İçeriğe atla

Hanged, drawn and quartered

Hugh Despenser the Younger'ın idamı

Hanged, drawn and quartered (İngilizce: asıldı, sürüklendi ve parçalandı), İngiltere'de 1351 tarihli kanun gereği vatana ihanet suçunu işleyenlere verilen cezadır. Mahkûmlar atlarla idam yerine sürüklenir, ölmeyecek kadar asılır, cinsel organları kesilir, iç organları deşilir ve yakılır, kafaları ve uzuvları kesilirdi. Tüm bunlar olurken kurban olabildiğince hayatta tutulmaya çalışılırdı. Cesedin parçaları ülkenin önemli noktalarında sergilenirdi. Genel ahlak sebebiyle vatana ihanetten mahkûm olan kadınlara bu ceza uygulanmazdı, onlar yakılarak idam edilirdi.

Kanun, hükümdarın otoritesine isyan edenlere, özellikle de hükümdarı öldürmeye çalışan ve öldürenlere karşıydı. Suç en ağır suç olarak görüldüğünden cezanın olabildiğince ağır ve caydırıcı olması amaçlanmıştı. Bu idam cezası ilk olarak 3 Ekim 1283 tarihinde son bağımsız Galler hükümdarı Dafydd ap Gruffydd'e uygulandı. İkinci olarak William Wallace'a uygulandı. Ardından İngiltere'de popüler bir idam yöntemi oldu. Örnek olarak: I. Charles'ın mahkemesindeki hakimlerden bazılarına, Wat Tyler Ayaklanması'na katılanlara, Barut Komplosunu planlayanlara, Arundel İsyanı lideri Humphrey Arundell'a, IV. Henry'i devirme planı yapan Thomas Blount'a, Kanlı Mary'i devirme planları yapan akademisyen William Thomas'a ve Elizabeth devrinde Edmund Arrowsmith, Cuthbert Mayne, Edmund Campion için gibi pek çok Katolik papaza karşı uygulanmıştır.

1351 tarihli Vatana İhanet Kanunu yürürlükte kalsa da, 19. yüzyıldaki reformlarla ceza mahkûmun asılarak öldürülmesi, daha sonra cesedinin parçalanması şeklinde değiştirildi; daha sonra 1870'te tamamen kullanımdan kaldırıldı. 1998'de ise vatana ihanet suçu için ölüm cezası kaldırıldı. Cezaya son maruz kalan kişi 1803 İrlanda İsyanı'na önderlik eden Robert Emmet'di.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ceza</span>

Ceza ya da yaptırım, genel anlamıyla suç karşılığında insanlara veya kuruluşlara uygulanan bir yaptırımdır. Ceza Arapça kökenli bir kelimedir. Anlamı, yapılan kötü bir eylemin karşılığıdır.

<span class="mw-page-title-main">İstiklâl mahkemesi</span> Türk Kurtuluş Savaşı ve cumhuriyetin ilk yıllarında faaliyet gösteren özel mahkemeler

İstiklâl mahkemesi, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında ayaklanma çıkaran ve yağmaya girişenleri, bozguncuları, orduya ait silah ve mühimmatı çalanları, casusları, asker kaçaklarını ve bağımsızlık hareketini engelleme amacıyla propaganda yapanları yargılamak için, çıkarılan özel bir kanunla ilk olarak 18 Eylül 1920 tarihinde kurulan mahkemelerdir. İlk dönem İstiklâl Mahkemeleri, Ankara'daki hariç olmak üzere 17 Şubat 1921 tarihinde kapatıldı. İkinci dönem İstiklâl Mahkemeleri, çalışmalarına 30 Temmuz 1921'de başladı ve 1923'ün Ekim ayına dek faaliyetlerini sürdürdü. Üçüncü ve son dönem İstiklâl Mahkemeleri ise 1923 ile 1927 yılları arasında etkin oldu.

Ölüm cezası olarak da bilinen ve daha önce adli cinayet olarak adlandırılan idam cezası, bir suçun cezası olarak bir kişinin öldürülmesinin devlet tarafından onaylanmış uygulamasıdır ve genellikle kişinin söz konusu cezayı gerektiren normları ihlal etmekten sorumlu olduğu sonucuna varmak için yetkili, kurallarla yönetilen bir süreci takip eder. Bir suçlunun bu şekilde cezalandırılmasını emreden hüküm, ölüm cezası olarak bilinir ve cezanın yerine getirilmesi eylemi infaz olarak adlandırılır. Ölüm cezasına çarptırılan veya infaz edilmeyi bekleyen mahkumlara "idam mahkumu" denir. Etimolojik olarak idam terimi, kafa kesme yoluyla infaz anlamına gelir, ancak infazlar asma, vurma, zehirli iğne, taşlama, elektrik verme ve gaz verme gibi birçok yöntemle gerçekleştirilir.

