İçeriğe atla

Hamza Bey

Hamza Bey
Osmanlı Kaptan-ı Derya
Görev süresi
Nisan 1453 - Ocak 1456
Hükümdar Sultan II. Mehmed
Yerine geldiğiBaltaoğlu Süleyman Bey
Yerine gelenHas Yunus Bey
Kişisel bilgiler
Ölüm 1460
Eflak

Hamza Bey (ö. 1460), Sultan II. Mehmed dönemi Osmanlı denizcisidir. Elçi olarak gönderildiği görev sırasında Kazıklı Voyvoda tarafından katledilmiştir.

Hayatı

I. Mehmed ve II. Murat dönemi vezirlerinden olan Amasyalı Beyazıd Paşa'nın kardeşidir. Mayıs 1421'de Düzmece Mustafa isyanını bastırmakla görevli olan Amasyalı Beyazid Paşa Sazlıdere'de yapılan bir çarpışmada yenilmiş ve Düzmece Mustafa'ya destek veren İzmiroğlu Cüneyt Bey'in ısrarı ile idam edilmiştir. Hamza Bey 1425'te İzmiroğlu Cüneyt Bey'in öldürülmesini sağlayarak ağabeyi Bayezit Paşa'nın intikamını almıştır.

Hamza Bey, Saruca Paşa tarafından kurulmuş olan Çavlı Bey tarafından komuta edilmekte iken 1417'de Venedikliler tarafından Çanakale Boğazı yakınlarında hezimete uğrayıp yakılan Osmanlı donanmasını Gelibolu tersanesinde yenileyerek 40 kadar gemiden oluşan bir filo ile 1428 yılında Ege Denizi'ne açılarak Venedikliler'in elindeki bazı adaları yağmalamıştır. Sultan II. Murat ile birlikte Selanik ablukasına, 1429 yılında filo komutanı olarak katılmış ve Selanik'in alınmasına katkısı olmuştur.[1]

İstanbul kuşatması sırasında 18 Nisan 1453'te Bizans'a yardıma gelen Ceneviz gemilerini durduramayan kaptan-ı derya Baltaoğlu Süleyman Bey'i görevinden azleden Fatih Sultan Mehmet tarafından Osmanlı donanması komutanlığına ve Gelibolu sancakbeyliği'ne atandı. İstanbul'un Fethi sırasında Osmanlı donanmasına komuta etti. Özellikle Osmanlı donanmasının Haliç'i ele geçirmesi gereğine anlayan II. Mehmed'in bugünkü Dolmabahçe'den Kasımpaşa'ya uzanan güzergaha kalaşlar döşetip, 70 kadar gemiyi ağaçtan silindirler üstünde 22 Nisan sabahında Haliç'e indirip Haliç'in kontrolü Osmanlıların eline geçirmesine destek sağladı.[2]

1454 yazında Karadeniz'e açıldı ve başarılı Abhazya Seferi sonucunda Sohumkale'yi ele geçirdi ve Abhazya Prensliği'nin Osmanlı Devleti'ne bağlanmasını sağladı.[3]

Fetihten sonra Ege Adalarını almakla görevlendirildi. Gökçeada, Limni ve Taşoz adalarının Osmanlı egemenliğine geçmesini sağladı. Fakat Ege Denizi'nde korsanlık yaparak Osmanlı kıyı ticaretine büyük zararlar veren Rodos Şövalyelerinin ellerinde bulunan Ege Adalarını ele geçirmek için yaptığı deniz seferinde tek bir adanın bile ele geçirilmemesi başarısızlığına uğradı. Bunun üzerine Ocak 1456'da kaptan-ı deryalık görevinden azledildi.

Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan'ı yenip Koyunluhisar'ı kurtararak Anadolu Beylerbeyi rütbesiyle Karamanoğlu İshak Bey'in üzerine gönderildi. Onu da yendikten sonra Rumeli Beylerbeyi oldu.

