İçeriğe atla

Hani el-Hindi

Hani el-Hindi
هاني الهندي
Doğum1927
Şam, Suriye Devleti, Fransız Suriye ve Lübnan Mandası
Ölüm2016 (88-89 yaşlarında)
MilliyetSuriyeli
EğitimBeyrut Amerikan Üniversitesi
MeslekSiyasetçi, aktivist
Siyasi partiArap Milliyetçi Hareketi

Hani el-Hindi (1927-2016) Suriyeli bir siyasetçi ve aktivistti. George Habaş ile birlikte Arap Milliyetçi Hareketini kurmuş ve 1963 yılında Selahaddin el-Bitar kabinesinde görev almıştır.

İlk yılları

Hindi, Şam'da şehrin önde gelen ailelerinden birinin çocuğu olarak dünyaya geldi.[1] Babası Albay Mahmud el-Hindi, 1916'da bölgedeki Osmanlı egemenliğine karşı başlatılan Arap İsyanı sırasında Şerif Ordusunda ve Irak Ordusunda subay olarak görev yapmıştı.[1][2] Hindi'nin babası, 1941 yılında Reşid Ali el-Geylani tarafından Irak'ta gerçekleştirilen başarısız isyana katılması nedeniyle görevden alındı. Hindi'nin kendisi de Filistin'deki 1948 Arap-İsrail Savaşı sırasında Arap Kurtuluş Ordusuna katıldı.[1] O sırada Beyrut Amerikan Üniversitesine (AUB) kayıtlıydı. Savaş sırasında Hindi, Arap ordularının İsrail'e karşı sergilediği kötü performansa içerlemeye başladı ve bu durumdan esas olarak Arapların bölünmüşlüğünü ve 1917-1947 yılları arasında Filistin'i kontrol eden Siyonistler ve İngiliz hükûmetiyle işbirliği yapmasını sorumlu tuttu.[3] Hindi, öğrenci arkadaşı George Habash ile AUB'de tanıştı. Habaş'ın ailesi savaş sırasında Filistin'den sürülmüştü ve her iki adamın da bu çatışmada yaşadıkları onları kırgın bırakmıştı.[4]

Arapların 1948 savaşındaki kayıplarının intikamını almak isteyen Hindi, 1949 yılında diğer Suriyeli aktivistler ve Genç Mısır Partisinin sürgündeki üyeleriyle birlikte Arap Kurban Taburu (BAS) adlı gizli bir militan grubun kurulmasına yardımcı oldu. Tevfik el-Hekim liderliğindeki grup askeri eğitim verdi ve Şam ve Beyrut'taki İngiliz ve Amerikan hedeflerine ve bir sinagoga yönelik bir dizi saldırı gerçekleştirdi, ancak en çok aranan hedeflerini vurmakta başarısız oldu: Ürdün Kralı Abdullah ve Irak Başbakanı Nuri es-Said.[3]

Arap Milliyetçi Hareketi

İlk yıllar

Hindi 1949'da AUB'deki The Firmest Bond öğrenci topluluğuna da katıldı, başlangıçta gazetenin editörlüğünü yaptı ve 1950'de Habaş ile birlikte fiili başkanı oldu.[5] Hindi 1950 baharında BAS'tan ayrıldı, rastgele şiddet yöntemlerinden hayal kırıklığına uğradı ve Arap sınırlarının ötesinden İsraillilere karşı daha geniş bir askeri kampanya geliştirmeyi tercih etti. Hindi, daha sonra İsrail Ordusuna dönüşecek olan baş Siyonist paramiliter örgüt Haganah'tan ve Müslüman Kardeşlerin gizli aygıtından özellikle ilham aldı ve bu grupların örgütsel becerileri ve disiplininden etkilendi. BAS'tan ayrılmadan önce Baas Partisi lideri Mişel Eflak'a BAS'ı partinin silahlı kanadına dönüştürmek için başvurdu ama reddedildi.[5] BAS'ın Genç Mısır üyeleri 1950 yılında Suriyeli diktatör Edib Çiçekli ve önde gelen sosyalist lider Ekrem el-Havrani'ye başarısız bir suikast girişimlerinde bulunduklarında Hindi, komplolarla hiçbir ilgisi olmamasına rağmen yetkililer tarafından kısa bir süre gözaltına alındı.[5]

