İçeriğe atla

Hanay Tepe Höyüğü

Arkeolojik Höyük
Adı:Hanay Tepe
il:Çanakkale
İlçe:Merkez
Köy:
Türü:Höyük
Tahribat:Diğer, tarım (ciddi)[1]
Tescil durumu:Tescilli[1]
Tescil No ve derece:2414 / 1
Tescil tarihi:26.05.1995
Araştırma yöntemi:Kazı

Hanay Tepe Höyüğü, Çanakkale il merkezinin güneydoğusunda, Kemerdere Vadisi'nin Menderes Ovası'na açıldığı yerde, Ezine İlçesi'nin yaklaşık 20 km. kuzeyinde yer alan bir höyüktür.[2] Bazı kaynaklarda Bozköy - Hanaytepe olarak geçmektedir.[3]

Kazılar

Höyük, 1857 ve 1878-79 yıllarında Frank Calvert tarafından kazılmış, buluntular W. Lamb tarafından yayımlanmıştır. Daha sonra C. Blegen ve A. Akarca tarafından yeniden incelenmiştir.[2]

Tabakalanma

Kazılar sonucunda üç ana tabaka belirlenmiştir. Alttan üste doğru B, C ve A harfleriyle tanımlanan bu tabakalardan B; Erken Tunç Çağı'na, C; Troya VI. – VII. tabakalara ve A ise Klasik Dönem'e tarihlenmektedir. B tabakası, B1 ve B2 gibi iki yapı katı göstermektedir. Ayrıca en üstte bir Bizans Dönemi mezarlık alanı vardır.[2] Titiz ve sistematik yüzey araştırmalarının başlandığı 2009 yılında bu tabakalanma yüzey buluntularıyla da desteklenmiştir. Buna göre höyükte Geç Kalkolitik Çağ'dan Geç Tunç Çağı'na kadar yerleşim gördüğü netleşmiştir. Geç Tunç Çağı'na tarihlenen çok sayıda pithos parçası ve kaliteli çanak çömlek bulunması, bu çağda yerleşmenin Troya ile birlikte bölgede önemli bir işleve sahip olduğu şeklinde yorumlanmaktadır.[4] Diğer yandan Troya Projesi'nin başkanlığını yapmış olan Alman arkeolog Manfred Korfmann, Erken Tunç Çağı tabakalarının altında Beşik – Sivritepe ve Kumtepe Höyüğü Ia tabakası çağdaşı bir yerleşme olabileceğini ileri sürmektedir.[2] Höyükteki ilk kazıları yapan Frank Calvert, yerleşimin prehistorik Thymbra olduğunu düşünmektedir.[5]

Buluntular

Mimari olarak taş temelli yapılar ve depo çukurları belirlenmiştir. Ayrıca Erken Tunç Çağı yerleşmesi taş temelli kalın bir savunma duvarıyla çevrilidir.[2]

Çanak çömlek buluntuları el yapımı, genelde grimsi siyah, sarımsı kahverengi ve kırmızımsı kahverengi renklerinde, açkılı mallardır. Form olarak içe kıvrılan ağızlı, kalınlaştırılmış dudaklı ya da içten kalınlaştırılmış ağızlı kase formları yaygındır. Bazı kaselerin ağız kenarlarında ip delikli tutamaklar bulunmaktadır. Bu kaseler dışında gri kaba maldan yapılmış ilmik kulplu kaselerin yanı sıra çömlekler, üç ayaklı kaplar bulunmuştur. B katında ele geçen hayvan biçimli kulplar, Erken Tunç Çağı'ndan çok MÖ 4. binyıla ait mallar olarak görülmektedir.[2]

Yontmataş buluntuları obsidiyen ve çakmak taşından kesiciler ve kazıyıcı aletlerdir. Sürtmetaş endüstrisi buluntuları ise cilalı yassı taş baltalar, nefritten yapılmış yassı keser ile Kilia ([[Gelibolu Yarımadası'ndaki Kilia yerleşimi) tipinde mermer bir idol vardır. Bu idolün Geç kalkolitik Çağ – Erken Tunç Çağı I. evreye tarihlenebileceği ileri sürülmektedir.[2]

