İçeriğe atla

Hampig Sasunyan

Hampig Sasunyan
Doğum20 Kasım 1963 (60 yaşında)
Beyrut, Lübnan

Hampig Sasunyan veya Harry M. Sassounian (Ermenice: Համբիկ Սասունյան) (d. 20 Kasım 1963, Beyrut), Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan'ı 28 Ocak 1982 tarihinde öldüren Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları üyesi suikastçı. Saldırı sonucunda ABD polisi tarafından tutuklandı ve 1984'te Kaliforniya mahkemesi tarafından "milliyetine göre kasten adam öldürme" suçundan müebbet hapis cezasına mahkûm edildi.[1][2]

Yaşamı

Hampig Sasunyan 20 Kasım 1963 tarihinde Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta Violet ve Maroug'un oğlu olarak doğdu. 1977 yılında ebeveyni ve iki kardeşiyle (Levon ve Ara) birlikte Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti ve Los Angeles'ın şehrinin Pasadena bölgesine yerleşti.[3]

Kemal Arıkan suikastı

Ana madde: Kemal Arıkan suikastı

Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları (ESAK) üyesi olan Hampig Sasunyan, Krikor Saliba ile birlikte 28 Ocak 1982 tarihinde, işe gitmek üzere yolda olan Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan'ı, aracı trafik ışıklarında durduğu sırada tabancayla vurarak öldürdü. Aynı gün tutuklanan Sasunyan, 18 Ocak 1984'te görülen dava sonucunda "afsız ömür boyu hapis" cezasına çarptırıldı. Kararın 15 Haziran 1984'te Sasunyan'a tebliğ edilmesiyle dava süreci tamamlandı. Diğer saldırgan Krikor Saliba'nın ise aynı yıl Lübnan'a kaçtığı ve iç savaşta öldüğü iddia edildi.

Dava sonrası

2002 yılında savcılar, Sassounian'ın suçunu kabul etmesi ve resmi olarak özür dilemesi karşılığında, davanın "ulusal köken" özel durumunu kaldırarak şartlı tahliyeye uygun hale getirmeyi kabul etti. Bunun üzerine Sasunyan "Kemal Arıkan cinayetine katıldım. Sırf siyasi amaçlara ulaşmak için yapılan terör taktiklerinin kullanılmasını reddediyorum. Arıkan ailesinin çektiği acıdan üzüntü duyuyorum."[4] şeklinde bir demeç verdi.

Kaliforniya Cezaevi Şartlı Tahliye Kurulu, 2006, 2010 ve 2013'te Sassounian'ın tahliye taleplerini reddetti.

Sasunyan'ın şartlı tahliye talebi 14 Aralık 2016 tarihinde Kaliforniya'da gerçekleşen duruşmada kabul edildi. Kararın Kaliforniya valisinin onayına bağlı olarak hayata geçeceği ve temyiz yolunun açık olduğu belirtildi. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ertesi gün yaptığı yazılı açıklamayla kararı kınadığını ve reddettiğini açıkladı.[5]

Sasunyan, 27 Aralık 2019'da verilen kararla şartlı tahliyeye uygun bulundu. 26 Mayıs 2020 tarihinde Kaliforniya eyaletinin Demokrat Partili valisi Gavin Newsom, Sasunyan'ın şartlı tahliyesine izin veren mahkeme kararını reddetti. Newsom yaptığı açıklamada, ”Kayıtlardaki kanıtları inceledim ve güvenli bir biçimde tahliye edilmeden önce Hampig Sasunyan'ın yapması gerekenler olduğunu düşünüyorum. Buna bağlı olarak, kendisinin salıverilmesi durumunda toplum için hala yüksek tehlike teşkil ettiği sonucuna vardım. Bu nedenle kendisinin şartlı tahliyesi ile ilgili kararı geri çeviriyorum,” ifadelerini kullandı.[6] 27 Mayıs 2020'de Türkiye Dışişleri Bakanlığı yaptığı yazılı açıklama ile Kaliforniya Valisinin almış olduğu kararı memnuniyetle karşıladığını belirterek ”Terörist Sasunyan'ın alçakça işlediği ve mahkumiyeti süresince hiçbir pişmanlık emaresi sergilemediği bu cinayet hastalıklı ve çarpık bir ideolojinin korkunç boyutlarını ortaya koyan bir suç olarak asla unutulmayacaktır,” ifadelerini kullandı.[7]

Şubat 2021'de Los Angeles Bölge Yüksek Mahkemesi, Sasunyan'ın şartlı tahliyeden yararlanmasının engellenmesinin hak ihlali olduğuna hükmederek adı geçenin salıverilmesinin önünü açan bir karar aldı.[8] Dışişleri Bakanı Antony Blinken şartlı tahliye kararından duyduğu hayal kırıklığını şöyle dile getirdi: "Bir diplomata saldırmak yalnızca belirli bir kişiye yönelik ağır bir suç değil, aynı zamanda diplomasinin kendisine de bir saldırıdır. Dünya çapında görev yapan ABD'li diplomatların güvenliğini sağlamak için, Diplomatlara suikast düzenleyenlerin mümkün olan en yüksek cezayı almalarını ve bu cezaları şartlı tahliye veya erken tahliye olmaksızın çekmelerini savunmak ABD'nin uzun süredir devam eden tutumu olmuştur."

