İçeriğe atla

Hança

Hanja kelimesinin Çince karakterler (üst) ve Hangıl (alt) ile yazımı.

Hanja veya Hanca (Korece한자 veya Korece漢字, [ha(ː)nt͈ɕa]), Korecenin yazımı için geleneksel Çince karakterleri kullanan bir yazı sistemi. Yazı, Kore'de MÖ 400'lere tarihlenen Gojoseon döneminden bu yana kullanılmaktadır. Çince karakterler, Korece telaffuz edilmektedir. Hanja-mal veya hanja-eo, hanja ile yazılabilen sözcükler için; hanmun (Korece한문, Çince漢文) ise Klasik Çince yazılar için kullanılsa da çoğu zaman bu iki olgu için de kullanılan terim hanjadır.

Hanjaya yönelik hiçbir zaman büyük bir ortografik reform yapılmadığından bu karakterler, geleneksel Çin karakterleri ve kyūjitai karakterlerle neredeyse tamamen aynıdır. Hanja'nın sadece küçük bir bölümü üzerinde değişikliğe gidilmiştir ve karakterlerden çok azı Koreceye hastır. Buna karşın Çin'in büyük bir kısmında kullanılan Mandarin ve Japonya'da kullanılan Çince karakterler (kanji) üzerinde sadeleşmeye gidilmiştir. Dolayısıyla bu karakterler, kendilerine eş düşen hanja karakterlerine kıyasla daha az çizgiden oluşmaktadır.

15. yüzyılda icat edilmiş Hangıl, modern Kore'de baskın yazı sistemidir. Buna karşın Güney Kore'de okullarda hala Hanja eğitimi verilmektedir.[1] Kuzey Kore'de ise Hanja kullanımı ülkenin bağımsız olmasından sonra kaldırılmış ve bu bu kelimeler Hangıl ile yazılmaya başlanmıştır.[2] İlk başlarda Hanja kullanımı elimine edilmeye çalışılmış, ancak 1960'lardan itibaren öğretim yeniden başlamıştır.[3] Kuzey Kore'de Hanja karakterleri içeren bir sözlük de yayımlanmıştır.[4]

Kaynakça

  1. ^ Hannas 1997: 68. "Although North Korea has removed Chinese characters from its written materials, it has, paradoxically, ended up with an educational program that teachers more characters than either South Korea or Japan, as Table 2 shows."
  2. ^ Hannas 1997: 67. "By the end of 1946 and the beginning of 1947, the major newspaper Nodong sinmun, mass circulation magazine Kulloja, and similar publications began appearing in all-hangul. School textbooks and literary materials converted to all-hangul at the same time or possibly earlier (So 1989:31)."
  3. ^ Hannas 1997: 67. "According to Ko Yong-kun, Kim went on record as early as February 1949, when Chinese characters had already been removed from most DPRK publications, as advocating their gradual abandonment (1989:25)."
  4. ^ "New Korean-English Dictionary published". Korean Central News Agency. 28 Mayıs 2003. 12 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çince</span> Çin ve çevresinde konuşulan bir dil

Çince, Çin anakarası ve çevresinde yaşayan bir milyardan fazla kişi tarafından konuşulan Eski Çinceden türemiş dillerin oluşturduğu diller grubudur. Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, lehçeleriyle birlikte dünyada en çok konuşulan dildir. Çince ve lehçeleri Büyük Çin olarak adlandırılan Çin anakarası, Hong Kong, Makao, Tayvan ve Malezya, Endonezya, Tayland, Singapur, Myanmar, Vietnam, Güney Kore gibi Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde konuşulmaktadır. Çince, dünyanın en çok konuşulan dil olmasına bağlı olarak Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biridir. Aynı zamanda Çin, Tayvan, Singapur, Hong Kong ve Makao'nun resmî dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Korece</span> Kore yarımadasında ve komşusu Çine bağlı Yanbian Kore Özerk İlinde yaygın olarak kullanılan bir dil

Korece, Kore yarımadasında ve komşusu Çin'e bağlı Yanbian Kore Özerk İli'nde yaygın olarak kullanılan bir Kore dili. Hem Kuzey Kore hem de Güney Kore'nin resmî dilidir. Dil, hece alfabesi olan Hangıl veya Çince karakterler olan Hanja ile yazılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Hangıl</span> Korecenin yerel alfabesi