B tabakasında evlerin içinde ve aralarda çok sayıda basit toprak mezara ulaşılmıştır. İki adet de biri bebek, biri çocuk olmak üzere kerpiçten sanduka mezar bulunmuştur. Gömüler başları batı yönüne gelecek şekilde hocker (ana rahmindeki gibi) yatırılmış olup gömüt armağanı bırakılmamıştır.[2]

Tahribat durumu

Bu 5 bin yıllık Erken Tunç Çağı höyüğünden, kuzeydoğu kesiminde bulunan TİGEM (Tarım İşleri Genel Müdürlüğü) tarafından toprak çekilmiştir. Bu işlem sonucunda Höyük'ün büyük bir kısmı düzleştirilmiş bulunmaktadır.[6]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ a b – Yerleşme Ayrıntıları[]
  2. ^ a b c d e f g h "TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2012. 
  3. ^ 28. Araştırma Sonuçları Toplantısı (2010) Cilt 2, Sh.: 291
  4. ^ 28. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Sh.: 294
  5. ^ Hande Yiğit, Çanakkale Müzesi Calvert Koleksiyonu'nda Saklanan Boyunlu Lekythoslar 22 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ankara Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, Sh.: 3
  6. ^ "tayproject – Tahribat Raporu, Marmara Dosyası". 30 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Şemsiyetepe Höyüğü, Elazığ il merkezinin batısında, Bilaluşağı Köyü'nün hemen güneyinde yer alan bir höyüktür. Höyüğün büyük bir bölümü günümüzde Karakaya Baraj Gölü kıyısında kalmıştır. Höyük, 70 x 90 metre ölçülerinde, 5-6 metre yükseklikte dairesel ve küçük bir tepedir. Esasen höyük orta boy bir yerleşme sayılırdı, fakat Fırat günümüze kadar yerleşmenin kuzey ve kuzeybatı kesimini yemiştir.

Çine Tepecik Höyük, Aydın İl merkezinin güneyinde, Çine İlçesinin 5 km. batısında, Karakollar Köyü'nün 3 km. güneybatısında yer alan bir höyüktür. Çine Çayı'nın 1 km. doğusunda bulunan höyük 120 x 40 metre boyutlarında olup 9 metre yüksekliktedir.

Tepecik / Makaraz Tepe Höyüğü, Elazığ İl merkezinin yaklaşık olarak 31 km. doğusunda, günümüzde Keban Baraj Gölü suları altında kalmış olan bir höyüktür. Höyüğün asıl ismi Makaraz Tepe'dir. Fakat arkeolojik yazında daha çok Tepecik olarak geçmektedir. Tepe, 200 metre çapında olup 16-17 metre yüksekliktedir.

Kumtepe Höyüğü, Çanakkale İl merkezinin güneybatısında, Kumkale'nin güneyinde, Kara Menderes Çayı'nın batı yakasında yer alan, Çanakkale Boğazı'ndan 2,5 km. ve Ege Denizi'nden 2 km. mesafede bulunan bir höyüktür. Tepe, 100 x 80 metre boyutlarında olup 4-5 metre yüksekliktedir.

<span class="mw-page-title-main">Demircihöyük</span>

Demircihöyük, Bilecik il merkezinin yaklaşık olarak 25 km. batısında, Çukurhisar ilçesinin kuzeybatısında yer alan bir höyüktür. Eskişehir Ovası'nın batı kenarındaki höyük 80 metre çapında, 5 metre yüksekliktedir. Yerleşim gördüğü dönemlerde genişlik ve yüksekliğinin çok daha fazla olduğu yapılan sondajlardan anlaşılmaktadır. Buluntular Eskişehir Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.

Kusura Höyük, Afyon İl merkezinin 55 km. güneybatısında, Sandıklı İlçesi'nin 12 km. güneyinde, Kusura Köyü'nün hemen batısında yer alan bir höyüktür. Tepe 400 metre çapında, 14 metre yüksekliğindedir.

