İçeriğe atla

Hani

Başlığın diğer anlamları için Hani (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Hani
İlçe
Türkiye'de yeri
Türkiye'de yeri
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlDiyarbakır
Coğrafi bölgeGüneydoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamMevlana Kürkçü[1]
 • Belediye başkanıBesile Narin (DEM Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam450 km²
Rakım756 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam33.100
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu651
İl alan kodu0412
İl plaka kodu21

Hani, Diyarbakır ilinin bir ilçesidir. İlçenin eski ismi Henı'dır. Henı Zazacada Çeşme demektir. Hani Zazaların eski yerleşim yerlerindendir. İnanç bakımından İslamiyetin izleri belirgin bir şekilde görülür. Hani'nin en büyük ziyaretleri olan, Salıkaf, Cafer-i Tayyar Yatırı ve Seyyid Bedrettin ve Dımıştad yatırı'nın Sünni İslam'ın bölgeye gelmeden öncesi olduğu bilinmektedir.

Tarihçe

Kuruluş tarihi çok eski olan Hani ilçesi ile ilgili ilk bilgiler MÖ 8. yüzyılda başlar. Urartu devleti ve Asurlular arasında önemli çatışmalara sahne olduğu bilinmektedir. Daha sonra Nirbi'lerin yerleşim merkezi olan Hani'nin tarihçesi Diyarbakır merkezinin tarihçesiyle paraleldir. 1875'te Palu'ya bağlı bir bucak olan Hani, daha sonra Lice'ye bağlanmıştır. Hani'de belediye 1878'de kurulmuştur.

Genel durum

MÖ 1280 yılında Asur Hükümdarı I. Salmanassar ile yaptıkları savaşta yenilerek dağılan Nirbi'lerin yerleşim merkezi olan Hani, Cumhuriyet döneminde Lice'ye bağlı bir belde idi. Daha sonra gelişerek ilçe oldu.

Denizden 1200 metre yüksekte, dağlık bir bölge olan Hani, Artuklulardan kalma Hatuniye Medresesi, Ayn-Kebir Su Kaynağı, Yasin Minaresi ve Cafer-i Tayyar Yatırı ile tarihi bir zenginliğe sahiptir.

Silvan'dan sonra nüfus yoğunluğu en çok olan ilçedir. Kilometrekareye 63 kişi düşer. Ayrıca 100 km'ye ortalama 4 köy düşer. Köyler ilçenin kuzeyindeki küçük ova çevresinde toplanmıştır.

Dışarıya sattığı en önemli ürünler tahıl, pamuk, yaş ve kuru meyveler ile birlikte ayrıca ilçeden her yıl kereste satışı yapılmaktadır. Ayrıca ilçede çökelek ve tereyağı satılmaktadır.

Dicle Nehri Hani'ye 18 km uzaklıktadır. Ayrıca nehirde bolca alabalık yetiştirilmektedir.

Turistik yerleri

Hatuniye Medresesi

Sancar Şahin Validesi Zeynep Hanım tarafından 13. yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır.

Hani Ulu Camii

Kesin olarak tarihi bilinmemekle beraber bir Selçuklu eseri olup, 15. yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır. Kızıl kilise olarak da bilinir. Ulu Camii 1684, 1779, 1780 ve 1870 tarihlerinde tamir görmüştür. Yakın zamanda, camii avlusuna ŞURKAV tarafından kesme taşlardan yapılmış bir şadırvan inşa edilmiş ve bahçe düzenlemeleri yapılmıştır.

Aynkeris Şifalı Suyu

İlçe merkezinden 2 km mesafededir, sarılık hastalığına iyi geldiği sanılmaktadır. Yıllık ziyaretçi sayısı 10.000 kişi dolayındadır. .

Koki Çayı Mesiresi

İlçe merkezinden 8 km mesafededir. Burada kaynayan suda bol miktarda alabalık bulunur. Saniyede 6 m³ su akmaktadır. Hani'nin şebeke suyu koki çayından gelmektedir.

Aynkebir Havuzu

Aynkebir su havuzu Ulucami ile Hatuniye medresesi arasında bulunan büyük bir havuzdur. Bu su Hani Dağının eteklerinde kaynar ve 9 kemerli bentlerden çıkarak bir havuz oluşturur. Havuza 7 gözden su akmaktadır. Akan su ile ilçenin tüm arazileri sulanmaktadır. MÖ 2000 yılında Huriler tarafından yapılmıştır. Hani ilçesinin bağlı olduğu Diyarbakır merkez ilçeye olan uzaklığı 64 km dir. Merkez, Çarşı, Derelli, Zirve ve veziri mahallesi olmak üzere ilçe merkezi 5 mahalleden ibarettir.

Şeyh Ahmed Efendi Türbesi

1823 yılında ölen, Halidi Tarikatı'nın kurucusu Mevlana Halid Ziyâeddin'in küçük oğlu Şehabeddin Ahmet'in mezarı bulunmaktadır. Türbe, yakın zamanda ŞURKAV tarafından restore edilmiştir

Nüfus

Yıl Toplam ŞehirKır
1960[2]13.2313.5739.658
1965[3]15.8764.80211.074
1970[4]18.1925.50012.692
1975[5]20.7337.55913.174
1980[6]23.0188.07714.941
1985[7]25.9629.57516.387
1990[8]27.25210.26616.986
2000[9]31.79410.91820.876
2007[10]31.5098.29223.217
2008[11]32.3208.77823.542
2009[12]31.5518.33523.216
2010[13]31.6918.14623.545
2011[14]32.6668.98823.678
2012[15]32.5718.82423.747
2013[16]32.81432.814veri yok
2014[17]32.41332.413veri yok
2015[18]32.60032.600veri yok
2016[18]32.56532.565veri yok
2017[18]32.57332.573veri yok
2018[18]33.10033.100veri yok
2019[18]32.67532.675veri yok
2020[18]33.04833.048veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2013. 
  2. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  3. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  4. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  5. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  16. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  17. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  18. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Hani Nüfusu - Diyarbakır". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Diyarbakır Hani Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hazro</span> Rümeysa günelin yaşadığı ilçe olarakta tarihte geçer