Hindi ve Habaş, öğrenci topluluğundaki liderlik pozisyonları sayesinde, aralarında sırasıyla Filistin, Lübnan ve Kuveyt'ten Wadie Haddad, Muhsin İbrahim ve Ahmed el-Hatib'in de bulunduğu diğer grup üyeleriyle arkadaş oldular. Bu beş arkadaş, 1951-52 yıllarında öğrenci derneklerinin Suriye, Lübnan ve Ürdün'den çok sayıda diğer Arap milliyetçisi öğrenci gruplarıyla birleşmesinin ardından kurulan Arap Milliyetçi Hareketinin (AMH) kurucu çekirdeğini oluşturdu. AMH'nin başlıca hedefleri Filistin'in özgürleştirilmesi, Arap dünyasındaki Batılı emperyalist etkinin sona erdirilmesi ve Arapların birleştirilmesiydi.[5]

AMH'nin haftalık gazetesi er-Ra'i 1951'de Ürdün'de kapatıldı, ancak Hindi Ocak 1955'te Şam'da gazeteyi yeniden çıkardı. O zamana kadar hareket çok az büyümüş, potansiyel üye sayısının büyük bir kısmı 1950'lerin ortasında birleşen diğer milliyetçi partiler, yani Baas ve Havrani'nin Arap Sosyalist Partisi tarafından eritilmişti. AMH'nin üye sayısı ancak 1956 ve 1957 yılları arasında, özellikle Filistin mülteci kamplarındaki öğretmenler ve öğrenciler ile bir dereceye kadar Ürdün orta sınıfı arasında önemli ölçüde arttı.[6] AMH o sıralarda Hindi'nin liderliğinde ve Suriye istihbarat şefi Abdülhamid es-Serrac ile işbirliği içinde bir ordu kurdu. Hindi, Harasta'daki Filistin-Suriye ordu kampında gönüllülerin askeri eğitimini kolaylaştırdı. Grup 1958 Lübnan çatışmasına katılarak Sur ve Trablusşam'da Arap milliyetçileriyle birlikte savaştı.[7]

Nasır ile ittifak

AMH, Cemal Abdünnasır'ın Birleşik Arap Cumhuriyeti (BAC) tarafından kurulan tek parti sistemine uygun olarak Suriye ve Gazze Şeridi'ndeki şubelerini feshetti, ancak diğer şubelerini açık tuttu. AMH, BAC döneminde Nasır ile ilişki kurmamış olsa da Suriye'nin 1961'de birlikten ayrılmasının ardından AMH, hamileri haline gelen Mısır cumhurbaşkanı ile bağlarını geliştirdi. Ayrılıkçı darbenin ardından Lübnan'a kaçan Hindi, Habaş ile birlikte örgütü yeniden inşa etmek için çalıştı.[8] Hindi 1962'de Kahire'de Nasır'ı ziyaret etti ve Nasır ile Suriye'nin aile bağları olan yeni yöneticileri arasında önemli bir bağlantı haline geldi. İki taraf arasında gösterişsiz bir arabuluculuk yaptı ve Nasır'ın yardımcısı Abdülhakim Amir tarafından askeri yardım vaadiyle ödüllendirildi. Suriye ile Mısır arasındaki ilişkiler düzelmedi ve AMH, Mart 1962'de Suriye hükûmetine karşı yapılan başarısız darbeye küçük bir ölçüde de olsa dahil oldu.[9]