Vatana ihanet, vatan hainliği ya da hıyanet-i vataniye, meşrû egemenlik organını devirmeye veya otoritesini yıkmaya, bağlı olduğu devlete karşı savaşmaya veya düşmanla iş birliği etmeye yönelik eylemleri kapsayan suç türü. Tarih boyunca birçok hukuk sisteminde tüm suçların en büyüğü olarak değerlendirilmiş ve en şiddetli biçimlerde cezalandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yassıada Yargılamaları</span> 1960 darbesinden sonraki mahkeme süreci

Yassıada Yargılamaları, 27 Mayıs 1960 Darbesi'nden sonra iktidardan uzaklaştırılan Demokrat Parti yönetiminin, darbeyi gerçekleştiren cunta tarafından kurulan özel bir mahkemede yargılandığı davalar dizisi. Yargılamalar Demokrasi ve Özgürlük Adası 'nda yapıldığı için bu isimle anılırlar. İki eski bakan ve bir başbakanın idam edilmesiyle sonuçlanan yargılamalar, Türk siyasi hayatında çok önemli bir yere sahiptir ve bu konudaki tartışmalar günümüzde de sürmektedir.

Türkiye Cumhuriyeti'nde ölüm cezası, 1984'ten bu yana uygulanmamaktadır ve 2004'te kaldırılmıştır. Ölüm cezası önce 2001'de savaş tehdidi ve terör suçları hâlleri dışındaki suçlar için kaldırılmış, 3 Ağustos 2002'de "savaş ve çok yakın savaş tehdidi hâllerinde işlenmiş suçlar hariç" şartı ile kaldırılmıştır. 7 Mayıs 2004 tarihli 5170 sayılı Kanun ile Anayasa'dan ölüm cezaları ile ilgili maddeler çıkarılmış, 14 Temmuz 2004 tarihli 5218 sayılı Kanun ile Türk Ceza Kanunu'ndan ölüm cezaları ile ilgili maddeler çıkarılmış, böylece ölüm cezası Türk Hukuku'ndan tamamen kaldırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kurşuna dizerek infaz</span> idam çeşidi

Kurşuna dizerek infaz ya da kısaca kurşuna dizme, özellikle savaş zamanlarında kullanılan bir idam yöntemi. İdam mangası çoğunlukla askerlerden oluşur. İnfaz, idamı gerçekleştirecek gruptaki herkesin aynı anda ateş etmesi yöntemiyle gerçekleştirilir. Böylece süreçte herhangi bir aksama yaşanmaz ve mahkûmların kimin silahından çıkan ateşle can verdiği bilinmez. Çoğunlukla mahkûmların gözleri bağlanır ya da başlık takılarak görmeleri engellenir. Bazı zamanlarda ise suçlulara infaz mangasına bakmak isteyip istemedikleri sorulur. İnfazlar, mahkûmlar ayakta ya da otururlarken gerçekleşebilir.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Frick</span> Alman Nazi partisi üyesi

Wilhelm Frick, 1933'ten 1943'e kadar Adolf Hitler'in kabinesinde İçişleri Bakanı olarak görev yapan, Bohemya ve Moravya'nın son valisi ve Nazi Partisi'nin (NSDAP) önde gelen bir Alman politikacısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Asarak idam</span> idam çeşidi

Asarak infaz etme, tarihteki en eski ve en çok uygulanmış idam cezası yöntemlerinden biridir. Asarak infazda, ilk önce idam mahkûmü idam sehpasına çıkar ve cellat idam mahkûmünün boğazından ip geçirir. Sonra cellat idam sehpasını tekmeyle devirir ve idam mahkûmü boşlukta kaldığı için asılır, boynu kırılarak veya boğularak ölür. Ayrıca mahkûm infazdan kaçmasın diye elleri bağlanır. Asılmak, sadece idam yöntemi değil ayrıca bir intihar yöntemidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası</span> Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin anayasası (1985–yürürlükte)

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası veya 1985 Anayasası, Kuzey Kıbrıs'ın 1985'ten bu yana geçerli olan anayasasıdır. 15 Kasım 1983 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını tek yanlı olarak ilan etmesinden sonra kurulmuş olan Kurucu Meclis tarafından hazırlanmış, 5 Mayıs 1985 günü Kıbrıs Türkü seçmenler tarafından %29,82'ye karşı %70,18 çoğunlukla onaylanmıştır.

Hıyanet-i Vataniye Kanunu, Türkiye'de 29 Nisan 1920'de çıkarılan ve 12 Nisan 1991'de yürürlükten kaldırılan vatana ihanet suçuna dair bir yasadır.

<span class="mw-page-title-main">Andrey Vlasov</span>

Andrey Andreyeviç Vlasov, Kızıl Ordu generali (Korgeneral) ve Nazi Almanyası tarafından esir alındıktan sonra Stalin karşıtı askerî kuvvetler olan Rusya Kurtuluş Ordusu 'nun başkomutanı ve Rusya Kurtuluş Komitesi 'nin başkanıdır.

