İçeriğe atla

Han Yunus Muharebesi

Koordinatlar: 31°31′K 34°27′D / 31.517°K 34.450°D / 31.517; 34.450
Han Yunus Muharebesi
1516-1517 Osmanlı-Memlûk Savaşı

Yavuz Sultan Selim Suriye'de
Tarih21 Aralık 1516
Bölge
Gazze yakınları, Filistin
Sonuç Kesin Osmanlı zaferi
Coğrafi
Değişiklikler
Kudüs ve Gazze Osmanlı topraklarına katıldı
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu Memlûk Sultanlığı
Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu Hadım Sinan Paşa Canberdi Gazâlî
Güçler
5.000 asker
?? top
10.000 asker
Kayıplar
Hafif 5-6.000 ölü
2-3.000 esir

Han Yunus Muharebesi, 1516-1517 Osmanlı-Memlûk Savaşı'nda evre.

Hadım Sinan Paşa komutasındaki Osmanlı birliği Canberdi Gazâlî'nin emrindeki Memlûk birliğini büyük bir yenilgiye uğrattı.[1]

Muharebe

Mercidabık zaferinden sonra Osmanlı ordusu 28 Ağustos 1516'da Halep'e, 27 Eylül-3 Ekim'de de Şam'a girdikten sonra, Yavuz Sultan Selim İsabeyzade Mehmed Bey'i 2.000 süvariyle Gazze üzerine gönderdi.[2] Osmanlı birlikleri 28 Ekim 1516'da Gazze'yi ele geçirdi.

Kahire'de Memlûk Sultanı seçilern Tomanbay 10.000 kişilik bir kuvvetle Canberdi Gazâlî'yi Gazze üzerine sevketti. Birçok Memlûk beyi de sefere iştirak etti. Bu kuvvete karşılık Hadım Sinan Paşa komutasında 5.000 askerlik birlik 21 Aralık 1516'da Han Yunus'ta karşılaştı. Sabahtan ikindi vaktine kadar 7-8 saat süren muharebede, (Çaldıran ve Mercidabık muharebelerinde olduğu gibi) sonucu Osmanlıların ateş gücü (top ve tüfek) belirledi. Muharebe sonucunda Memlûk kuvvetlerinin önemli bölümü ölürken, (aralarında Memlûk beylerinin de bulunduğu) kaydadeğer kısmı da esir düştü. Canberdi Gazâlî yaklaşık 1.000 askerle muharebe meydanından ayrılabildi.[3]

Muharebe sonrası

Hadım Sinan Paşa'nın kazandığı zafer 26 Aralık 1516'da Osmanlı karargahında top atışları ve şenliklerle kutlandı. Ardından ileri harekâtını sürdüren Yavuz Sultan Selim komutasındaki Osmanlı ordusu 31 Aralık'ta Kudüs'e, 2 Ocak 1517'de ise Gazze'ye girdi.

Kaynakça

  1. ^ "The Harper Encyclopedia of Military History", R. Ernest Dupuy & Trevor N. Dupuy, 4. baskı, HarperCollins Publishers (1993), s.540
  2. ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.4, s.215
  3. ^ "İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi", İsmail Hami Danişmend, c.2, s.31

İlgili Araştırma Makaleleri

1517 (MDXVII) perşembe günü başlayan bir yıldır.

<span class="mw-page-title-main">I. Selim</span> 9. Osmanlı padişahı (1512–1520)

I. Selim veya bilinen adıyla Yavuz Sultan Selim, Osmanlı İmparatorluğu'nun 9. padişahı ve 88. İslam hâlifesidir. "Hâdimü'l-Haremeyni'ş-Şerîfeyn" unvanına ve divan edebiyatındaki "Selîmî" mahlasına sahiptir. Babası sekizinci Osmanlı padişahı II. Bayezid, annesi II. Gülbahar Sultan'dır. 1512-1520 yılları arasında süren yalnızca 8 yıllık saltanatında imparatorluğu muazzam bir hızla genişletti ve özellikle 1516 ile 1517 yılları arasında düzenlediği sefer ile tüm Doğu Akdeniz ile Mısır dahil önemli Orta Doğu bölgelerini ele geçirdi. Padişahlığı döneminde Anadolu'da birlik sağlandı ve Mısır'da hüküm süren Memlûk Devleti'ne son verildi. Devrin en önemli iki ticaret yolu olan İpek ve Baharat Yolu'nu da ele geçiren Osmanlılar, bu sayede doğu ticaret yollarını da tamamen kontrolleri altına aldılar.

<span class="mw-page-title-main">Yunus Paşa</span> 27. Osmanlı sadrazamı

Yunus Paşa, I. Selim saltanatında, 23 Ocak 1517-13 Eylül 1517 tarihleri arasında yedi ay yirmi gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ayas Mehmed Paşa</span> 30. Osmanlı sadrazamı

Ayas Mehmet Paşa veya Ayas Paşa, I. Süleyman saltanatı döneminde 14 Mart 1536-13 Temmuz 1539 arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Farklı yıllarda Anadolu, Rumeli ve Şam Beylerbeyi'dir. Ferhad Paşa ile birlikte Canberdi Gazâlî İsyanı'nı bastırdı.