Hangıl ya da Hangul, Kore alfabesidir. Hangıl, Korecede "h-a-n-g-ı-l" [한글] harflerine tekabül eden Kore harfleriyle yazılır. 1443 yılında Çosôn Hanedanlığı'ndan (*) Kral Sejong tarafından oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Çin karakterleri</span>

Çin karakterleri veya Çin harfleri, günümüzde Çince, Japonca ve nadiren Korecenin yazılmasında kullanılan simgesel grafikler ya da logogramlardır. Bunlara Mandarin Çincesinde hànzì, Japoncada kanji, Korecede hanja ya da hanmun, Vietnamcada ise hán tự ya da chữ nho adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Yazı sistemi</span> kağıda veya başka bir ortama kaydedilmiş görsel dillerin sistemi, dilde ifade edilebilecek ögeleri temsil etmek için kullanılır

Yazı sistemi, bir dildeki unsurları ve tarif edilebilir durumları temsil etmek için kullanılan bir çeşit semboller sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore arması</span> Ulusal arma

Kore Cumhuriyeti Ulusal Amblemi ülkenin ulusal bayrağındaki beş stilize yaprakla çevrili taeguk sembolünden ve ülkenin resmî Korece isminin, Korece karakterlerinden oluşan bir yazıtın bulunduğu bir şeritten oluşur. Taegeuk barış ve uyumu temsil eder. Beş yaprakların hepsinin anlamı vardır ve Güney Kore'nin ulusal çiçeği, Hibiscus syriacus veya Sharon Gülü ile ilgilidir.

Büyük Kral Sejong (Daewang), Joseon Hanedanlığı′na hükmetmiş bir kraldır. Kore yazı sistemi olan Hangıl, onun emri üzerine 1444 yılında hazırlatılmış ve 1446 yılında Hunmin Congım adlı kitapla halka sunulmuştur.

Salsu Muharebesi, 612 yılında Goguryeo ve Sui Hanedanı arasında 2. Goguryeo-Sui sırasında meydana gelen büyük bir muharebe. Goguryeo süvari kuvvetleri, Sui ordusunu Salsu nehri civarlarında hezimete uğratmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bodo Birliği Katliamı</span> Kore Savaşında yaşanan katliam

Bodo Birliği Katliamı, 1950 yazında Kore Savaşı sırasında komünistlere ve komünizm sempatizanı olduğu düşünülen şüphelilere karşı gerçekleştirilen bir katliam ve savaş suçudur. Güney Kore Barış ve Uzlaşma Komisyonu komiseri Kim Dang-Çun'a göre en az 100.000 kişi idam edilmiş, bazı kaynaklara göre ise yaklaşık 200.000 komünistin katledildiğini belirtmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gyeonggi</span>

Gyeonggi, Güney Kore'nin illerinden biridir. Gyeonggi, ülkenin kuzeybatısında yer almaktadır ve Seul ve İncheon şehirlerini çevrelemektedir. İl kuzeyde Kuzey Kore, doğuda Gangwon ve güneyde Kuzey Chungcheong ve Güney Chungcheong illeri ile komşudur. Yüzölçümü 11,730 km² olan ilin nüfusu Ekim 2014 itibarı ile 12,342,448 olup Güney Kore'nin en kalabalık ilidir. İlin merkezi Suwon'dur.

<span class="mw-page-title-main">Juche Kulesi</span> mimari yapı

Juche Kulesi ya da resmi adıyla Juche Fikri Kulesi, Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'da yer alan, adını Kim İl-sung'un doktrinleştirdiği Juche felsefesinden alan beton dikilitaş tarzındaki anıtsal sütun. Sosyalist gerçekçi sanat tarzının bir örneği olan anıtın önünde İşçi ve Çiftçi Kadın Heykeli'nden esinlenilen; proletaryayı, çiftçilerini ve entelijansiyayı temsil eden orak, çekiç ve yazı fırçası taşıyan üç kişinin bulunduğu 30 metre yüksekliğinde bronz bir heykel bulunmaktadır.

