İçeriğe atla

Hans von Euler-Chelpin

Hans von Euler-Chelpin
Doğum15 Şubat 1873(1873-02-15)
Augsburg, Bavyera Krallığı
Ölüm6 Kasım 1964 (91 yaşında)
Stockholm, İsveç
Milliyetİsveç
EğitimBerlin Üniversitesi
Ödüller Nobel Kimya Ödülü (1929)
Kariyeri
DalıKimya
Çalıştığı kurumlarStockholm Üniversitesi
Doktora
danışmanı
Hermann Emil Fischer

Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin (d. 15 Şubat 1873, Augsburg - ö. 6 Kasım 1964, Stockholm) Alman asıllı İsveçli biyokimyacı. 1929 yılında, Arthur Harden ile birlikte, "şekerin fermantasyonu ve fermantatif enzimler üzerine araştırmaları için" Nobel Kimya Ödülü'ne nail olmuştur.[1]

1902 yılında İsveç vatandaşlığına geçmiştir. Buna rağmen I. Dünya Savaşı'nda Alman Ordusu'nda görev yapmaya hazır olduğunu bildirmiş, bunun üzerine 1915 yılında hava kuvvetlerine katılmıştır.[2]

1906-1941 yıllarında Stockholm Üniversitesi'nde genel ve organik kimya profesörü ve 1938-1948 yıllarında üniversitenin organik-kimyasal araştırmalar enstitüsünde direktör olarak görev yaptı.

1914'te alkolik fermatasyon ve maya kimyası üzerine bir kitabı yayımlandı.[3] George de Hevesy ile birlikte icat ettikleri yeni bir teknikle etiketli bileşikler kullanarak, 1935 yılının sonlarında tümör biyokimyası ve özellikle tümörlerdeki nükleik asitleri araştırdı.[3]

Bir koenzim olan NAD+ ilk kez Britanyalı biyokimyacılar Arthur Harden ve William Youndin tarafından 1906 yılında keşfedildi.[4] Ardından, von Euler-Chelpin, fermantasyonun kimyasını açıklığa kavuşturmak için, sürecin her bir fazındaki substratların tanımlanması gerektiğinin farkına varmış ve bu konuda çalışmalar yapmıştır. Bu araştırmaların sonunda hücresel biyolojide oksidasyon/redüksiyon sürecinden sorumlu enzimlerin aktifleşmesi için bir koenzimin olması gerektiğini belirlemiştir.[2]

İki kez evlenen von Euler-Chelpin, ilk evliliğini kimyager Per Teodor Cleve'ın kızı botanikçi ve jeolog Astrid Cleve ile yapmıştır. Bu evliliğinden beş çocuğu, ikinci evliliğinden ise dört çocuğu olmuştur.[3] İlk evliliğinden olan çocuklarından Ulf von Euler, 1970 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Nobel Kimya Ödülü 1929. Nobel Foundation. Nobelprize.org/Nobel Kimya Ödülü 1929 6 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi 16.01.2010 (İngilizce)
  2. ^ a b Laylin K. James. Nobel laureates in chemistry, 1901-1992. s. 175-180. Tam metin
  3. ^ a b c Hans von Euler-Chelpin, The Kimya Ödülü 1929. Nobel Foundation. Nobelprize.org/Euler-chelpin biyografisi 11 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi 16.01.2010 (İngilizce)
  4. ^ Harden, A (Ekim 1906). "The Alcoholic Ferment of Yeast-Juice". Proceedings of the Royal Society of London. 78 (526) (Series B, Containing Papers of a Biological Character bas.). ss. 369-375. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Kimyager, Üniversitelerin Fen Fakülteleri'nin Kimya Lisans Bölümlerinden mezun olan; organik kimya, anorganik kimya, analitik kimya, biyokimya, fizikokimya gibi kimya bilimi konularında ileri düzeyde eğitim alan kimya bilimcilerdir. Araştırma geliştirme, kalite kontrol, kalite güvence, üretim, teknik yönetim, sorumlu müdürlük başlıca çalışma sahalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri, resmi adıyla Alfred Nobel'in Anısına Ekonomik Bilimlerde Sveriges Riksbank Ödülü, ekonomi alanında her yıl İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından takdim edilir. Nobel Ekonomi Ödülü; Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyeti üzerine; kimya, fizik, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarında olmak üzere beş dalda verilmeye başlanan Nobel Ödülü'nün orijinal beşlisinden biri değildir ve bir Nobel Ödülü olarak kabul edilmez. Ekonomi Ödülü, İsveç merkez bankası Sveriges Riksbank tarafından bankanın 300. yıldönümü olan 1968 yılında kurulmuş ve finanse edilmiş ve o zamandan beri her yıl verilmektedir. Ekonomi Ödülü ilk kez 1969 yılında verilmiş, bu ödülü Ragnar Frisch ve Jan Tinbergen kazanmıştır. Her ödül sahibi, bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen nakit para ile ödüllendirilir. 1969 yılında, Ragnar Frisch ve Jan Tinbergen'a toplamda 375.000 İsveç kronu verilmiştir ki bu Aralık 2007 tarihinde 2.871.041 İsveç kronuna eşdeğerdir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Edebiyat Ödülü sahipleri listesi</span>