Eflak’a elçi olarak gönderilme görevi verildi. Bu görevi yapmakta iken elçi imtiyazları geleneklerini hiçe sayan Kazıklı Voyvoda tarafından öldürüldü, şehit edilen Hamza Bey’in naaşını, oğulları Bursa’ya getirmiştir.[4] Türbesi Bursa Hamzabey semtinde, Muradiye’nin batısında, Hamza Bey Camisi’nin güneybatısında avlu içerisindedir.

Gelibolu yakınlarındaki Hamzakoy koyu adını ondan almıştır. 1430'da fethine katıldığı Selanik şehrinde de adını taşıyan bir cami vardır.[5]

Kaynakça

  1. ^ Hamza Bey[]
  2. ^ Yayın Kurulu "Hamza Bey", (1999), Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.527 ISBN 975-08-0072-9
  3. ^ "Osmanlı Devleti ve Kafkasya", M. Sadık Bilge, Eren Yayınları, İstanbul (2005), s.33
  4. ^ Hamza Bey Türbesi (Osmangazi)[]
  5. ^ Hamza Bey Camii - Selanik’teki Osmanlı Eserleri[]

Dış kaynaklar

  • Yayın Kurulu "Hamza Bey", (1999), Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.527 ISBN 975-08-0072-9
  • Danişmend, İsmail Hami, (2011), İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi 6 Cilt, İstanbul:Doğu Kütüphanesi, ISBN 9789944397681 Cilt:I say.:241, 253-254, 272. 277-278, 380, 442.
Askerî görevi
Önce gelen:
Baltaoğlu Süleyman Bey
Kaptan-ı Derya
1453 - 1456
Sonra gelen:
Has Yunus Bey

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Mehmed</span> 5. Osmanlı padişahı (1413–1421)

I. Mehmed veya Mehmed Çelebi, beşinci Osmanlı padişahı. Tarihî kaynaklarda ismi, Mehmed isimli diğer padişahlarınki gibi, Muhammed şeklinde geçer. Babası I. Bayezid, annesi cariye olan Devlet Hatun'dur.

<span class="mw-page-title-main">Zağanos Paşa</span> 12. Osmanlı sadrazamı

Zağanos Mehmed Paşa, II. Mehmed saltanatında 1453-1456 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. İstanbul'un Fethi'nden sonra sadrazamlığa getirilen ilk kişidir.

Düzmece Mustafa veya Mustafa Çelebi Yıldırım Bayezid ile Devlet Şah Hatun'un oğludur. II. Murat'ın amcası olan Düzmece Mustafa, daha sonra bir başka krize sebebiyet veren II. Murat'ın küçük kardeşi "Şehzade Küçük Mustafa Çelebi" ile karıştırılmamalıdır. "Düzmece Mustafa Çelebi" II. Murat döneminin başlangıcında en büyük siyasi krizlerinden birine sebebiyet vermiştir.

Çandarlı İbrahim Paşa, Temmuz 1421 ile 25 Ağustos 1429 tarihleri arasında, 8 yıl 1 ay vezîriâzamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. Kendisi gibi sadrâzamlık yapmış torunu İbrahim Paşa'dan ayırmak için Birinci İbrahim Paşa şeklinde anılır. Tarihe Çandarlılar olarak geçmiş olan ailenin mensubudur.

Osmancıklı Danişmendoğlu Koca Mehmet Nizamüddin Paşa, 28 Ağustos 1429'dan yerini Çandarlı İkinci Halil Paşa'ya bıraktığı 1438 yılına kadar 9 yıl başvezirlik yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Bayezid Paşa Osmanlı Devleti'nin Fetret Devri'nde, 1413'te Sultan I. Mehmed Çelebi saltanatında sadrazam olmuş; devleti toparlama süreci içinde yanında bulunmuş ve sonra da II. Murad döneminde Düzmece Mustafa'ya Sazlıdere'de yenilip teslim olup onun emriyle öldürüldüğü Temmuz 1421'e kadar başvezirlik yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Veli Mahmud Paşa</span> 13. Osmanlı sadrazamı

Veli Mahmud Paşa, II. Mehmed saltanatında 1455-1466 ve 1472-1474 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Osmanlı tarihinde sadrazamlığa getirilmiş ilk yeniçeri yetiştirmesidir.

