Hani Müctehidi - Turkipedia

Hanî Mojtahedy
Doğum	Senendec
Tarzlar	Geleneksel Fars ve Modernize Kürt Müziği
Meslekler	Müzisyen
Etkin yıllar	2000–günümüz
Müzik şirketi	Hani Mojtahedy
Resmî site	hanimojtahedy.com

Hani Mojtahedy (d. Senendec, Farsça: سنندج, Kürtçe: سنە Romen rakamlarıyla; Sine, Kürtçe okunuşu; səˈna), Kürt şarkıcı-şarkı yazarıdır. Geleneksel Fars müziğini ve Kürt şarkı sözlerini, çağdaşlaştırarak, birleştirmesiyle tanınır.

İlk Profesyonel Yılları

Hani Mojtahedy, İran'ın Kürdistan (Curdistão) eyaletinin Senendec şehrinde doğmuştur. Geleneksel Kürt müziği eğitimi aldıktan sonra 2000 yılında profesyonel şarkıcılık kariyerine adımını attı. Sadece kadın müzisyenlerden oluşan, ilk Kürt kadın grubu olan Vian'ı kurdu. İran'da kadın müzisyenlerin erkekler önünde şarkı söylemesi yasak olduğundan İran İslami İrşad ve Kültür Bakanlığı, yalnızca kadın dinleyicilerin bulunduğu sınırlı kapasitede konserler verdi. Ayrıca grubun kendisinin ve performansının fotoğrafının çekilmesi de yetkililerce engellendi. Fakat bu engellere rağmen Hanî istediği gibi yaşamaya çalıştı. Bölgesel müzik fikrini dünyaya getirmeye istençliydi.^[1]

Berlin'e Taşınma

İran'da yıllarca çalıştıktan sonra, Mojtahedy, yasaların sanatsal bağımsızlığını ve yaratıcılığını ortaya çıkarmasını engellediğini kabul etti. 2004 yılında, kariyerine daha iyi devam edebilmek için ailesini bırakıp, İran'dan ayrılıp Berlin'e taşınma gibi güç bir karara vardı. Üzerinden çok geçmeden yaygın bir tanınırlık elde etti. Uluslararası festivallerde ve televizyonlarda sahne aldı.

Şarkı sözleri genellikle sınır savaşları, kadın hakları ve modern hayatın ikilemleri oldu. Örneğin; Mojtahedy'nin "Azadi" (Özgürlük) şarkısı, 2017 İran'da olan protestolara destek amacıyla yazılmıştır. Şarkının içeriği; Kürt bağımsızlık hareketlerinin zulmüne tepkidir. Kürt şair Abdurrahman Şerefkendi ve Hazhar Mukryani'nin şiirleri, Mojtahedy'nin, şarkılarına ilham kaynağı olmuştur.^[2]

İnsan Hakları Adına Çalışmaları

Mojtahedy, Almanya'da olmasına rağmen köklerini unutmadı ve Kürdistan halkına destek projelerine katıldı. 2016 yılında, Türkiye-Suriye sınırında bulunan Kürt mültecilere şarkılar söyledi. 2017'de İran-Irak sınırındaki depremzedelere bağış toplamak için Almanya ve İsveç'te konserler verdi.

Diğer Çalışmaları

Mojtahedy, rock müzisyenleri, geleneksel çalgıcılarla birlikte çalıştı. Ayrıca Dilşad Said'in bestelediği Kürt senfonisi için Çek Ulusal Senfoni Orkestrası ile çalıştı. Federal Gençlik Balesi ile türlü projelerde işbirliği yaptı. Babylon Orchestra ile konserler verdi. 2019 yılında Deutsche Oper Berlin için şarkı söyledi.

Ödülleri

MESPO (Orta Doğu Sürdürülebilir Barış Örgütü) elinden “Orta Doğu'da Barışın Sembolü” seçildi (2020).^[3]

Diskografi

Gulbarin (Single)-2010
Dayk (Albüm)-2010
Democracy (Single)-2016
Mirage (Single)-2017
Azadi (Single)-2017
Shaw (Single)-2019
Skala (Single)-2019
Dame Sobh (Stories of the Past Albümünden)-2019
Lalai (Single, Ali Ostovar ile)
Nour (Babylon Orchestra Albümünden)-2020
Nine-Sum Sorcery (Albüm)-2020
Teniyayi (Single)-2021
Mang Project (Albüm)-2022

Kaynakça

^ "HANI MOJTAHEDY". MusicBoard Berlin. 19 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2022.
^ "Hani Mojtahedy". Callie's. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2022.
^ "Hani Mojtahedy Biography". Hani Mojtahedy. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2022.

