Süvari Alayı
Çatışma/savaşlarıII. Dünya Savaşı
ÖdülleriSovyetler Birliği Kahramanı

Hansultan Çapayeviç Daçiyev (Rusça: Хансултан Чапаевич Дачиев; 12 Aralık 1922 – Mayıs 2001), II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu'ya hizmet etmiş Çeçen süvari. 15 Ocak 1944'te Sovyetler Birliği Kahramanı unvanıyla ödüllendirildi, ancak daha sonra Çeçen etnik kökeninden dolayı Celal-Abad'a sürüldü; Lavrenti Beriya'ya Çeçen halkının haklarının geri verilmesini talep eden bir mektup yazdıktan sonra güveni kötüye kullanma suçundan tutuklandı ve yirmi yıl hapis cezasına çarptırıldı. Tutuklandıktan sonra askerî madalyaları elinden alındı ve Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı iptal edildi. Sonunda serbest bırakıldı ve 1985'te beraat etti. Ardından unvanı Mihail Gorbaçov tarafından yeniden verildi.

İlk yılları

Daçiyev 12 Aralık 1922'de, günümüzde Çeçenistan'da yer alan Gerzel-Aul'da köylü bir Çeçen ailenin çocuğu olarak doğdu. İlkokuldan mezun olduktan sonra yerel köy meclisinde sekreter olarak çalıştı.[1]

İkinci Dünya Savaşı

1941'de Almanya'nın Sovyetler Birliği'ni işgalinden sonra Daçiyev, Kızıl Ordu'da hizmet vermek üzere askere alındı. Haziran 1942'de savaş cephesine konuşlandırıldı ve Dinyeper Taarruzu sırasında 58. Muhafız Süvari Alayı'nda öne çıktı.[2] 23 Eylül 1943 gecesi Daçiyev ve arkadaşı, Dinyeper'i geçti. Batı yakasında, düşmana karşı savunmaları iki kilometrelik bir alana yerleştirdi ve bilgileri, ağır düşman ateşi altında alay karargahına başarıyla teslim etmeyi başardı. Daçiyev'in eylemleri sayesinde 26 Eylül 1943'te bütün birlik Dinyeper'i geçebildi. Bu başarısı için 15 Ocak 1944'te, Çeçen-İnguş sürgününün başlamasından sadece birkaç hafta önce Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edildi. Savaşın geri kalanı boyunca Novoçerkassk Süvari Okulundan üsteğmen rütbesiyle mezun olduktan sonra askerî müfreze komutanı olarak görev yaptı.[1][3]

Sürgün hayatı ve ölümü

1946'da Daçiyev, ödüllü bir savaş gazisi olmasına rağmen Kızıl Ordu'dan terhis edildi. Çeçen ve dolayısıyla potansiyel bir hain olduğu gerekçesiyle Celal-Abad'a sürüldü.[1] Esnaf olarak hayatını devam ettirirken Lavrenti Beria'ya Çeçen halkının haklarının geri verilmesini talep eden bir mektup yazdıktan sonra güveni kötüye kullanma suçundan tutuklandı. 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı ve 1955'te Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı Yüksek Sovyet tarafından iptal edildi. Cezasının bir kısmını Sverdlovsk'da yer alan Vostoklag'da geçirdi.Movlid Visaitov'un yardımıyla beraat eden Daçiyev, Çeçenistan'daki Gudermes'e taşındı. Sovyetler Birliği Kahramanı statüsü 21 Ağustos 1985 tarihinde Mihail Gorbaçov tarafından geri verildi.

