Hamsin Yortusu - Turkipedia

Mezhepler
Topluluklar

Batı
Katolik Protestan Adventist Anabaptist Anglikan Baptist Evanjelik Kalvinist Kutsaliyetçi Lüterci Metodist Pentikostal Quaker
Doğu
Doğu Katolik Doğu Ortodoks Oryantal Ortodoks Reformcu Doğu Ortodoks Süryani
Antiteslisçi
Birlikçi Pentikostal Mormon Yehova'nın Şahidi

Hamsin Yortusu veya Pentekost ya da Pentikost (Grekçe: πεντηκοστή [ἡμέρα], pentēkostē [hēmera], "ellinci gün"), Hristiyanlıktaki en önemli dinî bayramlardan biri.

Tarihi değişmekle birlikte, her yıl genellikle mayıs veya haziran aylarına denk gelir. Paskalya'yı takip eden 50'nci günde kutlanır. Bu günün, İsa'nın ölüp dirildikten sonra göğe yükselişinin ardından Kutsal Ruh'un havarilerin üzerine indiği gün olduğuna inanılır.^[1] Hristiyanlığın dünyaya karşı vazifelerinin başladığı gün olarak kabul edilir.^[2]

Hristiyanlığın ilk dönemlerinde Pentikost, Paskalya'dan sonraki 50 gün boyunca kutlanıyordu. Vaftizler bu dönemin başında ve sonunda gerçekleştiriliyordu. Zamanla Kuzey Avrupa'da Pentikost döneminin sonu, yani günümüzdeki Pentikost Yortusu zamanı, vaftiz için daha çok tercih edilen bir zaman hâline geldi. İlk defa İngiltere'de bu gün, vaftiz olanlar tarafında giyilen beyaz kıyafet nedeniyle Beyaz Pazar adıyla (İngilizce: White Sunday, zamanla Whitsunday ve Whitsun) kutlanmaya başladı. Bu isim hâlen Anglikan Kiliseleri'nde kullanılmaktadır.^[2]

Tarihi

Pentikost'un Hristiyanlıkta ilk kez ne zaman kutlanmaya başlandığı bilinmemekle birlikte, bu bayramdan ilk kez bir Ortodoks eseri olan Epistola Apostolorum'da bahsedilir. Bu eser, ikinci yüzyılda kaleme alınmıştır.

Pentikost'un kökeni, gül bayramı olarak da bilinen Yahudi hasat bayramı Şavuot'a dayandığı da öne sürülmüştür. Bu bayram, önceleri buğday hasatında ilk ürünler için kutlanan bir şükran günü iken, daha sonraları rabbiler tarafından Musa'ya On Emir'in indiği günün anıldığı bir bayram olarak kutlanmaya başlanmıştır.^[2] Hristiyanlığa geçişinde ise geçmişte insanlığa meyveleri sunulmuş ve başarılı olmuş Yasa'nın İsa'nın takipçilerine yeniden sunuluşunun kutlandığı bir gün olarak kabul edilmiştir.^[2]

Ayrıca bakınız

Azizler Günü

Kaynakça

^ Yeni Ahit, Elçilerin (Havarilerin) İşleri, 2. bölüm
^ ^a ^b ^c ^d "Hamsin Yortusu." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.

İlgili Araştırma Makaleleri

Gerçek İsa Kilisesi 1917'de Pekin, Çin'de kurulmuş bağımsız bir kilise. Gerçek İsa Kilisesi uluslararası topluluğunun şu andaki seçilmiş lideri, vaiz Yung-Ji Lin 'dir.

Paskalya, Hristiyanlıktaki en eski ve en önemli yortu. İsa'nın çarmıha gerildikten sonra 3. günde dirilişi kutlanır. Doğu ve Batı kiliseleri arasında farklılıklar olmakla beraber, Paskalya dönemi yaklaşık olarak mart sonundan nisan sonuna kadar olan dönemdir. Her sene sabit bir tarihte gerçekleşmeyen ve dünya kiliselerinin çoğunda pazar günü kutlanan Paskalya Günü ise, Diriliş Bayramı, Diriliş Pazarı ya da Kıyam Yortusu olarak da adlandırılır.

Yuhanna, Hristiyanlık inancına göre İsa'nın 12 havarisinden biridir. Aslen Yahudi olan Yuhanna'nın, Yuhanna İncili'nin yazarı olduğu düşünülmektedir. Bu kitap dışında, Yuhanna'nın 1., 2. ve 3. mektupları ve Vahiy, Yuhanna'nın kaleme aldığına inanılan Yeni Antlaşma kitaplarındandır. Zebedi'nin oğlu olduğu bilinen Yuhanna'nın Efes'te öldüğüne inanılıyor.

Noel, her yıl çoğunlukla 25 Aralık tarihinde İsa'nın doğumunun kutlandığı bir Hristiyan bayramıdır. Doğuş Bayramı, Kutsal Doğuş, Milat Yortusu olarak da bilinmektedir. 20. yüzyılın başlarından itibaren Noel; Hristiyan olmayanlar tarafından da kutlanan, dinî motiflerden arınmış, hediye alışverişi etrafında yoğunlaşan bir bayram olarak da kutlanmaya başlanmıştır. Bu seküler Noel versiyonunda mitolojik bir figür olan Noel Baba temel bir rol oynamaktadır.