AMH'nin 1963'te Suriye'de Baasçı-Nasırcı ittifak tarafından gerçekleştirilen ve Devlet Başkanı Nazım el-Kudsi'yi deviren başarılı darbede de küçük bir dahli oldu. AMH, Ulusal Devrim Komutanlığı Konseyinde (UDKK) iki sandalye ile ödüllendirildi ve bunlardan birine planlama bakanlığı görevini yürüten Hindi sahipti. UDKK, darbenin ardından kurulan geçiş hükûmetiydi. Suriye ve Mısır darbeden kısa bir süre sonra yeniden birleşme görüşmelerine başladı, ancak ordudaki Nasırcılara yönelik tasfiyelerin ardından Nisan ayında anlaşma iptal edildi ve aralarında Hindi'nin de bulunduğu Nasırcı bakanlar istifa ettiler.[9]

19 Temmuz'da AMH, Baas hükûmetini devirmek için Nasırcı subay Casim Elvan ile işbirliği yaptı, ancak düzenli üyelerinin bu plan hakkında çok az bilgisi ya da dahli vardı. Hindi, Elvan ve işbirlikçileriyle düzenli temas halindeydi ve onların Nasır ve Mısır istihbaratı nezdindeki temsilcisi olarak hareket ediyordu. Darbe girişimi şiddetle bastırıldı ve katılımcılar tutuklandı ya da idam edildi. Hindi Suriye'den Lübnan'a kaçtı ve AMH'nin Suriye'deki gücü azaldı.[9]

1964 yılında AMH Beyrut'ta Arap dünyasındaki hareket temsilcilerini bir araya getiren bir ulusal konferans düzenledi.[10] O zamana kadar AMH'nin bölgede birçok şubesi vardı ve büyük ölçüde grubun Nasır'la olan ilişkisi nedeniyle üye sayısı giderek artıyordu.[11] Hareketin Nasır hükûmetiyle ilişkisi konferansta tartışıldı; Lübnanlı Muhsin İbrahim'in başını çektiği bazı üyeler AMH'nin daha geniş Nasırcı hareketin içine tamamen girmesini savunurken, Hindi de Suriye'nin ayrılmasıyla Nasırcılığın çok zayıfladığını düşünen AMH içindeki şüphecilerin başını çekti. Sonuçta AMH'nin mevcut organlarını ve örgütlenmesini koruyacağı, Hindi, Muhsin ve Nayif Havatme gibi genç liderlerin on üyeli AMH Ulusal Komutanlığının bir parçası olacağı bir uzlaşmaya varıldı.[10] Buna ek olarak Hindi, Habaş ve İbrahim AMH'nin üçlü genel sekreterliği görevine seçildiler. Seçilmelerinin ardından Hindi ve arkadaşları Nasır'a Arap dünyasındaki tüm Arap milliyetçi grupların bir araya gelerek oluşturacağı ve AMH'nin de içinde yer alacağı bir pan-Arap örgütünün başına geçmesini önerdiler ancak Nasır bu öneriyi geri çevirdi.[11][12]

Arap desteği olmadan İsrail'e karşı tek taraflı askerî eylemleri sınırlandırmaya çalışan Hindi ve Habaş'ın hizbi, Havatme ve İbrahim liderliğindeki aşırı sol hizip ve İsrail'e karşı derhal saldırıya geçilmesini isteyen hizip arasındaki örgüt içi gerilimler nedeniyle AMH'nin faaliyetleri 1966 yılında büyük ölçüde felç oldu.[12] Haziran 1967'deki Altı Gün Savaşı'nda Mısır ve Suriye'nin kesin yenilgisinin ardından AMH'nin Filistinliler arasındaki güvenilirliği darbe aldı. Bunun üzerine Hindi ve Habaş güçlü bir askeri kanat oluşturma çabalarını arttırdılar.[13]