İki kalp krizi geçirdikten sonra Mayıs 2001'de 78 yaşındayken öldü.[4]

Daçiyev'in hayat hikâyesi yazarlara esin kaynağı olmuş, memleketinde birçok sokağa onun ismi verilmiştir.[5][6][7][8][9] Yazar Hoj-Ahmed Bersanov'un "Çelik Kıvılcım" (Rusça: Стальная искра) adlı kitabı Daçiyev'in hayat hikâyesinden esinlenerek kaleme alınmıştır.[10]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c "Дачиев Хансултан Чапаевич". www.warheroes.ru. 28 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 
  2. ^ Şadov, İvan (1987). Герои Советского Союза: краткий биографический словарь I, Абаев - Любичев [Sovyetler Birliği Kahramanları: Kısa Biyografik Sözlük] (Rusça). Moskova: Voenizdat. 
  3. ^ Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза генералам, офицерскому, сержантскому и рядовому составу Красной Армии» от 15 января 1944 года 24 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 23 января (№ 4 (264)). — С. 1.
  4. ^ "Последний бой Хансултана Дачиева. ЖЗЛ". ИА Чеченинфо (Rusça). 25 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 
  5. ^ "улица им. Х.Ч. Дачиева". Яндекс.Карты (Rusça). 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 
  6. ^ "Улица Дачиева на карте Гудермеса с номерами домов". mapdata.ru (Rusça). 10 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 
  7. ^ "Почтовый индекс улица Дачиева, с. Энгель-юрт, Гудермесский р-н, республика Чеченская". index.kodifikant.ru. 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 
  8. ^ "село Джалка улица Дачиева на карте (Чеченская республика, р-н Гудермесский): номера домов, индекс, окато, октмо, ифнс". addsmap.ru. 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 
  9. ^ "Улица Дачиева пгт Ойсхар района Гудермесский Чеченской республики на карте: номера домов, индекс, фото, окато, октмо, ифнс". addressmap.org. 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 
  10. ^ "Ушел из жизни народный писатель Чечни Хож-Ахмед Берсанов | Информационное агентство "Грозный-Информ"". www.grozny-inform.ru (Rusça). 25 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Matrosov</span>

Aleksander Matveyevich Matrosov veya Şakiryan Yunus oğlu Muhammedyanov (1924-1943) II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet Kahramanı olan Sovyet piyade eri.

<span class="mw-page-title-main">İvan Konev</span> Sovyet askeri kumandanı

İvan Konev, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanya'sının yenilgiye uğratılmasında önemli rol oynayan SSCB'li general, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Saburov</span>

Aleksandr Nikolayeviç Saburov II. Dünya Savaşı Doğu Cephesinde verilen Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Nazi işgali altındaki Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti topraklarında faaliyet gösteren Sovyet partizanlarının komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Fyodorov</span> Sovyet partizan

Aleksey Fyodoroviç Fyodorov, II. Dünya Savaşı Doğu Cephesinde verilen Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Nazi işgali altındaki Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti topraklarında faaliyet gösteren Sovyet partizanlarının komutanı. İki kez Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edilen iki partizandan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Zoya Kosmodemyanskaya</span> Sovyetler Birliği Kahramanı

Zoya Anatolyevna Kosmodemyanskaya Rusça: Зо́я Анато́льевна Космодемья́нская; 13 Eylül 1923 – 29 Kasım 1941), bir Sovyet partizan ve Sovyetler Birliği Kahramanı idi. Sovyetler Birliği'nin en saygın kahramanlarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Vatanseverlik Savaşı Nişanı</span>

Vatanseverlik Savaşı Nişanı, II. Dünya Savaşı sırasında başarı göstermiş tüm Kızıl Ordu mensubu asker ve Sovyet partizanlarına verilmiş Sovyetler Birliği nişanı. 1985 yılında 9 Mayıs zaferinin 40. yıl kutlamaları sırasında tüm gazilere verilmesine karar verilmiştir. Toplamda 9 344 283 adet verilmiştir: 1. sınıf 2 627 899 adet, 2. sınıf 6 716 384 adet.

<span class="mw-page-title-main">Suvorov Nişanı</span>

Suvorov Nişanı, II. Dünya Savaşı sırasından itibaren verilmiş Sovyetler Birliği nişanı. Toplamda 7 267 adet verilmiştir: 1. sınıf 391 adet, 2. sınıf 2 863 adet, 3. sınıf 4 012 adet.