İlgili Araştırma Makaleleri

Kürtler, doğuda Zagros Dağları'ndan batıda Toros Dağları'na ve güneyde Hemrin Dağları'ndan kuzeyde Kars–Erzurum platolarına kadar uzanan coğrafi bölgede yoğun yaşayan, 2017 yılı tahminlerine göre dünyada yaklaşık 36–45 milyon nüfusa sahip olan İranî bir halktır. Bugün dünyadaki en büyük Kürt nüfusu, 15–20 milyon civarı ile Türkiye'de bulunurken; İran, Irak ve Suriye'de de sayıları 3 ila 12 milyon arasında değişen önemli Kürt nüfusları bulunmaktadır. Gerek Orta Doğu'daki siyasi ve sosyal karmaşalar ve sorunlar, gerekse diğer sebepler dolayısıyla özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısında oluşan göçler sonucunda Batı Avrupa başta olmak üzere Kuzey Amerika ve Orta Asya gibi farklı bölgelere yerleşmiş bir Kürt diasporası da mevcuttur.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Kürdistan Bölgesi veya Irak Kürt Bölgesel Yönetimi, Irak'a bağlı, anayasal düzeyde varlığı olan özerk bir bölgedir. Yaklaşık 40.000 km²'den oluşan idari birim; batıda Suriye, doğuda İran, kuzeyde ise Türkiye ile komşudur. Bölgesel yönetimin başkenti Erbil'dir. Kürdistan Parlamentosu Erbil'de yer almaktadır, ancak Kürdistan Bölgesi anayasası tartışmalı Kerkük kentini Kürdistan Bölgesi'nin başkenti olarak tanımaktadır. Bölgenin nüfusu, 2023 itibarıyla 6.556.752'dir. Resmî dilleri Kürtçe ve Arapça'dır.

Ahmed-i Hani, 17. yüzyıl'da yaşamış Kürt edebiyatçı, astronom, şair, tarihçi ve İslam alimi.

Mesud Barzani, Kürt siyasetçi. 2005-2017 yılları arası Kürdistan Bölgesel Yönetimi başkanı olarak görev aldı. 1 Nisan-30 Nisan 2004 tarihleri arasında Irak Başbakanlığı görevinde bulunan Barzani, Kürdistan Demokratik Partisi'nin 1979 yılından beri başkanlık görevini sürdürmektedir.

Korve, İran'ın Kürdistan Eyaleti'nde şehir.

Kürdistan Kafkaslar'ın güneyi ve Orta Doğu'da, Ermenistan, Irak, İran, Suriye ve Türkiye'ye ait toprakların bir kısmını kapsayan jeokültürel bölge. Siyasi bakımdan özerk, federal bir bölge olarak uluslararası resmî tanınmaya sahip olan tek bölge Irak'ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'dir. Bölgenin kuzeybatı İran’a karşılık gelen kısmı Kürdistan adıyla eyalet statüsündedir. Ayrıca Suriye'de de Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi tek taraflı olarak ilan edilmiştir.

Yarım Ay film yapımcısı Bahman Gobadi'nin yazıp yönettiği 2007 yapımı bir Kürt filmi. Yarım Ay filmi İran, Avusturya, Fransa ve Irak'ın ortak yapımıyla yapılmış bir filmdir.