Nobel Edebiyat Ödülü sahipleri, edebiyat alanında seçkin katkılarda bulunmuş yazarlardan seçilerek her yıl İsveç Akademisi tarafından takdim edilir. Nobel Ödülü, Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyeti üzerine kimya, fizik, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarında olmak üzere beş dalda verilmeye başlanmıştır. Nobel'in vasiyetinde belirttiği gibi, Edebiyat Ödülü sahibine İsveç Akademisi'nin seçtiği beş üyelik komite tarafından karar verilir ve ödül Nobel Vakfı tarafından karşılanır. Nobel Edebiyat Ödülü ilk kez 1901 yılında verilmiş, bu ödülü Fransa'dan Sully Prudhomme kazanmıştır. Her ödül sahibi; bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen nakit para ile ödüllendirilir. 1901 yılında, Prudhomme 150.782 İsveç kronu almıştır; ki bu Aralık 2007 tarihinde 7.731.004 İsveç kronuna eşdeğerdir. 2008 yılında, bu ödüle Fransa'dan Jean-Marie Gustave Le Clézio nail görülmüş ve 10.000.000 İsveç kronu ile ödüllendirilmiştir. Ödül töreni; geleneksel olarak Stokholm'da, Alfred Nobel'in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık tarihinde yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fritz Albert Lipmann</span>

Fritz Albert Lipmann Alman asıllı Amerikalı biyokimyacı.

<span class="mw-page-title-main">Thomas A. Steitz</span> Amerikalı biyokimyager (1940 – 2018)

Thomas Arthur Steitz, Amerikalı biyokimyacı ve moleküler biyofizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Barry Sharpless</span> Amerikalı kimyager

Karl Barry Sharpless Amerikalı kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Alan Heeger</span>

Alan Jay Heeger Amerikalı fizikçi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Harden</span>

Sir Arthur Harden İngiliz biyokimyacı. 1929 yılında, Hans von Euler-Chelpin ile birlikte, "şekerin fermantasyonu ve fermantatif enzimler üzerine araştırmaları için" Nobel Kimya Ödülü'ne nail görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Richard Synge</span>

Richard Laurence Millington Synge Britanyalı biyokimyacı. 1952 yılında, Archer John Porter Martin ile birlikte, "partisyon kromatografisini icat ettikleri için" Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Robert Robinson</span> İngiliz kimyager (1886-1975)

Robert Robinson OM, PRS İngiliz kimyager. 1947 yılında, "biyolojik önemi olan bitki ürünleri, bilhassa alkoloidler, üzerine araştırmaları için" Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">John Cornforth</span> Avustralyalı-İngiliz kimyager (1917 – 2013)

Sir John Warcup 'Kappa' Cornforth, AC, CBE, FRS, Avustralyalı kimyager. 1975 yılında, "enzim-katalize reaksiyonların stereokimyası üzerine çalışmaları için", Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Gençlik yıllarından itibaren sağırdır.

<span class="mw-page-title-main">Hartmut Michel</span>

Hartmut Michel, Alman biyokimyacı. 1988 yılında, Johann Deisenhofer ve Robert Huber ile birlikte, "bir fotosentetik reaksiyon merkezinin üç boyutlu yapısını belirledikleri için" Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ulf von Euler</span> araştırmacı

Ulf Svante von Euler İsveçli farmakolog ve fizyolog. 1970 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü nörotransmitterlerle ilgili çalışmalarından dolayı kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">David Baltimore</span> Amerikalı biyolog

David Baltimore, Fizyoloji veya Tıp ödülü kategorisinde Nobel sahibi Amerikalı biyolog ve üniversite idarecisi.

<span class="mw-page-title-main">Stockholm Üniversitesi</span>

Stockholm Üniversitesi,, İsveç'in başkenti Stockholm'de bulunan bir devlet üniversitesidir. İsveç'in başkentindeki 16 yüksekokul ve üniversiteden biridir. 1878'de kurulan üniversite, 1960'tan beri üniversite statüsündedir ve dünya çapında en iyi 100 üniversiteden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Geoffrey Wilkinson</span>

Geoffrey Wilkinson İngiliz kimyager ve Ernst Otto Fischer ile birlikte 1973 Nobel kimya ödülü sahibi akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Derek Barton</span> İngiliz organik kimyager ve 1969 Nobel Kimya Ödülü sahibi

Derek Harold Richard Barton İngiliz organik kimyager ve 1969 Nobel Kimya Ödülü sahibi. Ödülü, "konformasyon kavramının gelişmesine katkıları için" kazanmıştır. Çalışmalarının konusunu oluşturan kompleks moleküllerin üç-boyutlu geometrik yapısı şimdi organik kimyanın temel bir parçasını oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bernard L. Feringa</span>

Bernard L. Feringa tam adı ile Bernard Lucas Feringa, Hollandalı organik kimyager ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">William Kaelin</span> Harvard Üniversitesi tıp profesörü; Nobel Ödülü

William G. Kaelin Jr., Amerikalı Nobel ödüllü bir hekim ve bilim insanıdır. Harvard Üniversitesi ve Dana-Farber Kanser Enstitüsü'nde tıp profesörüdür. Laboratuvarı tümör baskılayıcı proteinler üzerinde çalışmaktadır. Kaelin, 2016 yılında Albert Lasker Temel Tıbbi Araştırma Ödülü ve AACR Prenses Takamatsu Ödülü'nü aldı. Ayrıca 2019'da Peter J. Ratcliffe ve Gregg L. Semenza ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Emil Warburg</span>

Emil Gabriel Warburg, bir Alman fizikçiydi.