Yılın En İyi 33 Futbolcusu Listesi, Sovyetler Birliği'nde 1948-1991 yılları arasında kullanılan yıllık futbol ödül listesi.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Vlasov</span> Sovyet savaş pilotu, yarbay ve Sovyetler Birliği Kahramanı

Nikolay İvanoviç Vlasov, Sovyet savaş pilotu, yarbay ve Sovyetler Birliği Kahramanı. 2. Dünya Savaşı sırasında 29 Temmuz 1943'te Yak-1 ile uçuşunu sürdürürken Leningrad'da uçaksavar ateşi ile vuruldu ve Nazilerce esir alındı. Gönderildiği pek çok toplama kampında direniş örgütledi ve birçok kez kaçış girişimi gerçekleştirdi. Bu girişimleri nedeniyle Mauthausen-Gusen toplama kampına gönderildi. Yine bir kaçma girişimi organize ettiği sırada bir esirin ihanetine uğradı ve SS tarafından Müttefik birliklerin bölgeye yaklaşmasına yakın dönemde SS tarafından işkence gördü ve 26 Ocak 1945'te bir krematoryum fırınında canlı canlı yakıldı. Diğer mahkûmlar Vlasov'un ölümünden sonra ayaklanmaya devam etti ve 3 Şubat 1945'te yaklaşık 500 esir kamptan kaçmayı başardı.

<span class="mw-page-title-main">Movlid Visaitov</span>

Movlid Aleroyeviç Visaitov, Çeçen Kızıl Ordu albayı ve Sovyetler Birliği Kahramanıydı. Visaitov, 2. Dünya Savaşı sırasında 255. ayrı Çeçen-İnguş süvari alayının komutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Hanpaşa Nuradilov</span>

Hanpaşa Nuradiloviç Nuradilov 1941-1942 yılları arasında Kızıl Ordu'ya hizmet eden Dağıstan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti doğumlu Çeçen makine tüfekçisi. PM M1910 makineli tüfeğiyle tahminen 920 düşman askerini öldürdü, ayrıca 18 Nazi Alman askerini esir aldı ve 9 Alman makineli tüfeğini ele geçirdi. Dört kez Sovyetler Birliği Kahramanı unvanına aday gösterildi. Son savaşı Stalingrad Muharebesi idi. Vücudu asla bulunamadı ve insanlar onun Alman bombardıman uçakları tarafından öldürüldüğü (bombalandığı) sonucuna vardı. Ölümünden sonra Stalingrad Muharebesi'nde gösterdiği icraatlar nedeniyle Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını aldı.

Havaci Muhamed-Mirzayev İkinci Dünya Savaşı sırasında 15 Ocak 1944 tarihinde Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını alan bir Çeçen süvari askeri.

Abuhaci İdrisoviç İdrisov İkinci Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu'da görev alan Çeçen keskin nişancı ve makineli tüfekçi. Savaş boyunca toplam 349 düşman askeri öldürdü fakat bu başarısına rağmen sadece Çeçen etnik kökeninden dolayı Kazakistan SSC'ye sınır dışı edilmeden kısa bir süre önce Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını almıştır. Kruşçev döneminde Çeçenlere geri dönme hakkı verildikten sonra, 1957'de Çeçenistan'daki köyüne geri döndü.

Üzeir Abduramanoviç Abduramanov, Alman-Sovyet Savaşı sırasında Kızıl Ordu'da bir kazıcıydı. Ağır düşman ateşi altında ve buzlu suyla örtülü Soj Nehri boyunca askerlerin güvenli bir şekilde nakledilmesini sağladıktan sonra, 15 Ocak 1944'te Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edildi. Tüm savaş boyunca Kızıl Ordu'da görev yapmış olmasına ve cesaretinin tanınmasına rağmen, Kırım Tatarı etnik kökeninden dolayı 1945'te Özbekistan'a sınır dışı edildi. Tüm ailesi de 1944 tehcirinde sürgüne gönderildi.