29 Ekim 2021'de Ermeni Devrimci Federasyonu, Sasunyan'ın Erivan'a ulaştığını kamuoyuna duyurdu.[9]

14 Mayıs 2024'te Ermenistan'ın Azerbaycan'a 4 köyü vermesi nedeniyle düzenlenen protestolarda gözaltına alındığı duyuruldu.[10]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "PEOPLE v. SASSOUNIAN (1986) 182 CA3d 361". Continuing Education of the Bar (İngilizce). University of California, State Bar of California. 30 Mayıs 1986. 1 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Assassin Gets Life Term" (İngilizce). United Press International / New York Times. 16 Haziran 1984. 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Şimşir, Bilal (2000). Şehit Diplomatlarımız (1973-1994) (2015 bas.). Ankara: Bilgi Yayınevi. ISBN 975-494-924-7. 
  4. ^ "Sassounian Gets Life With Parole for Assassination in Sentencing Deal". www.metnews.com. 19 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024. 
  5. ^ "No: 322, 15 Aralık 2016, Los Angeles Başkonsolosumuz Kemal Arıkan'ı öldüren terörist Hampig Sasunyan'ın Şartlı Tahliye Talebinin Kabul Edilmesi Hk". Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2017. 
  6. ^ "Türk Elçiyi Öldüren Sasunyan'ın Tahliye Kararı Geri Çevrildi". Amerika'nın Sesi. 27 Mayıs 2020. 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020. 
  7. ^ "No: 107, 27 Mayıs 2020, Los Angeles Başkonsolosumuz Kemal Arıkan'ın Şehit Olduğu Terör Saldırısından Hükümlü Terörist Hampig Sasunyan'ın Şartlı Tahliye Talebinin Reddedilmesi Hk". Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. 27 Mayıs 2020. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  8. ^ "Türkiye, şehit Los Angeles Başkonsolosu Arıkan'ın katili Sasunyan'ın salıverilmesi kararını şiddetle kınadı". Anadolu Ajansı. 11 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. 
  9. ^ Admin (29 Ekim 2021). "BREAKING: HAMPIG SASSOUNIAN ARRIVES IN ARMENIA". ARF Western U.S.A. (İngilizce). 30 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024. 
  10. ^ "Armenia agrees to return 4 villages to Azerbaijan". POLITICO (İngilizce). 20 Nisan 2024. 22 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">ASALA</span> Ermeni Milliyetçisi Marksist-Leninist silahlı örgüt

ASALA veya tam adı ile Ermenistan'ın Kurtuluşu için Ermeni Gizli Ordusu, 1975 ve 1994 yılları arasında, Türkiye dahil 16 farklı ülkede Türk ve diğer sivil, mülki ve diplomatik hedeflere karşı bombalı ve silahlı eylemlerde bulunmuş solcu ve aşırı milliyetçi silahlı örgüttür.

Mehmet Baydar, Türkiye Cumhuriyeti Los Angeles eski Başkonsolosu. Ermeni yasa dışı örgüt ASALA tarafından 27 Ocak 1973'te ABD’nin Kaliforniya eyaletindeki Santa Barbara şehrinde öldürüldü.

Bahadır Demir, Türk diplomat. ASALA tarafından öldürülen ilk iki Türk diplomattan birisi.

<span class="mw-page-title-main">Sirhan Sirhan</span> Filistinli suikastçı

Sirhan Bishara Sirhan, Amerika Birleşik Devletleri başkanı John F. Kennedy'nin küçük kardeşi ve Amerika Birleşik Devletleri Başsavcısı olan Robert F. Kennedy'i öldürmekten suçlu bulunan Filistinli-Ürdünlü bir adamdır. Sirhan, 5 Haziran 1968'de Robert Kennedy'yi vurarak ölümcül şekilde yaraladı ve Kennedy, ertesi gün hayatını kaybetti. Kardeşinin suikastından beş yıl sonra gerçekleşen bu saldırıyı çevreleyen koşullar, çok sayıda komplo teorisine yol açtı.

