Hans Haacke

Hans Haacke (d. 12 Ağustos 1936) , New York'ta yaşayan ve çalışan Almanya doğumlu bir sanatçıdır . Haacke, kurumsal eleştirinin önde gelen ismi olarak kabul edilir.^[1][2]

Almanya'da öğrenim yıllarında Zero isimli grubun üyesi olmuştur. Grubun sanatsal yöntemleri büyük ölçüde farklılık gösterse de, işlerin çoğu tek renkli, geometrik, kinetik ve jeste dayalı idi.^[3] Çoğunlukla endüstriyel malzemeler, ateş ve su, ışık ve kinetik etkiler gibi geleneksel olmayan malzemeler kullandılar. Zero grubunun ve kullandıkları malzemelerin etkisi, Haacke'nin hareket ve dışavurum hissi veren resimlerinden, biçimsel anlamda minimal olan ve maddi öğeleri malzeme olarak kullandığı ilk yerleştirmelerine kadar olan erken çalışmalarında açıkça görülmektedir.^[3]

Bu erken yerleştirmeler, sistemlere ve süreçlere odaklandı. Yoğunlaşma Küpü (1963–65), gerçek zamanlı olarak yoğunlaştırma döngüsünü fiziksel olarak somutlaştırır. 1960'lardaki bu eserlerin temalarından bazıları, fiziksel ve biyolojik sistemlerin, canlı hayvanların, bitkilerin, su ve rüzgarın durumları arasındaki etkileşimleri içerir. Arazi sanatını da araştıran Haacke, ancak 1960'ların sonunda sanatı daha kendine özgü bir odak noktası bulmuştur.

Haacke'nin gerçek zamanlı sistemlere olan ilgisi, onu sosyal ve politik sistemlere yönelik eleştirilere yönlendirdi.^[4] 1960'ların sonlarından itibaren ürettiği eserlerin çoğunda Haacke, sanat dünyasına ve müzeler, şirketler ve şirket yöneticileri arasındaki alışveriş sistemine odaklandı ve bunun etkilerine genellikle mekana özgü üretimlerle dikkat çekti.

Haacke, kariyeri boyunca müzeler ve işletmeler ile bunların bireysel uygulamaları arasındaki ilişkinin gizemini çözme konusunda açık sözlü olmuştur. "Burada sahip olduğumuz şey gerçek bir sermaye değiş tokuşudur: sponsorların sağladığı mali sermaye ve sponsorluk alanların sağladığı sembolik sermaye" diye yazıyor.^[5] Haacke, Pierre Bourdieu'nün çalışmasından bu kavramı kullanarak, kurumsal sanat sponsorluğunun, sponsor şirketlerin maddi yararına olan kamu itibarını artırdığı fikrini vurgulamıştır. Haacke ayrıca, her iki tarafın da bu değiş tokuştan haberdar olduğunu belirtir ve bir sanatçı olarak bu ilişkiyi izleyicilere açık etmek amacı taşır.

1970 yılında Hans Haacke, New York'taki Modern Sanat Müzesi'nde yapılacak Information başlıklı sergi için ziyaretçilerden güncel bir sosyo-politik mesele hakkında oy vermelerinin isteneceği bir çalışma önerdi.^[3] Teklif kabul edildi ve Haacke, MoMA Anketi adlı yerleştirmesini hazırladı, ancak soracağı soruyu gösterinin açılışından hemen öncesine kadar teslim etmedi. Bu soru, "Vali Rockefeller'ın Başkan Nixon'ın Çinhindi Politikasını kınamamış olması, Kasım ayında ona oy vermemeniz için bir neden olur mu?", idi. Ziyaretçilerden cevaplarını iki şeffaf pleksiglas sandıktan uygun olanına bırakmaları istendi. Serginin sonunda, Hayır oylarının yaklaşık iki katı kadar Evet oyu vardı.^[6] Haacke'nin sorusu, doğrudan MOMA'daki büyük bir bağışçı ve yönetim kurulu üyesi olan Nelson Rockefeller'ın katılımı üzerine bir yorum yapmaktaydı. Bu yerleştirme, sanat dünyasında kurumsal eleştiri olarak bilinen kavramın erken bir örneğidir. MoMA Poll, 2019'da The New York Times tarafından çağdaş dönemi tanımlayan sanat eserlerinden biri olarak gösterilmiştir.^[7]