<span class="mw-page-title-main">Hozan Diyar</span> Kürt Sanatçı

Diyar ya da Hozan Diyar, Kürt ozan ve pop müzik şarkıcısı

Şehram Nazıri, klasik İran ve Sufi müziği icra eden İranlı Kürt tenor. Sufi içerikli müziklerin yanı sıra özellikle tasavvuf temalı şiirleri bestelemesiyle bilinir. Firdevsî'nin Şehnâme'si ve Mevlana'nın şiirleri üzerinde çalışmış olan müzisyen, İran bülbülü olarak anılmakta ve İran'ın Pavarotti'si olarak kabul edilmektedir. 1873-1909 yılları arasında İran Milli Marşı kabul edilen Salâm-e Shâh 'i seslendirmiştir. 2012'de orkestra şefliğini Loris Tjeknavorian'un yaptığı Armenia Komitas Senfoni Orkestrası ile birlikte Kürt halk eserlerini seslendirmiştir. Konserde 'Varan, Abe Hayate Eshgh, Lay Lay, Sheyda Shodam, Shirin Shirin ' eserlerini seslendirmiştir.

Xatar ya da gerçek adıyla Jivar Hacabi, Kürt kökenli bir Alman rapçidir. Sanatçı adı „Xatar“ Kürtçede tehlike anlamına gelir.

Mehmet Atlı Kürt müzisyen. Mardin Artuklu Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. Modern Kürt müziğinin önemli temsilcileri arasında sayılmaktadır.

Suriye Kürdistanı, Batı Kürdistan veya Rojava, Suriye'nin kuzeyinde ve doğu kesiminde çoğunlukla Kürtler olmak üzere Arap, Çerkes, Süryani ve Türkmenlerin yaşadığı bölge. Orta Doğu coğrafyasında Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı Kürdistan'ın, Suriye sınırları içinde kalan kısmını tanımlar. PYD tarafından bölgede Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ilan edilmiş; fakat Suriye hükûmeti veya diğer ülkeler tarafından tanınmamıştır.

Bajar, Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu'nun bir projesi olan Kürtçe, Zazaca ve Türkçe folk rock müzik grubudur.

Mehvi veya Mehwi, klasik Kürt şiirinin ve sufiliğin temsilcilerindendir. Günümüzdeki Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içerisinde doğmuştur. Eğitimini İran Kürdistanı'nda Mahabad ve Senendec şehirlerinde aldı. O zamanlar Osmanlı İmparatorluğu olan ve günümüzde Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırlarındaki Süleymaniye şehrinde kadılık görevinde bulundu. 1883 yılında İstanbul'a gelerek II. Abdülhamid ile görüştü. Ardından Süleymaniye'ye dönerek tekke ve cami kurdu. Şiirlerinde sadece sufilik değil ayrıca hayatı anlamada kuşkuculuk ve varoluşçuluk üzerine mesajlar verdi.

<span class="mw-page-title-main">Kürt müziği</span> Kürtlerin müziği

Kürt Müziği, Kürt dillerinde yapılan müzikleri ifade eder. Kürt müziğinin ilk çalışması, ünlü Ermeni rahip ve besteci Gomidas Vartabed tarafından 1903'te topladığı on iki Kürt melodisinden oluşan "Chansons kurdes transcrites par le pere Komitas" adlı eseridir. Etnik Ermeni Karapetê Xaço, 20. yüzyıl boyunca birçok geleneksel Kürtçe melodiyi kaydederek ve icra ederek korudu. 1909'da Bilgin İsya Joseph, Yezidilerin müzik pratiğini, müzisyen benzeri kawâl figürleri ve azınlık tarafından kullanılan enstrümanlar da dahil olmak üzere belgelediği "Yezidi çalışmaları" adlı eserini yayınladı.

Koma Dengê Azadî, 1990 yılında İstanbul'da kurulan, müzik grubu.

Koma Amed, 1988 yılında Ankara'da Tıp Fakültesi öğrencileri tarafından kurulan Kürt folk müzik grubu.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Baba Şeyh</span> Mahabad Kürt Cumhuriyetinin başbakanı

Hacı Baba Şeyh, Mahabad Cumhuriyeti'nin tek (Serokwezîr) başbakanıdır.

Sovyetler Birliği'nde Kürtler, Sovyetler Birliği sınırları içerisinde içinde yaşayan Kürt kişi veya grupları betimler.

Kürt kültürü, Kürtler tarafından uygulanan farklı kültürel özellikleri ifade eder. Kürt kültürü, modern Kürtleri ve toplumlarını şekillendiren eski halkların mirası niteliğindedir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.