Ahmet Hurşit Tolon Türk asker. Eski 1. Ordu Komutanı.

Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları veya Ermeni Soykırımı için Adalet Komandoları (ESAK) (İngilizce: Justice Commandos of the Armenian Genocide (JCAG)) veya Ermeni Devrimci Ordusu (EDO) (İngilizce: Armenian Revolutionary Army (ARA)), 1975 ve 1983 yılları arasında faaliyet göstermiş sağcı ve aşırı milliyetçi Ermeni gerilla örgütü. Amaçları, Türkiye tarafından Ermeni soykırımının tanınması ve Türkiye'nin bir kesim arazisi üzerinde bağımsız Ermenistan'ın kurulması olmuştur. ABD, Fransa, Avusturya, Portekiz, Sırbistan ve Belçika'da Türk diplomatlara karşı saldırılarda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1985 Türkiye'nin Ottawa Büyükelçiliği saldırısı</span> Türk büyükelçiliğine düzenlenen terör saldırısı

1985 Türkiye Ottawa Büyükelçiliği saldırısı, 12 Mart 1985 tarihinde Türkiye'nin Kanada'nın Ottawa şehrindeki büyükelçiliğine yapılan baskın.

1973 Baltimore Oteli saldırısı, 27 Ocak 1973 tarihinde gerçekleştirilen saldırıda Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ve Konsolos Bahadır Demir, 78 yaşındaki Amerikan uyruklu Ermeni Gürgen Yanıkyan tarafından öldürüldü.

1981 Cenevre saldırısı, Türkiye'nin Cenevre Başkonsolosluğu Sözleşmeli Sekreteri Mehmet Savaş Yergüz'ün, evine gitmek üzere başkonsolosluktan ayrıldıktan hemen sonra uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürülmesi olayı.

Kemal Arıkan suikastı, 28 Ocak 1982 tarihinde Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan'ın Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları üyesi Hampig Sasunyan ve Krikor Saliba tarafından uğradığı suikast sonucu öldürülmesi.

1980 Sidney saldırısı, 17 Aralık 1980 tarihinde Türkiye'nin Avustralya Başkonsolosu Şarık Arıyak ile koruma görevlisi Engin Sever'in öldürüldüğü saldırı.

1981 Türkiye'nin Paris Başkonsolosluğu saldırısı, 24 Eylül 1981 tarihinde Türkiye'nin Paris Başkonsolosluğuna ve Kültür Ateşeliği'ne yapılan silahlı saldırı.

Norveç Hukuku'nda ömür boyu hapis cezası, askeri ceza kanunu ile sınırlı olarak uygulanan cezadır. Sivil ceza kanununda 2002'de kabul edilen bir yasa ile teoride ömür boyu hapise dönüşebilecek belirsiz süreli cezaya izin verilmiştir. "21 yıl önleyici ıslah" cezası alan ilk Norveçli mahkûm öldürme ve tecavüzden hüküm giyen Viggo Kristiansen'dir.

Kemal Arıkan, Türk diplomat. Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu olduğu dönemde, 28 Ocak 1982 sabahı işe gitmek üzereyken Ermeni Hampig Sasunyan ve Krikor Saliba'nın suikastına uğrayarak öldürüldü.

Gezi Parkı davası, 28 Mayıs - 30 Ağustos 2013 tarihleri arasında gerçekleşen Gezi Parkı olaylarını organize ettikleri iddiası ile 16 kişinin yargılandığı davadır.

Krikor Saliba, Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan'ı 28 Ocak 1982 tarihinde öldüren Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları üyesi suikastçı.

Türkiye'nin Melbourne Başkonsolosluğunun bombalanması, Türkiye Cumhuriyeti'nin Avustralya'nın Melbourne kentinde bulunan başkonsolosluğuna 23 Kasım 1986 tarihinde düzenlenen bombalı saldırıdır.

Melchizedek Devleti, 1990'larda ve 2000'lerin başında tek taraflı olarak ilan edilmiş, uluslararası olarak tanınmayan bir mikro ulustur.

Bu sayfada 1982 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.

<span class="mw-page-title-main">O. J. Simpson</span>

Orenthal James Simpson, eski Amerikan futbolu oyuncusu, aktör ve yayıncı. Başta Buffalo Bills olmak üzere 11 sezon Ulusal Futbol Ligi'nde (NFL) oynadı ve tüm zamanların en büyük geri koşularından biri olarak kabul edildi. Bununla birlikte, Simpson'ın profesyonel başarısı, eski karısı Nicole Brown ve arkadaşı Ron Goldman'ın öldürülmesi nedeniyle yargılanması ve tartışmalı beraat kararıyla gölgelendi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.