İçeriğe atla

Han Duvarları (şiir)

Han Duvarları, Faruk Nafiz Çamlıbel'in 1925 yılı ocak ayında Türk Yurdu dergisinde[1] yayımlanmış şiiridir. Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin en önde gelen klasiği olarak değerlendirilir.[2][] Bu şiir, Türk edebiyatında “Memleket Edebiyatı” denen bir akım başlattığı gibi[2] Faruk Nafiz'in sanatının da dönüm noktasını oluşturmuş, şair bu şiirden sonra “Han Duvarları” şairi olarak anılagelmiştir. Şairin memleket edebiyatı tarzında şiirlerini bir araya getirdiği, 1969 yılında Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yayımlanan kitabının ilk şiiri olan eser, kitaba adını vermiştir.

Konusu

Han Duvarları, 1922 yılında soğuk bir Mart sabahında başlayan ve Ulukışla’dan Kayseri’ye ‘yaylı’ denilen at arabasıyla yapılan üç günlük bir yolculuğu hikâye eder.[3] Öğretmen olarak Kayseri Lisesi’ne atanan şair gerçekten de 1922 yılında Ulukışla’dan Kayseri’ye yolculuk yapmıştır. Kimi kaynaklara göre şiir, şairin bu yolculukta gördüklerinden esinlenerek yazılmıştır. Kimi kaynaklara göre ise 1925 yılında Güneydoğu illerine yaptığı geziyle alâkalı izlenimlerini aksettirmektedir.[4]

Şiirin içinde dörtlükler halinde serpiştirilmiş "Maraşlı Şeyhoğlu Satılmış" adlı meçhul bir halk ozanının dörtlükleri önemli bir yer tutar. Şair, yolculuk sırasında kaldığı hanların duvarlarındaki dörtlükler yoluyla, kendinden bir süre önce savaştan dönerken aynı yolculuğu yapmış Şeyhoğlu’nun izini sürer. Maraşlı Şeyhoğlu Satılmış diye bir halk şairinin gerçekten var olup olmadığı, ona atfedilen dizelerin Faruk Nafiz tarafından mı yazıldığı veya monte edildiği tartışma konusudur. İç içe geçen iki şiir de "yol" temalıdır. Her iki şairin yolu aynı yerde kesişmiştir veya Faruk Nafiz duygularını böyle bir teknikle okuyucuya aktarmıştır.[5]

Şiir tekniği

Osmanzâde Hamdi Bey'e ithaf edilen şiir,[6] 140 dizeden oluşur. Mesnevi biçiminde 7+7=14'lük hece vezniyle yazılmıştır. Zengin teşbih ve kafiyelerle örülmüş.[7] düzyazı tadında bir eserdir.

Notlar

"Han Duvarları”ndaki Maraşlı Şeyhoğlu Satılmış'a atfedilen şiir, İsmet Nedim tarafından Hüseynî Fantezi makamında bestelenmiştir. Söz konusu şiirin şairi olarak Faruk Nafiz belirtilmiştir.[2]

Kaynakça

  1. ^ Ö. Faruk Huyugüzel, Edebi Sanatlar, Kültür ve Turizm Bakanlığı Ekitap sitesi, Erişim tarihi:15.09.2014 []
  2. ^ a b c "Meryem Erkcan, Faruk Nafiz Çamlıbel'in Han Duvarları Adı Şiiri Üzerine Sözdizimsel Bir İnceleme, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans tezi, İstanbul, 2004" (PDF). 15 Eylül 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2014. 
  3. ^ Mehmet Kaplan, Cumhuriyet Devri Türk Şiiri, MEB Yayınları, 1973
  4. ^ "Nuri Sağlam, Faruk Nafiz'in "Memleketçi" Şiirlerinde Anadolu ve Anadolu İnsanı', YeniTurkEdebiyati.com sitesi, 11.04.2007, Erişim tarihi:15.09.2014". 15 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2014. 
  5. ^ "Emel Koşar, Faruk Nafiz Çamlıbel'in Şiirlerinde Yol Motifiyle İlgili Unsurlar, International Journal of Social Sciences, Cilt 2, Yaz 2009" (PDF). 15 Eylül 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2014. 
  6. ^ "İsmail Görkem, Kültür Turizmi İçin Bir Öneri: Faruk Nafiz ve 'Han Duvarları', Erişim tarihi:15.09.2014". 15 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2014. 
  7. ^ "Mehmet Ali Var, Yolların Şairi Faruk Nafiz Çamlıbel, Yüzakı Aylık Edebiyat, Kültür-Sanat, Toplum, Tarih Dergisi, Erişim tarihi:15.09.2014". 15 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Beş Hececiler, I. Meşrutiyet'ten sonra hece vezniyle ve konuşulan halk diliyle, Millî Edebiyat akımının görüşleri doğrultusunda şiir yazan beş şairin Türk edebiyatındaki genel adıdır.

