İçeriğe atla

Haniler

Hani
Haqniq, 哈尼族, Hà Nhì
Çocukların giydiği tipik bir başlık giyen etnik bir Hani kızı (Yünnan-Yuanyang yakınlarında)
Önemli nüfusa sahip bölgeler
 Çin1.440.029 (2000)
 Myanmar200.000 (2007)
 Laos60.000 (2007)
 Tayland60.000 (2007)
 Vietnam25.539 (2019)[1]
Diller
  • Hani dili [en]
  • Güney Lolo dilleri [en]
Din
İlgili etnik gruplar

Hani ya da Ho halkı (Hani dili: Haqniq; Çince: 哈尼族; pinyin: Hānízú; VietnamcaNgười Hà Nhì), Çin'in güneyi, Laos'un kuzeyi ve Vietnam'da bulunan, Lolo [en] dillerini konuşan bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti'nin tanıdığı 56 etnik gruptan ve Vietnam'daki 54 etnik gruptan [en] biridir. Laos'ta Hani halkı daha çok Ho olarak bilinir.

Nüfus dağılımı

Vietnam'ın Lai Châu ve Lào Cai illerinde yaşayan 12.500 Hani var. Laos'taki Holar ise Phongsaly ili [en]nin dağlık alanlarında, yani Çin ve Vietnam sınırlarında bulunurlar.

Çin

Günümüzdeki Hanilerin %90'dan fazlası Çin'in güneyindeki Yünnan Eyaleti'nde, Mekong ile Kızıl nehirleri arasında Ailao Dağları [en]'nda yaşarlar.

Yünnan içerisindeki Hani özerk il ve ilçeleri şunlardır:

  • Mojiang Hani Özerk İlçesi — Pu'er (il düzeyi şehir)
  • Jiangcheng Hani ve Yi Özerk İlçesi — Pu'er
  • Ning'er Hani ve Yi Özerk İlçesi — Pu'er
  • Yuanjiang Hani, Yi ve Dai Özerk İlçesi — Yuxi (il düzeyi şehir)
  • Zhenyuan Yi, Hani ve Lahu Özerk İlçesi — Pu'er
  • Honghe Hani ve Yi Özerk İli

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Hani ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Kaynakça

  1. ^ "Report on Results of the 2019 Census". Vietnam Genel İstatistik Bürosu. 15 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Huiler</span> Çinde etnik bir grup

Huiler,, Çin Halk Cumhuriyeti'nin 56 resmî etnik grubundan biri olan bir etno-dinî topluluktur. Huiler, dil ve fiziksel yapı açısından Han ulusu ile aynı olup İslam dinine bağlıdırlar. Dilleri Çince olan Huilerin dinî kelime hazinelerinde geniş kapsamlı Arapça, Farsça ve Türkçe kökenli kelimeler de mevcuttur.

Çin'in büyük nüfusu ve yüzölçümü nedeniyle idarî bölümleri antik çağlardan beri çeşitli düzeylere ayrılmıştır. Çin'in anayasasına göre üç de jure idarî bölüm olmasına rağmen günümüzde beş de facto idarî bölüm bulunmaktadır: eyalet, il, ilçe, belde ve köy.

<span class="mw-page-title-main">Kobuksar Moğol Özerk İlçesi</span>

Kobuksar Moğol Özerk İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde Tarbagatay İli toprakları içinde bir Moğol Özerk İlçedir.

<span class="mw-page-title-main">Çapçal Şibe Özerk İlçesi</span>

Çapçal Şibe Özerk İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzeybatısında İli Kazak Özerk İli toprakları içinde bir İlçedir.

<span class="mw-page-title-main">Pu'er</span>

Pu'er, Çin'in Yunnan eyaletinde bulunan bir il düzeyi şehirdir. Şehir, kuzeybatıda Lincang ve kuzeydoğuda Yuxi il düzeyi şehirleri, kuzeydoğuda Dali ve Chuxiong, güneyde Xishuangbanna ve doğuda Honghe özerk illeri ile güneybatıda Myanmar, güneydoğuda Laos ve Vietnam ile komşudur. Yüzölçümü 45,385 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 2,542,898'dir.

<span class="mw-page-title-main">Yuxi</span>

Yuxi, Çin'in Yünnan eyaletinde bulunan bir il düzeyi şehirdir. Şehir, kuzeydoğuda eyalet başkenti Kunming ve güneydoğuda Pu'er il düzeyi şehirleri, kuzeyde Chuxiong ve güneyde Honghe özerk illeri ile komşudur. Yüzölçümü 15,285 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 2,303,518'dir.