Restorasyon İngiltere'de iç savaş döneminde kral I. Charles'ın 30 Ocak 1649 tarihinde idam edilmesiyle başlayan ve Fetret Devriyle devam eden süreçte İngiltere monarşisinin II. Charles'ın 29 Mayıs 1660 tarihinde Londra'ya girmesiyle başlayan dönemi anlatır. II. Charles İngiltere, İskoçya ve İrlanda monarşilerini birleştirmiştir. Süreç II. Charles'ın tüm saltanata dönemini (1660-1685) ve kardeşi II. James'in hüküm sürdüğü bir dönemi (1685-1688) de kapsar. Bazen süreç Muhteşem Devrimle iktidara gelmiş olan Orange-Nassau Hanedanına kadar götürülür.

Amerika Birleşik Devletleri'nde ölüm cezası, ülke genelinde federal düzeyde, 27 eyalette ve Amerikan Samoası'nda yasal bir cezadır. Ayrıca bazı askeri suçlar için de yasal bir cezadır. İdam cezası, 23 eyalette ve federal başkent Washington, D.C.'de kaldırılmıştır. Genellikle ağırlaştırılmış cinayet gibi sadece en ciddi suçlar için uygulanmaktadır. Her ne kadar 27 eyalette yasal bir ceza olsa da, 20 eyalet ölüm cezalarını infaz etme yetkisine sahiptir, diğer yedi eyalet ve federal hükûmet ise farklı moratoryum türlerine tabidir. Amerika Birleşik Devletleri'nde idam cezasının varlığı erken sömürge dönemi Virginia'sına kadar uzanmaktadır. Japonya, Singapur ve Tayvan ile birlikte Amerika Birleşik Devletleri dört gelişmiş demokrasiden biri ve ölüm cezasını düzenli olarak uygulayan tek Batı ülkesidir. Dünya çapında bu cezayı uygulayan 54 ülkeden biridir ve o zamandan bu yana beş ülke tarafından daha benimsenen bir infaz yöntemi olarak zehirli iğneyi ilk geliştiren ülkedir. Filipinler o zamandan beri infazları kaldırdı ve Guatemala da bunu sivil suçlar için yaptı. Hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın, idamdan önce hükümlülere sakinleştirici verilmesi yaygın bir uygulamadır.

<span class="mw-page-title-main">I. Charles'ın mahkemesi</span>

I. Charles'ın mahkemesi, İngiliz İç Savaşı sırasında muzaffer Rump Parlamentosunun devrik kral I. Charles'ı yargılamak için meydana getirdiği mahkemedir. Hususi olarak kralı yargılamak için kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık'ta ölüm cezası</span> En son 1946da verilmiş, çeşitli suçlardan (vatana ihanet vb.) dolayı mahkumlara verilen cezadır

Birleşik Krallık'ta ölüm cezası, çok eski zamanlardan 20. yüzyılın ikinci yarısına kadar uygulanmaya devam eden ölüm cezası.

<span class="mw-page-title-main">Sürgün cezası</span>

Sürgün cezası, hüküm giymiş suçluların veya toplumda istenmeyen kişi olarak tanımlananların çoğunlukla bir koloni olan denizaşırı ve uzak bir yere belirli bir süreliğine gönderilmesidir. Mahkûmların çoğu cezalarını tamamladıkları zaman bulundukları uzak yerden geri dönecek maddi kaynaklara sahip olmadıkları için bu yerleşim yerlerinde kalmaya mecbur kalmaktaydı.

Cevdet Karakaş, Türk Ülkücü militan. 3 Ocak 1980'de sol görüşlü öğretmen Ali Rıza Doğan'ı ağır yaraladı. 11 Şubat 1980'de sol görüşlü avukat Erdal Aslan'ı öldürdü. Yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 8'i sağ görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Edmund Arrowsmith</span>

Edmund Arrowsmith, 1585'te Haydock, Lancashire'da (İngiltere) doğdu ve 28 Ağustos 1628'de Lancaster'da (İngiltere) öldü, bir İngiliz Cizvit rahibiydi. 1970 yılında papa VI. Pavlus tarafından aziz ilan edildi. Katolik Kilisesi tarafından şehit olarak kabul edilir. yortusu 25 Ekimde.

Ölüm tehdidi, bir kişi veya bir grup insan tarafından başka bir kişiyi veya bir grup insanı öldürmek için genellikle isimsiz olarak yapılan bir tehdittir. Bu tehditler genellikle kurbanları davranışlarını manipüle etmek amacıyla sindirmek için tasarlanır; bu durumda ölüm tehdidi bir zorlama biçimi olabilir. Örneğin, tanınmış bir kişiyi bir suç soruşturması veya savunuculuk kampanyası yürütmekten caydırmak için bir ölüm tehdidi kullanılabilir.