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b c Sayigh, p. 71.
  2. ^ Kazziha, Walid (1975). Revolutionary Transformation in the Arab World: Habash and his Comrades from Nationalism to Marxism. C. Knight. s. 19. ISBN 9780853142362. 
  3. ^ a b Sayigh, p. 72.
  4. ^ Cobban, p. 440.
  5. ^ a b c d Sayigh, p. 73.
  6. ^ Sayigh, p. 74.
  7. ^ Sayigh, pp. 75-76.
  8. ^ Sayigh, pp. 76-77.
  9. ^ a b c Sayigh, p. 77.
  10. ^ a b Cobban, p. 142.
  11. ^ a b Sayigh, p. 130.
  12. ^ a b Hasso, p. 5.
  13. ^ Sayigh, pp. 159-160.
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lübnan İç Savaşı</span> 1975 yılında Lübnanda meydana gelen iç savaş

Lübnan İç Savaşı, 1975'ten 1990 yılına kadar Lübnan'da yaklaşık olarak 150.000 - 230.000 insanın ölümüne neden olmuştur. Yaklaşık 350.000 kişi yaralanmış bir milyondan fazla insan da ülkesini terk etmiştir. Soğuk Savaş dönemi Lübnan'ı ciddi şekilde etkiledi ve 1958'deki siyasi kriz ancak ABD'nin Beyrut'a çıkarma yapmasıyla sona ermişti. İsrail'in kurulması ve yüzbinlerce Filistinli mültecinin Lübnan'a yerleşmesi dini çatışmaları arttırdı. Silahlı FKÖ gerillalarının ülkeye girişi ciddi siyasi sorunlara sebep oldu. FKÖ'nün gelişi, Filistinli mültecilerin silahlanması farklı gruplar arasındaki sürtüşmeyi hızlandırdı. 1976'da çoğunluğu Müslüman Lübnan Cephesi ve Ulusal Komite arasında çatışmalar başladıktan kısa süre sonra Arap Ligi ve Suriye arabuluculuğa girişti, Filistinli-Lübnanlı çatışması daha çok Güney Lübnan'da yoğunlaştı. FKÖ burayı 1969 yılından beri kontrol ediyordu. Kahire Antlaşması imzalanarak bu bölgeden çekildi. İsrail, Güney Lübnan'ı işgal etti ve Suriye önce Hristiyanlar lehine iç savaşa dahil oldu ve sorun uluslararası bir boyut kazandı. Suriye ve İsrail anlaşmazlığı Lübnan üzerinden devam etti. 1980'lerde taraflar harabeye dönen Beyrut'un onarılması için çaba gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">Şükri el-Kuvvetli</span> Suriyeli siyasetçi (1891-1967)

Şükri el-Kuvvetli, bağımsızlık sonrası Suriye'nin ilk devlet başkanıydı. Kariyerine Osmanlı İmparatorluğu'nun Arap topraklarının bağımsızlığı ve birliği için çalışan bir muhalif olarak başladı ve bu nedenle aktivizmi nedeniyle hapsedildi ve işkence gördü. Suriye Krallığı kurulduğunda, Kuvvetli bir hükûmet yetkilisi oldu, ancak monarşizmden hayal kırıklığına uğradı ve cumhuriyetçi Bağımsızlık Partisini kurdu. Kuvvetli, 1920'de Suriye'yi kontrol altına alan Fransızlar tarafından derhal ölüme mahkûm edildi. Daha sonra, Suriye-Filistin Kongresi'nin baş büyükelçisi olarak görev yaptığı ve Suudi Arabistan ile özellikle güçlü bağlar geliştirdiği Kahire'ye yerleşti. Bu bağlantılarını Büyük Suriye İsyanı'nı (1925-1927) finanse etmek için kullandı. 1930'da Fransız yetkililer Kuvvetli'yi affetti ve Kuvvetli ardından Suriye'ye döndü ve yavaş yavaş Ulusal Blok'un başlıca lideri oldu. 1943'te Suriye devlet başkanı seçildi ve üç yıl sonra ülkenin bağımsızlığını sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Baas Partisi</span> milliyetçi-sosyalist öğretiye dayalı Arap siyasi partisi