Yenice Yanı Höyüğü, Diyarbakır İli'nin 50 km. doğusunda, Bismil İlçesi'nin 10 km. güneydoğusunda, Dicle'nin kollarından Seyhan Çayı vadisinde, çayın doğu kıyısında yer alan bir höyüktür. Yenice Köyü'nün Eski Mezarlık Mevkiindedir. Tepe, 150 x 80 metrelik boyutlarıyla küçük sayılabilecek bir höyüktür ve yaklaşık olarak 1,2 hektarlık bir alana yayılmaktadır.

Karaoğlan Höyüğü, Ankara İl merkezinin 25 km. güneyinde, Mogan Gölü'nün güneydoğu ucunda yer alan bir höyüktür. Bulunduğu bölge Ankara bölgesinden güneydoğu ve güneybatı yönlerine uzanan ana ticaret yollarının kavşağı durumundaydı. Tepe, 260 x 180 metre boyutlarında ve 18-20 metre yüksekliğindedir. Höyük Ankara – Konya kara yolu üzerindedir.

Yassıhöyük, Denizli İl merkezinin güneydoğusunda, Acıpayam İlçe'sinin 8 km. kuzeyinde, günümüzde belde olan Yassıhöyük Köyü'nün hemen kuzeyinde yer alan bir höyüktür. Höyüğü oluşturan iki tepeden büyük olanı 350 x 200 metre boyutlarında, 14 metre yükseklikte, diğer ise 190 x 150 metre boyutlarında ve 5 metre yüksekliktedir. Kültür toprağı ova tabanından en az 4 metre daha derine uzanmaktadır. Denizli İli, Acıpayam ilçesinin Yassıhöyük Köyü yakınlarındaki aynı adla bilinen höyük, arkeoloji yazınında Yassıhöyük 1 olarak geçmektedir.

Çaltılar Höyüğü, Muğla İl merkezinin doğu-güneydoğusunda, Fethiye ilçesinin kuzeydoğusunda, Elmalı ilçesinin 30 km. kuzeybatısında, Çaltılar Köyü'nün yanında yer alan bir höyüktür. Orta büyüklükte bir höyüktür. Höyük'ün yaklaşık 3 hektarlık bir alana yayıldığı belirtilmektedir.

Yeni Yeldeğirmeni Tepe Höyüğü, Balıkesir ili Ayvalık İlçesi'nin güneyinde, Altınova'nın 1,5 km. batısında Ege Denizi'nden günümüzde 2,5 km. içeride yer alan bir höyüktür. Jeomorfoloji araştırmalarında prehistorik çağlarda denizin Höyük'ün önlerine kadar geldiği anlaşılmaktadır. Çanak çömlek dağılımına göre yerleşimin 100 x 90 metrelik bir alana yayılmış olduğu belirtilmektedir. Çevresi Madra Çayı'nın oluşturduğu alüvyon ovasıdır. Verimli bu toprakların Geç Neolitik Çağ'dan Erken Tunç Çağı ekonomisine geçişin koşullarını sağladığı belirtilmektedir.

Aharköy Höyük, Bilecik il merkezinin güneydoğusunda, eski adı Aharköy olan Yeşilyurt Köy'nün 2 km kadar güneybatısında yer alan bir höyüktür. Tepe, 100 metre çapında olup 4-5 metre yüksekliktedir. Bölgenin küçük höyüklerinden biridir. Bazı arkeolojik kaynaklarda Sarıket Mezarlığı olarak geçen Demircihöyük'ün 5 km kuzeyindedir. Doğalgaz hattı döşenmesi sırasında Höyük'ün batı kesimi kısmen tahrip edilmiştir.

Gavurtepe Höyük, Manisa İl merkezinin güneydoğusunda, Alaşehir İlçesi'nin güneybatısında, Gediz Ovası'nda Sarıkız Çayı'nın batı yakasında yer alan bir höyüktür. Yamaçları oldukça dik ve sarp bir tepedir. Bulunduğu yer olarak, hem batı kesimindeki yerleşimlerle, hem de Hitit topraklarının batı yerleşimleriyle ulaşım sağlayabilecek konumda görünmektedir. Öte yandan Gediz Vadisi üzerinden Balıkesir ve Denizli ulaşımları üzerindedir.