Hazro, Diyarbakır'ın kuzeydoğusunda bulunan ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Çifteler</span> Eskişehir ilçesi

Çifteler, Eskişehir iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Kangal</span> Sivasın ilçesi

Kangal, Sivas ilinin bir ilçesidir. Kuzeyde Sivas'ın Merkez, Hafik, Zara, Ulaş ilçeleri, güneyde Gürün ile Malatya'nın Kuluncak ve Hekimhan ilçeleri, doğuda Divriği, batıda Altınyayla ve Kayseri'nin Pınarbaşı ilçeleriyle sınırdır.

<span class="mw-page-title-main">Evren, Ankara</span> Ankaranın ilçesi

Evren, eskiden Çıkınağıl, Ankara ilinin bir ilçesidir. Güneyde Aksaray'a bağlı Sarıyahşi ilçesi, kuzeyde ve doğuda Kızılırmak Nehri, batıda Şereflikoçhisar ilçesi ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Bismil</span> Diyarbakırın ilçesi

Bismil, Diyarbakır ilinin bir ilçesidir. Bismil 2023 yılı itibari ile nüfus bakımından Diyarbakır ilinin en kalabalık beşinci ilçesidir

<span class="mw-page-title-main">Çermik</span> Diyarbakır ilçesi

Çermik, Diyarbakır ilinin kuzeybatısında bulunan bir ilçedir. İlçe, Doğu Anadolu Bölgesi' nin Yukarı Fırat Bölümü'nde bulunmaktadır. Ayrıca Diyarbakır' ın Fırat Havza' sında bulunan iki ilçesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Dicle, Diyarbakır</span> Diyarbakırın ilçesi

Dicle, Diyarbakır ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Eğil</span> Diyarbakır ilinin ilçesi

Eğil, Diyarbakır ilinin bir ilçesidir. Diyarbakır il merkezine 52 kilometre uzaklıktadır. Dicle Nehrine paralel bir tepe üzerinde inşa edilmiş olan ilçe 4 mahalleden meydana gelmektedir. Bunlar Gündoğuran Mahallesi, Yenişehir Mahallesi, Dere Mahallesi ve Kale Mahallesi'dir. İlçenin diğer birkaç mahallesi yapılan Dicle Barajı ile sular altında kalmıştır. İlçede 20 mezra, 26 köy vardır. İlçeye bağlı toprakların oluşturduğu yüzölçümü 450 kilometrekaredir. İlçenin kuzey komşusu Dicle İlçesi, batı komşusu Ergani İlçesi, doğu komşusu Hani İlçesi, güney komşusu Diyarbakır il merkezidir. 2020 yılı adrese dayalı nüfus sayımı ve kayıt veri tabanına göre ilçede 22.381 kişi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ergani</span> Diyarbakırın bir ilçesi

Ergani ya da eski adıyla Osmaniye Diyarbakır ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kulp</span> Diyarbakırın bir ilçesi.

Kulp, Diyarbakır iline bağlı bir ilçedir. Yüzölçümü 1.601 km²'dir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 35.449'dur. Diyarbakır'a uzaklığı 135 km'dir.

<span class="mw-page-title-main">Lice</span> Diyarbakırın ilçesi

Lice, Diyarbakır iline bağlı bir ilçedir. Diyarbakır'ın kuzeydoğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pasinler</span> Erzurumun ilçesi

Pasinler Erzurum ilinin bir ilçesidir. Pasinler bölgede Hasankale olarak da adlandırılır. Erzurum il merkezine 37 km uzaklıktadır. Tarihi İpek Yolu'nun üzerindedir. Kalesi, şifalı kaplıcaları, maden suları ve patatesi ile ünlüdür. İlçe merkezine 4 km uzaklıkta bulunan Serçeboğazı mahallesinin hemen girişinde diüretik maden suyu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karkamış</span> Gaziantep ilçesi

Karkamış, Gaziantep ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mazıdağı</span> Mardinin ilçesi

Mazıdağı Mardin'in bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kurtalan</span> Siirtin ilçesi

Kurtalan, Siirt ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Zara, Sivas</span> Sivasın ilçesi

Zara, Sivas ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yenişehir, Diyarbakır</span> Diyarbakırın ilçesi

Yenişehir, Diyarbakır ilinin merkezdeki dört ilçesinden biridir. Diyarbakır'ın yerlilerinin en çok yaşadığı ilçelerden biridir. Ofis, Vilayet gibi şehrin yoğun semtleri Yenişehir sınırlarına girdiğinden ötürü ilçe, oldukça işlektir. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2020 yılındaki Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre ilçe nüfusu 214.831 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Sur, Diyarbakır</span> Diyarbakırın ilçesi

Sur, Diyarbakır'ın dört merkez ilçesinden biridir. 2008 yılında, 5747 sayılı kanunla, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde, Diyarbakır'ın en eski yerleşim merkezinde kurulmuştur. Sur adını, ilçe merkezi ile çevirili bulunan tarihi Diyarbakır surlarından almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çınar, Diyarbakır</span> Diyarbakırda bir ilçe

Çınar, Diyarbakır ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Diyarbakır'ın ilçeleri</span> Türkiyede bir il

Diyarbakır ilinde bulunan ilçeler şunlardır:


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.