Dramatik şiir, dram türü konuları içeren bir şiir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Koşma (edebiyat)</span>

Koşma, coşturucu duyguların dile getirildiği, İslamiyet öncesinde yazılan koşuk türünün bir devamı olan ladinî (dinî olmayan) Türk halk edebiyatı nazım biçimi. Koşmalar genellikle 11'li hece ölçüsü ile söylenir, en az 3 en çok 12 dörtlükten oluşur. Türk halk edebiyatının en çok kullanılan nazım şekli olan koşma, halk ozanları tarafından geliştirilmiş bir nazım şeklidir. Bu nazım biçimi Türk Dil Kurumu tarafından:

Onuncu Yıl Marşı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 10. yılı kutlamaları için 1933 yılında yazılmış bir marştır.

<span class="mw-page-title-main">Şükûfe Nihal</span> Türk şair

Şükûfe Nihal Başar, Türk şair, öğretmen, eylemci ve aktivisttir.

Tasavvuf, kelime anlamıyla "sufi olmak, sufiye yolunu izlemek" demektir. Tasavvuf ehline mutasavvıf ya da sufi denir. Tasavvuf edebiyatı ise tasavvufla uğraşan kişilerin ortaya koyduğu ürünleri kapsayan edebiyat türüdür. Halk edebiyatının "tasavvufi halk edebiyatı" türü 12. yüzyılda Ahmed Yesevi ile başladı. Konusu Allah'a ulaşmanın yolları, ahlak ve nefsin terbiyesidir. Anadolu’nun bu alandaki ilk ve en ünlü şairi Yunus Emre’dir.

Taşlama, Türk halk edebiyatına ait satirik şiir biçimi. Gazel, kaside, murabba, muhammes gibi nazım biçimleriyle yazılabilirler.

Dursun Özden Türk gazeteci, şair, araştırmacı ve gezi yazarı belgeselci.

<span class="mw-page-title-main">Halit Fahri Ozansoy</span> Türk şair, gazeteci, oyun yazarı ve öğretmen (1891-1971)

Halit Fahri Ozansoy, Türk şair, gazeteci, oyun yazarı ve öğretmendir.

<span class="mw-page-title-main">Faruk Nafiz Çamlıbel</span> Türk şair, siyasetçi, öğretmen (1898 - 1973)

Ahmet Faruk Çamlıbel, Türk şair, siyasetçi, öğretmendir.

Erol Sayan, Türk bestekâr.

<span class="mw-page-title-main">Hamdi Aksoy</span>

Osmanzade Hamdi Aksoy, Türk siyasetçi, gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Behçet Kemal Çağlar</span> Türk şair ve siyasetçi

Behçet Kemalettin Çağlar, Türk şair ve siyasetçi. Faruk Nafiz Çamlıbel ile birlikte Onuncu Yıl Marşı'nı yazmıştır.

Kayıkçı Kul Mustafa, Türk halk edebiyatının Bektaşî koluna bağlı halk ozanı. Şairin doğum ve ölümüyle ilgili net bilgiler bulunmamakla beraber; 17. yüzyıl ozanı olduğu belirlenebilmiştir. Kimi kaynaklarca 1658'de öldüğü rivayet edilmektedir. Ancak bu iddianın tersi olarak 1659'dan sonra öldüğünü savunan araştırmalar da vardır. Edebiyatçı Ahmet Kabaklı ise Kayıkçı Kul Mustafa'nın ölümünün 1646'dan sonra gerçekleştiğini söylemektedir.