Mahir Hamza Paşa III. Mustafa saltanatında 7 Ağustos 1768-20 Ekim 1768 tarihleri arasında iki ay on dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

İbrahim Hilmi Paşa veya Keçiboynuzu İbrahim Hilmi Paşa, III. Selim saltanatında 14 Kasım 1806 - 18 Haziran 1807 tarihleri arasında yedi ay dört gün sadrazamlık ve çeşitli eyalet valiliği ve bu arada Girit valiliği yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pîrî Mehmed Paşa</span> 28. Osmanlı sadrazamı

Pîrî Mehmed Paşa, I. Selim saltanatının son yıllarında ve I. Süleyman saltanatının ilk yıllarında 25 Ocak 1518-27 Haziran 1523 tarihleri arasında beş yıl beş ay iki gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Burdurlu Derviş Mehmed Paşa, (1765 - 1837, Yenbu, Hicaz II. Mahmud saltanatı döneminde 5 Ocak 1818 - 5 Ocak 1820 tarihleri arasında iki yıl bir gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

İzmiroğlu Cüneyd Bey Osmanlı Devleti'nin yaşadığı Fetret Devri ve II. Murad'ın saltanatının ilk yıllarında gündemde kalmış, Osmanlı Devleti'nin bu 20 yıllık süredeki bütün toparlanma çabalarında karşısına çıkmış bir yerel yönetici ve asidir. İsmi bu anlamda Fetret Devri ile özdeşleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Piyale Paşa</span>

Piyale Paşa, Sultan I. Süleyman ve II. Selim döneminde 14 yıl kaptan-ı derya görevinde bulunmuş ve önemli zaferler kazanmış bir Osmanlı devlet adamı ve komutandır.

Saruca Paşa Osmanlı devlet adamı ve ilk Kaptan-ı Derya sıdır.

Baltaoğlu Süleyman Bey, 15. yüzyılda yaşamış Osmanlı devlet adamı ve kaptan-ı derya.

Ateş Mehmet Paşa veya Ateş Mehmet Salih Paşa Osmanlı denizcisi. 1863-1865 döneminde kaptan-ı derya görevi yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Eflak Seferi (1462)</span> Osmanlı İmparatorluğu’nun, Eflak bölgesinde 1462 yılında bastırdığı ayaklanma

Eflak Seferi, Fatih Sultan Mehmed'in 1459'da Osmanlı Devleti'ne bağlılığını sonlandırıp Osmanlı topraklarına saldıran Eflak Prensliği Voyvodası Vlad Tepeş'in üzerine 1462 yılında düzenlediği tedip seferidir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Bizans Savaşı (1421-1424)</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Bizans İmparatorluğu arasında 1421-24 yılları arasında yapılmış savaş

Osmanlı-Bizans Savaşı (1421-1424), Bizans-Osmanlı savaşları'nın Osmanlı zaferiyle sonuçlanan bir evresi.

<span class="mw-page-title-main">1423-1430 Osmanlı-Venedik Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında 1423-1430 yılları arasında Selanik‘te yapılmış savaş

1423-1430 Osmanlı-Venedik Savaşı, Osmanlı Devleti ile Venedik Cumhuriyeti arasında Selanik'in hakimiyeti sorunundan kaynaklanan savaş. Selanik'in bizzat Osmanlı Padişahı II. Murad komutasındaki Türk ordusu tarafından kuşatılarak alınmasıyla Osmanlı Devleti'nin zaferiyle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Ege Seferi (1455)</span>

Ege Seferi, Kaptan-ı derya Hamza Bey komutasındaki Osmanlı donanmasının İstanbul'un Fethinden (1453) sonra Ege Denizi'nde hâkimiyetini yerleştirme hedefine yönelik seferlerinden ilki.