İçeriğe atla

Handağı

Handağı
Harita
Rize'nin konumu
Rize'nin konumu
Rize üzerinde Handağı
Handağı
Handağı
Handağı'nın Rize'deki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlRize
İlçePazar
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım591 m
Nüfus
 (2020)
 • Toplam271
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0464
İl plaka kodu53
Posta kodu53340

Handağı, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Handağı köyünün eski adı Dadivati'dir.[3] Lazca bir yer adı olan Dadivati (დადივათი), Türkçeye Dadivat şeklinde girmiştir. Nitekim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesi ile 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Dadivat (دادیوات) olarak geçer.[4][5]

Dadivati köyünün bulunduğu Lazeti bölgesi, Antik Çağ'da Kolheti Krallığı'nın sınırları içinde bulunuyordu. Osmanlılar, Trabzon İmparatorluğu'nu 1461'de ortadan kaldırdıktan sonra, 1547 yılında bu bölgeyi de tamamen ele geçirmiştir.[6] 1876 Trabzon vilayeti salnamesine göre köy, Trabzon vilayetinin Lazistan sancağının Atina kazasına bağlıydı. Nüfusu 15 hanede yaşayan 45 kişiden oluşuyordu. Ancak bu sayının sadece erkek nüfusunu ihtiva etme ihtimali bulunmaktadır. Köyde vergiye tabi hayvan varlığı olarak 44 koyun, 62 keçi, 45 inek ve 4 öküz kaydedilmiştir.[7]

Nikolay Marr, 1910 yılında Lazistan bölgesine yaptığı araştırma gezisinde Atina kazasında 69 köy bulunduğunu, bunlardan 64'ünde Lazca konuşulduğunu yazmıştır. Dadivati köyü de Lazcanın konuşulduğu köylerden biriydi.[8] Dadivati köyü, Birinci Dünya Savaşı'nda Rusların eline geçmiştir. Rus idaresi sırasında, 1917 yılında Lazistan bölgesinde araştırma gezisi yapmış olan Gürcü dilbilimci İoseb Kipşidze, köyün adını Rusça Dadivat (Дадиват) şeklinde yazmıştır. Bu tarihte köydeki 32 hanede 195 kişi yaşıyordu.[9]

Dadivati köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde, Rize vilayetinin Atina kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.[5] 1935 genel nüfus sayımında, Artvin ve Rize vilayetleri yerine kurulmuş olan Çoruh vilayetinde aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 213 kişiden oluşuyordu. Ancak bu tarihte Atina kazasının adı Pazar olarak değişmişti.[10] Dadivati veya Dadivat Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Handağı olarak değiştirilmiştir.[11] 1965 genel nüfus sayımında Handağı köyünün nüfusu 302 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 67 kişi okuma yazma biliyordu.[12]

Coğrafya

Handağı köyü, Rize il merkezine 52 km, Pazar ilçe merkezine 15 km uzaklıktadır.[13] Köyde Kesimal Mevki, Aygüneş-Yıldız-Altun Mevki, Babuçoğlu-Devrişoğlu Mevki ve Hukanoğlu Mevki Mahalleleri bulunmaktadır.

Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri
2020 271[2]
2019 274[2]
2018 242[2]
2017 243[2]
2016 251[2]
2015 259[2]
2014 260[2]
2013 294[2]
2012 280[2]
2011 309[2]
2010 290[2]
2009 291[2]
2008 294[2]
2007 302[2]
2000 257[13]
1990 463[13]
1985 463[13]

Kaynakça

  1. ^ "Handagi, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Rize Pazar Handağı Köyü Nüfusu". Nufusune.com. 3 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020. 
  3. ^ İrfan Aleksiva - İsmail Bucaklişi, Svacoxo - Laz Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2009, s. 106, ISBN 978-605-89094-0-3
  4. ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 372, ISBN 9789157871117.
  5. ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 619.
  6. ^ ,,კოლხური (მეგრულ-ლაზური) ენა", (Hazırlayanlar) Rusudan Amirecibi-Mullen (editör), Nana Danelia, İnga Gundua, Tiflis, 2006, s. 22. 19 Haziran 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 99940-61-43-7
  7. ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 373, ISBN 9789157871117.
  8. ^ Nikolay Marr, Lazistan'a Yolculuk (Çeviri: Yulva Muhurcişi), İstanbul, 2016, s. 69, ISBN 9786055753634.
  9. ^ "İoseb Kipşidze, "Çaneti'de Yolculuk" (ჭანეთში მოგზაურება), მოამბე / Bulletin, I. Cilt, Tiflis 1937, s. 170". 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024. 
  10. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 261" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Temmuz 2021. 
  11. ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 638". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  12. ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 527" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024. 
  13. ^ a b c d "Handağı Köyü". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Akmescit, Pazar</span>

Akmescit, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Alçılı, Pazar</span>

Alçılı, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Balıkçı, Pazar</span>

Balıkçı, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Boğazlı, Pazar</span>

Boğazlı, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Darılı, Pazar</span>

Darılı, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Derebaşı, Pazar</span>

Derebaşı, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Derinsu, Pazar</span>

Derinsu, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Dernek, Pazar</span> muhtar tuncay pango

Dernek, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Irmakköy, Pazar</span>

Irmakköy, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kesikköprü, Pazar</span>

Kesikköprü, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Subaşı, Pazar</span>

Subaşı, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köyüdür.

<span class="mw-page-title-main">Yavuzköy, Pazar</span>

Yavuzköy, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Yücehisar</span> Pazarda bir köy

Yücehisar, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Akkaya, Ardeşen</span>

Akkaya, Rize ilinin Ardeşen ilçesine bağlı bir köydür. Köy; Düz, Orta, Sırt, Yukarı, Cami ve Çevre adlı mahallelerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çayırdüzü, Çamlıhemşin</span>

Çayırdüzü, Rize ilinin Çamlıhemşin ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Komilo</span>

Komilo, Rize ilinin Çamlıhemşin ilçesine bağlı bir köydür.

Kavaklıdere, Rize ilnin Ardeşen ilçesinin idari merkezi olan Ardeşen kabasının mahallesidir.

Yayla, Rize ilinin Ardeşen ilçesinin idari merkezi olan Ardeşen kasabasının bir mahallesidir.

Baş, Rize iline bağlı Ardeşen ilçesinin idari merkezi olan Ardeşen kasabasının bir mahallesidir.

Elmalık, Rize iline bağlı Ardeşen ilçesinin idari merkezi olan Ardeşen kasabasının bir mahallesidir.