Divan şiirine Türkler tarafından katılmış bir nazım şeklidir. Besteyle okumak için yazılmıştır. Bestelenmek amacıyla yazıldığı için 3-5 dörtlük arası değişir. Yeni edebiyatımızda Yahya Kemal Beyatlı, bu türü ustalıkla kullanmıştır. Aruz ölçüsünün her kalıbı kullanılır. Dörtlüklerden kurulan musammat da denebilir. Murabbaya benzer. 5 ya da 6 dizelik bentlerden de oluşabilir. Üçüncü dizeye miyan, dördüncü dizeye nakarat denir. Aşk, sevgili, ayrılık, içki ve eğlence konularında yazılır. Divan edebiyatının ilk şarkı yazarı Nail-i Kadim'dir. Lale Devri'nin en önemli temsilcisi ise Nedim'dir. En çok şarkıyı Enderunlu Vasıf yazmıştır.

Nurseli Çamlıbel, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı.

Mustafa Necati Karaer, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Türk yazar, şair, otobiyografici, eleştirmen. Hisarcılar akımının kurucusu. Hisar şiirinin önde gelen temsilcisi.

Millî Edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren şiir, Kurtuluş Savaşı'nın etkilerinin sürdüğü dönemde ortaya çıkmış şiir akımıdır. Bu akımın yazarları milliyetçilik düşüncesinden etkilenerek bu doğrultuda eseler vermişlerdir. Yazarlar dildeki yabancı sözcüklerin Türkçe karşılıklarını kullanmayı tercih etmişlerdir. Şiirde, Halk edebiyatında olduğu gibi hece ölçüsü kullanılmıştır. Genellikle sözcüklerin akla gelen ilk anlamları kullanılmıştır. Yazarların verdikleri eserlerde millî hisler ön planda olurken, eserlerdeki kişiler halk arasından seçilmiş sıradan kişilerdir. Bu akıma dahil olan şairler şiirlerini Kültür Haftası, Hisar ve Çınaraltı gibi dergilerde yayınlamışlardır. Bu akıma dahil olan yazarlar: Ahmet Kutsi Tecer, Arif Nihat Asya, Orhan Şaik Gökyay, Kemalettin Kamu, Ömer Bedrettin Uşaklı, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Behçet Kemal Çağlar, Necmettin Halil Onan, Zeki Ömer Defne ve Coşkun Ertepınar'dır. Dönem şairlerinden Arif Nihat Asya Türk edebiyatında "Bayrak Şairi" olarak bilinirken Ömer Bedrettin Uşaklı "Anadolu Şairi", Kemalettin Kamu ise "Gurbet Şairi" olarak bilinir. Bu akımın diğer şairlerinden Ahmet Kutsi Tecer Âşık Veysel'i Türk edebiyatına tanıtan kişidir. Necmettin Halil Onan "Bir Yolcuya" adlı şiiriyle hamaset edebiyatına ait örnekler vermiştir. Behçet Kemal Çağlar ise şiirlerinde Atatürk devrimleri ve Atatürk sevgisi gibi konular ön plana çıkarmış ve Faruk Nafiz Çamlıbel ile Onuncu Yıl Marşı'nı yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pirinç Han (Ankara)</span> Ankara, Altındağ, Atpazarı mevkisinde bulunan bir 18. yüzyıl yapımı han

Pirinç Han, Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Atpazarı mevkiinde bulunan bir handır. Günümüzde çoğunluğunu antikacıların oluşturduğu dükkanlara ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güzide Taranoğlu</span>

Fatma Güzide Gülpınar Taranoğlu, Türk yazar ve şair. Şiirlerini hem serbest tarzda hem hece ölçüsü kullanarak yazdı. Güzide Taranoğlu 1960'dan sonra ortaya çıkan toplumsal gerçekçi yazarların aksine şiirin ve sanatın ideolojilerin gölgesinde olmasını kabul etmemiştir.Toplumun acılarını ve sorunlarını işlemesi yönüyle toplumsal gerçekçilerden esinlenmiştir. Balkan Savaşları sonrasında İstanbul'a yerleşen Üsküplü bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. İlköğrenimini Ilgın'da, ortaöğrenimini İstanbul'da tamamlamıştır. Güzide Sultan, Toprak Ana, Sultan Şaire gibi lakaplarla da anılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.