Arap Sosyalist Baas Partisi Zeki el-Arsuzi'nin ortakları, Mişel Eflak ve Selahaddin el-Bitar tarafından Suriye'de kurulmuş bir siyasi partiydi. Parti, Arap milliyetçiliği, pan-Arabizm, Arap sosyalizmi ve anti-emperyalist çıkarları karıştıran bir ideoloji olan Baasçılığı benimsedi. Baasçılık, Arap dünyasının tek bir devlette birleştirilmesi çağrısında bulunur. "Birlik, Özgürlük, Sosyalizm" sloganı ile Arap birliğine ve Arap olmayandan gelen kontrole ve müdahaleye karşı özgürlüğe atıfta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Arap Cumhuriyeti</span> Orta Doğuda bir ülke (1958-1971)

Birleşik Arap Cumhuriyeti 1958'den 1971'e kadar Orta Doğu'da bulunan egemen bir devletti. Başlangıçta 1958'den 1961 Suriye Darbesi'nden sonra Suriye birlikten ayrılana kadar Mısır ve Suriye arasında siyasi bir birlikti. Mısır 1971 yılına kadar resmi olarak Birleşik Arap Cumhuriyeti olarak bilinmeye devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">George Habaş</span>

George Habaş, lakabı El-Hekim الحكيم, (Ağustos 1925, Lidda, Filistinli siyasetçi, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi'nin kurucusu ve eski genel sekreteri.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Cibril</span> Filistinli siyasetçi (1937-2021)

Ahmed Cibril, radikal solcu Filistin Halk Kurtuluş Cephesi-Genel Komutanlık (FHKC-GK) örgütünün kurucusu ve lideri.

<span class="mw-page-title-main">Nayif Havatme</span>

Naif Havatme, Filistinli politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Komünist Partisi</span> 1944 yılında Suriye’de kurulan politik parti

Suriye Komünist Partisi, 1924 yılında Suriye’de kurulan siyasi partidir. Parti, 1972'de Ulusal İlerici Cephe’nin üyesi oldu. 1986 yılındaki ayrılıktan sonra, ismi iki farklı parti tarafından kullanılmaktadır; Suriye Komünist Partisi (Birleşik) ve Suriye Komünist Partisi (Bekdaş).

<span class="mw-page-title-main">Edib Çiçekli</span> Suriyeli asker ve siyasetçi (1909-1964)

Edib el-Çiçekli Suriye askeri lideri ve 1953'ten 1954'e kadar Suriye Devlet Başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">1963 Suriye askerî darbesi</span> Baas Partisini Suriyede iktidara getiren askeri darbe

1963 Suriye askeri darbesi ya da Suriye hükûmetinin adlandırmasıyla 8 Mart Devrimi, Arap Sosyalist Baas Partisi'nin Suriye Bölgesel Şubesi Askerî Komitesi tarafından 8 Mart 1963'te gerçekleştirilen askerî bir darbeydi. Planlamada ve bu planın uygulanmasında, partinin Irak Bölgesel Şubesinin Şubat 1963'te gerçekleştirdiği askerî darbeden esinlenilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Birlik Partisi (Suriye)</span> Suriyede bir siyasi parti

Suriye Arap Sosyalist Birlik Partisi (ASB) Suriye'de Nasırcı bir siyasi partidir. ASB, Safvan el-Kudsi tarafından yönetilmektedir. Parti, orijinal ASB'den ayrıldıktan sonra 1973'te kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Selahaddin el-Bitar</span> Suriyeli siyasetçi (1912-1980)

Selahaddin el-Bitar, 1940'ların başında Mişel Eflak ile birlikte Arap Baas Partisini kuran Suriyeli politikacı. 1930'ların başında Paris'te Eflak ile birlikte öğrenci olarak, ikisi milliyetçilik ve sosyalizmin yönlerini birleştiren bir doktrin formüle etti. Bitar daha sonra Suriye'deki birkaç Baasçı hükûmette başbakan olarak görev yaptı, ancak parti daha radikal hale geldikçe partiden yabancılaştı. 1966'da ülkeden kaçtı, çoğunlukla Avrupa'da yaşadı ve 1980'de suikaste uğrayana kadar siyasi olarak aktif kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Ekrem el-Havrani</span> Suriyeli siyasetçi (1912-1996)