Kore Dalgası (hangul=한류 hanja=韓流,

<i>Tripitaka Koreana</i>

Tripitaka Koreana, 13. yüzyıldan kalma 81,258 adet Kore Tripitaka ahşap baskı bloku grubudur. 1496 başlık ve 6568 ciltlik bölümde düzenlenen 52.330.152 karakterde bilinen hatasız veya hatalı bir şekilde Hanja karakterler ile yazılmış olup dünyadaki en kapsamlı ve en eski sağlam Budist kutsal yazıtlardır. Her bir tahta blokun yüksekliği 24 cm ve uzunluğu 70 cm olup kalınlığı ise 2,6 ile 4 cm arasındadır ve her biri yaklaşık üç ile dört kilogram ağırlığındadır. Ahşap bloklar üst üste dizildiğinde 2.74 km ile Baekdu Dağı kadar uzun, sıraya dizildiğinde ise yaklaşık 60 km uzunluğunda ve 280 ton ağırlığında olabilmektedirler. Ahşap bloklar, 750 yıl önce oluşturulmalarına rağmen günümüze kadar bozulmadan kalabilmişlerdir. Tripitaka Koreana Güney Kore'nin Güney Gyeongsang eyaletinde bulunan Haeinsa Tapınağı'nda saklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kangvon (il)</span>

Kangwon-do (Korece 강원도), Kuzey Kore'nin bir ilidir. 1945'te Kore'nin bölünmesinden önce, Kangwŏn Eyaleti ve Güney Koreli'de bulunan Gangwon Eyaleti Wŏnsan'ı dışlayarak tek bir il oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore mührü</span>

Kore Cumhuriyeti Ulusal Mühürü Güney Kore’de devlet amaçlı kullanılan bir devlet mührüdür. Mühür, injang adı verilen karakterlerle oyulmuştur.

Kuzey Kore standart dili veya Munhwaŏ, Korecenin Kuzey Kore'de kullanılan standart versiyonudur. Munhwaŏ 1966'da standart dil olarak kabul edilmiştir. Dilin standartlaştırılması bildirisinde, Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang ve çevresindeki bölgede kullanılan Pyongan lehçesinin Munhwaŏ için temel oluştacağı belirtilmiştir. Ancak Iksop Lee ve S. Robert Ramsey Munhwaŏ'nun yüzyıllardır Kore genelinde temel standart olan Seul lehçesi ile hala güçlü şekilde bağlı olduğunu belirtmiştir. Bu sebeple Kuzey ve Güney lehçeleri arasındaki çoğu farklılık Kuzey Kore'de Çince-Korece kelimelerin ve diğer alıntı/yabancı kelimelerin saf Korece veya Kuzey Kore yönetiminin tanımıyla "işçi sınıfı konuşması" kelimeler değiştirilmesi ile açıklanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Cho Mi-yeon</span>

Cho Mi-yeon, daha çok bilinen adıyla Mi-yeon, Güney Koreli şarkıcı, oyuncu, TV sunucusu ve modeldir. Güney Koreli kız grubu (G)I-dle 'ın visualı, ana vokalidir. Sanal K-pop kız grubu K/DA de Ahriyi seslendirmektedir. Cube Entertainment bünyesine katılmadan önce YG Entertainment'ta stajyerlik yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Idu yazısı</span>

Idu yazısı, Hanja kullanarak Koreceyi temsil eden arkaik bir yazı sistemidir. Budist rahipler tarafından geliştirilen yazı, Korece kelimeleri Çincedeki karşılıkları veya sesi ile kaydetmeyi sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Eski Korece</span>

Eski Korece, Birleşik Silla döneminin diliyle simgelenen Korecenin tarihsel olarak belgelenmiş ilk aşamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Resmî yazı sistemi</span> bir yargı alanında kanunla özellikle resmi olarak belirlenmiş yazı sistemi

Resmî yazı sistemi, ülkelerin, eyaletlerin ve diğer yetki alanlarının anayasalarında veya diğer geçerli yasalarında resmi olarak özel olarak belirlenmiş bir yazı sistemidir. Resmi bir dile benzer şekildedir ama resmi bir yazı sistemi çok daha nadirdir. Öncelikle resmi bir dilin pratikte iki veya daha fazla yazı sistemiyle yazıldığı durumlarda kullanılır. Bu dillerde yazı kullanımı genellikle kültürel veya siyasi çağrışımlara sahip olduğundan, resmi bir yazı sisteminin ilan edilmesi bazen kültürü veya siyaseti ya da her ikisini birden etkileme amacı taşıdığı gerekçesiyle eleştirilir. İstenen etkiler arasında eğitim, iletişim ve hayatın diğer bazı yönlerinin kolaylaştırılması da yer alabilir.