<span class="mw-page-title-main">Yiler</span>

Yiler veya Lololar, Çin, Vietnam ve Tayland'da yaşayan bir etnik gruptur. Yiler, Çin Halk Cumhuriyeti'nin 56 resmî etnik grubu ve en kalabalık yedinci etnik grubu olup genellikle Sichuan, Yunnan ve Guizhou eyaletleri ile Guangxi Zhuang Özerk Bölgesi'nin kırsal bölgelerinde yaşamaktadırlar. Toplam nüfuslarının 8 milyon olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Honghe (il)</span>

Honghe Hani ve Yi Özerk İli, Çin'in Yunnan eyaletinde bulunan bir özerk ildir. Yüzölçümü 32,930 km² olan ilin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 4,500,896'dır. İlin merkezi Mengzi şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Yünnan</span>

Yünnan, Çin'in güneybatısında bulunan bir eyalet. Yüzölçümü yaklaşık 394.000 km2, 2010 itibarıyla yaklaşık 46 milyon kişilik nüfusa sahip. Eyaletin başkenti, kendisi de eskiden "Yünnan" olarak bilinen Kunming şehri. Yünnan eyaleti kuzeyde Siçuan eyaleti, kuzeydoğuda Guizhou eyaleti, doğuda Guangksi Zhuang Özerk Bölgesi, güneydoğuda Vietnam, güneyde Laos, batıda Birmanya ve kuzeybatıda Tibet Özerk Bölgesi ile sınır paylaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hmong dili</span>

Hmong veya Mong dili, Çin'de Miao olarak bilinir, Hmong-Mien dil ailesinin Hmong kolunun Batı Hmong dalına bağlı bir lehçe sürekliliğidir. Siçuan, Yünnan, Guizhou, Guangşi, Hainan, Kuzey Vietnam, Tayland ve Laos'ta yaşayan Hmonglar tarafından konuşulur. Bu lehçe sürekliliğinin kapsamındaki değişkeler büyük oranda karşılıklı anlaşılabilirlik gösterirler ve 280 bin Hmong asıllı Amerikalı dahil olmak üzere yaklaşık 2,7 milyon kişi tarafından konuşulurlar. Hmong dilini konuşanların yarısından fazlası Çin'in çeşitli yerli Hmong değişkelerini konuşur; Çin'de Dananshan (大南山) lehçesi, Standart Hmong dilinin temelini oluşturur. Hmong halkının yerli olduğu bölgede en çok konuşulan değişke Dananshan lehçesiyken Hmong Daw (Ak) ile Hmong Njua (Yeşil) değişkeleri yalnızca Laos ve ABD'de yaygın olarak konuşulur.

<span class="mw-page-title-main">Yaolar</span> Çin ve Vietnamda yaşayan etnik grup

Yao halkı ya da Mien halkı, Çin ve Vietnam'da çeşitli azınlıklara atanan bir sınıflandırma. Çin hükûmetinin resmî olarak tanıdığı 55 etnik azınlıktan biri olan Yao halkı, Çin'in güneybatısı ve güneyindeki dağlık alanlarda yaşar. Ayrıca Vietnam'ın resmî olarak tanıdığı 54 etnik gruptan birini teşkil eder. 2000 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre Çin'de 2.637.421 Yao var; 2019 yılı Vietnam Nüfus Sayımı'na göre Vietnam'da 891.151 Yao var.

<span class="mw-page-title-main">Bai halkı</span>

Bai ya da Pai halkı, Çin Hükûmeti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Ağırlıklı olarak Yünnan Eyaleti'ne bağlı Dali Bai Özerk İli, Guizhou Eyaleti'ne bağlı Bijie şehri ve Hunan Eyaleti'ne bağlı Sangzhi İlçesi'nde bulunurlar. 2010 yılı itibarıyla Bai halkının nüfusu 1.933.510.

<span class="mw-page-title-main">Dai halkı</span>

Dai halkı, Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biri. Çin'in Yünnan Eyaleti'ne bağlı Xishuangbanna Dai Özerk İli ile Dehong Dai ve Jingpo Özerk İli'nde yaşayan ve Tay dillerini konuşan farklı etnolinguistik grupları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Gelaolar</span>

Gelao ya da Gelo halkı, Çin ve Vietnam'da bulunan bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devleti tarafından resmî olarak tanınan 56 etnik gruptan birini teşkil eder. Buna rağmen, bazı Gelaolar Çin Hükûmeti tarafından Yi, Miao veya Zhuang olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Sui halkı</span>

Sui ya da Shui halkı, çoğu Çin Guizhou eyaletinde yaşayan bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan birini teşkil eder.

<span class="mw-page-title-main">Bulanglar</span>

Bulanglar, Blanglar ya da Bulonglar, Güneybatı Çin'de bulunan bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. 2010 yılı itibarıyla tüm Çin çapında 119.639 Bulang var; bunların neredeyse tümü Yünnan Eyaleti'nde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pumiler</span>

Pumiler bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Jinolar</span>

Jino ya da Jinuo halkı, Çin Yünnan eyaletinde bulunan bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Xishuangbanna Dai Özerk İli Jinghong şehrinin doğusunda yer alan Jino Dağları'nda yaşarlar.

<span class="mw-page-title-main">Derunglar</span>

Derunglar ya da Dulonglar, bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Neredeyse tümü Yünnan eyaletinde bulunmak üzere 2010 yılı itibarıyla tüm Çin çapında 6.930 Derung bulunmaktadır. Derung nüfusunun çoğu, Nujiang Lisu Özerk İli'ne bağlı Gongshan Derung ve Nu Özerk İlçesi'ndeki Derung Vadisi'nde yoğunlaşmış durumdadır.

<span class="mw-page-title-main">Mengzi (şehir)</span>

Mengzi, Çin'in Yünnan eyaletine bağlı Honghe Hani ve Yi Özerk İli'nin merkezi olan şehirdir. Şehir, Yünnan-Guizhou Platosu'nda yer almaktadır. Yüzölçümü 2.228 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 417.200'dür.