Ekrem el-Havrani, Suriye'de yaygın popülist, milliyetçi hareketin oluşmasında ve Baas Partisi'nin yükselişinde önemli rol oynamış Suriyeli politikacı. 1940'ların başından 1963'te sürgüne gidişine kadar Suriye siyasetinde oldukça etkiliydi. Havrani, bir hükûmet bakanlığı ve Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin ortak başkan yardımcılığı da dahil olmak üzere çeşitli görevlerde bulundu. Avustralya'daki RMIT Üniversitesi'nde kablosuz ağ mühendisliği ve sinyal işleme alanında öğretim görevlisi ve araştırmacı olan Ekrem el-Havrani'nin dedesidir.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Rimavi</span> Ürdünlü siyasetçi

Abdullah Rimawi 1950'lerde Ürdün'deki Baas Partisi'nin başkanıydı. 1957'de Süleyman Nabulsi hükûmetinde dışişleri bakanı olarak görev yaptı. Sadık bir pan-Arabist olan Rimawi, Ürdün'deki Haşimi yönetici ailesinin en sesli muhaliflerinden biri haline geldi ve Suriye ile birleşmeyi tercih etti. 1957'de sol hükûmet ile kraliyet ailesi arasındaki kriz nedeniyle Ürdün'den kaçtı. Birleşik Arap Cumhuriyeti'ne yerleşti ve burada BAC Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'a yakınlaştı. 1959'da bu yakınlık, Nasır ile anlaşmazlığı olan Baas Partisi'nden ihraç edilmesine sebep oldu. Kısa bir süre sonra Arap Sosyalist Devrimci Baas Partisi adında ayrı bir parti kurdu. Sürgünü sırasında, Ürdün monarşisine saldırmak veya monarşiyi baltalamak için bir dizi girişimde bulunduğu iddia edildi.

<span class="mw-page-title-main">Arap Kurtuluş Cephesi</span> Filistinde bir siyasi parti

Arap Kurtuluş Cephesi, daha önceleri Irak liderliğindeki Baas Partisi tarafından kontrol edilen küçük bir Filistin siyasi partisidir. AKC, Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Es-Saike</span> Filistinde bir siyasi parti

Es-Saike - resmi olarak Halk Kurtuluş Savaşı için Öncü - Yıldırım Kuvvetleri olarak bilinir - Suriye tarafından oluşturulan ve kontrol edilen Filistinli Baasçı siyasi ve askeri bir gruptur. Suriye liderliğindeki Baas Partisi'nin Filistin şubesiyle bağlantılıdır ve artık örgütte aktif olmasa da Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) bir üyesidir. Genel Sekreteri Dr. Muhammed Keys'dir.

Arap Milliyetçi Hareketi - Arap Milliyetçileri Hareketi ve Harakiyyin olarak da bilinir - Arap dünyasının çoğunda, özellikle Filistin hareketi içinde etkili olan pan-Arap milliyetçi bir örgüttü. 1952 yılında Corc Habaş tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Lu'ay el-Etâsî</span> 2. Suriye devlet başkanı

Lu'ay el-Etâsî Suriye Ordusunda kıdemli bir komutandı ve daha sonra 9 Mart ile 27 Temmuz 1963 arasında Suriye devlet başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Casim Elvan</span> Suriyeli asker (1928-2018)

Casim Elvan, özellikle Şam yakınlarındaki Katana Üssü'nün komutanlığını yaptığı Birleşik Arap Cumhuriyeti (BAC) döneminde (1958-1961) Suriye Ordusunun önde gelen yarbaylardan biriydi. BAC Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'ın sadık bir destekçisi olan Elvan, Suriye'nin 1961'de birlikten ayrılmasına karşı çıktı ve 1962'de ayrılıkçı hükûmeti devirmek için iki başarısız darbe girişimine liderlik etti.

Raif el-Maarri Suriye Ordusunda subay ve Albay Casim Elvan'ın yardımcısıydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.