Mehdi Hüseyinzade Anıtı, 1973'te Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de dikilen, II. Dünya Savaşı'nın Azeri partizanı ve Sovyetler Birliği Kahramanı Mehdi Hüseyinzade'ye ait bir anıttır. Anıtın heykeltıraşı Azerbaycan SSC Halk Sanatçısı Fuat Abdurahmanov, mimarı SSCB Halk Mimarı Mikail Hüseyinov'dur.

<span class="mw-page-title-main">Noah Adamia</span>

Noah Petroviç Adamia, II. Dünya Savaşı'nda Sovyet Deniz Kuvvetleri'nde çarpışmış Sovyet keskin nişancıdır. Sivastopol Muharebesi'nde 200'den fazla Alman askerini öldürmesiyle tanınmaktadır.

Maksim Yakubov Kazakça: Максим Якубович Якубов — Uygur, II.Dünya Savaşında asker, Sovyet askeri. Sovyetler Birliği Kahramanı (1943), Kızıl Ordu askeri olan 38'inci Voronej Cephesi'nin 240'ıncı Piyade Tümeni'nin 836'ncı Tüfek Alayı'nın tüfekçisi olarak Büyük Vatanseverlik Savaşı'nın bir katılımcısı.

<span class="mw-page-title-main">İvan Sereda</span> Sovyetler Birliği Kahramanı

İvan Pavloviç Sereda Sovyet teğmen, aşçı ve Sovyetler Birliği Savaş Kahramanı. Dvinsk bölgesindeki başarıları ile dikkatleri üzerine çekti. 1945 yılında terhis edildikten sonra Donetsk bölgesinin Aleksandrovka köyünde köy konseyi başkanı olarak çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Novikov</span>

Aleksandr Aleksandroviç Novikov ;, İkinci Dünya Savaşı sırasında Sovyet Hava Kuvvetleri'nde havacılık baş mareşalidir. "Karanlık günlerden günümüze ilgi odağı haline gelen Kızıl Hava Kuvvetleri'ne pilotluk yapan adam" ve "taktik hava gücünün ustası" lakabıyla övüldü. Kendisine iki kez Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı ve bir dizi başka Sovyet nişanları verildi.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Pokrışkin</span>

Alexander Ivanovich Pokryshkin (Rusça: Алекса́ндр Ива́нович Покры́шкин) II. Dünya Savaşı'nda Sovyet savaş pilotu ve daha sonra Havacılık Mareşali. En yüksek rütbeli Sovyet havacılarından biri ve bir Amerikan uçağını uçuran en yüksek rütbeli pilottu, öldürmelerinin büyük çoğunluğunu Ödünç Verme ve Kiralama kapsamında alınan Amerikan yapımı Bell P-39 Airacobra ile elde etti. Pokryshkin, Tomsk Guberniyası'na bağlı Novonikolayevsk'te, fabrikada çalışan bir Rus işçinin oğlu olarak dünyaya geldi. Yedi yıllık okul hayatından sonra 1928'de inşaat işçisi olarak iş buldu. Babasının karşı çıkmasına rağmen 1930'da evden ayrılarak yerel bir teknik koleje girdi ve burada 18 ayda diploma aldı ve altı ay daha yerel bir mühimmat fabrikasında çelik işçisi olarak çalıştı. 1938 yılımda sivil pilotluk programını 17 günde tamamlayarak bir başarıya imza attı. Hemen ardından uçuş okuluna yazılan Pokryshkin 1939'da birincilikle mezun oldu ve üsteğmen rütbesiyle 55. Avcı Alayına atandı. Kızıl Bayrak Nişanı da sahip olan Pokryshkin, savaş sırasında 24 Mayıs 1943, 24 Ağustos 1943 ve 19 Ağustos 1944 tarihlerinde üç kez Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını kazandı. Savaştan sonra Sovyet Hava Savunma Kuvvetleri'nde görev yaptı ve Havacılık Mareşali rütbesine ulaştı. 1981'de emekli oldu. 13 Kasım 1985 tarihinde Moskova'da öldü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.