Büyük Perhiz veya Oruç Devresi

Batı Kiliselerinde;

Epifani veya Kıddes Bayramı, bir dinî bayramdır. Ortodokslukta Teofani olarak adlandırılır. İsa'nın doğumundan 12 gün sonra kutlanmasına atfen On İkinci Gün Bayramı olarak da anılır. Arap Alevileri ve Levant Hristiyanları tarafından Kıddes Bayramı olarak her yıl miladi takvime göre 19 Ocak'ta kutlanır.

Papa Aziz I. Clemens (D. ??, - Ö. 99 Chersonesos Taurica, Roma İmparatorluğu eyaleti, MS 92-99 döneminde papalık yapmıştır. Clemens Romanus olarak da bilinir. Aziz Papaların 4. sırasında yer almaktadır.

Efkaristiya, Evharistiya, Komünyon ya da Rabbin Sofrası, Hristiyanlıkta İsa'nın çarmıha gerilmeden önceki gece havarileri ile yediği Son Akşam Yemeği'nin anıldığı ayindir. Roma Katolikleri tarafından Missa Ayini adıyla ifade edilir. İsa'nın bu yemekte havarilere ekmek verirken "Bu benim bedenim" ve şarap verirken "Bu benim kanım" dediğine inanılır. Bu nedenle -özellikle Hristiyan olmayanlar tarafından- Ekmek-Şarap Ayini olarak da bilinir. Efkaristiya ayini bazı kiliselerde haftada bir kez, bazılarında ise yılda birkaç kez düzenlenir.

<span class="mw-page-title-main">Anicetus</span> Roma piskoposu ve 11. Katolik Kilisesi papası (ö. 168, pd. 157-168)

Papa Aziz Anicetus, Yunan asıllı papa. Doğduğu dönemde, Roma İmparatorluğu himayesinde bulunan Suriye'de doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">I. Victor</span> 14. Katolik Kilisesi papası (ö. 199; pd. 189-199)

Papa Aziz I. Victor Afrika'da doğan ilk papadır. Büyük olasılıkla doğum yeri Romalılar "Afrika Eyaleti"'nde bulunan Leptis Magna'dır. Hakkında fazla ayrıntılı bilgi yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Azizler Günü</span>

Azizler Günü, Hristiyanlıkta bilinen ve bilinmeyen tüm azizlerin anıldığı kutsal gün. Batı Kiliselerinde 1 Kasım'da, Doğu Kiliselerinde Hamsin'den (Pentekost) sonraki ilk Pazar günü kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Cumartesi</span>

Kutsal Cumartesi dünya genelindeki Hristiyanların İsa'nın Golgotha'daki Kutsal Kabir Kilisesi'ne defnedilişini andıkları dini gündür. Kutsal Cuma'dan bir gün sonraya, Paskalya'dan bir gün önceye denk gelen Kutsal Cumartesi, Hristiyanların Paskalya'ya hazırlandıkları Kutsal Hafta'nın son günüdür. Paskalya Arifesi, Kara Cumartesi veya Paskalya Cumartesisi olarak da bilinir; ancak Paskalya Cumartesisi aslında Paskalya Haftası'ndaki cumartesidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Julius</span>

Papa Aziz I. Julius 6 Şubat 337 ile 12 Nisan 352 arası papalık yapmıştır.

İsa'nın göğe yükselişi ya da İsa'nın miracı, Hristiyanlıkta İsa'nın Tanrı'nın yanına geri çekilmesi olayıdır. Paskalya'dan 39 gün sonra, Paskalya orucundan ise 40 gün sonra kutlanır. Bu yüzden bayram daima perşembe gününe denk gelir. Bu şekilde en erken 30 Nisan'da, en geç 3 Temmuz'da kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Katolik Yortusu</span>

Corpus Christi veya Corpus Domini, Katolik Kilisesi'nin Efkaristiya âyininde İsa'nın "gerçek" et ve kanı yenilerek kutlanılan önemli bir yortusudur. Litürjide yortuya İsa'nın Eti ve Kanı Yortusu denilir.

Çile Haftası ya da Kutsal Hafta, İsa'nın insanoğlu için acı çektiğine inanılan haftaya verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Polikarp</span> İzmirde görev yapmış Hristiyan piskopos

Polikarp, Smyrna'da görev yapmış Hristiyan piskopos ve Havarisel Baba. Havari Yuhanna'nın öğrencisi ve Kilise Babası. Yortusu 23 Şubat'tır.

Triduum ya da Paskalya’nın Diriliş Pazarı ile biten Üç Kutsal Gün

<span class="mw-page-title-main">Paskalya Devresi</span>

Paskalya Devresi veya Mevsimi, Paskalya Pazarı’ndan Pentekost Bayramı'na kadar geçen elli günü ifade eder. Tüm Hristiyan halkın İsa'nın dirilişini kutladığı neşeli günlerdir. Devrenin son on günü Kutsal Ruh'un armağanı vaadine odaklanır.

Dinî bayram, bir dine inanan insanların, o din adına yaptıkları bayramlara verilen isimdir. Ramazan Bayramı, Noel bayramı, Üç ziyaret bayramı günleri örnek verilebilir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.