Hadım Sinan Paşa, I. Selim saltanatında 18 Haziran 1515-23 Eylül 1515 ile 26 Nisan 1516-22 Ocak 1517 tarihleri arasında iki kez sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Ridâniye Muharebesi, 22 Ocak 1517 yılında Osmanlı Devleti ile Memlûk Sultanlığı arasında geçen muharebedir. Muharebeyi I. Selim komutasındaki Osmanlı ordusu kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mercidâbık Muharebesi</span> I. Selim komutasındaki Osmanlı ordusu ile Kansu Gavri komutasındaki Memlük ordusu arasında gerçekleşen muharebe

Mercidâbık Muharebesi 24 Ağustos 1516 tarihinde I. Selim komutasındaki Osmanlı Devleti ordusu ile Kansu Gavri komutasındaki Memlûk Devleti ordusu arasında gerçekleşen muharebedir. Suriye'nin Halep şehrinin kuzeyinde gerçekleşen muharebe, Osmanlı ordusunun mutlak zaferiyle sonuçlanmıştır. Muharebenin sonucunda Memlûk Sultanı Kansu Gavri ölmüş, Memlûk kuvvetleri bozulmuş ve Suriye toprakları Osmanlı Devleti egemenliğine açılmıştır. Jane Hathaway'ın yazdığına göre Kansu Gavri'nin cesedi hiç bulunamadı ve çok geçmeden, onun cinler tarafından alınıp kaçırıldığına dair rivayetler yayıldı. Memlük İmparatorluğu, kuruluşundan beri, tarihi boyunca böyle bir meydan muharebesi kaybetmemiş ve hiçbir hükümdarını muharebe meydanında bırakmamıştır. Moğollar, İlhanlılar, Timur bile Memlükler'i böylesine bir mağlubiyete uğratamamışlardır. Bu bozgundan sonra Mısır'ı değilse bile, Suriye, Lübnan, Filistin, hatta Hicaz'ı Osmanlılar'ın eline düşmekten koruyabilecek hiçbir kuvvet kalmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Tomanbay</span> Memlûk Devletinin son hükümdarı (1516–1517)

II. Tomanbay. Mısır Memlukluları'nın son hükümdarı (1516-1517). Sultan Kansu Gavri'nin yeğeni.

<span class="mw-page-title-main">Bıyıklı Mehmed Paşa</span> Şark serdarı ve Diyarbakır beylerbeyi

Bıyıklı Mehmed Paşa, sancakbeyi, beylerbeyi ve vezir görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır. Fırat-Dicle Seferi ile geniş bir coğrafyada Safevi hakimiyetini bitirerek Fatih Paşa unvanı aldı ve Diyarbakır'ın da ilk Osmanlı valisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hayır Bey</span>

Hayır Bey, Memlük Devleti ve Osmanlı İmparatorluğu'nda görev yapmış Çerkes asıllı asker ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Halep (eyalet)</span>

Halep Eyaleti veya Halep Beylerbeyliği, 1516 yılında kurulan Osmanlı eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Canberdi Gazâlî İsyanı</span>

Canberdi Gazâlî İsyanı, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Şam Eyaleti'nin Beylerbeyi Canberdi Gazâlî tarafından 1521 yılında çıkarılan isyandır.

<span class="mw-page-title-main">Mastaba Muharebesi</span>

Mastaba Meydan Muharebesi, 1521 kışında isyan eden Şam Beylerbeyi Canberdi Gazâlî komutasındaki asiler ile Ferhat Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu arasında gerçekleşmiş ve Osmanlı'nın isyanı bastırmasıyla sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Koçhisar Muharebesi</span>

Koçhisar Muharebesi, Mayıs 1516'da Mardin Kızıltepe yakınlarındaki Dede-Kargın mevkiinde, Bıyıklı Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu ile Ustaclu Kara Han komutasındaki Safevi ordusu arasında meydana gelmiştir. İki yıldır bölgede hakimiyet mücadelesi veren iki komutanın nihai karşılaşması, Safevi ordusunun önemli komutanlarıyla birlikte imha olmasıyla sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mardin Kuşatması</span>

Mardin Kuşatması, 1516-1517 yılları arasında Bıyıklı Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Ustaclu Süleyman Bey komutasındaki Safevi şehrini ele geçirmek istemesiyle gerçekleşip Osmanlı'nın şehri ele geçirmesiyle sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fırat-Dicle Seferi</span> 1514 yılında Osmanlı Ordusu tarafından başlatılan askeri harekât

Fırat-Dicle Seferi, 1514 yılında Osmanlı Ordusu tarafından Safevilere ve Memlûklara karşı Doğu Anadolu'da yapılan askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Gazze Muharebesi (1516)</span> Muharebe

Gazze Muharebesi ya da Han Yunus Muharebesi, Sadrazam Sinan Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu ile Canberdi Gazâlî komutasındaki Memlük ordusu arasında 1516 sonlarında, Gazze yakınlarında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Mısır Seferi</span> 1516–1517 yılları arasında Osmanlılar ile Memlûkler arasında Orta Doğuda gerçekleşmiş olan bir dizi savaş

Büyük Mısır Seferi, Mısır Seferi veya 1516–1517 Osmanlı–Memlûk Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Memlûk Sultanlığı arasında Ağustos 1516 ile Ocak 1517 tarihleri arasında Orta Doğu'da gerçekleşmiş bir dizi savaştır. Sefer sırasında meydana gelen Mercidâbık, Gazze, Ridâniye ve son olarak Kahire muharebelerinde bozguna uğrayan Memlûk Devleti, akabinde Osmanlılar tarafından tamamen ilhak edildi ve Suriye, Filistin, Hicaz ve Mısır toprakları ele geçirildi.

<span class="mw-page-title-main">Halep'in Zaptı</span>

Halep'in Zaptı, 1516-1517 Osmanlı-Memlûk Savaşında evre.

<span class="mw-page-title-main">Şam'ın Zaptı</span>

Şam'ın Zaptı, 1516-1517 Osmanlı-Memlûk Savaşında evre.