Bahçetepe Höyüğü, Aydın il merkezinin doğusunda, Sultanhisar İlçesinin 5 km. batısında yer alan bir höyüktür. Ova seviyesinden 8 metre yükseklikte oval bir tepedir. Çiftekahveler yol ayrımında Ayrancılar Mevkii'ndedir. Höyüğün güneyi, doğu batı yönünde uzanan İzmir – Aydın Demiryolu tarafından kesilmiştir. Üzerinde günümüzde harap durumda bir bağ evi bulunmaktadır. Batı tarafından da toprak çekilmiş olduğu belirtilmektedir. Tüm bunlara ilaveten yıllardır yürütülen tarımsal faaliyetler ve kaçak kazılar yüzünden tahrip olmuştur. Büyük Menderes Ovası'nda, nehrin kuzeyinde, Aydın Dağları'nın güneyinde yer almaktadır.

Maydos Kilisetepe Höyüğü, Çanakkale İli sınırları içinde, Gelibolu Yarımadası'nın Çanakkale Boğazı'na bakan tarafında, Eceabat İlçesi içinde yer alan bir höyüktür. Maydos Kale olarak da bilinmektedir. Tepe üzerinde Çanakkale Savaşı sırasında tahrip olan bir Orta Çağ kalesinin kalıntıları vardır. Tepe, 200 x 180 metre boyutlarında ve 33 metre yüksekliktedir. Günümüzde denizden yaklaşık olarak 200 metre ilçeride bulunmaktadır.

Kumartepe, Şanlıurfa il merkezinin 1,5 km kuzeybatısında, Bozova İlçesi'nin kuzeydoğusunda, İğdeli Köyü'nün kuzeyinde yer alan bir düz yerleşmedir. Günümüzde Atatürk Baraj Gölü altında kalmıştır. Barajın yapımından önce Fırat'ın güney kıyısında, İncesu Vadisi ile Fırat Vadisi'nin birleştiği yerdeydi.

Kandilli / Bahçehisar Höyüğü, Bilecik il merkezinin güney-güneydoğusunda, Kandilli Köyü'nün 4,3 km. kuzeydoğusunda yer alan bir höyüktür. Eskişehir Ovası'nın batı kesimindeki tepe, ova seviyesinden 7,5 km. yükseklikte 400 metre uzunlukta oval biçimlidir. Bu ölçüyle bölgenin en büyük höyüklerinden biridir. Kuzey kesimi daha yüksek olup yukarı kent izlenimi vermektedir. Arkeoloji yayınlarında yakınındaki köyün adıyla Kandilli olarak geçmektedir. Turan Efe ise yerleşmeyi, yerel adlandırma olan Bahçehisar adıyla vermektedir.

Orman Fidanlığı, Eskişehir il merkezinin 5–6 km. güneybatısında, Eskişehir Belediyesi'nin Orman Fidanlığı içinde yer alan bir düz yerleşmedir. Yerleşme Yukarı Porsuk Çayı Vadisi'ni kuzey tarafından çeviren ve Karabayırlar olarak bilinen tepelerin vadiye bakan yamacındadır. Yukarı Porsuk Vadisi'yle Eskişehir Ovası'nın birleştiği yerdedir.

Kanlıtaş Höyük, Eskişehir il merkezinin kuzeyinde, Aşağıkuzfındık Köyü'nün 1 km. doğusunda, "Kanlıtaş Mevkii" olarak bilinen yörede yer alan bir höyüktür. Yerleşme, vadinin ortasındaki kayalık bir yükseltinin kuzey yamacındadır. Tepe, 30 metre çapında olup 4 - 7 metre yüksekliktedir.

Karayavşan Höyüğü, Ankara il merkezinin güneybatısında, Polatlı İlçesi'nin 20 km. doğusunda, Karayavşan Köyü'nün hemen yanında yer alan bir höyüktür. Polatlı – Haymana kara yolunun hemen kuzeyindedir. Tepe, 13 metre yükseklikte orta boy bir höyüktür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.